របបយោធាភូមា នៅថ្ងៃពុធ ទី៤ មករា ឆ្នាំ២០២៣ នេះប្រកាសថាខ្លួននឹងដោះលែងអ្នកទោសជាង ៧ពាន់នាក់ ដើម្បីអបអរខួបទី៧៥ នៃការទទួលបានឯករាជភាពពីចក្រភពអង់គ្លេស។ នេះបើតាមការចេញផ្សាយដោយទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP នៅថ្ងៃពុធ ទី៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលយោធាភូមា លោក Zaw Min Tun បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP ថា ជាសរុបអ្នកទោសចំនួន ៧០១២នាក់នឹងត្រូវលើកលែងទោស និងដោះលែង ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ច្បាស់ថាតើការដោះលែងនេះ នឹងរួមមានអ្នកដែលជាប់ពន្ធនាគារអំឡុងការបង្ក្រាបពីពួកយោធាទៅលើក្រុមអ្នកប្រឆាំង ព្រមទាំងអ្នកទោសនយោបាយដែរឬយ៉ាងណាទេ។
តែបើយោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍ក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃរបបសឹក MRTV អ្នកទោសដែលជាប់ពិរុទ្ធមនុស្សឃាត រំលោភសេពសន្ថវៈ ជនជាប់ចោទត្រូវបានដាក់ពន្ធនាគារដោយសារបទល្មើសពាក់ព័ន្ធជាមួយគ្រឿងផ្ទុះ ការកសាងកម្លាំងទ័ពខុសច្បាប់ ការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀន និងអំពើពុករលួយ ជាដើម នឹងពុំទទួលបានការដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពក្នុងការលើកលែងទោសទ្រង់ទ្រាយធំលើកទី២ នេះទេ។
កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ របបយោធាភូមា ក៏បានដោះលែងអ្នកទោសជាង ៦០០០នាក់ផងដែរ ក្នុងនោះរួមមានទាំងអតីតអគ្គរាជទូតអង់គ្លេស អ្នកកាសែតជប៉ុន ហើយនិងសេដ្ឋវិទូជនជាតិអូស្ត្រាលីម្នាក់ដែលជាអតីតទីប្រឹក្សាឲ្យអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី។
ចំពោះការដោះលែងអ្នកទោសលើកនេះ គេពុំអាចរកឈ្មោះអ្នកទោសនយោបាយជាន់ខ្ពស់ណាម្នាក់នៃរដ្ឋាភិបាលអ្នកស្រី ស៊ូជី ត្រូវបានដោះលែងនោះទេ។
ការដោះលែងអ្នកទោសលើកទី២ នៅក្នុងការរំលឹកខួប ៧៥ឆ្នាំនៃទិវាឯករាជ្យជាតិពីអាណានិគមអង់គ្លេស ដែលមានទ្រង់ទ្រាយធំនេះ ពុំធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ពីសហគមន៍អន្តរជាតិទេ ហើយសូម្បីប្រទេសក្នុងសមាគមអាស៊ានក៏ពុំឃើញចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍សាទរពួកយោធាដោះលែងអ្នកទោសដែរ។
មេដឹកនាំរបបសឹក ឧត្តមសេនីយ៍ មីន អ៊ុងឡាំង បានថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកមានផែនការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំនេះ តែក្នុងឱកាសនោះ លោកបានថ្លែងអំពាវនាវសុំឱ្យមានការឯកភាពជាតិ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកទទូចដល់បណ្ដាប្រទេស និងអង្គការអន្តរជាតិ រួមទាំងពលរដ្ឋភូមា គាំទ្រផែនការរបស់លោកដែលត្រូវការប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យពហុបក្សដែលមានវិន័យ និងមានស្មារតីជាតិខ្ពស់ ជាជាងធ្វើនយោបាយបម្រើបរទេស។ មេរដ្ឋប្រហាររូបនេះបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ជម្លោះប្រដាប់អាវុធផ្ទៃក្នុងគួរតែរកពេលវេលាបិទបញ្ចប់ ដោយរួមគ្នាធានាឱ្យបាននូវការសាមគ្គីជាតិ និងសន្តិភាព។
