ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សម្ដែងការសោកស្តាយដែលបឹងធម្មជាតិមួយចំនួនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាត់ និងចាក់ដីលុបជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោមហេតុផលនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ បើទោះបីជាបឹងទាំងអស់នោះមានគុណតម្លៃ ប៉ុន្តែតម្លៃនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលមើលរំលង។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CCHR អ្នកស្រី ចក់ សុភាព បានសរសេរនៅលើ Facebook នៅថ្ងៃទី២៣ សីហា ដោយលើកឡើងថា ប្រទេសគេគ្មានបឹងទន្លេដូចកម្ពុជានោះឡើយ ប៉ុន្តែគេបានប្រឹងច្នៃ និងសាងសង់បឹងស្រះដាក់កណ្តាលក្រុង ដាំដើមឈើដើម្បីលម្អបន្ថែមឱ្យមានផាសុកភាពដល់ពលរដ្ឋ ខណៈកម្ពុជាមិនបាច់ចំណាយថវិកាដ៏លើសលុបក្នុងការជីក ឬកសាងបឹងសិប្បនិមិត្តនោះទេ។
ប្រទេសកម្ពុជាមានបឹងធម្មជាតិដែលមានស្រាប់ជាច្រើន ដូចជាបឹងកក់ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យលុបទាំងស្រុង ខណៈបឹងតាមោក កំពុងកាត់ និងចាក់ដីលុបជាបន្តបន្ទាប់ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលធ្លាប់អះអាងថា មិនត្រឹមតែត្រូវការពារទេ តែត្រូវជីកជម្រៅថែមទៀតក៏ដោយ។
អ្នកស្រីបង្ហាញការសោកស្តាយគុណតម្លៃនៃបឹងធម្មជាតិទាំងនេះត្រូវបានមើលរំលង ហើយថែមទាំងបាត់បង់ថែមទៀតដោយការលុបបឹង ក្រោមហេតុផលជាច្រើន ជាពិសេសគឺសំអាងហេតុនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ ហើយពេលខ្លះក៏មិនដឹងហេតុអ្វីបានជាធុរជនឯកជនខ្លះទទួលបានសិទ្ធិកាន់កាប់បែបនេះ។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព កត់សម្គាល់ថា ការអភិវឌ្ឍដែលប្រកបដោយចីរភាព គឺដែលត្រូវផ្សារភ្ជាប់មុំសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបរិស្ថាន ប៉ុន្តែបើគ្រាន់តែបំពេញតែមុំមួយនោះ មិនអាចធានានូវចីរភាពបានឡើយ។ ករណីនេះ អ្នកស្រីស្នើទៅស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធពិចារណាឡើងវិញពីសេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួន និងគួររក្សាបឹងធម្មជាតិជាធនធានដ៏កម្រ។
បើតាមមាត្រា៥៨ និង ៥៩ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋមានដូចជាភ្នំ សមុទ្រ ទន្លេ បឹង ព្រៃឈើជាដើម ហើយរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទីក្នុងការរក្សាការពារបរិស្ថាន និងតុល្យភាពនៃភោគទ្រព្យធម្មជាតិទាំងនោះ។ ដូចនេះ រដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចទាំងផ្នែកច្បាប់ និងគុណធម៌ចំពោះកិច្ចការពារធនធានធម្មជាតិ។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោក ២០ហិកតារបន្ថែមទៀតប្រគល់ឱ្យលោកស្រី សាម ចេង ធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ។
បឹងតាមោក មានផ្ទៃដីសរុប ៣២៣៩ហិកតារ សម្រាប់ស្តុកទឹកកខ្វក់ និងរំដោះទឹកចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបឹងនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចេញអនុក្រឹត្យមួយកាលពីដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦ ដោយកំណត់បឹងធម្មជាតិនេះជាសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ។
ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨ ដល់ឆ្នាំ២០២១ ផ្ទៃបឹងតាមោកប្រមាណ ១ពាន់ហិកតារត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ និងដោះដូរទៅឱ្យស្ថាប័នរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនឯកជនសម្រាប់សាងសង់អគារ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ។
របាយការណ៍អង្គការសមាគមធាងត្នោត ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ឱ្យដឹងថា បឹងចំនួន២៦ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវបានលុបទាំងស្រុងចំនួន១៦ ដោយស្មើនឹង ៦០% នៃផ្ទៃបឹងសរុប និងបឹងចំនួន១០ ផ្សេងទៀត ត្រូវបានលុបផ្នែកមួយចំនួននៃបឹង ដើម្បីសាងសង់បុរី តំបន់លំនៅឋាន និងទីក្រុងរណប។
ការលុបផ្ទៃបឹងសម្រាប់ស្តុកទឹកជាបន្តបន្ទាប់នេះ ត្រូវបានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម លោក លឹម គានហោ ចេញលិខិតមួយកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ព្រមានអំពីគ្រោះមហន្តរាយដោយសារទឹកជំនន់ក្រោយពីក្រសួងមើលឃើញថា មានការចាក់ដីលុប និងការសាងសង់បិទផ្លូវទឹកនានាជាបន្តបន្ទាប់។
បើទោះបីជាមានលិខិតព្រមានរបស់ក្រសួងធនធានទឹកក្ដី ប៉ុន្តែមិនមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ត្បិតការចាក់ដីលុបបិទផ្លូវទឹក ការរំលោភច្រាំងទន្លេ អូរ ប្រឡាយ និងបឹងធម្មជាតិនេះ នៅតែបន្តកើតមាននៅឡើយ៕