សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានរកឃើញថា ស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅកាន់តែមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ ដែលកើតឡើងចំនួនជិត ១ពាន់ករណី ខណៈវិវាទដីធ្លីនៅតែបន្តកើតមានឡើងឥតឈប់ឈរផងដែរ។
បើតាមរបាយការណ៍សង្ខេបរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ស្ដីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឆ្នាំ២០២២ ចេញផ្សាយជាសាធារណៈនៅថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា នេះ បង្ហាញថា ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកើតឡើងចំនួន ៥៤៩ករណី ដែលចំនួននេះបានកើនឡើង ៣៩២ករណីបើធៀបឆ្នាំ២០២១ គឺមានត្រឹមតែ ១៥៧ករណីប៉ុណ្ណោះ។
ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដែលអាដហុករកឃើញនោះ គឺការគំរាមកំហែងសកម្មភាពនយោបាយកើនឡើងរហូតដល់ ២១៨ករណី ហើយការរឹតត្បិតសេរីភាពជួបជុំ ១១៨ករណី និងរឹតត្បិតសេរីភាពបាតុកម្មចំនួន ៦៥ករណី។
អាដហុកបានលើកឡើងថា ទោះបីជាការគំរាមកំហែងបានកើនឡើងក្ដី ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងនេះមិនត្រូវបានដោះស្រាយឡើយ។ ករណីនេះបានធ្វើឱ្យជនរងគ្រោះសម្រេចចិត្តមិនដាក់ពាក្យបណ្ដឹង ដោយសារពួកគេមិនមានទំនុកចិត្តលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
របាយការណ៍ដដែលបានលើកឡើងថា ចំពោះលំហសេរីភាពនយោបាយវិញ រដ្ឋាភិបាលនៅតែប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីគំរាមកំហែងគណបក្សនយោបាយ អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គម ការបង្ករបួសស្នាម ការគំរាមឲ្យលាឈប់ពីបញ្ជីឈរឈ្មោះបេក្ខភាពគណបក្ស ការបំផ្លាញស្លាកសញ្ញាគណបក្ស ព្រមទាំងរារាំងការលើកស្លាកសញ្ញាគណបក្ស និងរឹតត្បិតសេរីភាពជួបជុំសកម្មជនគណបក្ស ជាដើម។
ប្រភពដដែលបានលើកឡើងទៀតថា ចំណែកការធ្វើទារុណកម្មវិញ បានកើតឡើងលើជនរងគ្រោះចំនួន ២៧នាក់ ក្នុងនោះស្រីម្នាក់ ដែលការធ្វើទារុណកម្មដោយហិង្សាពីសំណាក់មន្ត្រីយុត្តិធម៌ក្នុងតួនាទី ដូចជាមន្ត្រីនគរបាលរដ្ឋបាលប៉ុស្តិ៍ មន្ត្រីនគរបាលអធិការដ្ឋាន មន្ត្រីនគរបាល ស្នងការខេត្ត មន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថខេត្ត ព្រមទាំងមន្ត្រីអនុរក្សពន្ធនាគារ និងអ្នកទោសដូចគ្នាក្នុងពន្ធនាគារ។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ការធ្វើទារុណកម្មរបស់ក្រុមមន្ត្រីយុត្តិធម៌ទាំងនោះ ដើម្បីបង្ខំជនរងគ្រោះឲ្យសារភាព ឬសងប្រាក់ដោយការបង្ក្រាបឲ្យបាក់ស្បាត ជាដើម។
ដោយឡែកជម្លោះដីធ្លីវិញ អាដហុកថានៅតែបន្តកើតមានឡើងឥតឈប់ឈរ ក្នុងនោះវិវាទរ៉ាំរ៉ៃមួយចំនួនធំ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ ខណៈវិវាទថ្មីៗទៀតបានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងឆ្នាំ២០២២។
លើសពីនេះ វិវាទដីធ្លីដែលកើតឡើងចំនួន ៨៤ករណី ដែល ៥០% នៃវិវាទ ដោយសារបុគ្គលមានអំណាចរំលោភយក។ បញ្ហានេះ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់លើប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៧១៤១គ្រួសារ ដែលមានទំហំដីចំនួន ៩៨៣១១១ហិកតារ ក្នុងនោះជាង ៩៧% ជាវិវាទរ៉ាំរ៉ៃ ហើយមកដល់ដំណាច់ឆ្នាំ២០២២ នៅមិនទាន់មានដំណោះស្រាយ។
ក្រៅពីបញ្ហាដីធ្លីនេះ ករណីរំលោភបំពានលើសិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារក៏កើតឡើង ២៨៨ករណី កើនឡើង ៦៤ករណី បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២១។ ករណីទាំងនោះមានការជួញដូរផ្លូវភេទដោយការបង្ខំរៀបការទៅចិន ការជួញដូរកម្លាំងពលកម្ម និងការប្រើប្រាស់ហិង្សាក្នុងគ្រួសាររហូតដល់ស្លាប់ ២២ករណី និងរំលោភសេពសន្ថវៈចំនួន ១៣២ករណី ក្នុងនោះរំលោភសម្លាប់ចំនួន ០៦ករណី។
របាយការណ៍ដែលសមាគមអាដហុករកឃើញ និងបង្ហាញនាពេលនេះស្របគ្នាទៅនឹងរបាយការណ៍ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ចេញកាលពីអំឡុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយរកឃើញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២២ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជានៅតែធ្ងន់ធ្ងរ។
ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកអះអាងថា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ គឺការសម្លាប់ដោយខុសច្បាប់ ឬតាមអំពើចិត្ត ការធ្វើទារុណកម្ម និងអំពើឃោរឃៅ អមនុស្សធម៌ ឬការបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះដោយរដ្ឋាភិបាល ការឃុំខ្លួនតាមអំពើចិត្តដោយរដ្ឋាភិបាលលើអ្នកទោស រួមទាំងបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរពីឯករាជភាពរបស់តុលាការ និងការឃ្លាំមើលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអេឡិចត្រូនិក ជាដើម៕