ពួកយោធាភូមាធ្វើរដ្ឋប្រហារប្លន់អំណាចពីរដ្ឋាភិបាលអ្នកស្រី ស៊ូជី កាលពីជិត ២ឆ្នាំមកនេះ ដោយបានចាប់ខ្លួនអ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនប្រឆាំងជិត ១៦០០០នាក់ ក្នុងនោះមានអ្នកស្រី ស៊ូជី លោកប្រធានាធិបតី មីន ម្យីន រួមនឹងអ្នកនយោបាយក្រុមគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិប្រជាធិបតេយ្យជាង ៣០០នាក់។
បើនិយាយពីការស្លាប់ប្រជាជនវិញ ដោយពួកយោធាសម្លាប់ក្នុងការវាយបង្ក្រាប និងសម្លាប់ដោយវាយប្រហារក្នុងសង្គ្រាមជិត ៦០០០នាក់។
ចំពោះអំពើហិង្សាទៅលើសហគមន៍មូស្លីមនៅរដ្ឋរ៉ាក់ខើយ នៅតែបន្តមកដល់ពេលនេះ។ ហិង្សាផ្ទុះឡើងតាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៧ បណ្ដាលឱ្យមានជនភៀសខ្លួនទៅនៅប្រទេសបង់ក្លាដេស ជាង ៧០ម៉ឺននាក់ និងត្រូវបានពួកយោធាសម្លាប់រាប់ពាន់នាក់។ របបសឹកភូមាកំពុងតែជាប់ឈ្មោះជាអ្នកប្រព្រឹត្តិឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើសហគមន៍រ៉ូហីងយ៉ា។ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) កំពុងរៀបចំបើកជំនុំជម្រះក្ដីសំណុំរឿងនៃសហគមន៍រ៉ូហីងយ៉ា។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់មេដឹកនាំយោធាភូមា ដែលអះអាងថានឹងធ្វើឱ្យមានប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យពហុបក្សឡើងវិញ បន្ទាប់ពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ បានអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចរួមមួយលេខ២៦៦៩ ជាលើកដំបូង ដោយបង្គាប់ទៅរបបសឹកភូមាដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ និងបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវអំពើហិង្សាទៅលើក្រុមប្រឆាំង។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីថ្ងៃទី២២ ធ្នូ នោះ គេសង្កេតឃើញតំណាងរុស្ស៊ី និងចិន បានដូរឥរិយាបថដោយសម្រេចបោះឆ្នោតអនុប្បវាទ ដែលបាននាំឱ្យសេចក្ដីសម្រេចលេខ២៦៦៩ បានក្លាយជាវិធានការទូតមួយកម្រិតខ្ពស់បំផុតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដាក់ទម្ងន់ទៅលើរបបសឹកភូមា។
បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP សេចក្ដីសម្រេចចិត្តលេខ២៦៦៩ គឺជាសេចក្ដីព្រាង និងគំនិតផ្ដួចផ្ដើមចេញពីប្រទេសអង់គ្លេស ហើយគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ខណៈដែលប្រទេសមហាអំណាចពីរនេះទទួលសំណើពីប្រមុខការទូតនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងសិង្ហបុរី ដែលបានស្នើឲ្យមានវិធានការចេញពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខទៅលើភូមា កាលគ្រាដែលពួកគាត់ទៅចូលរួមប្រជុំមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីខែកញ្ញា កន្លងទៅនេះ។
សេចក្ដីសម្រេចចិត្តលេខ២៦៦៩ ក៏ទាមទារឲ្យរបបសឹកភូមា គោរពនិងអនុវត្តឲ្យបាននូវគោលការណ៍ ៥ចំណុចពីអាស៊ាន ដែលបានធ្វើឡើងកាលពីខែមេសា នៅចំពោះមុខមេរដ្ឋប្រហារឧត្តមសេនីយ៍ មីន អ៊ុងឡាំង នៅទីក្រុងចាកាតា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលតម្រូវឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយផងដែរ៕