34 C
Phnom Penh

បទវិភាគ៖ តើ​រដ្ឋាភិបាល​បុរស​ខ្លាំង​លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​គាំទ្រ​ឬ​បំផ្លាញ​កសិករ​ខ្មែរ?

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

ភាគច្រើន​នៃ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជា​កសិករ​ដែល​រស់នៅ​ទី​ជនបទ និង​មាន​ជីវភាព​ក្រីក្រ​លំបាក។ ភាព​ក្រីក្រ​ចំពោះ​កសិករ និង​បញ្ហា​ចម្បងៗ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម​ដែល​បាន និង​កំពុងតែ​កើតមាន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​សក្ខីភាព​មួយ​សម្រាប់​ការ​ឆ្លុះបញ្ចាំង​អំពី​សមត្ថភាព និង​ឆន្ទៈ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ក្នុង​នាម​ជា​មេដឹកនាំ​ប្រទេស។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ ទឹកដី និង​ភូមិសាស្ត្រ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែងតែ​ត្រូវ​បាន​គេ​អះអាង​ថា ជា​ទឹកដី​ដ៏​មាន​ជីជាតិ និង​មាន​អំណោយផល​សម្រាប់​វិស័យ​កសិកម្ម ប៉ុន្តែ​បើ​ដូច្នេះ​មែន តើ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​កសិករ​ខ្មែរ​ក្រ? តើ​អ្វី​ទៅ​ជា​មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឱ្យ​កសិករ​ក្រ?

ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ

អ្នក​រៀនសូត្រ​គ្រប់​ជំនាន់​មុនៗ គ្រូបង្រៀន​គ្រប់​ជំនាន់​មុនៗ បង្រៀន​សិស្សានុសិស្ស​ឲ្យ​ដឹង ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​និយាយ​តៗ​គ្នា​ថា ដែនដី​ខ្មែរ​ជា​ដែនដី​សុវណ្ណភូមិ។

ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​ទឹកដី​ប្រកប​ដោយ​ជីជាតិ និង​ភូមិសាស្ត្រ​អំណោយផល​សម្រាប់​បង្កបង្កើនផល​កសិកម្ម​គ្រប់​ប្រភេទ។ ផ្ទុយទៅវិញ ភោគផល​កសិកម្ម ដូចជា បន្លែ ផ្លែឈើ និង​ត្រី​សាច់​សម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់​តម្រូវការ​ក្នុង​ស្រុក ស្ទើរតែ​ពឹងផ្អែក​លើ​បរទេស​ទាំងស្រុង។

ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី​តុមូល​សារព័ត៌មាន VOD កាលពី​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២០ លោក ថេង សាវឿន ប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា (CCFC) បាន​លើកឡើង​ថា មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ធ្លាប់​លើក​ឡើង​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧ ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​នាំចូល​បន្លែ​ផ្លែឈើ​ជាង ២០០​លាន​តោន​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃៗ និង​ចំណាយ​ប្រាក់​រាប់​រយ​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ​សម្រាប់​ការ​ចំណាយ​លើ​បន្លែ​ផ្លែឈើ​ដែល​នាំចូល​ពី​បរទេស។

