មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អតីតបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា កាដូឆ្នាំថ្មីឆ្នាំ២០២៤ ដែលក្រុមហ៊ុនចិនគ្រប់គ្រងព្រលានយន្តហោះថ្មីខេត្តសៀមរាប ផ្តល់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គឺការដំឡើងតម្លៃរថយន្តដែលបានបើកបរលើផ្លូវរបស់ចិន ទៅព្រលានយន្តហោះថ្មីនេះ ហើយការយកលុយថ្លៃរថយន្តនេះ គឺជាជំនួញចិនបង្កប់នូវការកេងប្រវ័ញ្ច និងអំពើទុច្ចរិតដែលត្រូវបានកំណត់តាមអំពើចិត្តដោយក្រុមហ៊ុនចិន។
តំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អ៊ុំ សំអាន សរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី២ មករា នេះថា ក្រុមហ៊ុនចិនមិនខ្វល់ថាភ្ញៀវដែលត្រូវជិះយន្តហោះក្នុងព្រលានរបស់ពួកគេធ្វើដំណើរតាមផ្លូវណា ឬចម្ងាយណា ដើម្បីទៅកាន់ព្រលានយន្តហោះនោះទេ ប៉ុន្តែឲ្យតែចូលដល់ព្រលានយន្តហោះ ពួកគេដឹងតែតម្រូវឱ្យបង់លុយថ្លៃផ្លូវគ្រប់រថយន្តទាំងអស់។ ជាងនេះទៀត ទោះបីជាម្ចាស់រថយន្តទាំងនោះបានបង់លុយរួចម្តងហើយក៏ដោយ ប៉ុន្តែបើពួកគេចេញមកខាងក្រៅបរិវេណព្រលាន ឬចេញផុតកន្លែងត្រួតពិនិត្យ ឬកុងត្រូលព្រលានត្រឹមតែ ១ម៉ែត្រ ហើយចូលត្រឡប់ទៅវិញ គេនឹងតម្រូវឱ្យបង់លុយថ្លៃផ្លូវជាថ្មីម្តងទៀតជាមិនខាន។
លោក អ៊ុំ សំអាន លើកឡើងថា ប្រភេទឡានតូចៗរាល់ពេលចេញចូលទៅក្នុងព្រលានយន្តហោះម្តងៗ ត្រូវបង់ថ្លៃផ្លូវ ៦ដុល្លារអាមេរិក ស្មើនឹង ១៦០០០រៀល ចំណែកឡានធំៗ ត្រូវបង់លុយថ្លៃជាងនេះ ខណៈផ្លូវចូលទៅព្រលានយន្តហោះសៀមរាបថ្មីគ្រាន់តែជាផ្លូវធម្មតាប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាផ្លូវល្បឿនលឿននោះទេ។
តំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះបញ្ជាក់ថា ជារឿងចម្លែក និងមិនធ្លាប់មាន ដែលក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងព្រលានយន្តហោះយកលុយថ្លៃផ្លូវចំពោះរថយន្តដែលបានដឹកភ្ញៀវទៅឱ្យជិះយន្តហោះនៅព្រលានរបស់ខ្លួន។
លោក អ៊ុំ សំអាន ចំអកថា ក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងព្រលានយន្តហោះនៅលើពិភពលោកដែលមិនយកលុយពីរថយន្តដឹកភ្ញៀវ ទំនងជាដោយសារតែភ្ញៀវទេសចរដែលទៅជិះយន្តហោះនៅព្រលានរបស់ពួកគេទំនងជាធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើងទៅព្រលានយន្តហោះទាំងនោះហើយមើលទៅ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនចិនដែលគ្រប់គ្រងព្រលានយន្តហោះថ្មីខេត្តសៀមរាប បានតម្រូវឱ្យម្ចាស់រថយន្តដែលបានដឹកភ្ញៀវទេសចរទៅកាន់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មីនេះ ត្រូវតែបង់លុយថ្លៃផ្លូវធ្វើដំណើរជាកំហិត។
ម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ Yen Chantra បានសរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ថា រូបគេបាននាំភ្ញៀវទេសចរ ១ក្រុមចូលទៅក្នុងព្រលានយន្តហោះម្តងរួចហើយ ប៉ុន្តែត្រូវចេញមកខាងក្រៅកន្លែងត្រួតពិនិត្យ ឬកុងត្រូលព្រលាន ដើម្បីរង់ចាំយកភ្ញៀវទេសចរ ១ក្រុមផ្សេងទៀត តែនៅពេលដែលរូបគេត្រឡប់ចូលទៅក្នុងព្រលានវិញ ស្រាប់តែខាងក្រុមហ៊ុនចិន ទាមទារឱ្យរូបគេបង់លុយថ្លៃផ្លូវម្តងទៀត ទាំងដែលរូបគេមិនបានធ្វើដំណើរលើផ្លូវនោះម្តងទៀតផងនោះ។
