តៃវ៉ាន់ និងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាដែនដីដាច់ឆ្ងាយពីគ្នារាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រ តែបើធៀបរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់ វិញ នៅកៀកគ្នាដោយឆ្លងកាត់តែប៉ុន្មានរយគីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ នឹងមកដល់កោះតៃវ៉ាន់ ព្រោះមួយនៅដីគោក ហើយមួយនៅលើដីកោះ។
ប៉ុន្តែចិន និងតៃវ៉ាន់ បើទោះជាសាច់ឈាមតែមួយមែន តែជាសត្រូវប្រវត្តិសាស្ត្រនឹងគ្នាទៅហើយ។ សាធារណរដ្ឋចិន ដែលមាននៅលើកោះតៃវ៉ាន់ សព្វថ្ងៃនេះ គឺជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងក្រុងប៉េកាំង និងដែនដីចិនទាំងមូល ប៉ុន្តែក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់ពិភពលោកផ្ទុះឡើង គឺដែនដីប៉េកាំងធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល ឬសង្គ្រាមសាច់ឈាមខ្លួនឯង។
នៅចុងទសវត្ស១៩៤០ សង្គ្រាមស៊ីវិលផ្ទុះពេញទំហឹងដែលការប្រយុទ្ធគ្នាបានកើតឡើងរវាងកងទ័ពនៃរបបសាធារណរដ្ឋចិន និងកងទ័ពបដិវត្តន៍កុម្មុយនីស្តចិនដឹកនាំដោយកម្មាភិបាល ម៉ៅ សេទុង។ សង្គ្រាមសាច់ឈាមតែមួយនេះ ទីបំផុតកងទ័ពព្រៃបានវាយផ្ដួលរំលំបានដោយជោគជ័យលើរដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋចិន ដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតី ចាង កាយចៀក។
សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ឬរបបចិនកុម្មុយនីស្តចិន ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅទីក្រុងប៉េកាំង នៅថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤៩ ក្រោយពីបណ្តេញរដ្ឋាភិបាលគួមីនតាង ដឹកនាំដោយលោក ចាង កាយចៀក ឱ្យធ្លាក់ពីអំណាច ហើយទីបំផុតរដ្ឋាភិបាលនៃរបបសាធារណរដ្ឋនេះបានរត់ទៅទើរនៅកោះតៃវ៉ាន់ មកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ។
មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ឬរបបចិនកុម្មុយនីស្តដឹកនាំដោយកម្មាភិបាល ម៉ៅ សេទុង។ ការដួលរលំរបបសាធារណរដ្ឋចិន បាននាំឱ្យអាមេរិកបាត់បង់សម្ពន្ធភាពកម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យដ៏ធំមួយនៅអាស៊ី ខណៈសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងសហភាពសូវៀត ដែលជាប្រទេសកុម្មុយនីស្តដូចគ្នា។
នៅដើមឆ្នាំ១៩៥០ ម៉ៅ សេទុង ដែលជាលេខាបក្សផង និងជាប្រធានាធិបតីផង រួមនឹង ជូ អេនឡាយ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី បានធ្វើដំណើរទៅទីក្រុងមូស្គូ ដើម្បីចរចាចុះសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពជាមួយសហភាពសូវៀត។ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនេះ ប្រទេសកុម្មុយនីស្តដ៏ធំទាំងពីរបានពួតដៃគ្នាកាន់តែខ្លាំងពង្រឹងរបបកុម្មុយនីស្ត ហើយទប់ទល់ឥទ្ធិពលអ្នកប្រជាធិបតេយ្យដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។
ការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកកុម្មុយនីស្តនៅចិន គឺជាបរាជ័យដ៏ធំមួយនៃនយោបាយការបរទេសអាមេរិកនៅក្នុងសម័យកាលនោះ។ រដ្ឋការរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Harry Truman បានធ្វើការសន្និដ្ឋានថា រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិន ដឹកនាំដោយ ចាង កាយចៀក បានបាត់បង់ការគាំទ្រទាំងស្រុងពីសំណាក់ប្រជាជនចិន ទើបចាញ់សង្គ្រាម។
