មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (GDP) បានលើកឡើងថា ដើម្បីកសាងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សឲ្យបានរឹងមាំ គឺត្រូវប្រឈមនឹងការប្រកួតប្រជែងលើសមរភូមិនយោបាយបែបបុគ្គលធិបតេយ្យយ៉ាងស្វិតស្វាញ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន បណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ថា របបប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ពិតជាត្រូវការពេលវេលាសមរម្យមួយក្នុងការបោះជំហានទៅមុខម្តងមួយជំហានៗប្រៀបដូចជាការសាងសង់ផ្ទះធំទូលាយ និងរឹងមាំមួយសម្រាប់ប្រយោជន៍ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងមូលដូច្នេះដែរ។
លោកអះអាងថា ដើម្បីលើកស្ទួយសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានរបស់លោក បានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការចូលរួមប្រកួតប្រជែងរកការគាំទ្រក្នុងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍឲ្យមានឃុំ-សង្កាត់គំរូ និងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០២៣ ផងដែរ។
បណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ បញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន បានដាក់ផែនការពង្រីកការកសាងឃុំ-សង្កាត់ឲ្យមានអភិបាលកិច្ចល្អបែបប្រជាធិបតេយ្យឲ្យបានជាង ១០០ឃុំ-សង្កាត់ក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥ ខាងមុខនេះ ដោយផ្តើមចេញពីភាពជាគំរូក្នុងឃុំចំនួន៣ ដែល GDP ទទួលបានកាលពីអាណត្តិទី៤ កន្លងទៅនោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន គឺជាជម្រើសថ្មីមួយសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលតំណាងឲ្យវប្បធម៌នយោបាយថ្មីដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងកសាងភាពសម្បូរសប្បាយជូនជាតិមាតុភូមិ ដោយបំពេញតួនាទីជូនកម្ពុជានូវការតាមដាន រិះគន់ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលលើគ្រប់វិស័យ ដូចជាវិស័យសុខាភិបាល កសិកម្ម សេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍតំបន់ព្រំដែន ជាដើម។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន បានបង្ហាញជំហរនយោបាយរបស់ខ្លួន ខណៈការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០២២ បានខិតជិតមកដល់ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។
នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត បណ្ឌិត សេក សុជាតិ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ថា គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់អាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវនាំគ្នាពិនិត្យមើលប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនោះជាមុនសិន ថាតើមានភាពឯករាជគួរឲ្យទុកចិត្តដែរឬទេ។
លោកអះអាងថា ដើម្បីធានាការបោះឆ្នោតមួយដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលគួរតែនាំគ្នាដាក់សំណើរួមមួយស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលឲ្យរៀបចំគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឲ្យមានភាពឯករាជជាមុនសិន។ បន្ថែមពីនេះ ស្នើឲ្យបើកទូលាយនូវសេរីភាពបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិសេរីភាពអ្នកសារព័ត៌មាន ជាដើម ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើបានតាមសំណើនេះទេ នោះមិនគួរនាំគ្នាចូលរួមការបោះឆ្នោតដែលគ្មានតម្លាភាពនោះឡើយ។
បណ្ឌិត សេក សុជាតិ បញ្ជាក់ថា ការនាំគ្នាចូលរួមបោះឆ្នោតព្រោងព្រាតដែលបង្ហាញឲ្យឃើញថា កម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស គឺពិតជាល្អហើយ ប៉ុន្តែការធ្វើឲ្យមានភាពត្រឹមត្រូវ មានតម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាពលើដំណើរការបោះឆ្នោតនោះ គឺរឹតតែសំខាន់ទៅទៀត។
ដូច្នេះ គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការកែលំអតាមរយៈការសហការគ្នារវាងបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ ដោយការធ្វើពហិការមិនចូលក្នុងការបោះឆ្នោត ជាដើម ប្រសិនបើប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនោះគ្មានភាពឯករាជ សេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នោះទេ។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម លើកឡើងថា ទាល់តែមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល យោធា នគរបាល និងមន្ត្រីតុលាការមិនចូលជាសមាជិកគណបក្សនយោបាយ និងមិនធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ទើបអាចរៀបចំការបោះឆ្នោតឲ្យមានសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ទៅបាន។
ពួកគេអះអាងថា ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យមិនអាចអព្យាក្រឹត ឥតលម្អៀង យុត្តិធម៌ និងស្មើភាពគ្នាទៅកើតទេ បើមន្ត្រីរាជការមួយនគរដែលរាស្ត្រផ្តល់បៀវត្សចិញ្ចឹម និងមានអំណាចលើរាស្ត្រ ជាសមាជិកបក្ស និងធ្វើសកម្មភាពបម្រើបក្សរបស់ពួកគេទៅវិញនោះ៕