លោក ថេង សាវឿន ប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា

ក្រៅពី​នាំចូល​ភោគផល​កសិកម្ម​ពី​ប្រទេស​ជិតខាង​ដើម្បី​បំពេញ​សេចក្តី​ត្រូវការ​ក្នុង​ស្រុក ប្រទេស​កម្ពុជា​ក៏​បាន​នាំចូល​ផលិតផល​ផ្សេងៗ​ទៀត​ពី​ប្រទេស​ធ្វើ​ជំនួញ ឬ​ពាណិជ្ជកម្ម​នឹង​គ្នា​ជា​ទ្វេភាគី លើស​ពី​ការ​នាំចេញ​ផលិតផល​របស់​ខ្លួន​ទៅ​បរទេស​ដែរ ដូចជា​គ្រឿងម៉ាស៊ីន គ្រឿងចក្រ គ្រឿង​អេឡិចត្រូនិក ជាដើម។ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២០ ប្រទេស​កម្ពុជា​នាំចូល​ផលិតផល​ពី​ប្រទេស​យៀកណាម មាន​ទឹកប្រាក់​ស្មើ​នឹង​ជាង ២៦០០​លាន​ដុល្លារ។ ប្រទេស​កម្ពុជា​គ្មាន​អ្វី​នាំចេញ​ទៅ​យៀកណាម​ទេ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២០ នេះ បើ​យោង​តាម​ចុះផ្សាយ​ស្ថិតិ​ពាណិជ្ជកម្ម​ក្នុង​ពិភពលោក​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​នា​ចុង​ឆ្នាំ​២០២១ ដោយ Trend Economy។ នាំចូល​ទំនិញ​ពី​ប្រទេស​ថៃឡង់ដ៍ មាន​ទឹកប្រាក់​ជិត ៣​ពាន់​លាន​ដុល្លារ នាំ​ផលិតផល​ចេញ​ទៅ​វិញ​មាន​ទឹកប្រាក់​ប្រមាណ​ជាង ៦៥០​លាន​ដុល្លារ។ នេះ​ហៅថា​អតុល្យភាព​ក្នុង​ជំនួញ​រវាង​គ្នា​នឹង​គ្នា ហៅថា trade imbalance។

ស្ថិតិ និង​តួលេខ​ទាំងនេះ​បាន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​អំពី​ភាព​បរាជ័យ​របស់​លោ ហ៊ុន សែន ក្នុង​ការ​លើកស្ទួយ ឬ​រក្សា​កិត្យានុភាព​វិស័យ​កសិកម្ម​ខ្មែរ​ក្នុង​នាម​ជា​មេដឹកនាំ​ប្រទេស។ មិន​គ្រាន់តែ​បរាជ័យ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​មិន​ទទួល​ខុសត្រូវ និង​មិន​ខ្វល់​អំពី​សុខមាលភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ​ឡើយ ជាពិសេស​ជីវភាព​កសិករ​ខ្មែរ។

កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៧ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថា បើ​ខ្លាច​បន្លែ​ផ្លែឈើ​មាន​ជាតិ​គីមី ពេល​ទៅ​ទិញ​សូម​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ ហើយ​កុំ​ទិញ​បើ​ទំនិញ​នោះ​មាន​ជាតិ​គីមី។ ប៉ុន្តែ​ផល​ប៉ះពាល់​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើងៗ​លើ​សុខភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដោយសារ​ជាតិ​គីមី​ក្នុង​បន្លែ​ផ្លែឈើ និង​ត្រី​សាច់​នាំចូល​ពី​បរទេស ជាពិសេស​ពី​ប្រទេស​វៀតណាម វា​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ចេញ​លិខិត​មួយ​ក្នុង​ពាក់កណ្តាល​ឆ្នាំ​២០២០ ដោយ​ស្នើ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ដែនដី​ជាប់​ព្រំដែន​ទាំងអស់​ទប់ស្កាត់​ទំនិញ​ដែល​មាន​ជាតិ​គីមី។

អ្នក​លក់​បន្លែ ផ្លែឈើ នៅ​ផ្សារ​ដើមគ។ រូបថត SAHIBA CHAWDHARY

ដូច្នេះ អ្វី​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន និយាយ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧ នោះ គឺជា​ការ​បង្ហាញ​នូវ​ភាព​មិន​ខ្វល់ ឬ​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​របស់​គាត់​ចំពោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។

បើ​តាម​គេហទំព័រ​របស់​ភ្នាក់ងារ​ផ្តល់​ជំនួយ​អន្តរជាតិ​អាមេរិកាំង (USAID) ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ប្រមាណ ៨០% រស់នៅ​ជនបទ ៦៥% រស់នៅ​ពឹង​អាស្រ័យ​វិស័យ​កសិកម្ម។

ដោយ​ផ្អែកលើ​តួលេខ​នេះ វា​មាន​ន័យ​ថា កសិករ​គឺ​មាន​ចំនួន​ភាគច្រើន​ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ឬ​វិស័យ​កសិកម្ម​ប៉ះពាល់​ដោយ​ផ្ទាល់​នឹង​ជីវិត​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ភាគច្រើន។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ធ្លាប់​ប្រកាស​ក្នុង​ទសវត្ស​១៩៨០ ថា ខ្លួន​ជា​បក្ស​កុម្មុយនីស្ត​កើត​ចេញពី​វណ្ណៈ​កសិករ និង​កម្មករ និង​ធ្វើ​អ្វីៗ​ដើម្បី​ផលប្រយោជន៍​នៃ​វណ្ណៈ​ទាំង​ពីរ​នេះ។

