ក្រុមមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា អះអាងថា គោលបំណង និងខ្លឹមសាររបស់កូនក្ដីពួកគេដែលនិយាយអំពីការផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំ គឺធ្វើឡើងតាមរយៈការបោះឆ្នោត មិនមែនធ្វើឡើងតាមរយៈការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដោយការប្រើហិង្សា និងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ឡើយ។
ការលើកឡើងរបស់មេធាវីប្រធានបក្សប្រឆាំងនេះ បន្ទាប់ពីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានបន្តសវនាការសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា នៅថ្ងៃពុធ ទី២ កុម្ភៈ នេះ ដោយការចាក់បង្ហាញវីដេអូភស្តុតាង ៦ឃ្លីបដែលមេធាវីការពារក្ដីឱ្យលោក កឹម សុខា បញ្ជាក់ភាពស្អាតស្អំកូនក្ដី។
វីដេអូទាំង ៦ឃ្លីបចាក់បង្ហាញនៅពេលនេះ គឺជាវីដេអូដែលធ្វើឡើងនៅខែកក្កដា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ដែលគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស មិនទាន់ចូលជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀន បង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅឡើយ។ កាលនោះ លោក កឹម សុខា បានសំណេះសំណាលជាមួយពលរដ្ឋនៅខេត្តតាកែវ ឆ្នាំ២០១៣ និងនៅខេត្តកំពត នៅអំឡុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ និងការថ្លែងរបស់លោក ប៉ុល ហំម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យឆ្នាំ២០១៣ អំឡុងធ្វើបាតុកម្ម។
សម្រាប់វីដេអូទី៥ ពាក់ព័ន្ធនឹងលោក កឹម សុខា ថ្លែងទៅកម្មករពេលតវ៉ាទាមទារប្រាក់ឈ្នួលនៅរង្វង់មូលស្ពានគីហ្សូណា ឆ្នាំ២០១៣ និងវីដេអូទី៦ នៅខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ ទាក់ទងនឹងលោក កឹម សុខា អំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ មុនពេលសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនលោក។
បើតាមវីដេអូឃ្លីបចាក់បង្ហាញនោះ លោក កឹម សុខា លើកឡើងថា ទោះបីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឈ្នះឆ្នោតក៏ដោយ ក៏មិនមានការសងសឹកទៅគណបក្សដែលចាញ់ឆ្នោតដែរ បើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឈ្នះឆ្នោត នោះគណបក្សកាន់អំណាចក៏ឈ្នះ និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចក៏ឈ្នះ ដោយមិនយកខ្មែរណាជាសត្រូវទេ ដោយឈ្នះទាំងអស់គ្នា។ ចំពោះការផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំធ្វើតាមរយៈការបោះឆ្នោត មិនមែនតាមផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដោយអំពើហិង្សាដោយខុសច្បាប់ណាមួយឡើយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការដាក់បង្ហាញភស្តុតាងនេះ អំឡុងពេលសវនាការក៏មានការប៉ះទង្គិចពាក្យសម្ដីគ្នារវាងមេធាវីការពារលោក កឹម សុខា ជាមួយតំណាងអយ្យការ ដោយសារក្រុមមេធាវីលោក កឹម សុខា បានលើកឡើងថា អ្វីដែលតំណាងអយ្យការសួរនោះ វាចូលទៅដល់ដំណាក់កាលសួរដេញដោលហើយ ខណៈដំណាក់កាលនេះជាដំណាក់កាលបង្ហាញភស្តុតាងតែប៉ុណ្ណោះ។
លើសពីនេះ អំឡុងពេលសវនាការ ក៏មានការចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក ខណៈលោក កឹម សុខា ក៏បានប្រតិកម្មនឹងពាក្យពេចន៍តំណាងអយ្យការ លោក ប្លង់ សុផល ផងដែរ។ ការចោទប្រកាន់តំណាងអយ្យការ លោក ប្លង់ សុផល ថាលោក កឹម សុខា បានដឹកនាំបាតុកម្មនៅរង្វង់មូលស្ពានគីហ្សូណា ដោយធ្វើឱ្យមានការកកស្ទះចរាចរណ៍ និងប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចថែមទៀតផង។
ការចោទប្រកាន់នេះ ត្រូវបានមេធាវីការពារក្ដី អ្នកស្រី ម៉េង សុភារី ឡើងជំទាស់ ដោយថាកូនក្ដីរបស់អ្នកស្រីមិនបានដឹកនាំបាតុកម្មនោះទេ ហើយក៏មិនបានបង្កការកកស្ទះចរាចរណ៍ប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចដែរ។
ប្រភពលើកឡើងថា លើសពីការទៅចូលរួមកន្លែងបាតុកម្មអំឡុងពេលនោះក្នុងនាមជាតំណាងរាស្ត្រ ត្រូវស្ដាប់កង្វល់របស់ពលរដ្ឋដែលកំពុងមានទុក្ខលំបាក និងគោលបំណងនៃការទាមទារ ដើម្បីយកកង្វល់ទាំងនោះមកដោះស្រាយ។ អ្នកស្រីបន្តថា តួនាទីរបស់តំណាងរាស្ត្រមិនមែនអង្គុយតែក្នុងម៉ាស៊ីនត្រជាក់ដោយមិនខ្វល់ពីពលរដ្ឋឡើយ។
