TAG
បទវិភាគ
បទវិភាគ៖ អាមេរិកនិងចិនចាប់ផ្ដើមបង្កសង្គ្រាមវោហារសាស្ត្រធ្ងន់ៗដាក់គ្នាដណ្ដើមតៃវ៉ាន់
តៃវ៉ាន់ និងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាដែនដីដាច់ឆ្ងាយពីគ្នារាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រ តែបើធៀបរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់ វិញ នៅកៀកគ្នាដោយឆ្លងកាត់តែប៉ុន្មានរយគីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ នឹងមកដល់កោះតៃវ៉ាន់ ព្រោះមួយនៅដីគោក ហើយមួយនៅលើដីកោះ។
ប៉ុន្តែចិន និងតៃវ៉ាន់ បើទោះជាសាច់ឈាមតែមួយមែន តែជាសត្រូវប្រវត្តិសាស្ត្រនឹងគ្នាទៅហើយ។ សាធារណរដ្ឋចិន ដែលមាននៅលើកោះតៃវ៉ាន់ សព្វថ្ងៃនេះ គឺជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងក្រុងប៉េកាំង និងដែនដីចិនទាំងមូល ប៉ុន្តែក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់ពិភពលោកផ្ទុះឡើង គឺដែនដីប៉េកាំងធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល ឬសង្គ្រាមសាច់ឈាមខ្លួនឯង។
នៅចុងទសវត្ស១៩៤០ សង្គ្រាមស៊ីវិលផ្ទុះពេញទំហឹងដែលការប្រយុទ្ធគ្នាបានកើតឡើងរវាងកងទ័ពនៃរបបសាធារណរដ្ឋចិន និងកងទ័ពបដិវត្តន៍កុម្មុយនីស្តចិនដឹកនាំដោយកម្មាភិបាល ម៉ៅ...
បទវិភាគ៖ តើខ្មែរត្រូវពឹងខ្លួនឯង ឬពឹងអ្នកក្រៅពីខ្លួនឯង?
រឿងខ្មែរដែលខាតបង់ប្រយោជន៍ជាតិធំ គឺមកពីការគិតមិនត្រូវ ដើរមិនត្រូវ ធ្វើមិនត្រូវ ហៅថាអយោនិសោមនសិការ ប៉ុន្តែមានអ្នកចាំបន្ទររកប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ជួយឧបកិច្ចថាជាបញ្ញាភ្លឺស្វាង ត្រឹមត្រូវទៅវិញ។
លោក ហាស់ សាន សូមជូនបទវិភាគព័ត៌មានមួយ ថាតើខ្មែរត្រូវពឹងខ្លួនឯង ឬពឹងអ្នកក្រៅពីខ្លួនឯង។
ហេតុការណ៍នយោបាយទាក់ទងនឹងជាតិខ្មែរមានតូចមានធំកើតឡើងក្នុងខែឧសភា នេះជាច្រើនអន្លើ ច្រើនកន្លែង ហើយសុទ្ធតែចេញពីពាក្យសម្ដី អំពើ និងទង្វើរបស់មនុស្ស ទាំងអ្នកដឹកនាំ ទាំងអ្នកតាមដង្ហែ ទាំងអ្នកក្នុងស្រុក ទាំងអ្នកក្រៅស្រុក។ ម្នាក់ៗសុទ្ធតែនិយាយរឿងនយោបាយទាក់ទងនឹងសង្គមជាតិខ្មែរបច្ចុប្បន្នសម័យ។ មានអ្នកខ្លះព្យាយាមនិយាយធ្វើវិភាគបែបប្រកាន់បក្ស...