ម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុកខាងលើ អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពិនិត្យលើបញ្ហានេះជាបន្ទាន់ ព្រោះថាកម្ពុជាទើបតែមានភ្ញៀវទេសចរខ្លះៗឡើងវិញ ប៉ុន្តែបើក្រុមហ៊ុនចិនចេះតែដំឡើងតម្លៃគ្រប់មុខបែបនេះ តើកញ្ចប់សេវាកម្មសម្រាប់ទទួលភ្ញៀវទេសចរ នឹងដំឡើងថ្លៃកម្រិតណាទៅ ដែលនេះគឺជាមូលហេតុដែលនាំឱ្យភ្ញៀវទេសចរមិនហ៊ានមកលេងកម្ពុជា ហើយការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនបែបនេះ មិនមែនវិនិយោគជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទេ គឺជាការវិនិយោគជាន់កពលរដ្ឋខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ក្រុមហ៊ុនចិនដែលគ្រប់គ្រងព្រលានយន្តហោះថ្មីខេត្តសៀមរាប បានចេញតារាងតម្លៃសម្រាប់រថយន្តគ្រប់ប្រភេទដែលបើកបរលើផ្លូវដែលចិនបានសាងសង់ទៅកាន់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មីខេត្តសៀមរាប ប្រវែង ២០គីឡូម៉ែត្រ ដោយកំណត់តម្លៃទៅតាមប្រភេទឡាននីមួយៗ ក្នុងនោះ រថយន្តដែលត្រូវបង់ថ្លៃ ៣ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ នឹងឡើងថ្លៃដល់ ៤ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៦។
ចំណែករថយន្តដែលត្រូវបង់ថ្លៃ ៦ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ នឹងត្រូវដំឡើងថ្លៃដល់ ៨ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៦ ដែរ។ ជាងនេះទៀត រថយន្តដែលត្រូវបង់ថ្លៃ ៩ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ នឹងត្រូវឡើងថ្លៃទៅជា ១២ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៦។ ដោយឡែករថយន្តដែលត្រូវបង់ថ្លៃ ១២ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ក៏នឹងត្រូវដំឡើងថ្លៃដល់ ១៦ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៦ ផងដែរ។
ក្រៅពីការកំណត់តម្លៃរថយន្តដែលបើកបរលើដងផ្លូវទៅព្រលានយន្តហោះថ្មី ក្រុមហ៊ុនចិនក៏បានចេញកំណត់តម្លៃចំណតរថយន្តក្នុងព្រលានយន្តហោះថ្មីខេត្តសៀមរាប នេះដែរ ក្នុងនោះ រថយន្តដែលចតក្នុងចំណតក្រោម ៣០នាទីត្រូវបង់ ៥០០០រៀល។
ប៉ុន្តែបើចតលើសពី ៣០នាទី ត្រូវបន្ថែម ២ពាន់រៀល ឬ ០,៥០ដុល្លាររាល់ ៣០នាទីម្តងបន្ថែមពីលើតម្លៃដើមដែលបានបង់ ៥០០០រៀលនោះ ប៉ុន្តែតម្លៃនេះមិនដូចគ្នាទេ គឺអាស្រ័យទៅតាមប្រភេទរថយន្តនីមួយៗ ក្នុងនោះ រថយន្តខ្លះត្រូវតម្រូវឱ្យបង់ថ្លៃ ៣០០០រៀល ឬ ០,៧៥ដុល្លារ ខណៈរថយន្តប្រភេទខ្លះត្រូវបង់ ៨០០០រៀល ឬ ២ដុល្លារនៅពេលដែលចតលើសពី ៣០នាទី ហើយតម្លៃនេះគឺត្រូវគិតរាល់ ៣០នាទីម្តង។
ក្នុងតារាងកំណត់តម្លៃចំណត បញ្ជាក់ថា ម្ចាស់រថយន្តត្រូវទទួលខុសត្រូវដោយខ្លួនឯងចំពោះហានិភ័យផ្សេងៗលើរថយន្តរបស់ខ្លួន ព្រោះថាក្រុមហ៊ុនមិនទទួលខុសត្រូវរាល់ការបាត់បង់របស់ផ្ទាល់ខ្លួនណាមួយដែលត្រូវបានរក្សាទុកក្នុងចំណតនៃព្រលានយន្តហោះថ្មីនេះឡើយ។ ជាងនេះទៀត យានជំនិះគ្រប់ប្រភេទត្រូវបានហាមឃាត់ដាច់ខាត ដូចជា កង់បី ម៉ូតូ រ៉ឺម៉ក ស៊ីក្លូ មិនអនុញ្ញាតឱ្យចូលក្នុងបរិវេណព្រលានឡើយ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក មឿន តុលា ធ្លាប់បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ថា ប្រសិនបើការសាងសង់ព្រលានយន្តហោះនេះជាប្រាក់កម្ចីរបស់ចិន ហើយផ្តល់សិទ្ធិឱ្យចិនប្រមូលផលប្រយោជន៍ទៅវិញដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌត្រឹមត្រូវនៅពេលដាក់ឱ្យដំណើរការនោះ គឺមានន័យថា ចិនកំពុងធ្វើស្រែលើខ្នងខ្មែរយ៉ាងពិតប្រាកដ៕