អ្នកស្រីបន្តថា បើសិនជាតំណាងអយ្យការយល់ថាការធ្វើបាតុកម្មនៅរង្វង់មូលស្ពានគីហ្សូណាបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចនោះ អ្នកស្រីស្នើទៅតំណាងអយ្យការរកភស្តុតាង និងរបាយការណ៍មកបង្ហាញ ដោយកុំចេះតែដាក់បន្ទុកមកលើកូនក្ដីរបស់អ្នកស្រីតាមទំនើងចិត្តនោះ។
មិនមែនត្រឹមតែមេធាវីទេ លោក កឹម សុខា ក៏បានឡើងបញ្ជាក់ក្រោយពីតំណាងអយ្យការ លោក ប្លង់ សុផល បានចោទថា លោកជាអ្នកដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មនៅរង្វង់មូលស្ពានគីហ្សូណា ខេត្តកំពង់ចាម កាលពីឆ្នាំ២០១៣។ លោក កឹម សុខា បានឱ្យតំណាងអយ្យការបង្ហាញភស្តុតាង មុននឹងចោទប្រកាន់នោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោកបានទៅចូលរួម ប៉ុន្តែមិនបានដឹកនាំឡើយ។ លោកចាត់ទុកការចោទប្រកាន់របស់តំណាងអយ្យការថាប៉ះពាល់ដល់រូបគាត់។
លោក កឹម សុខា និយាយក្នុងអង្គសវនាការទៅកាន់តំណាងអយ្យការថា ពាក្យដឹកនាំ និងពាក្យចូលរួមខុសគ្នា នៅក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ តំណាងរាស្ត្រចូលរួមស្ដាប់ការទាមទារ និងកង្វល់របស់បាតុករ។ លោក កឹម សុខា ក៏បានប្រតិកម្មទៅនឹងការលើកឡើងរបស់តំណាងអយ្យការ លោក ប្លង់ សុផល បាននិយាយក្នុងសវនាការថា លោក កឹម សុខា ស្ដាប់ឮហើយ តែធ្វើអត់ឮ និងយល់ ធ្វើមិនយល់។ លោក កឹម សុខា ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់តំណាងអយ្យការថាជាការប្រមាថមិនអាចទទួលយកបាន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយពីសវនាការបង្ហាញភស្តុតាងលើវីដេអូឃ្លីបទាំង៦ ពេញមួយព្រឹកនាថ្ងៃពុធ នេះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ លោក កូយ សៅ សម្រេចលើកពេលបន្តសវនាការទៅព្រឹកថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ បន្តទៀត។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានលើកឡើងនៅថ្ងៃទី២ កុម្ភៈ នេះថា ថ្វីបើសវនាការនេះប្រព្រឹត្តទៅជិត ៣០ដងទៅហើយក្ដី ប៉ុន្តែបញ្ហានីតិវិធីដាក់ភស្តុតាង និងដេញដោលនៅតែជាចំណុចខ្វែងមតិគ្នាក្នុងអង្គជំនុំជម្រះនៅឡើយ។ អ្នកស្រីបានលើកឡើងទៀតថា ខុសពីសវនាការដទៃកន្លងមក សវនាការនេះកំណត់ជជែកលើភាពត្រឹមត្រូវនៃភស្តុតាងមុនសិន និងលុះបញ្ចប់ដំណាក់កាលដាក់ភស្តុតាងរួចរាល់ ទើបដេញដោល ដែលនាំឱ្យមានភាពស្មុគស្មាញ ដែលបានចូលហួសដេញដោលលើអង្គហេតុ។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព បានលើកឡើងទៀតថា លោក កឹម សុខា និងសមាជិកដទៃទៀតមិនគួរត្រូវប្រឈមបទចោទប្រកាន់ដោយសារតែភាពសកម្មខាងនយោបាយ និងគណបក្សខ្លួនឡើយ។ ប្រភពថា ការបន្តចោទប្រកាន់ និងអូសបន្លាយពេលនេះជាការបំពានដល់សិទ្ធិសេរីភាពខាងនយោបាយដែលកម្ពុជាបានទទួលស្គាល់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
អ្នកវិភាគបញ្ហានយោបាយ និងសង្គមនៅកម្ពុជា លោក គឹម សុខ បានលើកឡើងនៅក្នុងបណ្ដាញ Facebook របស់លោកនៅថ្ងៃទី២ កុម្ភៈ នេះដែរថា ដំណើរការសវនាការលើលោក កឹម សុខា ជាក់ស្ដែងណាស់ លោក ហ៊ុន សែន កំពុងប្រើប្រាស់សំណុំរឿងលោក កឹម សុខា ដើម្បីឌឺដងសហគមន៍អន្តរជាតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា ក្រោមការទាមទារពីមជ្ឈដ្ឋានចម្រុះបង្ខំឲ្យតុលាការបើកជំនុំជម្រះឡើងវិញក្រោយវិបត្តិរាតត្បាតជំងឺ Covid-19 ក្រុមលោក ហ៊ុន សែន គ្មានលេសសមរម្យដើម្បីបន្តខ្ទប់ឲ្យគាំងសវនាការឡើយ ដូច្នេះការបើកសវនាការនេះមិនមែនស្វែងរកយុត្តិធម៌នោះទេ គឺជាការកាត់បន្ថយការរិះគន់ និងជាការផ្គើនទៅវិញ។
អ្នកវិភាគរូបនេះបានបញ្ជាក់ទៀតថា ដើម្បីកុំឲ្យលោក ហ៊ុន សែន បំពានតាមចិត្តពេក លោក កឹម សុខា និងអ្នកដែលកំពុងទទួលរងអំពើអយុត្តិធម៌ផ្សេងទៀត ដូចជាកញ្ញា សេង ធារី និងអ្នកជាប់បម្រាមតុលាការគ្រប់រូប ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារដែលមានសមាជិកជាប់គុកនយោបាយ គួរសហការគ្នា គួរធ្វើយុទ្ធនាការទាមទារយុត្តិធម៌ដោយជ្រើសរើសទីតាំងសាធារណៈណាមួយប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើកូដកម្មអហិង្សា ទទូចឲ្យតុលាការពិចារណាទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់៕