មានការបញ្ចេញមតិផ្អែកលើការពិតជាច្រើនក្នុងមជ្ឈដ្ឋានខ្មែរទាំងក្នុង ទាំងក្រៅប្រទេសថា សង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ននេះវាពុលរួចទៅហើយ មិនចាំបាច់អ្នកណាក្រៅទៅបំពុលថែមទៀតទេ។ ពាក្យខ្មែរថា ពុលមានន័យពីរយ៉ាង គឺពុលនឹងវត្ថុធាតុ ដូចជាបរិភោគអ្វីខុស និងពុលនឹងទម្លាប់ គឺឈ្លក់ វក់ ងប់ ងងុលនឹងអ្វីមួយ មានស្រី ស្រា ល្បែងពាលា ពុករលួយ រំលោភបំពានច្បាប់ សិទ្ធិ សេរីភាពមនុស្ស ប្រព្រឹត្តអំពើអយុត្តិធម៌ អំពើហិង្សាជាដើម។ល។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមលើកឡើងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលគ្រប់គ្រងដោយបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានលោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធាន កំពុងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយដើម្បីបំពុលសង្គម ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរលែងគិតពីបញ្ហាប្រទេសជាតិ ដូចជា បញ្ហាព្រំដែន បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ បញ្ហាអំពើពុករលួយ បញ្ហារំលោភដីធ្លី និងវិបត្តិនយោបាយ ជាដើម ដោយជំនួសមកវិញនូវការផ្សព្វផ្សាយឱ្យពលរដ្ឋអបអរសាទរតែពីល្បិចបំផ្លាញសង្គមជាតិ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៤ កុម្ភៈ នេះថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន លុបអាជ្ញាបណ្ណលែងឱ្យមានដំណើរការ និងបណ្តេញចេញមិនឱ្យមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអស់រលីងទៅហើយ។ គិតត្រឹមតែការលុបអាជ្ញាបណ្ណវិទ្យុផ្សាយសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ វីអូឌី កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅ ខណៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទាំងអស់នៅពេលនេះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន ទៀតនោះ ដូច្នេះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពីអង្គភាពនៅក្នុងស្រុកនានាបច្ចុប្បន្ននេះ ភាគច្រើនគឺមានតែព័ត៌មានក្លែងក្លាយដែលគាំទ្រដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ម៉ែន ណាត ថាតាមការសង្កេត ចរន្តនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ គឺមានតែព័ត៌មានលើកតម្កើងបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លើកតម្កើងលោក ហ៊ុន សែន លើកតម្កើងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលើកតម្កើងការដឹកនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃនេះប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីបិទបាំងការពិតដែលជាទង្វើអាក្រក់របស់ពួកគេ ខណៈអង្គភាពសារព័ត៌មានដែលបង្កើតឡើងដើម្បីជាមុខរបរ ដូចជាក្រុមរកលុយតាមអនឡាញ (MMO) ក៏ជាកត្តាមួយក្នុងការជួយបិទបាំងការដឹកនាំដ៏អាក្រក់នៃរដ្ឋាភិបាលនេះដែរ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា មេដឹកនាំក្រាញអំណាចបន្តត្រកូលដូចលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ពេញចិត្តនឹងមានអង្គភាពសារព័ត៌មានដែលបង្កើតមាតិកាបំផ្លាញការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លាំងណាស់ ដូចជា ប្តីប្រពន្ធអ្នកលក់ឡេឈ្លោះគ្នា អ្នកប្រដាល់ឈ្លោះគ្នា និងអ្នករកស៊ីអនឡាញឈ្លោះគ្នា ជាដើម។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ការផ្សព្វផ្សាយទាំងនេះបានជួយលុបបំបាត់នូវព័ត៌មានដែលជួយបើកកកាយពីបញ្ហាព្រំដែន បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ បញ្ហាអំពើពុករលួយ បញ្ហារំលោភដីធ្លី និងវិបត្តិនយោបាយស្ទើរតែទាំងស្រុង ដែលជាហេតុជួយឱ្យបក្សប្រជាជនកម្ពុជារួចខ្លួនពីការទទួលខុសត្រូវចំពោះការដឹកនាំទៅរកការបំផ្លាញជាតិចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានលោក នេត្រ ភក្ដ្រា បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃគណៈកម្មការប្រឆាំងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសណ្ដាប់ធ្នាប់ព័ត៌មាន និងសន្តិសុខព័ត៌មាន ដោយបញ្ជាឱ្យគណៈកម្មការប្រឆាំងព័ត៌មានក្លែងក្លាយបំពេញមុខនាទីឱ្យបានហ្មត់ចត់ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យការផ្សាយ និងតម្រង់ទិសជាយុទ្ធសាស្ត្រលើការប្រឆាំង ទប់ស្កាត់ និងលុបបំបាត់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយតាមគ្រប់មធ្យោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក នេត្រ ភក្ដ្រា លើកឡើងថា គណៈកម្មការប្រឆាំងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ត្រូវមានភារកិច្ចដាក់ចេញនូវវិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ប្រឆាំងរាល់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលមានចរិតបំពុលសង្គម ដែលអាចបង្កមហន្តរាយដល់សន្តិសុខជាតិ ស្ថិរភាពនយោបាយ សុខដុមនីយកម្ម សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម និងកិត្យានុភាពប្រទេសកម្ពុជា ជាដើម។
ចំណែកឯអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម លោក វ៉ន ចាន់ឡូត បានលើកឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលកាន់កាប់ដោយរដ្ឋាភិបាល ដូចជា ទូរទស្សន៍ ជាដើម ផ្សព្វផ្សាយតែពីសមិទ្ធផលដែលគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលចង់បង្ហាញប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯរឿងណាដែលបង្ហាញពីភាពខ្វះចន្លោះខាងរដ្ឋាភិបាល ពួកគេមិនបានផ្សព្វផ្សាយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងនោះទេ ដែលនេះគឺជាបញ្ហាសង្គមធំណាស់ក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ប្រទេសក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនលាក់បាំងការពិត។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត ត្អូញត្អែរថា សព្វថ្ងៃនេះ ទាំងរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយចំនួន នាំគ្នាបំពុលប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដោយការផ្សព្វផ្សាយតែរឿងគ្មានប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមជាតិ ខណៈបញ្ហាព្រំដែន បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ បញ្ហាអំពើពុករលួយ បញ្ហារំលោភដីធ្លី និងវិបត្តិនយោបាយ ជាដើម នៅតែត្រូវបានបិទបាំងមិនផ្សព្វផ្សាយឱ្យពលរដ្ឋបានដឹងទៅវិញ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងព័ត៌មាន បានបង្ហាញសេចក្តីរាយការណ៍ថា ប្រទេសកម្ពុជាបានបើកឱ្យមានសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងសេរីភាពខាងសារព័ត៌មានយ៉ាងទូលំទូលាយ ដោយសំអាងតែលើបរិមាណ ថាបច្ចុប្បន្ននេះ សារព័ត៌មានដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងព័ត៌មានគឺមានចំនួនដល់ទៅជាង ៦០០អង្គភាព គេហទំព័រ និងទូរទស្សន៍អនឡាញ មានជាង ៨០០អង្គភាព (៨៧៨អង្គភាព) វិទ្យុ FM ដែលកំពុងដំណើរការផ្សាយមានជាង ២០០ស្ថានីយ (២២១ស្ថានីយ) និងទូរទស្សន៍ផ្សាយផ្ទាល់មានរហូតដល់ទៅជិត ២០០ស្ថានីយផងដែរ (១៩០ស្ថានីយ)។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន (Reporters Without Borders) បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ នាដើមខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅ ស្ថិតក្នុងលំដាប់លេខរៀងទី១៤៧ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៨០ ដែលជាចំណាត់ថ្នាក់ដ៏អាក្រក់មួយ ក្រោយគេរកឃើញថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញ និងបោសសម្អាតដោយរាជរដ្ឋាភិបាល ដែលធ្វើឱ្យសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅប្រទេសកម្ពុជាបន្តធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន ក៏ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ដែរថា ជាលទ្ធផលនៃយុទ្ធនាការបោសសម្អាតសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ពលរដ្ឋប្រទេសកម្ពុជាអាចទទួលបានព័ត៌មានតែពីស្ថាប័នដែលស្និទ្ធនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តែប៉ុណ្ណោះ។ ជាក់ស្តែង កូនស្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺអ្នកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ត្រូវគេរកឃើញថាជាប្រធានក្រុមហ៊ុនដ៏ធំសម្បើមមួយដែលកាន់កាប់កាសែត ទស្សនាវដ្ដី ស្ថានីយវិទ្យុ បណ្ដាញទូរទស្សន៍ និងគេហទំព័រអ៊ីនធឺណិតនៅកម្ពុជាទាំងអស់ ដូចជាសារព័ត៌មាន Fresh News ជាដើម ដែលជាស្ថាប័នឃោសនានយោបាយឱ្យបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃនេះ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រធានបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានព្រមានគំរាមជារឿយៗចំពោះពលរដ្ឋណានិយាយប៉ះពាល់ដល់បក្សនយោបាយចាប់កំណើតពីបក្សកុម្មុយនីស្តឥណ្ឌូចិន បង្កើតឡើងដោយមេមនោគមន៍វិជ្ជាកុម្មុយនីស្តយៀកណាម ឡេ ឌឹកថ ទោះវាជាការពិតក៏ដោយ។ រឿងពិតណាដែលរែងស្លែង លោកគំរាមកំហែងប្តឹងតាមតុលាការក្រោមបង្គាប់លោក ដើម្បីផ្ដន្ទាទោសអ្នកនិយាយការពិត ហើយនិងរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិគេ។
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀ ពូទីន (Vladimir Putin) ធ្វើដូចគ្នានៅថ្ងៃពុធនេះ គឺនឹងអនុវត្តច្បាប់ក្រុមខ្លួនបង្កើត ដើម្បីរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិជនណានិយាយមិនល្អចំពោះកងទ័ពរុស្ស៊ី៕