បទវិភាគ៖ ១០០ថ្ងៃនៃសង្គ្រាមរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនគឺរុស្ស៊ីវាយបានសមរភូមិពីរប៉ុណ្ណោះ
សង្គ្រាមដែលមហាអំណាចយោធាលំដាប់ទី២ ពិភពលោកលើកទ័ព ២០ម៉ឺននាក់ឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនដោយបានចាប់ផ្តើមក្នុងថ្ងៃទី២៤ កុម្ភៈ បានឈានចូលដល់ ១០០ថ្ងៃនៅថ្ងៃទី៣ មិថុនា នេះ គឺសមរភូមិចំនួនពីរប៉ុណ្ណោះដែលធ្លាក់នៅក្រោមការកាន់កាប់ទាំងស្រុងដោយកងទ័ពរុស្ស៊ី គឺទីក្រុងកំពង់ផែ Mariupol និងទីក្រុង Kherson នៅភាគអាគ្នេយ៍ប្រទេសអ៊ុយក្រែន។
ក្រៅពីនេះមានទីក្រុងមួយទៀតនៅក្នុងតំបន់ដុនបាស គឺទីក្រុង Lyman ជាទីក្រុងតូចមួយនៅក្នុងខេត្ត Donetsk ត្រូវបានរាយការណ៍មកថាបានធ្លាក់នៅក្រោមកងទ័ពរុស្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី២៩ ឧសភា តែទីក្រុងដ៏តូចមួយនេះកំពុងស្ថិតក្នុងការត្រៀមវាយបកយកវិញដោយកងទ័ពអ៊ុយក្រែន។ បើតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP...
បទវិភាគ៖ តើហេតុអ្វីបានជាសីលធម៌សង្គមខ្មែរធ្លាក់ចុះក្នុងសម័យលោក ហ៊ុន សែន?
ភាពជាគំរូរបស់រៀមច្បង ចាស់ទុំ មេគ្រួសារ ឬមេដឹកនាំជាតិ អាចជះឥទ្ធិពលដល់ប្អូនៗ កូនចៅ ឬប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសង្គម។ លោក ហ៊ុន សែន ជាមេដឹកនាំក្នុងសង្គមខ្មែរដ៏យូរអង្វែង។ ដូច្នេះភាពជាគំរូរបស់គាត់ពិតជាអាចមានឥទ្ធិពលដល់សង្គម។
ដូច្នេះ ប្រសិនបើគាត់បង្ហាញគំរូល្អ សង្គមនឹងទទួលបានផលល្អដែរ តែបើគាត់បង្ហាញគំរូអាក្រក់ សង្គមក៏នឹងទទួលបានផលអាក្រក់។ ក្រៅតែពីភាពជាគំរូ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះការលើកតម្កើងសីលធម៌សង្គមផងដែរ។
មុននឹងធ្វើការពិភាក្សាអំពីបញ្ហាសីលធម៌ គេគួរឈ្វេងយល់អំពីអត្ថន័យនៃពាក្យនេះជាមុនសិន។ បើតាមវចនានុក្រមខ្មែរដែលរៀបរៀងដោយសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន...
បទវិភាគ៖ មេដឹកនាំថ្មីមួយនៅអាស៊ីដែលចិនគិតថាក្លាយជាមិត្តផងជាអាយ៉ងរបស់ខ្លួនផង ទំនងមិនដូចបំណងទេ
នៅក្នុងរយៈពេលតែ ២ខែប៉ុណ្ណោះ តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកមានមេដឹកនាំថ្មីដល់ទៅ ៥រូប។ ប្រទេសដែលមានមេដឹកនាំថ្មី គេអាចរាប់ពីប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ប្រទេសស្រីលង្កា កូរ៉េខាងត្បូង អូស្ត្រាលី និងហ្វីលីពីន។ ប៉ុន្តែក្នុងចំណោមមេដឹកនាំ ៥ប្រទេសនេះ គឺមេដឹកនាំប្រទេសប៉ាគីស្ថាន និងស្រីលង្កា ដែលនៅភូមិភាគអាស៊ីខាងត្បូង ពុំបានឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតចេញពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាជននោះទេ។
លោក Shehbaz Sharif ត្រូវបានសភារបស់ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បោះឆ្នោតទុកចិត្តដំឡើងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជំនួសលោក Imran Khan ដែលត្រូវបានសភាទម្លាក់ពីតំណែង។ លោក...
