មេដឹកនាំខ្មែរដែលកងទ័ពវៀតណាមលើកបន្តុបឱ្យធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន កោតសរសើរកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តវៀតណាម និងកម្លាំងផ្សេងៗទៀតដែលបានជួយជ្រោមជ្រែងកម្លាំងរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា «២ធ្នូ ១៩៧៨» ផ្ដួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត រហូតទទួលបានជ័យជម្នះនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។
មេដឹកនាំខ្មែរដែលបណ្តុះបណ្តាលដោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម លោក ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ ចំខួបលើកទី៤៤ឆ្នាំនៃថ្ងៃកំណើតរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ថា បើកម្ពុជាគ្មានថ្ងៃកំណើតរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិ «២ ធ្នូ ១៩៧៨» និងថ្ងៃជ័យជម្នះ «៧ មករា ១៩៧៩» ទេ កម្ពុជាក៏គ្មានអ្វីៗដូចថ្ងៃនេះដែរ ហើយនេះគឺជាសច្ចធម៌ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល។
អ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រខ្លះនិយាយថា ព្រឹត្តិការណ៍ចុងទសវត្ស១៩៧០ ជាសច្ចធម៌មួយជ្រុងដែលមនុស្សមើលឃើញ។ ចំណែកឯសច្ចធម៌មួយផ្ទាំងធំ ទាំងមុននិងក្រោយថ្ងៃដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហមដឹកនាំដោយ ប៉ុល ពត ពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើនមិនបានឃើញ មិនបានដឹង មិនយល់ឡើយ។ ចំណុចទាក់ទងនឹងការវាយលុកឈ្លានពាននៃកងទ័ពប្រជាជនយៀកណាម មានហេតុការណ៍កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៦ និងឆ្នាំ១៩៧៧ មុននឹងឈានដល់ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ និងថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។ យើងបានផ្សាយអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនភាគកន្លងមកហើយ សូមអ្នកចូលចិត្តអាន ស្តាប់ និងទស្សនាកម្មវិធីយើង ចូលរាវរកក្នុងគេហទំព័រសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily Khmer ដោយរីករាយ។
អតីតមេបញ្ជាការកម្មាភិបាលយោធាខ្មែរក្រហមនៃរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ជ័យជម្នះ «៧ មករា ១៩៧៩» បានបញ្ចប់នូវសម័យកាលដ៏ខ្មៅងងឹតបំផុតដែលពុំធ្លាប់មាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា ដោយប្តូរមកវិញនូវសករាជថ្មីមួយដែលប្រជាជនប្រទេសនេះទទួលបាននូវសិទ្ធិសេរីភាព និងឱកាសដើម្បីស្ដារកសាងមាតុភូមិរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានប្រារព្ធខួបលើកទី៤៤ឆ្នាំនៃកំណើតរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា «២ធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨» នៅសាលសន្និសីទចតុមុខ រាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ នេះ។
រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ដែលត្រូវបានបង្កើតដោយលោក ហេង សំរិន លោក ជា ស៊ីម និងលោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ ក្រោមការជ្រោមជ្រែងយ៉ាងពេញទំហឹងពីកងទ័ពវៀតណាម បានប្តូរឈ្មោះរបស់ខ្លួនទៅជាក្រុមប្រឹក្សាជាតិរណសិរ្សសាមគ្គីអភិវឌ្ឍន៍មាតុភូមិកម្ពុជាវិញ ដែលបានប្រើជាផ្លូវការរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
លោក ប៉ែន សុវណ្ណ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ថ្លែងអះអាងប្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរថា លោកជាអ្នកដឹកនាំចលនា ២ធ្នូ។ អ្នកស្លាប់មិនអាចតវ៉ាបានទេ!!
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំនៅកម្ពុជា បានអះអាងថា ការជួយជ្រោមជ្រែងពីសំណាក់កងទ័ពវៀតណាមដល់រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ រហូតទទួលបានជ័យជម្នះនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ គឺដោយសារបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ជាមួយកងទ័ព និងប្រជាជនវៀតណាម បានអនុវត្តសិទ្ធិស្របច្បាប់ជួយសង្គ្រោះប្រជាជនកម្ពុជាពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមនៅពេលនោះ។ ពាក្យថា «ប្រជាជនកម្ពុជា» ជាភាសាប្រើក្នុងការអប់រំមនោគមន៍វិជ្ជាម៉ាក្សីស្ត-ឡេនីនីស្ត សំដៅហៅជនជាតិក្នុងលទ្ធិសង្គមនិយមអន្តរជាតិ international socialism ពោលគឺដឹកនាំជាតិសាសន៍ទាំងពួង ជាពិសេសជនជាតិភាគតិចឲ្យរលាយចូលគ្នាតែមួយ រួចគេប្រកាសថា គេលើកស្ទួយ និងទទួលស្គាល់ជនជាតិភាគតិច។
តាមសៀវភៅអ្នកនិពន្ធបស្ចិមប្រទេស រដ្ឋការក្រុងហាណូយចង់ឲ្យសហភាពសូវៀតបញ្ជូនកងទ័ពជួយខ្លួនច្បាំងក្នុងសង្គ្រាមយៀកណាម ឲ្យដូចទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិកជួយច្បាំងសម្ពន្ធមិត្តយៀកណាមខាងត្បូង ប៉ុន្តែវិមានក្រឹមឡាំងមិនយល់ព្រមតាម។
នាយកបេសកកម្មក្រៅប្រទេសនៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២ ធ្នូ ដោយលើកឡើងជាចម្ងល់ថា តើអាចទៅរួចទេ មនុស្សមួយក្រុមប្រើពេលត្រឹមតែ ១ខែ ៥ថ្ងៃអាចវាយកម្ទេចរបប ប៉ុល ពត ដោយគ្មានផែនការរៀបចំរាប់ខែរាប់ឆ្នាំទុកជាមុន។ ត្បិតថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ គឺជាថ្ងៃបង្កើតរណសិរ្សរំដោះជាតិ ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ស្រាប់តែទទួលបានជោគជ័យទាំងស្រុង វាហាក់ដូចជាមិនសមហេតុផល បើសិនជាគ្មានផែនការរៀបចំទុកជាមុនតាំងពីយូរមកនោះ។
លោកបន្ថែមថា ចម្ងល់មួយសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយបកស្រាយមិនបាននោះ គឺតើផែនការនេះបង្កើតឡើងដើម្បីអ្វី តើមានអ្វីដែលនៅពីក្រោយផែនការនេះ?
