សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការលើវិស័យសិទ្ធិមនុស្សជិត ១០០ស្ថាប័ន រិះគន់ថា ការចោទប្រកាន់ពលរដ្ឋម្ចាស់ដីនៅតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី គឺអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក្រុងតាខ្មៅ ដែលមានជម្លោះជាមួយក្រុមហ៊ុន OCIC របស់ឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ ពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ គឺរំលោភបំពានទៅនឹងគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្ទុយពីគោលការណ៍មន្ត្រីរបស់រដ្ឋជាអ្នកបម្រើរាស្ត្រយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការលើវិស័យសិទ្ធិមនុស្សចំនួន ៨៤ស្ថាប័ន បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍សុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពន្លឿនការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីនៅតំបន់ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី ចំថ្ងៃប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិលំនៅឋានពិភពលោក នៅថ្ងៃទី៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នេះថា ពួកគេបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញទំនាស់ដីធ្លីដ៏រាំរ៉ៃរវាងក្រុមហ៊ុន Oversea Cambodian Investment Corporation (OCIC) ជាមួយនឹងពលរដ្ឋម្ចាស់ដីដែលក្រុមហ៊ុនមិនដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទជាមួយពួកគេនាពេលកន្លងមក។
ប្រភពដដែលត្អូញត្អែរថា នៅពេលនេះ ពលរដ្ឋរងគ្រោះ ៣៣០គ្រួសារ មិនត្រឹមតែគ្មានដំណោះស្រាយក្នុងការផ្តល់សំណង បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនបានបណ្តេញពួកគាត់ចេញពីផ្ទះសម្បែង និងដីធ្លីរបស់ពួកគាត់នៅឡើយទេ ថែមទាំងបានចោទប្តឹងពួកគាត់ទៅតុលាការថែមទៀត ក្នុងនោះមានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៩នាក់ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋ ៣០នាក់ដែលបានប៉ះទង្គិចដោយហិង្សាជាមួយអាជ្ញាធរ កាលពីអំឡុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅនោះ។
អង្គការសមាគមខាងលើបញ្ជាក់ថា ការតវ៉ារបស់ពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ដីនាពេលកន្លងមកនេះ គឺដោយសារតែសំណងដែលក្រុមហ៊ុន និងអាជ្ញាធរសន្យាផ្តល់ជូនពួកគាត់ គឺមិនឆ្លើយតបទៅនឹងតម្លៃទីផ្សារដែលអាចឲ្យពួកគាត់ស្វែងរកទិញដីទំហំប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងដីដែលក្រុមហ៊ុនបានយកនៅតំបន់ជុំវិញព្រលានយន្តហោះថ្មីនោះទេ។ ជាងនេះទៀត ការតវ៉ានេះ គឺដោយសារតែភាពមិនច្បាស់លាស់ចំពោះទំហំទីតាំងដីដែលអាជ្ញាធរ និងក្រុមហ៊ុនធ្លាប់បានសន្យាថា នឹងប្រគល់ដីដែលពលរដ្ឋព្រមដោះដូរតាមការអះអាងរបស់ក្រុមហ៊ុននាពេលកន្លងមកផងដែរ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលទំនាស់ដីធ្លីរវាងក្រុមហ៊ុន OCIC និងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានលំនៅឋានស្ថិតនៅជុំវិញតំបន់ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មីនៅតែគ្មានដំណោះស្រាយសព្វថ្ងៃនេះ។
ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មវិនិយោគក្រៅប្រទេសកម្ពុជា ហៅកាត់ថា អូ.ស៊ី.អាយ.ស៊ី (OCIC) របស់ឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ ដែលជាអ្នកជំនួញស្និទ្ធនឹងលោក ហ៊ុន សែន ទទួលបានសិទ្ធិសាងសង់ព្រលានយន្តហោះខ្នាតអន្តរជាតិ គឺអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក្រុងតាខ្មៅ កាលពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ នៅខេត្តកណ្តាល និងខេត្តតាកែវ ប៉ុន្តែការសាងសង់នេះត្រូវគេមើលឃើញថា ក្រុមហ៊ុនបានរំលោភលើសិទ្ធិពលរដ្ឋយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនមិនបានផ្តល់សំណងទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង។
ជម្លោះដីធ្លីរវាងក្រុមហ៊ុន អូ.ស៊ី.អាយ.ស៊ី (OCIC) របស់ឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ ជាមួយនឹងពលរដ្ឋសរុបជាង ៣០០គ្រួសារនៅស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង ខេត្តកណ្ដាល អូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដោយពលរដ្ឋមិនព្រមទទួលយកសំណងដែលអាជ្ញាធរផ្ដល់ឲ្យចន្លោះពី ៣ដុល្លារទៅ ៨ដុល្លារក្នុងដី ១ម៉ែត្រការ៉េ ខណៈតម្លៃដីជាក់ស្តែង ពលរដ្ឋអាចលក់បានចាប់ពីតម្លៃ ៨ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយ ១ម៉ែត្រការ៉េ។
មាត្រា២២ នៃច្បាប់អស្សាមិករណ៍ ចែងថា ប្រាក់សំណងដែលត្រូវផ្ដល់ឲ្យម្ចាស់អចលនវត្ថុ ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ ត្រូវគិតតាមតម្លៃទីផ្សារ ឬថ្លៃជំនួសនៅកាលបរិច្ឆេទនៃការចេញសេចក្ដីប្រកាសស្តីអំពីគម្រោងអស្សាមិករណ៍។
បន្ថែមលើនេះ មាត្រា៤៤ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា កម្មសិទ្ធិឯកជនស្របច្បាប់ស្ថិតនៅក្រោមការគាំពារនៃច្បាប់ ហើយដែលនឹងដកហូតសិទ្ធិពីជនណាមួយនោះ លុះត្រាតែប្រយោជន៍សាធារណៈត្រូវបានធ្វើក្នុងករណីដែលច្បាប់បានបញ្ញត្តិទុក ហើយត្រូវផ្ដល់សំណងជាមុន ដោយសមរម្យ និងយុត្តិធម៌៕