បទវិភាគ៖ តើលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកអាមេរិកជាសត្រូវឬយ៉ាងណាក្នុងសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា?
អាមេរិកគឺជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយដ៏ល្បីល្បាញក្នុងលោក រីឯលោក ហ៊ុន សែន ក៏ជាជនផ្ដាច់ការដ៏ល្បីល្បាញមួយរូបក្នុងលោកដែរ។ ដូច្នេះមាគ៌ានយោបាយអាមេរិក និងលោក ហ៊ុន សែន គឺផ្លូវពីរដែលមានភាពផ្ទុយគ្នាស្រឡះតែម្តង។
ប៉ុន្តែក្នុងពិភពនយោបាយ បុគ្គលឬក្រុមដែលមានទស្សនៈ ឬមាគ៌ាផ្ទុយគ្នា គឺមិនប្រាកដថាជាសត្រូវនឹងគ្នាឡើយ។ ដោយឡែកគោលការណ៍របស់លោក ហ៊ុន សែន អាចផ្ទុយពីនេះ ពោលគឺគាត់រមែងតែងចាត់ទុកអ្នកដែលមានទស្សនៈផ្ទុយពីគាត់ គឺជាសត្រូវ។
ដូច្នេះតើលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកអាមេរិកជាសត្រូវ ឬជាមិត្ត?
លោក ហ៊ុន...
បទវិភាគ៖ តើតួកគីរាំងខ្ទប់ហ្វាំងឡង់និងស៊ុយអែតមិនឱ្យក្លាយជាសមាជិកណាតូជោគជ័យឬទេ?
កាលពីថ្ងៃទី១៨ ឧសភា រដ្ឋាភិបាលហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត បានបញ្ជូនពាក្យស្នើសុំជាផ្លូវការជាសមាជិករបស់អង្គការយោធាណាតូ (NATO) ប៉ុន្តែបើយោងតាមលក្ខន្តិកៈរបស់អង្គការយោធាតំបន់អឺរ៉ុបមួយនេះ ការក្លាយជាសមាជិកណាតូ ត្រូវឆ្លងកាត់ការឯកភាពទាំងស្រុងពីសមាជិកទាំង ៣០ប្រទេសដែលគេហៅមតិកុងសង់ស៊ីស។
អង្គការណាតូ ដែលហៅថាអង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង គឺជាសម្ពន្ធមិត្តការពារដ៏ធំបំផុតនៅអឺរ៉ុប ដោយមានប្រទេសចំនួន ៣០ជាសមាជិក ហើយភាគច្រើនប្រទេសនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសបែលហ្ស៊ិកមួយនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅពេលសង្គ្រាមត្រជាក់បានចាប់ផ្តើម។ អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤៩ ដោយមានប្រទេសចំនួន ១២ជាស្ថាបនិក។ ប្រទេសជាស្ថាបនិកទាំងនោះរួមមាន...
បទវិភាគ៖ តើហេតុអ្វីបានជាគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន តែងលើកឡើងអំពីបដិវត្តន៍ពណ៌?
លោក ហ៊ុន សែន តែងតែអួតអាងថា លោកបានបង្កើតសន្តិភាពក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកតែងគំរាមម្តងហើយម្តងទៀតអំពីបញ្ហាបដិវត្តន៍ពណ៌ និងចោទក្រុមនេះ ឬក្រុមនោះថាមានបំណងចង់ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកតាមរយៈការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌។
ក្នុងឱកាសថ្លែងសារអបអរសាទរនៃពិធីចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិកន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានឆ្លៀតរំឭករឿងបដិវត្តន៍ពណ៌ដែលគាត់ធ្លាប់ប្រើជាការគំរាមកម្ទេចចំពោះក្រុមអ្នករិះគន់ និងអ្នកប្រឆាំងចំពោះការដឹកនាំរបស់គាត់។ បន្ទាប់ពីការគំរាមរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំណែកកូនប្រុសរបស់លោកមួយរូបទៀត គឺលោក ហ៊ុន ម៉ានី បានលើកឡើងថា បដិវត្តន៍ពណ៌មិនបានទៅណាឆ្ងាយពីកម្ពុជាឡើយ។
តើអ្វីទៅជាបដិវត្តន៍ពណ៌?
