ភាពយន្ដឯកសារមួយស្ដីអំពីការធ្វើឃាតលោកជា វិជ្ជាប្រធានសហជីពសេរីកម្មករដ៏ល្បីឈ្មោះនោះ ត្រូវបានហាមមិនឲ្យចាក់បញ្ចាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបុ៉ន្តែទទួលបានរង្វាន់ធំមួយពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាមេរិក កាលពីយប់ថ្ងៃពុធដែលជាហេតុនាំឲ្យសមាជិកគ្រួសាររបស់គាត់អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលបើកការស៊ើបអង្កេតជាថ្មីក្នុងអំពើឃាតកម្មនេះ។
ភាពយន្តឯកសាររឿង “នរណាសម្លាប់ ជាវិជ្ជា?” ដែលមានរយៈពេល៥៨នាទីបង្ហាញពីការស៊ើបអង្កេតរបស់នគរបាលក្នុងការធ្វើឃាតមេដឹកនាំសហជីពរូបនេះ ទទួលបានរង្វាន់George Foster Peabody ជារង្វាន់មួយក្នុងចំណោមរង្វាន់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមានវ័យចំណាស់ជាងគេក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកមានការទទួលស្គាល់ជារៀងរាល់ឆ្នាំពីឧត្តមភាពនិងសេវាកម្មសាធារណៈតាមវិទ្យុទូរទស្សន៍និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយថ្មីៗ។
លោកប្រែតលីខកស៍ (Bradley Cox) ចាងហ្វាងភាពយន្ដឯកសារនេះបានមានប្រសាសន៍ថាលោកមានកិត្តយសនិងមានការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងដែលបានទទួលរង្វាន់នេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ក្នុងកិច្ចសម្ភាសពីទីក្រុងបាងកកកាលពីម្សិលមិញថា”នៅពេលខ្ញុំធំដឹងក្ដីឡើង ខ្ញុំតែងតែបានឮអំពីរង្វាន់ Peabody នេះហើយខ្ញុំតែងតែគិតថាវាគឺជារង្វាន់ដ៏ធំនិងប្រកបដោយកិត្តនាមទៀតផង….ខ្ញុំក៏គិតដែរថា ខ្ញុំគ្មានឱកាសទទួលបានរង្វាន់សោះឡើយ”។
លោកខកស៍បានមានប្រសាសន៍ថាលោកសង្ឃឹមថាភាពល្បីល្បាញនៃរង្វាន់នេះនឹងមានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើនចំពោះរឿងក្ដីបាញ់សម្លាប់លោកជា វិជ្ជាដែលមិនទាន់ដោះស្រាយនេះ។ លោកបានបន្ដថា”ស្ទើរតែចៀសមិនផុតឡើយនៅពេលទស្សនិកជនបានទស្សនាភាពយន្ដនេះពួកគេនឹងនិយាយថា ‘ខ្ញុំដឹងថាវាអាក្រក់ណាស់នៅកម្ពុជាប៉ុន្តែខ្ញុំមិនមានគំនិតថាវាអាក្រក់ដល់ម្លឹងទេ’។រឿងនេះធ្វើឲ្យទស្សនិកជនមានការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះស្ថានភាពនៅទីនោះ”។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា”[ការទទួលបានរង្វាន់]នេះពិតជា[ការបង្ហាញ] អំពីស្ថានភាពអាក្រក់ដែលកំពុងបន្ដមានលើប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាហើយបើមានការយកចិត្តទុកដាក់កាន់តែខ្លាំង កាន់តែប្រសើរ”។ លោកជាវិជ្ជាដែលបានការពារសិទ្ធិកម្មកររោងចក្រកាត់ដេររាប់ម៉ឺននាក់ និងបានជួយឲ្យមានការដំឡើងប្រាក់ខែកម្មករអប្បបរមានោះត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់ទាំងកណ្ដាលថ្ងៃក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
រឿង”នរណាសម្លាប់ ជាវិជ្ជា?”លាតត្រដាងពីការស៊ើបអង្កេតរបស់នរគបាលមទាំងការចាប់ខ្លួននិងការកាត់ទោស ប៊នសំណាងនិង សុខសំអឿនដែលគេជឿជាក់ថា ជាមនុស្សត្រូវគេទម្លាក់កំហុសចំពោះឃាតកម្មនេះ។ បន្ទាប់ពីបានកាត់ទោស និងដាក់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជិតប្រាំឆ្នាំមកតុលាការកំពូលបានដោះលែងអ្នកទាំងពីរកាលពីខែធ្នូឆ្នាំ២០០៨ ហើយបានបង្គាប់ឲ្យ