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា លើកឡើងថា ដើម្បីស្រាយចម្ងល់ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាដែលមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ និងដើម្បីកុំឱ្យអ្នកនយោបាយណាម្នាក់កាឡៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ គឺមានតែកូនខ្មែរគ្រប់រូបនាំគ្នាសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រវត្តិទឹកដីរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ ទើបពួកគេអាចដឹងរឿងពិតដោយខ្លួនឯង ព្រោះថាជុំវិញព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ និងថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ នេះថានៅមានការប្រទាញប្រទង់គ្នាយ៉ាងខ្លាំង ក្នុងនោះខាងភាគីបក្សកាន់អំណាចអះអាងថា ជាថ្ងៃរំដោះពលរដ្ឋខ្មែរពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ខណៈការស្រាវជ្រាវខ្លះរកឃើញថាជាថ្ងៃដែលវៀតណាមមានឱកាសឈ្លានពានទឹកដីប្រទេសកម្ពុជាទៅវិញ។
ដោយឡែកប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២ ធ្នូ នេះដែរថា បើគ្មានក្រុមរណសិរ្សសង្គ្រោះជាតិ ២ធ្នូ ដែលរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធដោយវៀតណាមចូលរំដោះកម្ពុជាទេ កម្ពុជានឹងត្រូវកងកម្លាំងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិជួយសង្គ្រោះបាត់ទៅហើយ មិនមែនរងនូវការឈ្លានពានទឹកដីពីកងទ័ពវៀតណាម ២០ម៉ឺននាក់នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ នោះទេ។
លោក គឹម សុខ លើកឡើងថា អង្គការសហប្រជាជាតិបានដឹងរួចហើយពីការកាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរពីទាហានខ្មែរក្រហម និងខ្មែរយៀកមិញក្រហមបង្កប់ ហើយពួកគេក៏គ្រោងនឹងបញ្ជូនកងកម្លាំងរំដោះទៅកម្ពុជានៅពាក់កណ្តាលខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ដែរ ប៉ុន្តែដោយសារវៀតណាមមានគម្រោងឈ្លានពានទឹកដីខ្មែរ ដឹងរឿងនេះមុន ក្រុងហាណូយបានប្រើកងទ័ព ២០ម៉ឺននាក់ដែលបានត្រៀមទុកជាមុនតាមរយៈក្រុមរណសិរ្ស ២ធ្នូ របស់លោក ហ៊ុន សែន ចូលទៅទឹកដីកម្ពុជាដោយជោគជ័យនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលក្រុមលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកជាថ្ងៃជ័យជម្នះ ៧មករា នោះ។
តាមការវិភាគខ្លះ ក្រុងហាណូយបារម្ភពីររឿង គឺទី១ បាត់បង់អស់មនុស្សរបស់គេ (ខ្មែរយៀកមិញ) ដោយការចាប់សម្លាប់ពីក្រុម ប៉ុល ពត ដែលប្រើ តាម៉ុក និងទី២ បាត់បង់ឱកាសល្អវាយលុកទន្ទ្រានលេបទឹកដីខ្មែរ។
ពិភពលោកអបអរសាទរនឹងពាក្យថា ជួយរំដោះឲ្យផុតពីការកាប់សម្លាប់រង្គាលប្រល័យពូជសាសន៍ ព្រោះថាគេមិនបានចំណាយមួយដុល្លារសម្រាប់ទៅសង្គ្រោះជីវិតខ្មែរឡើយ។
ប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា ជោគជ័យនៃការបង្កើតរណសិរ្ស «២ធ្នូ» ក៏ជាជោគជ័យរបស់វៀតណាម ជោគជ័យថ្ងៃ «៧មករា» ក៏ជាជោគជ័យរបស់វៀតណាម ហើយពួកគេកំពុងប្រើរចនាសម្ព័ន្ធដែលគេបានបង្កើតកាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ នេះ ចងក្រងកម្លាំងរបស់ពួកគេបន្តទៀតតាមរយៈគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីលេបយកទឹកដីខ្មែរឱ្យបានជោគជ័យទាំងស្រុងទៅថ្ងៃមុខ ដូច្នេះកំណើតក្រុមរណសិរ្ស ២ ធ្នូ ១៩៧៨ គឺជាកំណើតក្រុមបំផ្លាញទឹកដីខ្មែរប៉ុណ្ណោះ៕