បើ​ដូច្នេះ​មែន លោក ហ៊ុន សែន និង​គណបក្ស​របស់​គាត់​គួរតែ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​លើកស្ទួយ​ជីវភាព​កសិករ និង​កម្មករ​ខ្មែរ​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ។ ផ្ទុយទៅវិញ របប​លោក ហ៊ុន សែន រង​ការ​រិះគន់​ពី​អ្នក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នានា​ថា​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ការពារ​ឈ្មួញ​ខ្មែរ និង​បរទេស​ប្លន់​ដី​កសិករ និង​ជិះជាន់​កម្មករ​យ៉ាង​ឃោរឃៅ។

ឆ្លើយតប​នឹង​ការ​រិះគន់​នោះ ពួក​មន្ត្រី​ការពារ​លោក ហ៊ុន សែន តែងតែ​បដិសេធ និង​ថ្កោលទោស​អ្នក​រិះគន់​ទាំងនោះ។ ប៉ុន្តែ​រឿង​ដែល​សំខាន់​មិន​ស្ថិត​ត្រង់​ការរិះគន់ ឬ​ការ​បដិសេធ​អ្វី​ទេ គឺ​ស្ថិតនៅ​ត្រង់​ថា តើ​កសិករ​មាន​បញ្ហា​ទេ?

តើ​របប​នេះ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ទាំងនោះ​ជូន​កសិករ​បាន​ឬ​អត់? សារព័ត៌មាន Khmer Times ដែល​គាំទ្រ​របប​នេះ​ដែរ​នោះ បាន​ផ្សាយ​នូវ​អត្ថបទ​មួយ​កាលពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០២០ ថា បញ្ហា​ដែល​កសិករ​ខ្មែរ​កំពុង​ប្រឈម​នោះ គឺ​ការ​ខ្វះ​មធ្យោបាយ​កែច្នៃ ការ​ខ្វះ​ទីផ្សារ តម្លៃ​ផលិត​ខ្ពស់ និង​ការ​ខ្វះ​បច្ចេកទេស​កសិកម្ម។ អ្នក​ជំនាញ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​បាន​លើកឡើង​ជា​ញឹកញាប់​អំពី​បញ្ហា​ទាំងអស់​នេះ ដោយ​រួម​ទាំង​អំពើពុករលួយ ការ​ប្លន់​យក​ដី​ពី​កសិករ និង​ការ​ខ្វះ​ឆន្ទៈ​នយោបាយ​ជួយ​លើកស្ទួយ​កសិករ​ទៀត​ផង។

តើ​នេះ​ជា​គោល​នយោបាយ​ធ្វើ​ឲ្យ​កសិករ​ក្រ រស់​ពឹង ផ្ញើ​ជីវិត​តែ​លើ​អ្នក​ដឹកនាំ ឬ​យ៉ាង​ណា?

កសិករ​ខ្មែរ​ដាំដុះ​បន្លែ​សរីរាង្គ។ (រូបថត​ពី​វេបសាយ Cambonomist)

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ សេចក្តី​រាយការណ៍​ពី​ការសិក្សា​មួយ​ពី​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី (ADB) កាលពី​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០២១ ក៏​បាន​បង្ហាញ​នូវ​បញ្ហា​ធំៗ​ជាច្រើន និង​អនុសាសន៍​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​គួរតែ​ពិចារណា និង​ចាត់​វិធានការ។

បន្ថែម​លើ​បញ្ហា​ដូច​រៀបរាប់​មកនេះ គេ​ឃើញ​មាន​បញ្ហា​ពីរ​ទៀត​ដែល​ត្រូវ​បាន​លើកឡើង​ផង​ដែរ​ក្នុង​សេចក្តី​រាយការណ៍​នេះ គឺ​តម្លៃ​ដឹកជញ្ជូន​ក្នុង​ប្រទេស និង​បញ្ហា​ដើមទុន។

