អង្គការសមាគមធាងត្នោត រកឃើញថា ផ្ទៃបឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវជិត ៦៥% ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ប្រគល់ទៅឱ្យឧកញ៉ា ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងស្ថាប័នរដ្ឋចំនួន ៤៣ដង ដើម្បីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិដែលធ្វើឱ្យទំហំផ្ទៃបឹងតាមោកមួយនេះនៅសល់តែជាង ១ពាន់ហិកតារប៉ុណ្ណោះ។
របាយការណ៍មួយរបស់អង្គការសមាគមធាងត្នោត ដែលបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ដែលសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ទទួលបាននៅថ្ងៃទី១១ កុម្ភៈ នេះ ឲ្យដឹងថា គិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ផ្ទៃបឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវជាង ២ពាន់ហិកតារ (២០៩៤,៧១៦៥ហិកតារ) ឬស្មើនឹងជិត ៦៥% ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ទៅឱ្យឧកញ៉ា ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងស្ថាប័នសាធារណៈចំនួន ៤៣ដងរួចមកហើយ។
បើតាមផែនទីនោះ ផ្ទៃបឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវស្ទើរតែទាំងស្រុង ត្រូវបានកាត់គ្រប់ទីកន្លែងនៃផ្ទៃបឹងសឹងអស់ទៅហើយ។
បឹងតាមោកមានផ្ទៃដីសរុប ៣២៣៩ហិកតារ) ជាអាងស្តុកទឹកកខ្វក់ និងរំដោះទឹកចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ ហើយបឹងនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចេញអនុក្រឹត្យមួយកាលពីដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦ ដោយកំណត់ជាសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។ បឹងធម្មជាតិមួយនេះមានប្រជាជនរស់នៅជុំវិញប្រមាណ ៣០០គ្រួសារ និងមានមនុស្សប្រហែល ១ពាន់នាក់ដែលភាគច្រើនប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយការនេសាទត្រី ដាំដំណាំ ចិញ្ចឹមត្រី និងរកស៊ីលក់ដូរនៅផ្ទះ។
ប្រធានគម្រោងសិទ្ធិលំនៅឋាន និងស្រាវជ្រាវនៃអង្គការសមាគមធាងត្នោត លោក ស៊ាង មួយឡៃ អះអាងថា បើតាមប្លង់ដែលគូរដោយរបស់រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានកំណត់ និងរក្សាផ្ទៃបឹងតាមោកទុកសម្រាប់រំដោះ និងស្តុកទឹកជាង ២ពាន់ហិកតារ ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងបានផ្ទុយពីផែនការនេះទាំងស្រុង។ លោកថា អ្វីដែលផ្ទុយនោះ គឺផ្ទៃបឹងជាង ២ពាន់ហិកតារ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ ខណៈផ្ទៃបឹងនៅសល់តែជាង ១ពាន់ហិកតារប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្តទៀតថា ផ្ទៃបឹងជាង ១ពាន់ហិកតារ ក៏មិនប្រាកដថានៅថ្ងៃខាងមុខ រដ្ឋាភិបាលរក្សាទុកឡើយ។ បឹងធម្មជាតិនេះអាចនឹងត្រូវកាត់ ឬលុបអស់ទាំងស្រុងតែម្ដង។ លោកបន្ថែមទៀតថា ការកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោកប្រគល់ឱ្យឯកជន និងស្ថាប័នរដ្ឋចាក់ដីលុប និងសង់អគារ បានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋជាង ១០០គ្រួសារដែលបានអាស្រ័យផលពីផ្ទៃបឹងនោះ។ ជាងនេះទៀត លោកថារាជធានីភ្នំពេញនឹងប្រឈមជំនន់ទឹកភ្លៀងដោយសារតែការសាងសង់ប្រឡាយ ធ្វើប្រព័ន្ធលូមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាទឹកជំនន់ឡើយ បើសិនមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន ឬទឹកធំនៅរដូវវស្សា។
បើយោងតាមអនុក្រឹត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបានចេញជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨ ដល់ឆ្នាំ២០២២ ផ្ទៃបឹងតាមោកសរុបជាង ២ពាន់ហិកតារហើយត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ និងដោះដូរទៅឱ្យស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងបុគ្គលឯកជន ដែលគេដឹងថាជាអ្នកមានប្រាក់ និងមានអំណាចសម្រាប់សាងសង់អគារ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ ព្រមទាំងធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោក ៣ហិកតារជូនទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.)។ ការកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោក ៣ហិកតារជូនទៅ គ.ជ.ប. នេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈអនុក្រឹត្យរបស់បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលចេញតាំងពីថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។
ដីបឹងតាមោកដដែលសរុបចំនួន ១៧ហិកតារកាត់ទៅឱ្យស្ថាប័នសាធារណៈផ្សេងៗរួមមានក្រសួងសុខាភិបាល ១០ហិកតារ ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ ៤ហិកតារ និងស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ ៣ហិកតារ។
ផ្ទៃបឹងប្រមាណជាង ៨០០ហិកតារទៀត ត្រូវរដ្ឋាភិបាលកាត់ជាបន្តបន្ទាប់ ដោយដីទំហំជិត ៣០០ហិកតារ (២៩៨,៥ហិកតារ) ត្រូវផ្ដល់ទៅឱ្យក្រសួងការពារជាតិ ដើម្បីសាងសង់អគ្គបញ្ជាការដ្ឋានកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បុគ្គលឯកជនឈ្មោះ អ៊ុយ បូរី និង គង់ សុធី ទទួលបានដីជិត ២០០ហិកតារ (១៩៦,៥ហិកតារ) ក្រុមហ៊ុន Sin Jin Mou និងអ្នកស្រី ស៊ុយ សុផាន អតីតម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ផានអ៊ីម៉ិច ទទួលបានដីប្រមាណ ៤៥ហិកតារ។
ចំណែកអ្នកស្រី ជា សុផាម៉ាដែត ជាកូនស្រីលោក ជា សុផារ៉ា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ទំហំជាង ១០ហិកតារ (១០,៥ហិកតារ)។ ចំណែកដីទំហំជាង ១២១ហិកតារ បានកាត់ឱ្យទៅគ្រួសារអ្នកស្រី ជូ ដារ៉ារ៉េត សមាជិកក្រុមលេខានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បញ្ហាទឹកជំនន់ដែលបង្កឱ្យលិចរាជធានីភ្នំពេញ មិនមែនបណ្ដាលមកពីការលុបបឹងធម្មជាតិនោះទេ។ លោកថា កន្លងមក ទោះបីជាមិនលុបបឹង រាជធានីភ្នំពេញក៏មានទឹកជំនន់ដែរ ដែលករណីនេះលោកថាគួរតែឈប់រិះគន់។
ផ្ទុយពីការអះអាងរបស់បុរសខ្លាំងកម្ពុជា កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម លោក លឹម គានហោ បានចេញលិខិតមួយដោយព្រមានអំពីគ្រោះមហន្តរាយដោយសារទឹកជំនន់ ក្រោយពីក្រសួងមើលឃើញថា មានការចាក់ដីលុប និងការសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗបិទផ្លូវទឹក និងកន្លែងស្តុកទឹកនានាជាបន្តបន្ទាប់។
ទោះយ៉ាងណា ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បដិសេធពុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយដោយបង្វែរសំណួរនេះឱ្យសួរទៅក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ និងរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ។
The Cambodia Daily ពុំអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក សេង ឡូត ដើម្បីធ្វើការអត្ថាធិប្បាយបានទេរហូតមកដល់ម៉ោងផ្សាយនេះ៕