នៅរយៈពេលចុងក្រោយនេះ មហាអំណាចលោកខាងលិចកាន់តែប្រមាថមើលងាយចិន ដោយមិនស្ដាប់ការព្រមានរបស់ចិន ទោះជាចិនចេញច្បាប់សន្តិសុខសមុទ្រ បើកសិទ្ធិឱ្យនាវាចិនតាមចាប់ រាំងខ្ទប់មិនឱ្យនាវាបរទេសចូលដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏នាវាទាំងនោះនៅតែបើកឆ្លងកាត់ និងធ្វើសមយុទ្ធផ្គើនដាក់ចិន។
ជាក់ស្ដែង កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា នាវាចម្បាំងដ៏ធំរបស់អង់គ្លេស HMS Richmond បានឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ដោយមិនខ្ចីស្ដាប់ការព្រមានរបស់ចិន។
ចិនបានហៅទង្វើរបស់អង់គ្លេសថាជាចេតនាបិសាច។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានតៃវ៉ាន់ Taiwan News នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា។ កងទ័ពនាវាអង់គ្លេសបានបញ្ជាក់នៅលើបណ្ដាញ Twitter ថា នាវា HMS Richmond មុនមកដល់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ នាវានេះបានបើកឆ្លងកាត់សមុទ្រចិនខាងកើត។
កងនាវាជើងទឹករបស់អង់គ្លេស ឲ្យដឹងទៀតថា នាវាចម្បាំងរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសមួយគ្រឿងនេះបានបើកកាត់តាមច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ កាលពីថ្ងៃចន្ទ ដែលជានាវាចរមួយសម្រេចប្រឈមទៅនឹងការគំរាម និងថ្កោលទោសពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង។
សារបង្ហោះតាមបណ្ដាញសង្គម Twitter របស់នាវា HMS Richmond ដែលជាកងនាវាត្រូវបានដាក់ពង្រាយជាមួយក្រុមនាវាផ្ទុកយន្តហោះរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស ឲ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូ និងសម្ពន្ធមិត្តនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងរួចមក ឥឡូវនាវានេះកំពុងធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ដើម្បីទៅបំពេញបេសកកម្មមួយនៅប្រទេសវៀតណាម និងធ្វើការងារជាមួយកងនាវាជើងទឹករបស់ប្រជាជនវៀតណាម។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិតៃវ៉ាន់ លោក Chiu Kuo-cheng បាននិយាយប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា វត្តមាននាវាចម្បាំងរបស់ប្រទេសអង់គ្លេស បើកឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ត្រូវបានកងនាវាតៃវ៉ាន់តាមឃ្លាំមើលផងដែរ។ លោកចាត់ទុកថាជារឿងធម្មតាដែលលោកថានាវាប្រទេសណាក៏អាចឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រមួយនេះដែរ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៩ កងនាវា HMS Enterprise របស់អង់គ្លេស បានឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រនេះម្ដងរួចមកហើយ។ ក្រសួងការពារជាតិចក្រភពអង់គ្លេស មិនបានឆ្លើយតបនឹងការព្រមានរបស់ចិនម្ដងណាឡើយ។
ទាំងនាវាចម្បាំងសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស សុទ្ធតែបានប្ដេជ្ញាអនុវត្តសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។
ប្រតិបត្តិការរបស់នាវាអាមេរិក និងអង់គ្លេស បានបណ្តាលឱ្យមានការឆ្លើយតបដោយការខឹងសម្បាជាខ្លាំងពីរដ្ឋាភិបាលចិន។
ចិន បានទាមទារកោះតៃវ៉ាន់ និងផ្លូវទឹកជុំវិញនោះ រួមទាំងសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាង ៩០% ថាជាដែនទឹករបស់ចិន។
សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសភាគច្រើនផ្សេងទៀតចាត់ទុកតំបន់ទាំងនោះថាជាផ្លូវទឹកអន្តរជាតិដែលត្រូវតែបើកចំហសម្រាប់នាវាទាំងអស់ធ្វើដំណើរ។ ប្រទេសចិន ប្រតិកម្មដោយបានហៅនាវាចរប្រទេសអង់គ្លេស និងអាមេរិក ថាជាចេតនាបិសាច។
អ្នកស្រី Hua Chunying អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានថា ចិនសង្ឃឹមថាប្រទេសពាក់ព័ន្ធទាំងអស់អាចធ្វើការស្ថាបនា ការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមករវាងប្រទេសទាំងនោះ ហើយនឹងលើកស្ទួយសន្តិភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់ដោយមិនត្រូវធ្វើការប្រមាថនោះទេ។ សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាមហាអំណាចពិភពលោក តែងតែបើកនាវាចម្បាំងរបស់ខ្លួនឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។
