សកម្មជនអត្ថាធិប្បាយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លើកឡើងថា គណបក្សនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ដែលចូលរួមការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះ គឺស្មើនឹងនាំគ្នាចូលរួមជាមួយបក្សកាន់អំណាចរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
សកម្មជនអត្ថាធិប្បាយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន បានលើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ថា ដំណើរនៃការប្រព្រឹត្តិទៅក្នុងការការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ គឺជាដំណើរការមួយដែលពោរពេញទៅដោយភាពមិនប្រក្រតី ព្រោះថាគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលមានតួនាទីដឹកនាំកិច្ចការនេះ ត្រូវគេមើលឃើញថាស្ថិតក្រោមការរៀបចំរបស់បក្សកាន់អំណាចទាំងអស់។
លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន អះអាងថា គណបក្សនយោបាយទាំងអស់គួរតែនាំគ្នាសើរើសមាសភាពក្បាលម៉ាស៊ីនរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ មុននឹងសម្រេចចិត្តចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ ពីព្រោះសមាសភាពរបស់ស្ថាប័ននេះសុទ្ធសឹងតែជាមន្ត្រីដែលមកពីបក្សកាន់អំណាចទាំងអស់ ដូច្នេះស្ថាប័នអាជ្ញាកណ្ដាលមួយនេះប្រាកដជាមិនអាចធានាបាននូវឯករាជភាពនោះទេ។
សកម្មជនអត្ថាធិប្បាយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសរូបនេះបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលអាចជឿទុកចិត្តក្នុងការរៀបចំដំណើរការបោះឆ្នោតបានដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ លុះត្រាតែគណៈកម្មាធិការនោះកើតចេញពីគណបក្សកាន់អំណាចផង គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិលផងដែរ មិនមែនបង្កើតឡើងដោយឯកបក្សដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមការរៀបចំរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលគេរិះគន់ថាជាសមាសភាពដែលរៀបចំឡើងដោយបក្សកាន់អំណាច។
ចំណែកមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះដែរថា កម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះបានរងនូវការរិះគន់ជាច្រើនពីមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិ ពីភាពមិនឯករាជ្យរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋនានា ដូចជាស្ថាប័នគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងស្ថាប័នតុលាការ ជាដើម ជាពិសេសមន្ត្រីរាជការស្ទើរតែទាំងអស់ដែលគេមើលឃើញថាត្រូវបានរងការគាបសង្កត់ឱ្យគាំទ្របក្សកាន់អំណាចរហូតមក។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា លើកឡើងថា ដើម្បីធានានូវការបោះឆ្នោតឲ្យមានភាពត្រឹមត្រូវស្របតាមខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលមានចែង រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែបើកសេរីភាពដល់អ្នកនយោបាយ សកម្មជននយោបាយ និងពលរដ្ឋឱ្យមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះដោយយុត្តិធម៌ និងមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការជ្រើសរើសគណបក្សនយោបាយដែលពួកគេពេញចិត្តដោយគ្មានការបង្ខិតបង្ខំ និងការបំភិតបំភ័យណាមួយនោះឡើយ។
ចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ មក កម្ពុជាបានទទួលយករបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដោយការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសមេដឹកនាំ និងមន្ត្រីនៅមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដូចជាតំណាងរាស្ត្រ ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត ក្រុមប្រឹក្សាស្រុក និងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ជាដើម ខណៈការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ក៏បានដំណើរការ ៤អាណត្តិមកហើយដែរ។
មាត្រា១៥១ថ្មីពីរនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានចែងថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសមាសភាព ៩រូប ក្នុងនោះ ៤រូបត្រូវជ្រើសដោយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ៤រូបផ្សេងទៀតត្រូវជ្រើសរើសពីគណបក្សមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាដែលមិនចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាល និង ១រូបទៀតត្រូវជ្រើសរើសដោយការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សដែលមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាទាំងអស់។
បច្ចុប្បន្ន សមាសភាពទាំង ៩រូបរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលហៅកាត់ថា គ.ជ.ប សុទ្ធសឹងតែមកពីគណបក្សកាន់អំណាចទាំងអស់ ក្នុងនោះរួមមាន លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ជាប្រធាន លោក នុត សុខុម ជាអនុប្រធាន និងលោក ហង្ស ពុទ្ធា ជាសមាជិក ជាដើម៕