ស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ ប្រចាំនៅកម្ពុជា អះអាងថា នៅពេលដែលអ្នកសារព័ត៌មានរងការវាយប្រហារដោយសារការងាររបស់ខ្លួន មិនមែនត្រឹមតែជាការរំលោភសិទ្ធិបុគ្គលអំពីសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកសារព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងជាការរំលោភសិទ្ធិសមូហភាពរបស់សង្គមក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានផងដែរ។
ស្ថានទូតរបស់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ប្រចាំនៅកម្ពុជា បានសរសេរលើទំព័រ Facebook របស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា នេះថា ការបំបិទមាត់អ្នកសារព័ត៌មាន មិនត្រឹមតែជាកង្វល់សម្រាប់បុគ្គលម្នាក់ ឬអាជីពអ្នកសារព័ត៌មានតែមួយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាបញ្ហាដែលប៉ះពាល់ដល់សង្គមដ៏ធំធេងនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។
ប្រភពដដែលបានចាត់ទុកការឆ្លើយទៅនឹងសំណួរដែលលើកឡើងថា តើហេតុអ្វីបានជាមាននិទ្ទណ្ឌភាពនៃឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងអ្នកសារព័ត៌មាន?
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងដើម្បីបង្ហាញពីផលប៉ះពាល់នៃការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មានដែលពួកគេត្រូវរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលឥតឈប់ឈរនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
នៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ គឺជា «ទិវាអន្តរជាតិបញ្ចប់និទ្ទណ្ឌភាពលើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងអ្នកសារព័ត៌មាន» ដែលតែងប្រារព្ធឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីទាមទារតវ៉ាឱ្យបញ្ឈប់ការគំរាមកំហែង និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអ្នកសារព័ត៌មានបន្តទៀត ក្នុងបំណងលើកកម្ពស់សិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកសារព័ត៌មានឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ។
អ្នកនាំពាក្យរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២ វិច្ឆិកា នេះថា អំណាចសារព័ត៌មានគឺជាកញ្ចក់សម្រាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពពិតនៃជំងឺរបស់សង្គម ដែលអាចជួយឱ្យតួអង្គពាក់ព័ន្ធនានា ដូចជារដ្ឋាភិបាល ជាដើម អាចមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ពីប្រភពដើមនៃបញ្ហានានាដែលធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់ការដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះ ការបើកឱ្យមានសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន គឺជារឿងល្អ និងសំខាន់បំផុតសម្រាប់សង្គមជាតិទាំងមូល។
មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះអះអាងថា ប្រទេសដែលបានប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យ ហើយរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសនោះព្យាយាមរឹតត្បិតសេរីភាពសារព័ត៌មាន គឺបង្ហាញឱ្យឃើញថា ពួកគេមានចេតនាបិទបាំងនូវទង្វើឧក្រិដ្ឋរបស់ខ្លួន និងខ្វះនូវការទទួលខុសត្រូវផងដែរ ដែលជាទង្វើមួយប្រាសចាកពីការដឹកនាំតាមបែបសង្គមប្រជាធិបតេយ្យទាំងស្រុង។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា បញ្ជាក់ថា បើកម្ពុជាមិនចង់ឱ្យខ្លួនធ្លាក់ចូលទៅក្នុងការដឹកនាំខុសគន្លងប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ គួរកុំឱ្យមានការរឹតត្បិតសេរីភាពលើអ្នកសារព័ត៌មាន បង្កើតអំពើនិទ្ទណ្ឌភាពលើអ្នកសារព័ត៌មាន ដើម្បីទុកឱកាសឱ្យវិស័យនេះបានចូលរួមឆ្លុះបញ្ចាំងពីមេរោគរបស់សង្គម ដែលជាឧបសគ្គដល់ការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសជាតិទៅថ្ងៃមុខ។
អង្គការសមាគមដែលធ្វើការលើវិស័យសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាជិត ១០ស្ថាប័ន រួមមានសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (CamboJA) មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) និងសហព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានអន្តរជាតិ (IFJ) ជាដើម បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នានៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ នេះ សម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការបរាជ័យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការចាប់អ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើសនៃឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែលបានប្រព្រឹត្តលើអ្នកសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា យកទៅផ្ដន្ទាទោសនាពេលកន្លងមក។
ប្រភពដដែលអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីធានាឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ឯករាជភាព និងតម្លាភាពទៅលើគ្រប់ករណីបទល្មើសទាំងអស់ដែលបានកើតឡើងលើអ្នកសារព័ត៌មាន ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ និងសាច់ញាតិរបស់ពួកគេដែលរងការរំលោភបំពានពីជនដៃដល់ទាំងនោះ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤ មក យ៉ាងហោចណាស់អ្នកសារព័ត៌មានជិត ២០នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅកម្ពុជា ក្នុងនោះស្ទើរតែគ្រប់ករណីទាំងអស់ ជនរងគ្រោះត្រូវបានផ្តាច់ជីវិតក្នុងពេលកំពុងបំពេញការងារ ជាពិសេសនៅពេលដែលអ្នកទាំងនោះស៊ើបអង្កេតទៅលើបញ្ហារសើបនានា ដូចជាបញ្ហាអំពើពុករលួយ និងរឿងនយោបាយដែលទាក់ទិនទៅនឹងការដឹកនាំគ្មានតម្លាភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលឯកបក្សបច្ចុប្បន្ន ជាដើម។
របាយការណ៍ស្ដីពីសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកឆ្នាំ២០២០ អះអាងថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាបានថយចុះជាលំដាប់ ពោលគឺទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤៤ ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង១៨០។
ចំណែកអង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែនដែលមានមូលដ្ឋាននៅបរទេស អះអាងថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅប្រទេសកម្ពុជាបានបន្តធ្លាក់ចុះ ៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា គឺក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ឆ្នាំ២០១៩ និងឆ្នាំ២០២០។
ដោយឡែករបាយការណ៍ស្ដីពីនីតិរដ្ឋឆ្នាំ២០២១ នៃគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (The World Justice Project) ក៏បានរកឃើញថា កម្ពុជាបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខទី១៣៨ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៣៩ ដោយសារតែការដឹកនាំគ្មានតម្លាភាព មានការគំរាមកំហែងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ និងការមិនធានាបាននូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់ខ្លួនតាមផ្លូវតុលាការ ជាដើម៕