អ្នកវិភាគខ្លះនិយាយថា ពលរដ្ឋតែងងើបឡើងតវ៉ាប្រឆាំងនឹងអំពើផ្ដាច់ការ...
បទវិភាគ៖ តើលោក ហ៊ុន សែន ចង់បានការអភិវឌ្ឍ ឬអស្ថិរភាពសង្គម?
ខណៈលោក ហ៊ុន សែន តែងអះអាងថាខ្លួនជាអ្នកអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅតែជាប្រទេសមួយដែលក្រីក្របំផុតក្នុងលោក។ ក្នុងខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន អួតអាងថាខ្លួនជាអ្នកស្រឡាញ់សន្តិភាព និងថែរក្សាស្ថិរភាពសង្គម លោកត្រូវបានគេស្គាល់ពាសពេញពិភពលោកថាជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការអមទៅដោយមន្ត្រីពុករលួយ មន្ត្រីបែបជើងកាង និងក្រុមឧត្តមសេនីយ៍ដៃឆៅជាច្រើនរូប។
តើហេតុអ្វីបានជាការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជិត ៤០ឆ្នាំមកនេះ នៅតែធ្វើឲ្យកម្ពុជាជាប្រទេសក្រីក្រ ហើយមានឈ្មោះកាន់តែអាក្រក់ក្នុងឆាកអន្តរជាតិថែមទៀតនោះ?
លោក ហ៊ុន សែន តែងតែឃោសនាអំពីការអភិវឌ្ឍសង្គម និងការប្ដេជ្ញាការពារស្ថិរភាពសង្គម។ ចំពោះការអភិវឌ្ឍសង្គម...
បទអត្ថាធិប្បាយ៖ តើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ជារដ្ឋាភិបាលសន្តិភាព ឬរដ្ឋាភិបាលភ័យខ្លាច?
ភាពសង្ស័យច្រើន គឺជារោគសញ្ញានៃការភ័យខ្លាច។ សកម្មភាពនៃការសង្ស័យ គឺរមែងស្តែងចេញតាមរយៈការលាបពណ៌ ចោទ និងចាប់អ្នកដទៃក្រោមរូបភាពនៃការបង្កើតលេសផ្សេងៗ។
របបគ្រប់គ្រងមួយដែលទន់ខ្សោយ គឺរមែងមានភាពភ័យខ្លាចខ្លាំង។ ម្ល៉ោះហើយរបបគ្រប់គ្រងបែបនោះ តែងតែខិតខំបំភិតបំភ័យមនុស្សនានាដែលខ្លួនមិនទុកចិត្ត ឬគិតថាជាសត្រូវរបស់ខ្លួន និងព្យាយាមប្រមូលផ្ដុំអំណាចសម្រាប់ខ្លួនឯង និងក្រុមគ្រួសារ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានកាន់កាប់អំណាចក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់តាំងពីខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មក តាមរយៈការលើកបន្តុបដោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម។ ការស្ថិតក្នុងអំណាចដ៏យូរលង់ បានធ្វើឱ្យគណបក្សនេះមានលទ្ធភាពប្រមូលផ្ដុំអំណាចតាមរយៈនៃការប្រើប្រាស់យន្តការរដ្ឋទាំងអស់ជារបស់ខ្លួនតាមមាគ៌ាលទ្ធិកុម្មុយនីស្តផ្ដាច់ការ “បក្ស និងរដ្ឋ គឺតែមួយ”។ ម្យ៉ាងទៀត គេថាបក្សប្រៀបបាននឹងក្បាលម៉ាស៊ីនរថភ្លើង រីឯប្រជាជនជាទូរទេះភ្លើងដែលត្រូវតែបត់បែនពត់ពេនទៅតាមក្បាលម៉ាស៊ីននាំមុខ។
ជាមួយគ្នានេះ...