តម្លៃ​ដឹកជញ្ជូន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ថ្លៃ​ជាង​ប្រទេស​ជិតខាង គឺ​ថៃ និង​វៀតណាម រួម​នឹង​តម្លៃ​ថាមពល​អគ្គិសនី​ខ្ពស់។ រីឯ​បញ្ហា​ដើមទុន គឺជា​បញ្ហា​ដ៏​ចម្បង​មួយ ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​ពុំ​បាន​ជួយ​អ្វី​ទេ។ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី បាន​បញ្ជាក់​ថា បើ​ផ្អែកលើ​របាយការណ៍​ឆ្នាំ​២០១៨ ហិរញ្ញប្បទាន​សរុប​មាន​តែ ៩,៤% សម្រាប់​កសិករ និង​អ្នកជំនួញ​វិស័យ​កសិកម្ម។

ប៉ុន្តែ​បើ​គេ​ក្រឡេក​មើល​អំពី​ការ​រួមចំណែក​លើកស្ទួយ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ​វិញ កសិកម្ម​គឺជា​វិស័យ​មួយ​ដ៏​សំខាន់ និង​ថែមទាំង​ពាក់ព័ន្ធ​ដោយ​ផ្ទាល់​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ភាគច្រើន​ក្នុង​ប្រទេស​ដែល​ជា​កសិករ។ ដូច្នេះ វា​គួរ​ជា​វិស័យ​មួយ​ដែល​របប​លោក ហ៊ុន សែន យកចិត្ត​ទុកដាក់​ខ្ពស់។

បើ​យោង​តាម​របាយការណ៍​របស់​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី​ខាងលើ ជា​មធ្យម​វិស័យ​កសិកម្ម​បាន​រួមចំណែក​ក្នុង​ប្រាក់ចំណូល​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា (GDP) ប្រមាណ ៣០% ចាប់ពី​ឆ្នាំ​២០០០ ដល់​ឆ្នាំ​២០១៤ និង​ជាង ២២% ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៩ ឬ​មាន​ទំហំ​មួយ​ភាគ​បី​នៃ​ចំណូល​ផលទុន​ក្នុង​ស្រុក​សរុប GDP។

តួលេខ​នេះ ជា​សក្ខីភាព​ថា​វិស័យ​កសិកម្ម​សំខាន់ ឬ​ការ​ចូលរួម​ពី​កសិករ​ខ្មែរ គឺ​មាន​ទំហំ​ធំធេង​ជាង​ដែល​របប​លោក ហ៊ុន សែន គួរ​យកចិត្ត​ទុកដាក់ លើកស្ទួយ និង​ការពារ​ពី​ការ​រំលោភបំពាន​ផ្សេងៗ ដូចជា​ការ​ប្លន់​យក​ដី​ពី​សំណាក់​ឈ្មួញ និង​មន្ត្រី​ទុច្ចរិត។

សហគមន៍​អន្តរជាតិ ជាពិសេស​សហគមន៍​អឺរ៉ុប និង​អាមេរិក បាន​ព្យាយាម​ជួយ​លើកស្ទួយ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​តាមរយៈ​ការ​ផ្តល់​ទីផ្សារ​ដោយ​លើកលែង​ពន្ធ​នាំចូល ឬ​បន្ទាប​អត្រា​ពន្ធដារ។ ឆ្នាំ​២០២០ ប្រទេស​កម្ពុជា​នាំ​ផលិតផល​ទៅ​អាមេរិក​មាន​ទឹកប្រាក់​ជាង ៥៣០០​លាន​ដុល្លារ គឺ​ច្រើន​ជាង​ប្រទេស​ទាំងអស់​ធ្វើ​ជំនួញ​ជាមួយ​គ្នា។

ទាក់ទិន​នឹង​ទីផ្សារ​កសិកម្ម​ខ្មែរ ស្ថានទូត​អាមេរិក​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​សេចក្តី​រាយការណ៍​មួយ​ថា ការ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​លើ​វិស័យ​កសិកម្ម​រវាង​កម្ពុជា-អាមេរិក​មាន​ចំនួន ២២០​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ និង​មាន​សក្ដានុពល​ជាច្រើន​ទៀត​ដែល​អាច​បង្កើន​នូវ​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​នេះ។ បើ​តាម​សេចក្តី​រាយការណ៍​នោះ កម្ពុជា​បាន​នាំ​ផលិតផល​កសិកម្ម​ទៅ​លក់​ក្នុង​ទីផ្សារ​អាមេរិក​ក្នុង​តម្លៃ ១៥៧​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ហើយ​អាមេរិក​នាំ​ផលិតផល​កសិកម្ម​របស់​ខ្លួន​មក​លក់​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែ ៦២​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ប៉ុណ្ណោះ​សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០១៨។

