បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ បង្ហាញពីបទល្មើសកាប់ឈើខុសច្បាប់ក្នុងតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃព្រៃឡង់ ដែលកំពុងកើតមានជិត ១០កន្លែង។
ពួកគេបានរកឃើញដើមឈើធំៗជាច្រើនត្រូវបានកាប់រំលំ និងដឹកជញ្ជូនចេញយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ដោយគ្មានការចុះយាមល្បាតពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ឬអាជ្ញាធរឧទ្យានុរក្សឡើយ បន្ទាប់ពីពួកគេបានចុះស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់រយៈពេល ៣យប់ ៤ថ្ងៃរួចមក។
បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ សរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា ពួកគេបានចុះស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់រយៈពេល ៣យប់ ៤ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងនោះ ពួកគេបានរកឃើញបទល្មើសជាច្រើនករណី ដូចជា ប្រទះឃើញគល់ឈើដែលបានកាត់រួចថ្មីៗជិត ៤០គល់ (៣៦គល់) ដូចជាប្រភេទដើមខ្លុង ដើមរាំង និងខ្វាវ ជាដើម ដែលស្ថិតនៅចំណុចព្រៃស្រុកចាស់ និងចំណុចបុសរាំង ខណៈអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនបានដាក់ចេញវិធានការស្រាវជ្រាវតាមដានបទល្មើសទាំងនេះទេ។
ប្រភពខាងលើបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីចំណុចព្រៃស្រុកចាស់ និងចំណុចបុសរាំង ក៏មានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់ដោយការកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃនៅតាមចំណុចជាច្រើនទៀតដែរ ដូចជា ចំណុចភ្នំដំណាក់ភ្ញៀវ ចំណុចក្បាលអូអាស្រង់ ចំណុចជាំរិទ្ធ ចំណុចស្រែជាំរិទ្ធ ចំណុចអូរចង្ហា និងចំណុចបុសស្បូវ ផងដែរ ក្នុងនោះ ពួកគេក៏បានប្រទះឃើញគោយន្ត ១២គ្រឿង និងមនុស្សចំនួន ១៦នាក់ រួមទាំងម៉ូតូចំនួន ៧គ្រឿង ដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាពកាប់ឈើខុសច្បាប់ក្នុងតំបន់អភិរក្សនេះថែមទៀត។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំ ក៏បានចុះល្បាត ឃ្លាំមើល និងតាមដានបទល្មើសព្រៃឈើរយៈពេល ២យប់ ៣ថ្ងៃ ចាប់ថ្ងៃទី២៧ ដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ក្នុងតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃព្រៃឡង់ផងដែរ។
ពួកគេបានប្រទះឃើញនូវសកម្មភាពគោយន្តដឹកឈើចេញពីតំបន់ព្រៃឡង់ចំនួន ៥គ្រឿង នៅចំណុចស្ទឹងពោរោង ឆ្ពោះទៅកាន់ភូមិព្រះអាទិត្យ ឃុំមានរិទ្ធិ ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ ខណៈគោយន្តជាច្រើនគ្រឿងផ្សេងទៀត ក៏កំពុងតែសម្រុកចូលទៅដឹកឈើក្នុងតំបន់ជាបន្តបន្ទាប់ដែរ។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋនិយាយថា សកម្មភាពបទល្មើសដែលបានអារកាត់ដើមឈើ និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីតំបន់ព្រៃឡង់នេះ តែងតែកើតឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃដោយគ្មានការទប់ស្កាត់ពីអាជ្ញាធរឡើយ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២៣ ប្រធានគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ លោក សៅ សុខា បានចោទថា បទល្មើសព្រៃឈើដែលតែងតែកើតមាននៅកម្ពុជាទប់ស្កាត់មិនបាន គឺដោយសារតែមន្ត្រីមូលដ្ឋានជាអ្នកបើកដៃឱ្យឈ្មួញពីខាងក្រៅតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សៅ សុខា អះអាងថា មន្ត្រីជំនាញតែងផ្ដេកផ្ដួលចំពោះបញ្ហានេះ ព្រោះថាឈើដឹកតែលើផ្លូវ មិនដែលដឹកខុសពីលើផ្លូវទេ ហើយទីស្នាក់ការរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ក៏នៅលើផ្លូវ ទីស្នាក់ការបរិស្ថានក៏នៅលើផ្លូវដែរ ដូច្នេះបើមន្ត្រីទាំងនោះមិនផ្សំគំនិតគ្នាទេ បទល្មើសព្រៃឈើក៏មិនកើតឡើងដែរ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា បើនៅតែបែបនេះទៀត ប្រទេសកម្ពុជានឹងរលាយហិនហោចជាមិនខាន។
