កម្ពុជាបានជំពាក់បំណុលអន្តរជាតិ យ៉ាងច្រើនគិតមកដល់ចុងឆ្នាំ២០១៨ពោលគឺមានចំនួនទឹកប្រាក់ជិត ៧ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកគឺ៦៨២៥,៣លានដុល្លារ។ នេះបើយោងតាម របាយការណ៍ស្តីពីថវិកាសង្ខេបឆ្នាំ២០១៩របស់នាយដ្ឋានថវិកានីយកម្ម នៃអគ្គនាយកដ្ឋានថវិការបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ។
របាយការណ៍នេះបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមបំណុលទាំងឡាយកម្ពុជាជំពាក់បំណុលចិនមានចំនួនច្រើនជាងគេ គឺស្មើជិត៥០ភាគរយ(៤៨%)នៃបំណុលសរុប។បន្ទាប់ពីបំណុលរបស់ចិន គឺមានបំណុលពហុភាគី ដែលមានចំនួន២៩ភាគរយ។
ចំណែកបំណុលបន្ទាប់គឺជាបំណុលចាស់ដែលកម្ពុជាជំពាក់បរទេស ហើយរដ្ឋាភិបាលកំពុងចរចាដោះស្រាយ មានចំនួនជាង៩ភាគរយ។ បន្ទាប់ពីនេះគឺប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលកម្ពុជាជំពាក់ចំនួនជាង៥% ហើយបន្តមកទៀតគឺប្រទេសជប៉ុន ដែលមានចំនួនជាង៤% ព្រមទាំងបំណុលទ្វេភាគីផ្សេងទៀតមានចំនួន៤%។
របាយការណ៍សង្ខេបនេះបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ថវិកាជាតិសម្រាប់ចំណាយនៅឆ្នាំ២០១៩ ដែលសភាឯកបក្សនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអនុម័តកាលពីពេលកន្លងទៅមានចំនួនជាង២៧លានលានរៀល ស្មើនឹងជាង ៦ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ឬស្មើនឹងជាង២៤% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប។ ចំនួននេះកើនឡើងដល់ទៅជាង១១,៤% បើប្រៀបធៀបនឹងថវិកាចំណាយនៅឆ្នាំ២០១៨។
ចំណែកចំណូលសរុបថវិកាជាតិវិញ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រោងនឹងបង្កើនជាង២៦លានលានរៀល ឬជាង៦ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួន ក៏បានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះការបង្កើនការចំណាយកាន់តែច្រើននៅឆ្នាំនេះ ដ្បិតពួកគេថា ការចំណាយធំជាង ចំណូលនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាជួបហានិភ័យខ្ពស់ណាស់។
ទោះបីជាកម្ពុជាជំពាក់បំណុលបរទេសយ៉ាងច្រើន និងបង្កើនការចំណាយប្រចាំឆ្នាំកាន់តែធំបែបនេះក្តី ប៉ុន្តែរបាយការណ៍ដដែលនេះនៅតែអះអាងថាកម្ពុជានៅតែរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរង្វង់៧%ក្នុងមួយឆ្នាំៗ រយៈពេលខ្លី និងមធ្យមនៅពេលខាងមុខ។
របាយការណ៍ដដែលក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈម និងហានិភ័យ ដែលនឹងកើតមានកាន់តែច្រើន ទាំងកត្តាខាងក្នុង និងកត្តាខាងក្រៅ ដែលបង្កភាពរអាក់រអួល និងប៉ះពាល់ដល់ចីរភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ។
កត្តាខាងក្នុងរួមមានសម្ពាធនៃការចំណាយរបស់រដ្ឋកាន់តែកើនឡើងច្រើន ជាពិសេសចំណាយបន្ទុកបុគ្គលិកកាន់តែច្រើន ខណៈចំណូលថវិការដ្ឋកើនឡើងកៀកទៅនឹងពិដាននៃសក្តានុពលក្នុងស្រុក ព្រមទាំងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនទៀត។
ចំណែកកត្តាខាងក្រៅវិញរួមមានភាពមិនប្រាកដប្រជានៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធលើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិពីសំណាក់ដៃគូខ្លះ ព្រមទាំងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកនិង បញ្ហានយោបាយ សន្តិសុខសកល និងកត្តាមួយចំនួនទៀត។
កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកចំនួន ២រូប បានស្នើទៅរដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំ ឲ្យសើរើច្បាប់ពាណិជ្ជកម្ម ឬដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មទូទៅGSPជាមួយកម្ពុជា។
ដោយឡែកសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានដំណើរការដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ឬ EBA)ពីកម្ពុជាផងដែរ ដែលប្រព័ន្ធនៃការអនុគ្រោះពន្ធទាំងពីរនេះ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជាចំណេញថវិកាជិត ១ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ។
ជាជំហានដំបូងកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ សហគមន៍អឺរ៉ុបបានសម្រេចយកពន្ធលើការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប ហើយការយកពន្ធនោះមានតម្លៃជិត២រយដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក គឺ១៩៩ដុល្លារក្នុងអង្ករ១តោន ខណៈកម្ពុជានាំអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុបមានចំនួនជាង ២០ម៉ឺនតោនក្នុងមួយឆ្នាំ៕