បីថ្ងៃមុនការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ដែលត្រូវធ្វើឡើងនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានផ្ញើសារថា ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនឹងត្រូវអនុវត្តនៅថ្ងៃបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់អាទិត្យនេះ។
តាមរយៈសារជាសំឡេងនៅលើបណ្ដាញសង្គមកាលពីថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សដែលពលរដ្ឋនឹងត្រូវអនុវត្តនៅថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានលើកឡើងថា ជិត ១ខែមកនេះ កម្ពុជាគ្មានអ្នកឆ្លង និងស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ ទេ ក្រោយពីពលរដ្ឋជាង ៩៤ភាគរយទទួលបានវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ-១៩ ទាំងដូសមូលដ្ឋាន និងដូសជំរុញរួចមក។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា វ៉ាក់សាំងការពារជីវិតប្រជាជនដែលជាសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន គឺសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត ហើយបន្តពីនោះ ទើបដំណើរការសិទ្ធិសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សដែលត្រូវអនុវត្តនៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ គឺថ្ងៃអាទិត្យខាងមុខនេះ។
ការសំអាងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើឡើងខណៈដែលសហភាពអឺរ៉ុបព្រមានដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ទាំងស្រុងពីកម្ពុជា បើការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ២០២៣ នាពេលខាងមុខខ្វះភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ខណៈមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលតុលាការបានរំលាយ លោក កឹម សុខា ដែលមានឈ្មោះបោះឆ្នោតកំពុងពិចារណានៅជាប់បម្រាមនយោបាយនៅឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុបបានចាត់វិធានការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០ភាគរយពីកម្ពុជា ក្រោមហេតុផលថា សិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិដីធ្លី និងសិទ្ធិការងាររងការរំលោភជាប្រព័ន្ធ ក្រោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយចេញពីឆាកនយោបាយ។
អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រធានគណបក្សកម្ពុជានិយម លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា ប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញមិនសំដៅតែថ្ងៃដែលពលរដ្ឋចេញទៅបោះឆ្នោតតែមួយថ្ងៃនោះទេ ប៉ុន្តែគេត្រូវធានាពីលំហសេរីភាព គ្មានការគំរាមកំហែងខាងនយោបាយចាប់តាំងពីមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត អំឡុងពេលបោះឆ្នោត និងក្រោយបោះឆ្នោត។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ លោក វីទិត ម៉ុនតាប៊ន (Vitit Muntarbhorn) អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា បានថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិតាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញថា លំហសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងលំហសេរីភាពនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជាកាន់តែរួមតូចទៅ និងដើរថយក្រោយដោយសារតែការគ្រប់គ្រងបែបឯកបក្ស។
អ្នករាយការណ៍ពិសេសបានអំពាវនាវទៅអាជ្ញាធរប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន និងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិដែលប្រទេសកម្ពុជាជារដ្ឋភាគី រួមទាំងសេរីភាពជាមូលដ្ឋានក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងការជួបប្រជុំ។
គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៥ ឧសភា នៅទូទាំងប្រទេស គណៈកម្មការឃុំ-សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត (គឃ.សប) បានជ្រើសរើសមន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតជាប្រធាន អនុប្រធាន លេខាធិការ និងសមាជិកទី១ ទី២ និងទី៣ ក្នុងមួយការិយាល័យ ៦នាក់។
ចំពោះ គឃ.សប ១៦៥២ឃុំ-សង្កាត់ គឺមានជាង ១៤ម៉ឺននាក់ (១៤១៦១២នាក់) សម្រាប់ការិយាល័យសរុបទូទាំងប្រទេសចំនួន ២៣៦០២ការិយាល័យ។ មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតទាំងអស់នេះ គឺត្រូវបណ្ដុះបណ្ដាលនៅថ្ងៃទី៣ ដល់ថ្ងៃទី៤ មិថុនា ដើម្បីបំពេញការងារបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២៕