មានការស៊ើបអង្កេតឃាតកម្មនេះសាជាថ្មី។មានប្រសាសន៍តាមទូរស័ព្ទពីទីក្រុងអាស្គូនៃប្រទេសហ្វាំងឡង់អ្នកស្រីជាគឹមនីភរិយាលោកជាវិជ្ជាបានសម្ដែងនូវការដឹងគុណចំពោះការទទួលស្គាល់ភាពយន្ដដែលទទួលបានរង្វាន់នេះ ហើយអ្នកស្រីសង្ឃឹមថា រង្វាន់នេះនឹងជំរុញឲ្យមានការខិតខំប្រឹងប្រែងជាថ្មីក្នុងការស្វែងរកឃាតករសម្លាប់ប្ដីអ្នកស្រី។
បន្ទាប់ពីមានឃាតកម្មនេះមក គ្រួសារលោកជាវិជ្ជាបានភៀសខ្លួនទៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ ដែលនៅទីនោះពួកគាត់ទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយ។ អ្នកស្រីគឹមនីបានមានប្រសាសន៍ថា”រយៈពេលប្រាំបីឆ្នាំមកហើយខ្ញុំមិនដែលមានអារម្មណ៍ស្ងប់ឡើយ។ខ្ញុំតែងតែគិតថាហេតុ អ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលរកឃាតករសម្លាប់ប្តីខ្ញុំមិនឃើញ។ខ្ញុំសូមស្នើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់និងពិភពលោកគាំទ្រនិងបន្តអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលស៊ើបអង្កេតរឿងឃាតកម្មនេះ”។
លោកជាមុនី បច្ចុប្បន្នជាប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនិងជាប្អូនប្រុសរបស់លោកជា វិជ្ជា បានបន្ទរតាមថា ការមានទស្សនិកជនច្រើនគាំទ្រភាពយន្តឯកសារនេះនឹងនាំឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងចំពោះឃាតកម្មសម្លាប់បងប្រុសរបស់លោក។
លោក ជា មុនីដែលបានភ្ជាប់រដ្ឋាភិបាលទៅនឹងការស្លាប់បងប្រុសលោកនោះបានមានប្រសាសន៍ថា”ឃាតករមិនទាន់បានរកឃើញនៅឡើយទេបើទោះបីជាយើងដឹងថាឃាតករជានរណាក៏ដោយនោះ។ រង្វាន់នេះនឹងនាំឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងចំពោះអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានិទណ្ឌភាព”។
លោកជាមុនី បានមានប្រសាសន៍ថា”គម្រោងសង់រូបសំណាកបងប្រុសរបស់លោកដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែន បានយល់ព្រមនៅពេលថ្មីៗនេះនៅតែកំពុងពិភាក្សានៅឯសាលារាជធានីភ្នំពេញនៅឡើយ ទាក់ទិននឹងការរចនា ប៉ុន្តែទំនងជានឹងចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំនេះហើយ។
លោកផៃ ស៊ីផានអ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដែលបានទស្សនាភាពយន្តឯកសារនេះកាលពីឆ្នាំមុនបានមានប្រសាសន៍ថា Peabody Awards នេះទំនងជាស្ថាប័នមួយ”ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយ” ពីព្រោះ ភាពយន្តឯកសារនេះគួរតែចាត់ទុកថាជា”ការឃោសនា”។
លោកផៃ ស៊ីផានបានមានប្រសាសន៍ថា”វាជាយុទ្ធនាការមួយប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល…។វាដូចជាការឃោសនាច្រើនជាង”។លោកបានបន្ថែមថាអ្នកណាក៏អាចដាក់ពាក្យបណ្តឹងអំពីឃាតកមលលើលោក ជាវិជ្ជាទៅក្រសួងមហាផ្ទៃបានដែរប្រសិនបពួកគេចង់ប្តឹងនោះ។ លោកបន្តថា”ពិតមែនហើយ រឿងក្តីនេះនៅដំណើរការនៅឡើយ។ការស៊ើបអង្កេតក៏មិនទាន់ចប់ដែរ”៕(រាយការណ៍បន្ថែមដោយអ៊ាងម៉េងឡេង)
ប្រែសម្រួលដោយហមសុផាណ្ណា