តែនៅឆ្នាំ១៩៥០ កងទ័ពកុម្មុយនីស្តចិន រៀបចំដើម្បីវាយលុកលើតៃវ៉ាន់ បញ្ចប់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ចាង កាយចៀក។ តែស្របពេលនោះ នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥០ សង្គ្រាមកូរ៉េក៏ផ្ទុះឡើង គឺសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ចាប់ផ្ដើមស្វះស្វែងប្រមូលកម្លាំងសម្ពន្ធមិត្តជួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងសេអ៊ូល។ សង្គ្រាមនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ គឺមិនខុសនឹងសង្គ្រាមនៅលើទឹកដីចិន ក្រុងប៉េកាំង នោះទេ គឺសង្គ្រាមសាច់ឈាមតែមួយដូចគ្នា ដែលគេហៅថាសង្គ្រាមស៊ីវិល។
សង្គ្រាមនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េនេះហើយដែលនាំឱ្យរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តចិន ជាប់ដៃជួយពួកទ័ពព្រៃនៃបដិវត្តន៍ពលករកូរ៉េ ដឹកនាំដោយកម្មាភិបាល គីម អ៊ីលស៊ុង ដែលជាជីតារបស់លោក គីម ជុងអ៊ុន។
នៅក្នុងរយៈពេល ៤ឆ្នាំ គឺពីរវាងឆ្នាំ១៩៥០-១៩៥៣ កងទ័ពអាមេរិក និងកងទ័ពកុម្មុយនីស្តចិន ត្រូវប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយផ្ទាល់នៅក្នុងសង្គ្រាមកូរ៉េ គឺអាមេរិកគាំទ្រកូរ៉េខាងត្បូង ហើយចិនគាំទ្រកូរ៉េខាងជើង។ ចិនបញ្ជូនទ័ពរាប់ម៉ឺននាក់ជួយកូរ៉េខាងជើងដោយអាវុធរាប់ម៉ឺនដើមជួយពីសហភាពសូវៀត។ សង្គ្រាម ៤ឆ្នាំបានបិទបញ្ចប់ ដោយការពុះច្រៀកទឹកដីកូរ៉េជាពីរមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
នៅពេលនោះ បក្សកុម្មុយនីស្តចិនគិតថា អាមេរិកចង់ទាញសង្គ្រាមកូរ៉េជាលេសដើម្បីចូលឈ្លានពានចិន ក្នុងគោលដៅនាំប្រធានាធិបតី ចាង កាយចៀក មកកាន់អំណាចវិញ។ តែបើនិយាយអំពីសហរដ្ឋអាមេរិកវិញគិតថា សង្គ្រាមកូរ៉េផ្ទុះឡើង គឺដោយសារតែចិនជាអ្នកដុតបញ្ឆេះឡើងក្នុងគោលដៅពង្រីកឥទ្ធិពលកុម្មុយនីស្តនៅក្នុងតំបន់ ដែលអាមេរិកចាំបាច់ត្រូវជួយប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ។
ដោយមើលឃើញអំពីគ្រោះថ្នាក់ដល់កម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Harry Truman បានបញ្ជូនកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិកឱ្យទៅប្រចាំការនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកដោយឱ្យទៅឈរជើងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ គឺមើលទៅអាមេរិកជួយការពាររដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិន ដែលរត់ទៅទើរលើដែនកោះមួយនេះ។
សហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះហើយដែលផ្លាស់ប្ដូរទាំងស្រុងនូវនយោបាយការបរទេសដោយសម្រេចការពាររដ្ឋអំណាចរបស់ប្រធានាធិបតី ចាង កាយចៀក រហូតរដ្ឋាភិបាលដែនដីទាំងពីរ គឺអាមេរិក និងតៃវ៉ាន់ ឬរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិន បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយក្រោមច្បាប់ទំនាក់ទំនងអាមេរិក និងតៃវ៉ាន់នៅឆ្នាំ១៩៧៩។ ច្បាប់នេះហើយតម្រូវឱ្យគ្រប់រដ្ឋការអាមេរិកទាំងអស់ គឺគ្រប់អាណត្តិត្រូវជួយការពារតៃវ៉ាន់ ក្នុងស្មារតីជួយដែនដីប្រជាធិបតេយ្យមួយនេះទប់ទល់ការគំរាមកំហែង ឬឈ្លានពានពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង។