កងនាវាទី៧ នៃកងទ័ពជើងទឹកសហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ជាក់ថា នាវា USS Curtis Wilbur ដែលបំពាក់កាំជ្រួចបានធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់កាលពីពេលថ្មីៗនេះ គឺមុននាវាចម្បាំងរបស់អង់គ្លេស។ កងនាវាទី៧របស់អាមេរិក បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយបានបញ្ជាក់ថា ដំណើរនាវាចរនេះឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ គឺបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលសេរី និងបើកចំហ ហើយថាការបើកនាវា និងប្រតិបត្តិការនៅលើផ្លូវទឹកអន្តរជាតិស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
តាមការកត់សម្គាល់ កងទ័ពជើងទឹកសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើប្រតិបត្តិការបែបនេះប្រហែលមួយខែម្តងៗ ដែលនាំឱ្យប្រទេសចិនថ្កោលទោស ហើយថ្លែងប្រឆាំងប្រតិបត្តិការនេះ។
ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង់គ្លេស ដែលបានធ្វើប្រតិបត្តិការនាវាចរបែបនេះ គឺជាសកម្មភាពមួយដែលត្រូវបានមើលឃើញថាជាការប្រាប់សញ្ញាថា ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ មិនអាចក្លាយជាដែនទឹករបស់ចិនដាច់ខាត ហើយក៏ជាការប្រាប់សារទៅក្រុងប៉េកាំង ថា សម្ពន្ធមិត្តពីរនេះប្រឆាំងចិនដែលមានផែនការលើកទ័ពដណ្ដើមកោះតៃវ៉ាន់ និងបិទច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។
ប្រទេសចិន តែងតែបានបញ្ជូនកងកម្លាំងយន្តហោះចូលក្នុងតំបន់ការពារដែនអាកាសរបស់កោះតៃវ៉ាន់ និងការធ្វើសមយុទ្ធឡោមព័ន្ធដែនកោះនេះ ដែលជាការគំរាមប្រុងប្រៀបធ្វើសង្គ្រាម។
ប្រទេសចិន បាននិយាយថា សកម្មភាពរបស់ខ្លួននៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ មានគោលបំណងការពារអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន។ ដោយសារតែភ័យខ្លាចនឹងសង្គ្រាមវាយលុកពីកងទ័ពចិន បានបង្ខំឱ្យតៃវ៉ាន់រត់ទៅរកសម្ពន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនមានដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស ជប៉ុន ឥណ្ឌា និងអូស្ត្រាលី ជាដើម ដើម្បីបានជាកម្លាំងជួយគាំទ្រតៃវ៉ាន់។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ តៃវ៉ាន់ ត្រូវបញ្ចេញថវិការាប់ពាន់លានដុល្លារទិញអាវុធពីអាមេរិក។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិតៃវ៉ាន់ លោក Chiu Kuo-cheng បាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា តៃវ៉ាន់ត្រូវការកាំជ្រួចដែលបាញ់បានចម្ងាយឆ្ងាយ និងចំគោលដៅ ដើម្បីរារាំងប្រទេសឈ្លានពានដែលចង់សំដៅទៅលើប្រទេសចិន ដែលកំពុងអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធអាវុធរបស់ខ្លួនយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងផែនការវាយប្រហារលើកោះតៃវ៉ាន់។
តៃវ៉ាន់ បានស្នើបន្ថែមការចំណាយជិត ៩ពាន់លានដុល្លារទៀតលើវិស័យការពារជាតិសម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំខាងមុខ ដែលក្នុងនោះរួមមានទាំងការចំណាយលើការទិញកាំជ្រួចវង់ប្រតិបត្តិការឆ្ងាយ។ តៃវ៉ាន់ បញ្ចេញសាច់ប្រាក់ដ៏សម្បើមនេះ គឺចំពេលដែនកោះមួយនេះបានលើកឡើងអំពីតម្រូវការបន្ទាន់នៅក្នុងការធ្វើទំនើបកម្មអាវុធប្រភេទនេះយកមកការពារដែនអាកាស និងទប់ទល់ពេលសង្គ្រាមផ្ទុះឡើង។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិតៃវ៉ាន់ បានថ្លែងនៅក្នុងរដ្ឋសភាថា តៃវ៉ាន់ ចាំបាច់ត្រូវតែមានលទ្ធភាពបង្ហាញឱ្យចិនដឹងថា ដែនកោះមួយនេះអាចការពារខ្លួនឯងបាន។
លោកពន្យល់ប្រាប់សមាជិកសភាតៃវ៉ាន់ទៀតថា កាំជ្រួចប្រភេទថ្មីនោះអាចបាញ់បានចម្ងាយឆ្ងាយជាក់លាក់ចំគោលដៅ ដើម្បីឱ្យសត្រូវដឹងថាតៃវ៉ាន់បានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ហើយ បើចិនលើកទ័ពចូលឈ្លានពានតៃវ៉ាន់។
តាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការពារជាតិ ផ្ញើទៅកាន់រដ្ឋសភា គឺដែនកោះតៃវ៉ាន់មានកាំជ្រួចរយៈចម្ងាយមធ្យម និងរយៈចម្ងាយឆ្ងាយកំពុងត្រូវបានប្រើនៅក្នុងការធ្វើសមយុទ្ធសំខាន់ៗនៅមាត់សមុទ្រកោះតៃវ៉ាន់ គឺមាន ៣៥០ដើម ហើយជាកាំជ្រួច Patriot PAC-2។ ចំណែកកាំជ្រួចដែលតៃវ៉ាន់ត្រូវការទិញពីអាមេរិក គឺប្រភេទ Patriot PAC-3៕