សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចផ្ដន្ទាទោសលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំរបស់ក្រុមប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេស និងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ ៦នាក់ផ្សេងទៀតដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗ ១០ឆ្នាំ ចំណែកឯសកម្មជន ១៣នាក់ទៀតដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ ៥ឆ្នាំ ដោយអនុវត្តទោស ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ខណៈម្នាក់ទៀតដាក់ពន្ធនាគារ ៥ឆ្នាំ ប៉ុន្តែទោសនោះត្រូវព្យួរ។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក រស់ ពិសិដ្ឋ នៅថ្ងៃទី១៧ មីនា នេះ បានប្រកាសសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយចំនួន ២១នាក់ ក្នុងសំណុំរឿង «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍» និង «ញុះញង់ឱ្យយោធិនមិនស្ដាប់បញ្ជា និងរួមគំនិតក្បត់»។
ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ២១នាក់ គឺមានថ្នាក់ដឹកនាំចំនួន ៧នាក់ត្រូវបានតុលាការផ្ដន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ ១០ឆ្នាំ ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍» និង «ញុះញង់ឱ្យយោធិនមិនស្ដាប់បញ្ជា និងរួមគំនិតក្បត់»។ ថ្នាក់ដឹកនាំទាំង ៧នាក់នោះមានដូចជា៖
- លោក សម រង្ស៊ី
- អ្នកស្រី ជូឡុង សូមូរ៉ា
- អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ
- លោក តុប វណ្ណចាន់
- លោក នុត រំដួល
- លោក ហូរ វ៉ាន់
- និងលោក អេង ឆៃអ៊ាង។
ចំណែកសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ១៤នាក់ទៀត ត្រូវបានតុលាការផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗ ៥ឆ្នាំពីបទ «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍ និងរួមគំនិតក្បត់»។ ក្នុងចំណោម ១៤នាក់ គឺមាន ១៣នាក់ត្រូវបានតុលាការឱ្យអនុវត្តទោសជាប់ពន្ធនាគារ ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ខណៈម្នាក់ទៀតជាប់ពន្ធនាគារ ៥ឆ្នាំដដែល ប៉ុន្តែទោសនោះត្រូវព្យួរទាំង ៥ឆ្នាំ។
សកម្មជនទាំង ១៣នាក់ដែលត្រូវបានតុលាការផ្ដន្ទាទោស ៥ឆ្នាំ ហើយអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគារ ៣ឆ្នាំ ៨ខែនោះ មានដូចជា៖
- លោក ថៃ សុគន្ធា ហៅតឹង
- ឡុង សុភារី
- ឃឹម ភាណា
- សុខ ចន្ថា
- កែវ ថៃ
- ជុំ ចាន់
- ស៊ុន ធន់
- ហ៊ិន ឆាន
- យឹម សារ៉េត
- ពាប ម៉ាប់
- ឃុត ច្រឹក
- និង ឈុន ប៊ុនឆាត។
ចំណែកម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ហិន ឆាង ជាប់ពន្ធនាគារ ៥ឆ្នាំដែរ ប៉ុន្តែទោសទាំងអស់នេះត្រូវព្យួរ។
ក្រោយពីស្ដាប់ចៅក្រមប្រកាសសាលក្រមរួចនោះ លោក កែវ ថៃ លោក ស៊ុន ធន់ លោក យឹម សារ៉េត និងសកម្មជនផ្សេងទៀតបាននាំគ្នាលើកដៃឡើងដោយស្រែកក្នុងតុលាការថា អយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកគេ។
មេដឹកនាំក្រុមប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេស និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង លោក សំ សុគង់ ថ្លែងថា លោកចៅក្រម រស់ ពិសិដ្ឋ បានបង្គាប់ឲ្យសមត្ថកិច្ចតាមចាប់លោក សម រង្ស៊ី និងថ្នាក់ដឹកនាំប្រឆាំងជាន់ខ្ពស់ទាំង ៦នាក់នោះយកទៅឃុំតាមអំណាចសាលក្រម។ បច្ចុប្បន្ន ពួកគាត់ទាំង ៧នាក់សុទ្ធតែរស់នៅឯក្រៅប្រទេស។
លោកមេធាវី សំ សុគង់ ចាត់ទុកការសម្រេចសេចក្តីនេះថាមិនបានផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនកូនក្ដីរបស់លោកឡើយ។ លោកថា តាមការពិនិត្យមើលអង្គហេតុ និងភស្តុតាង កូនក្ដីរបស់លោកមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។ លោកថា រឿងក្ដីនេះ គឺពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ ដូច្នេះគួរតែដោះស្រាយតាមផ្លូវនយោបាយ ជាជាងដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់។
សកម្មជនទាំង ១៣នាក់ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅព្រៃស បានហៅតុលាការថាជាតុលាការតេឡេ ដោយកាត់ទោសអ្នកគ្មានកំហុសតាមបញ្ជាអ្នកនយោបាយដោយការសងសឹក។
នៅថ្ងៃទី១៧ មីនា នេះផងដែរ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា តុលាការកម្ពុជាបានកាត់ទោសអ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងចំនួន ២១នាក់ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ដោយអយុត្តិធម៌ ព្រោះមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាក់បន្ទុកប្រឆាំងនឹងជនជាប់ចោទទាំងនោះទេ។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស HRW ប្រចាំតំបន់អាស៊ី លោក Phil Robertson បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា ការកាត់ទោសអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង គឺគ្មានមូលដ្ឋានក្នុងការចោទប្រកាន់ ដែលធ្វើឲ្យខូចកិត្តិយសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជាផងដែរ។
យ៉ាងណា ការប្រកាសសាលក្រមសំណុំរឿងបក្សប្រឆាំងនៅថ្ងៃនេះ តុលាការបានដាក់ពង្រាយកម្លាំងនៅខាងក្រៅបន្ទប់ និងក្នុងបន្ទប់សវនាការប្រមាណ ១០នាក់ ដើម្បីរារាំងមិនឱ្យអ្នកទាំង ១៣នាក់ជួបនិយាយជាមួយគ្រួសារដែលបានចូលស្ដាប់។
ភរិយាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងទាំង ១៣នាក់ បានថ្លែងក្រោយពីតុលាការកាត់ទោសឱ្យស្វាមីពួកគេជាប់ពន្ធនាគារ ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ទាំងដែលស្វាមីគាត់មិនដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយលោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្សេងទៀតថា ពួកគេគ្រាន់តែនិយាយទូរស័ព្ទឯកជនជាមួយគ្រួសារ ក៏តុលាការបានយកមកភ្ជាប់នឹងសំណុំរឿងនេះដែរ។
សកម្មជនបក្សប្រឆាំងទាំង ១៣នាក់ ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ក្នុងសំណុំរឿង «ញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់» ពាក់ព័ន្ធដំណើរវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ ៩ វិច្ឆិកា៕