វេទិកាក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២២ មិថុនា សមាជិករបស់ក្រុមប្រឹក្សានេះដែលមានសំឡេង ៤០ប្រទេសក្នុងចំណោម ៤៧ប្រទេស បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសចិន ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅស៊ីនជាំង និងហុងកុង។
ប្រទេសកាណាដា ដែលលើកនេះជាប្រធានវេននៃកិច្ចប្រជុំបាននិយាយតំណាងឲ្យប្រមាណ ៤០ប្រទេស ដោយប្រើពាក្យសម្ដីវាយប្រហារធ្ងន់ទៅលើការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរបស់ចិន នៅក្នុងតំបន់ទាំងពីរនេះ។
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Anadolu បានចុះផ្សាយថា ចិនបាននិយាយតំណាងឲ្យប្រទេសចំនួន ៧ ក៏បានវាយប្រហារលើប្រទេសកាណាដា អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលើជនជាតិដើមភាគតិចក្នុងប្រទេសកាណាដា។ ចំណែកប្រទេសបេឡារូស បានឡើងនិយាយគាំទ្រចិន ហើយខំវាយប្រហារប្រទេសដែលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍វាយប្រហារចិន។
ប្រទេសបេឡារូស សព្វថ្ងៃកំពុងដឹកនាំដោយលោក លូកាឈេនកូ ដែលបានឡើងកាន់អំណាចជាថ្មីទៀតដោយការបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។ ប្រទេសនេះក៏កំពុងរងទណ្ឌកម្មរបស់សហភាពអឺរ៉ុប អាមេរិក កាណាដា ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំបិទសំឡេងប្រឆាំង។ តែបែបនេះក្ដី ក៏ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សដែលមានសំឡេងភាគច្រើននៅតែបន្តចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសចិន។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយប្រទេសប្រមាណ ៤០ និងត្រូវបានអានដោយឯកអគ្គរដ្ឋទូតកាណាដា ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ អ្នកស្រី Leslie Norton ដែលជាប្រធានវេននៃកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ក៏បានទទូចឲ្យចិន បើកទ្វារទទួលក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យ និងឧត្ដមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ចូលទៅតំបន់ស៊ីនជាំង រួមទាំងបិទបញ្ចប់ការឃុំខ្លួនជនជាតិអ៊ុយហ្គឺក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ និងជនជាតិភាគតិចអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមផ្សេងទៀត។ ក្រៅពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅស៊ីនជាំង អ្នកស្រី Leslie Norton ក៏បានសម្ដែងក្តីបារម្ភលើស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅហុងកុង និងនៅទីបេ។
តែបែបនេះក្ដី អ្នកតំណាងចិន បានអានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ខ្លួនដែលចុះហត្ថលេខាដោយ ៧ប្រទេសដែលគាំទ្រចិន មានប្រទេសរុស្ស៊ី បេឡារូស កូរ៉េខាងជើង វ៉េណេស៊ុយអេឡា អ៊ីរ៉ង់ ស៊ីរី និងស្រីលង្កា។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមប្រទេសចិន បានវាយប្រហារអំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលើជនជាតិដើមភាគតិចនៅកាណាដា ដោយបានសម្ដែងក្តីបារម្ភពីភាពរើសអើងលើជនអន្តោប្រវេសន៍នៅកាណាដា និងទង្វើអមនុស្សធម៌លើជនអន្តោប្រវេសន៍ដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅកាណាដា។
ប៉ុន្តែក្រុមសិទ្ធិមនុស្សមានអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរបស់អាមេរិក Human Rights Watch បានហៅតំបន់ស៊ីនជាំង ជាកន្លែងលុតដំ និងធ្វើទារុណកម្មធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានហៅជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។
នាយកអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ Louis Charbonneau បានចោទចិន កំពុងប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិទៅលើសហគមន៍មូស្លីម តួកគី អ៊ុយហ្គឺ។
សម្រាប់អង្គការ Human Rights Watch បានសុំឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ ចោទទៅបក្សកុម្មុយនិស្តចិន ថាជាក្រុមឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច តែងតែទាមទារឱ្យចិន បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជនជាតិភាគតិចនៅខេត្តស៊ីនជាំង ទីដែលមនុស្សប្រមាណជាង ១លាននាក់ ត្រូវគេជឿថាត្រូវជាប់ក្នុងកន្លែងឃុំឃាំង។
នេះជាលើកទី២ ហើយដែលចិន ព្យាយាមបាំងមុខរបស់ខ្លួននៅលើវេទិកាអន្តរជាតិ។ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ឧសភា ព្រឹត្តិការណ៍ដូចនេះត្រូវបានរៀបចំដោយអាមេរិក អង់គ្លេស និងអាល្លឺម៉ង់ ដោយពិភាក្សាគ្នាអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅស៊ីនជាំង និងមធ្យោបាយដែលអន្តរជាតិអាចជំរុញឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ជនភាគតិចនៅតំបន់នោះឡើងវិញ។
ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ តំណាងកាណាដា អូស្ត្រាលី នូវែលហ្សេឡង់ និងប្រទេសអឺរ៉ុប មួយចំនួនទៀត ក៏ជាអ្នកគាំទ្រវេទិកានេះ ហើយប្រទេសជាច្រើនដល់ទៅជាង ៥០ ដែលមិនស្ដាប់តាមការទទូចរបស់ប្រទេសចិន សុំកុំឱ្យចូលរួម ក៏បានចូលរួមផងដែរ។
ក្នុងវេទិកាដែលចិន ព្យាយាមបិទបាំងរឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅប្រទេសចិន បាននាំឱ្យតំណាងប្រទេសទាំងនោះបញ្ចេញមតិរិះគន់ចិន ហើយស្របពេលនោះ ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ បានលាតត្រដាងកំណត់ហេតុរបស់ពួកគេ ដោយបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលចិន នៅតំបន់ស៊ីនជាំង ថាបានរំលោភសិទ្ធិជនភាគតិចអ៊ុយហ្គឺ និងជនភាគតិចផ្សេងៗដោយចាប់ខ្លួនជនជាតិនោះមកលុតដំ និងធ្វើទារុណកម្មនៅឯជំរំនានាក្នុងខេត្តមួយនេះ។
តំណាងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ និងក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស បានថ្លែងប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដោយថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលចិន ហើយបានហៅជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។
នៅវេទិកាក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ធ្វើនៅប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃអង្គារ ក្នុងសប្ដាហ៍នេះ អ្នកស្រី Michelle Bachelet ស្នងការជាន់ខ្ពស់ បានឡើងទទូចប្រាប់ចិន ថាគួរយល់ព្រមឱ្យមានក្រុមអ្នកជំនាញទៅកាន់តំបន់ស៊ីនជាំង ដើម្បីស្វែងរកការពិតអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅតំបន់នោះ។
ជាមួយនឹងការទាមទារនេះ តំណាងប្រទេសកាណាដា អ្នកស្រី Leslie Norton បានទាមទារថា បើចិន តាំងខ្លួនជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សផងដែរនោះ គឺត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកស្រី Michelle Bachelet ដឹកនាំអ្នកជំនាញទៅដល់ទីតាំងដែលមានការសង្ស័យនៃការធ្វើទារុណកម្មក្រុមសហគមន៍អ៊ុយហ្គឺ។ តែតំណាងចិន មិនបានឆ្លើយតបក្រៅពីប្រតិកម្ម ហើយខិតខំនិយាយការពារខ្លួន៕