ទោះជាបែបនេះក្តី រដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនៃក្រសួងបរិស្ថាន លោក អ៊ាង សុផល្លែត កាលពីពាក់កណ្តាលខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រកាសដាក់ចេញវិធានការដើម្បីទប់ស្កាត់ និងការការពារធនធានធម្មជាតិឲ្យបាន ១០០ភាគរយ ដែលត្រូវអនុវត្តច្បាប់មិនលើកលែងឲ្យជនល្មើសទៀតនោះទេ និងជំរុញឲ្យការដាំដុះគម្របព្រៃឈើឡើងវិញឲ្យបាន ៦០% នៅឆ្នាំ២០៥០ ផងដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សកម្មជនបរិស្ថាន និងក្រុមអង្គការជាតិ-អន្តរជាតិ នៅតែមើលឃើញថា ការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើនៅកម្ពុជានៅតែមិនមានប្រសិទ្ធភាព។ ផ្ទុយទៅវិញ បទល្មើសព្រៃឈើនៅតែបន្តកើនឡើងទ្រង់ទ្រាយធំ ហើយអ្នកប្រព្រឹត្តទាំងនោះភាគច្រើនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមគ្រួសារសាច់ញាតិរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត តែម្ដង។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងឆ្នាំ២០២១ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានផ្តាច់ជំនួយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើគម្រោង «ព្រៃឡង់បៃតង» ដែលជាការឆ្លើយតបនឹងវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបិទខ្ទប់សកម្មភាពរបស់សកម្មជនការពារព្រៃឈើ មិនឱ្យចូលល្បាតបទល្មើសព្រៃឈើនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ស្របពេលដែលព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារមួយនេះនៅតែបន្តរងនូវការកាប់បំផ្លាញដោយគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់។
អង្គការឃ្លាំមើលព្រៃឈើពិភពលោក បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនកាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០២១ ស្ដីពីឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើនៅកម្ពុជាថា ការវិនាសព្រៃឈើខ្មែរក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់របស់កម្ពុជា សព្វថ្ងៃនេះ គឺបង្កឡើងដោយក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែលរកស៊ីកាប់ឈើខុសច្បាប់បច្ចុប្បន្ននេះ ដូចជា ក្រុមហ៊ុន Think Biotech ក្រុមហ៊ុន Angkor Plywood ក្រុមហ៊ុន Sam Oeun Sovann ក្រុមហ៊ុន PNT និងក្រុមហ៊ុន Thy Ngan Development ជាដើម។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ខាងលើនេះត្រូវគេរកឃើញថាមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមហ៊ុន TSMW របស់ឧកញ៉ា មិក សាផាណារេត ហៅឧកញ៉ា ជ័យ យ៉ាងខ្លាំង ខណៈរូបនេះត្រូវគេដឹងជាអ្នករកស៊ីឈើខុសច្បាប់ប្រមូលលុយឱ្យក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងនោះឧកញ៉ារូបនេះក៏ត្រូវមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងជាទីប្រឹក្សានៅដើមឆ្នាំនេះផងដែរ៕