កំពង់ផែ​ស្វយ័ត​ក្រុង​ព្រះសីហនុ

តាម​ពិត ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ឱកាស​ធំ​ណាស់​ដែល​បាន​ទទួល​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA ពី​សហគមន៍​អឺរ៉ុប ដែល​មាន​ប្រទេស​ចំនួន​២៧ ជា​សមាជិក និង​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ GSP របស់​អាមេរិក។ ការ​ទទួល​បាន​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​នេះ គឺ​មាន​ន័យ​ថា ទំនិញ​ផលិត​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​នាំចូល​ទៅ​ប្រទេស​ទាំងនោះ មិន​បាច់​បង់​ពន្ធ តែ​ទំនិញ​នាំចូល​ពី​ប្រទេស​ទាំងនោះ​មក​ក្នុង​កម្ពុជា​វិញ​ត្រូវតែ​បង់​ពន្ធ។ ប៉ុន្តែ​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​បាន​កាត់បន្ថយ​ប្រពន្ធ​អនុគ្រោះ​ព័ន្ធ EBA ចំនួន ២០% ហើយ​ប្រទេស​អាមេរិក​បាន​ព្យួរ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ GSP ចាប់តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០១៩ មក បន្ទាប់ពី​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ចាប់​លោក កឹម សុខា រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​បំផ្លាញ​ដំណើរការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

ទោះ​តិច ឬ​ច្រើន ឬ​វិធានការ​របស់​សហគមន៍​អឺរ៉ុប និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក គឺ​ប៉ះពាល់​ដល់​កសិករ​ខ្មែរ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដទៃ​ទៀត ប៉ុន្តែ​លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​ប្រកាស​ថា គាត់​មិន​ខ្វល់ ហើយ​ថែមទាំង​ចំអក​ផ្គើន​ឲ្យ​បណ្តា​ប្រទេស​ទាំងនោះ​កាត់បន្ថយ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​បន្ថែម​ទៀត។

បើ​គេ​ពិនិត្យ​មើល​ឥរិយាបថ​បែប​នេះ តើ​លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ជួយ ឬ​កំពុង​សម្លាប់​កសិករ​ខ្មែរ?

បើ​គេ​និយាយ​អំពី​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ លោក ហ៊ុន សែន គឺជា​អ្នក​បំផ្លាញ តែ​បើ​គេ​និយាយ​អំពី​ទីផ្សារ​ក្នុង​ស្រុក ប្រជាកសិករ​ខ្មែរ​ថា​លោក ហ៊ុន សែន គឺជា​មនុស្ស​អត់​បាន​ការ។ ឧទាហរណ៍​កសិករ​ខ្មែរ​ក្នុង​ខេត្ត​ប៉ៃលិន បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​របប​លោក ហ៊ុន សែន ជួយ​រក​ទីផ្សារ​លក់​ផ្លែ​មៀន​របស់​ពួកគេ​កាលពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០២១ កន្លងទៅ។ លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ចេញ​លុយ​បន្តិចបន្តួច​ឱ្យ​ក្រុម​អង្គរក្ស​របស់​ខ្លួន​ដើរ​ទិញ​ផ្លែ​មៀន​របស់​កសិករ និង​ថត​ផ្សាយ​តាម​ទូរទស្សន៍​ដើម្បី​យក​មុខមាត់។ តែ​ការ​ជួយ​របស់​គាត់​បែរជា​ធ្វើ​ឱ្យ​កសិករ​កាន់តែ​រងគ្រោះ​ទៅវិញ។ កសិករ​ខ្លះ​ខំ​បេះ​ផ្លែ​មៀន​ទុក​រហូត​ដល់​រលួយ​ខូច​ចោល ហើយ​មន្ត្រី​របស់​លោក ហ៊ុន សែន មិន​មក​ទិញ​តាម​ពេល​កំណត់ និង​អ្នក​ខ្លះ​ទៀត​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារតែ​ហ៊ាន​រិះគន់​កំហុស​ឆ្គង​ពួក​មន្ត្រី​ទាំងនោះ។

