បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ការថែរក្សាឯកភាព សាមគ្គីភាព និងអព្យាក្រឹតរបស់អាស៊ាន គឺជាអាទិភាពចម្បងបំផុត ដើម្បីធានាឱ្យតំបន់អាស៊ានមានចីរភាព និងភាពធន់សម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍ដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគត។
មេដឹកនាំខ្មែរ លោក ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំនេះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤០ និងទី៤១ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១១ វិច្ឆិកា នេះថា មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវតែផ្ដោតលើគោលបំណងរួមនៃការអភិវឌ្ឍរួមគ្នាដើម្បីសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងឧត្តមភាពនៃតំបន់នេះ ដូច្នេះការថែរក្សាឯកភាព សាមគ្គីភាព និងមជ្ឈភាព ឬអព្យាក្រឹតភាពរបស់អាស៊ាន គឺជាកិច្ចការអាទិភាពចម្បងបំផុត។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា អាស៊ានអាចធ្វើដំណើរទៅមុខបាន មិនត្រូវបំភ្លេចអតីតកាល និងគុណតម្លៃដែលខ្លួនបានកសាងនោះទេ ដូច្នេះអាស៊ានត្រូវតែរក្សាសមិទ្ធផលទាំងអស់របស់ខ្លួន ព្រោះថាទំនាក់ទំនងនៃមេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ មិនមែនកើតឡើងដោយចៃដន្យនោះទេ ប៉ុន្តែតាមរយៈនៃការប្រឹងប្រែង ការប្ដេជ្ញាចិត្ត និងការព្យាយាមជាច្រើនឆ្នាំ ទើបអាស៊ានទទួលបានលទ្ធផលដូចសព្វថ្ងៃនេះ ដូច្នេះអាស៊ានត្រូវតែថែរក្សា និងដឹងគុណដល់អ្វីៗដែលមេដឹកនាំគ្រប់គ្នាបានកសាងឡើង។
នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ នេះ ដែលជាថ្ងៃទីពីរនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន មេដឹកនាំកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានអាស៊ាន បានបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤០ និងទី៤១ ជាផ្លូវការនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលមានការចូលរួមពីមេដឹកនាំអាស៊ានជាច្រើន រួមមានប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី លោក Joko Widodo ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស ជេអរ (Ferdinand Marcos Jr) និងព្រះមហាក្សត្រប្រ៊ុយណេ ដារូស្សាឡាម ព្រះចៅស៊ុលតង់ ជាដើម ដែលបានទៅដល់កម្ពុជាតាំងពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។
ប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១១ វិច្ឆិកា នេះថា លោក ហ៊ុន សែន គ្មានស្មារតីពិតប្រាកដក្នុងការថែរក្សាសាមគ្គីភាពរបស់អាស៊ានដូចសុន្ទរកថារបស់គាត់ ដែលអានឱ្យក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានស្តាប់នោះទេ។ គាត់គ្រាន់តែប្រើឈ្មោះអាស៊ាន ដើម្បីពង្រឹងអំណាចនយោបាយ និងផលប្រយោជន៍មុខមាត់ខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ។
លោក គឹម សុខ លើកឡើងថា ដើម្បីរក្សាសាមគ្គីភាពរបស់អាស៊ាន មេដឹកនាំទាំងនោះត្រូវតែគោរពតាមលក្ខខណ្ឌពីរយ៉ាង គឺទី១ មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវមានជំហរកែទម្រង់ការដឹកនាំជាតិរបស់ពួកគេទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋដោយពិតប្រាកដ ដើម្បីទប់ទល់ទៅនឹងការរាតត្បាតរបស់អំណាចកុម្មុយនីស្តក្នុងតំបន់។
ជាក់ស្តែង សព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសមួយចំនួនកំពុងតែងាកទៅរកការដឹកនាំតាមបែបកុម្មុយនីស្តនៅឡើយ ដូចជាកម្ពុជា ភូមា ថៃ ឡាវ និងវៀតណាម ជាដើម ដែលប្រាសចាកពីគោលការណ៍ដើមរបស់អាស៊ានទាំងស្រុង។
លោកបន្តទៀតថា លក្ខខណ្ឌទី២ មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវតែប្រកាន់គោលការណ៍ និងប្រយោជន៍អាស៊ានជាអាទិភាព ដោយការចៀសវាងនូវឥទ្ធិពលមហាអំណាចពីខាងក្រៅជ្រៀតចូលទៅក្នុងកិច្ចការរបស់អាស៊ាន ប៉ុន្តែអាស៊ានអាចធ្វើសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូមហាអំណាចនានា ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមរបស់ខ្លួនផងដែរ មិនមែនជាការបើកផ្លូវឱ្យមហាអំណាចណាមួយចូលទៅត្រួតត្រាតាមបំណងឈ្លានពានរបស់ពួកគេនោះទេ។
ប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា កន្លងមកមេដឹកនាំអាស៊ានមួយចំនួនមិនបានអនុវត្តទៅតាមលក្ខខណ្ឌដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍របស់អាស៊ាននោះទេ។ ជាក់ស្តែង កម្ពុជាដែលក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានដាក់ខ្លួនធ្វើជាឧបករណ៍បម្រើភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ចិន ក្នុងចេតនាឱ្យចិនលូកដៃចូលក្នុងកិច្ចការអាស៊ានទៅតាមបំណងរបស់គេរហូតមក ដូច្នេះផ្ទៃក្នុងអាស៊ាននៅពេលនេះ គឺស្ថិតក្នុងភាពអនាធិបតេយ្យដោយសារតែទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន កន្លងមក។
កិច្ចប្រជុំអាស៊ាននៅពេលនេះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅរយៈពេល ៤ថ្ងៃ ដែលមានកិច្ចប្រជុំដាច់ដោយឡែកពីគ្នាជាច្រើន ដូចជា៖
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤០ និងលើកទី៤១
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-ចិន លើកទី២៥
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-ជប៉ុន លើកទី២៥
- និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ លើកទី២៣ ជាដើម។
ជាងនេះទៀត ក៏មាន៖
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបូក៣ លើកទី២៥
- កិច្ចប្រជុំកំពូលរំលឹកខួប ៣០ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន-ឥណ្ឌា
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក លើកទី១០
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី លើកទី២
- កិច្ចប្រជុំកំពូលរំលឹកខួបនៃទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-កាណាដា
- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អង្គការសហប្រជាជាតិ
- និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ដែលមានអាស៊ាន១០ ចិន អាមេរិក រុស្ស៊ី ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អូស្ត្រាលី ឥណ្ឌា និងនូវែលហ្សេឡង់ លើកទី១៧ ផងដែរ៕