ដោយអនុវត្តបែបនេះ បាននាំឱ្យរដ្ឋការលោក បៃដិន តែងតែព្រមានចិនកុំឱ្យឈ្លានពានតៃវ៉ាន់ឱ្យសោះ ហើយថាអាមេរិកពិតណាស់នឹងជួយតៃវ៉ាន់ ដោយអន្តរាគមន៍កងទ័ពទៀតផង។ ដូចនេះហើយបានជានៅគ្រប់វេទិកាទាំងអស់ គឺទាំងលោក បៃដិន ក្ដី លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស Antony Blinken និងលោករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ ឡយ អូស្ទីន តែងតែផ្ញើសារទៅប្រាប់ចិនថា អាមេរិកត្រូវប្រកាន់យកការពារតៃវ៉ាន់នៅគ្រប់កាលៈទេសៈទាំងអស់ ទោះជាអាមេរិកនៅបន្តអនុវត្តនយោបាយចិនតែមួយក៏ដោយ។
នៅលើវេទិកាសន្តិសុខតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនៅប្រទេសសិង្ហបុរី កាលពីថ្ងៃទី១២ មិថុនា រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិនៃប្រទេសទាំងពីរ គឺអាមេរិក និងចិន បានផ្ទុះសង្គ្រាមវោហារសាស្ត្រដាក់គ្នាដោយផ្ទាល់តែម្ដង។ លោក ឡយ អូស្ទីន បានប្រាប់ទៅសមភាគីចិន លោក Wei Fenghe ថាអាមេរិកមានកាតព្វកិច្ច គឺជួយកោះតៃវ៉ាន់ក្នុងការការពារប្រជាធិបតេយ្យរបស់ដែនកោះនេះ។ លោកប្រមុខការពារជាតិប្រទេសមហាអំណាចនេះ បានព្រមានថា កុំឈ្លានពានកោះតៃវ៉ាន់ឱ្យសោះ ដែលលោកថាតៃវ៉ាន់ជារដ្ឋអធិបតេយ្យ និងជាដែនប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងតំបន់។ ជាដែនដីមានរដ្ឋអំណាចដាច់ដោយឡែកពីចិន ដែលចាំបាច់អាមេរិកនឹងជួយអន្តរាគមន៍ដែនកោះមួយនេះ។
ជំហររបស់អាមេរិក បាននាំឲ្យលោក Wei Fenghe រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិចិន ប្រតិកម្មជាខ្លាំងប្រឆាំងនឹងអាមេរិក។
លោក Wei Fenghe បានថ្លែងថា ទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិក បច្ចុប្បន្នកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលផុយស្រួយ ហើយចិនសូមប្រាប់ថា ស្ថិរភាពនៃទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិក គឺសមស្របនឹងផលប្រយោជន៍រួមរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ លោកព្រមានថា ការយកករណីតៃវ៉ាន់មកគាបសង្កត់ចិន គឺមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។ លោក Wei Fenghe បានព្រមានថា ទោះជាកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ ឱ្យតែតៃវ៉ាន់ហ៊ានប្រកាសថាជារដ្ឋឯករាជ្យ គឺពេលនោះហើយដែលចិន ត្រូវលើកទ័ពវាយកាន់កាប់តៃវ៉ាន់ ទោះជាអាមេរិកអន្តរាគមន៍ជួយដែនកោះនេះក៏ដោយ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចិនរូបនេះប្រាប់ទៀតថា កុំវាយប្រហារ និងលាបពណ៌ចិន កុំគាបសង្កត់ចិន កុំជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន កុំប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់ចិន គឺចិនមិនខ្លាច ហើយក៏មិនស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការវាយយកតៃវ៉ាន់នោះដែរ។ ដោយមើលឃើញដូចនេះ គឺមិនខុសអ្វីគេថា អាមេរិក និងចិន ចាប់ផ្ដើមបង្កសង្គ្រាមវោហារសាស្ត្រធ្ងន់ៗដាក់គ្នាដណ្ដើមយកកោះតៃវ៉ាន់៕