ក្រៅពី​បញ្ហា​រៀបរាប់​មកនេះ របប​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បង្កើត​បញ្ហា​ដីធ្លី​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទាំង​ប្រទេស​ផង​ដែរ ជាពិសេស​កសិករ។ បើ​គេ​ពិនិត្យ​តួលេខ​ផ្លូវការ​នៃ​ទំហំ​ដីសម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​របប​នេះ​បាន​ផ្តល់​ជូន​ឈ្មួញ​ខ្មែរ និង​បរទេស គឺ​ស្ទើរ​ស្មើ​នឹង​ពាក់កណ្តាល​នៃ​ទំហំ​ដី​កសិកម្ម​សរុប​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

បើ​យោង​តាម​របាយការណ៍​ពី​ធនាគារ​ពិភពលោក (World Bank) ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ផ្ទៃដី​កសិកម្ម​សរុប​ចំនួន ៥៥ ៦៦០​គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ ឬ​ស្មើ​ប្រមាណ ៥​លាន ៥​សែន​ហិកតារ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨។ យោង​តាម​គេហទំព័រ​របស់​អង្គការ​លីកាដូ បច្ចុប្បន្ន តួលេខ​ផ្លូវការ​នៃ​ដីសម្បទាន​ដែល​របប​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ផ្តល់​ឱ្យ​ឈ្មួញ​ជាតិ និង​បរទេស គឺ​មាន​ទំហំ​ជិត ២​លាន ២​សែន​ហិកតារ។ អង្គការ​លីកាដូ ក៏​បាន​ថ្លែង​ថា ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ហើយ​ដែល​អាជ្ញាធរ​មិន​ផ្តល់​តួលេខ​ច្បាស់លាស់​អំពី​ការ​ផ្តល់​ដីសម្បទាន​នេះ និង​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​បង្ហាញ​តួលេខ​ទាំងនោះ​ដោយ​ពេញលេញ។ ដូច្នេះ វា​មាន​ន័យ​ថា ទំហំ​ដីសម្បទាន​ដែល​របប​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ផ្តល់​ឱ្យ​អ្នកជំនួញ​ទាំងនោះ គឺ​ប្រាកដ​ជា​មាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​តួលេខ​ដែល​បង្ហាញ​នោះ​ហើយ។

ដោយសារតែ​ដីសម្បទាន​ភាគច្រើន​ជា​ដី​កសិកម្ម អ៊ីចឹង​ទំហំ​ដី​កសិកម្ម​អាច​ពាក់កណ្តាល ឬ​ច្រើន​ជាង​នេះ​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដៃ​ឈ្មួញ​ឯកជន។ គេ​អាច​និយាយ​ម្យ៉ាង​ទៀត​ថា ក្រុម​ឈ្មួញ​ដែល​មាន​ចំនួន​តិច កំពុង​គ្រប់គ្រង​ដី​កសិកម្ម​ខ្មែរ​ប្រមាណ ៥០% រីឯ​កសិករ​ខ្មែរ​មាន​ចំនួន​ដ៏​ច្រើន អាច​កំពុង​គ្របគ្រង​ដី​កសិកម្ម ៥០% ទៀត។

ក្រៅតែ​ពី​កសិករ​ខ្មែរ ៦៥% ឬ​ស្មើ​នឹង​ប្រមាណ ១១​លាន​នាក់​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ដោយ​ប្រយោល ឬ​ដោយ​ផ្ទាល់​នឹង​ដីសម្បទាន​នេះ មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា បាន​ផ្សាយ​លើ​គេហទំព័រ​របស់​ខ្លួន​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ចំនួន​ជាង ៤​ម៉ឺន ៧​ពាន់​គ្រួសារ ឬ​ជាង ៧៦​ម៉ឺន​នាក់​បាន​រងគ្រោះ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​គោល​នយោបាយ​ធ្វើ​សម្បទាន​ដី​សេដ្ឋកិច្ច។ សច្ចភាព​នេះ​ជា​ដើមហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​កសិករ​ខ្មែរ​មាន​ភាព​ក្រីក្រ​លើ​ទឹកដី​សុវណ្ណភូមិ៕

© 2024, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស