អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមព្រមានថា ការប្រកាសទទួលយកតួនាទីជាលេខាធិការដ្ឋានកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ ដែលហៅកាត់ថា អាសិប (RCEP) របស់បុរសខ្លាំង លោក ហ៊ុន សែន គ្រាន់តែដើម្បីបំពេញមហិច្ឆតាមហាអំណាចកុម្មុយនីស្តចិន ដើម្បីដោះដូរនូវការគាំទ្រពីចិន ក្នុងផែនការផ្ទេរអំណាចរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ ខណៈកម្ពុជាខ្លួនឯងគ្មានសមត្ថភាពបំពេញភារកិច្ចនេះ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា នេះថា ប្រសិនបើកម្ពុជាធ្វើជាលេខាធិការដ្ឋានរបស់អាសិប (RCEP) ប្រទេសដែលអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ធំធេងពីកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់នេះ គឺមានតែចិនប៉ុណ្ណោះ ហើយការប្រកាសខ្លួនទទួលយកតួនាទីនេះ ក៏ទំនងជាដើម្បីដោះដូរនូវការគាំទ្រពីចិនក្នុងផែនការផ្ទេរអំណាចរបស់ខ្លួនដែរ។
លោក ម៉ែន ណាត អះអាងថា មានលក្ខខណ្ឌធំៗពីរដែលកម្ពុជាមិនស័ក្តិសមនឹងទទួលយកតួនាទីជាលេខាធិការដ្ឋានរបស់អាសិប (RCEP) នេះ គឺទី១ កម្ពុជាខ្លួនឯងនៅមិនទាន់ជម្រះខ្លួនឱ្យជ្រះស្រឡះពីអំពើពុករលួយ និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាដើម ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA និង GSP បាននៅឡើយ ដែលបង្ហាញថា កម្ពុជានៅតែជាប្រទេសដែលមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អនៅឡើយ មិនស័ក្តិសមនឹងដឹកនាំលេខាធិការដ្ឋាននេះទាល់តែសោះ។
ចំណែកទី២ កម្ពុជាមិនទាន់មានការទទួលខុសត្រូវគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ដឹកនាំលេខាធិការដ្ឋានអាសិប (RCEP) នេះបាននៅឡើយទេ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនក្នុងឆ្នាំ២០២២ នេះ កម្ពុជាមិនត្រឹមតែដឹកនាំអាស៊ានមិនបានល្អក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅប្រទេសភូមា ប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងធ្វើឱ្យខូចនយោបាយការទូតរបស់អាស៊ានថែមទៀត ដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់អាស៊ានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសព្វថ្ងៃនេះ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា លោកអបអរសាទរប្រសិនបើកម្ពុជាទទួលបានតួនាទីជាលេខាធិការដ្ឋានអាសិប (RCEP) ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏មិនគួរធ្វើឱ្យកម្ពុជាទទួលរងនូវភាពអាម៉ាស់លើឆាកអន្តរជាតិដូចដែលខ្លួនធ្វើជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២ នេះដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ចូលរួមបើកកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានលើកទី៥៤ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធនៅខេត្តសៀមរាប ដែលលោកបានជំរុញឲ្យមានការបង្កើតលេខាធិការដ្ឋានកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (អាសិប-RCEP) មួយដែលឯករាជ្យ និងម្ចាស់ការ ដើម្បីដើរតួនាទីក្នុងការសម្របសម្រួល ជំរុញ និងត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនានា។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការទទួលយកតួនាទីជាលេខាធិការដ្ឋាននេះ ដោយឈរលើគោលការណ៍សមភាព និងការផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកតាមរយៈការទាញយកផលប្រយោជន៍ជាអតិបរមាពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីតំបន់អាស៊ាន និងអាស៊ានបូក១ ដែលមានស្រាប់សព្វថ្ងៃនេះ។
កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ ដែលហៅកាត់ថា អាសិប (RCEP) បានចូលជាធរមានកាលពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំនៅក្នុងពិភពលោក ដោយមានប្រជាជនប្រមាណ ២២០០លាននាក់ ដែលស្មើនឹង ៣០ភាគរយនៃប្រជាជនពិភពលោក និងមានទំហំពាណិជ្ជកម្ម ២៨ភាគរយនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ និងមានការចូលរួមពីប្រទេសចំនួន១៥ រួមមានប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ និងដៃគូពាណិជ្ជកម្មសេរីចំនួន ៥ ទៀត ដូចជាអូស្ត្រាលី ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងនូវែលហ្សេឡង់ ដែលបានចាប់ផ្តើមបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) បានប្រកាសជាផ្លូវការបើកឱ្យមានសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (IPEF) ដែលមានសមាជិកចំនួន ១៣ប្រទេស ក្នុងនោះក៏មានសមាជិកអាស៊ានចំនួន ៧ប្រទេសផងដែរ ប៉ុន្តែកម្ពុជា ឡាវ និងភូមា មិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលជាសមាជិកនៃសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនេះទេ៕