មេដឹកនាំខ្មែរដែលក្តោបក្តាប់អំណាចផ្ដាច់មុខនៅកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញកំណត់ឱ្យអ្នកនយោបាយខ្មែរ មន្ត្រីរាជការ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ ដើម្បីកុំឱ្យបរទេសមកលូកលាន់កិច្ចការនយោបាយរបស់កម្ពុជា។
បុរសខ្លាំងក្រាញអំណាច លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់កំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៧ ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម នៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ នេះថា លោកនឹងពិចារណាកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដោយតម្រូវឱ្យមន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងអ្នកធ្វើនយោបាយត្រូវតែមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ ដើម្បីកុំឱ្យបរទេសមួយចំនួនយកបញ្ហាសញ្ជាតិនេះមកស្នើសុំលើវិធានការច្បាប់របស់កម្ពុជា ចំពោះអ្នកដែលមានទោស។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាហាមឃាត់មនុស្សចំនួន ១៣នាក់ប៉ុណ្ណោះឱ្យមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ គឺគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតចំនួន ៩រូប ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងជាប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី៩ មករា នេះថា បរទេសអាចលូកលាន់កិច្ចការនយោបាយរបស់កម្ពុជាមិនអាស្រ័យលើអ្នកនយោបាយ មន្ត្រីរាជការ ឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមានសញ្ជាតិតែមួយ ឬក៏ពីរនោះទេ ប៉ុន្តែវាអាស្រ័យលើប្រព័ន្ធដឹកនាំនយោបាយមានប្រជាធិបតេយ្យសេរីរឹងមាំឬក៏អត់ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្ថែមថា ជាក់ស្តែង លោក ហ៊ុន សែន ផ្ទាល់មានសញ្ជាតិតែមួយប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែកិច្ចការនយោបាយរបស់កម្ពុជាត្រូវលូកលាន់ដោយមិត្តដែកថែបកុម្មុយនីស្តចិន ដោយសារតែខ្លួនជំពាក់បំណុលគេ ខណៈវៀតណាមបានបញ្ជាឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើតាមផែនការឈ្លានពានរបស់ពួកគេគ្រប់ដំណាក់កាល ស្របពេលដែលកម្ពុជាត្រូវបានដឹកនាំផ្ដាច់មុខក្រោមអំណាចគ្រួសារត្រកូល «ហ៊ុន» សព្វថ្ងៃនេះ។
លោក គឹម សុខ ព្រមានថា ផែនការរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជុំវិញការកំណត់ច្បាប់នេះ គឺមានផលប្រយោជន៍ក្នុងការចាក់គ្រឹះអំណាចគ្រួសារ «ហ៊ុន» ឱ្យកាន់តែរឹងមាំ ប៉ុន្តែមិនមែនដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិខ្មែរឡើយ ព្រោះថាច្បាប់នេះមានបំណងរាំងខ្ទប់គូប្រជែងនយោបាយរបស់គាត់ផង និងរាំងខ្ទប់អ្នកនយោបាយជំនាន់ក្រោយដែលមាននិន្នាការប្រជាធិបតេយ្យដែលជាគូប្រជែងនឹងកូនប្រុសរបស់គាត់ផងដែរ។
លោកបន្តថា ការធ្វើច្បាប់នេះទំនងជាលោក ហ៊ុន សែន ប្រើល្បិចទប់ស្កាត់កូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងជួរបក្សកាន់អំណាចដែលសិក្សានៅក្រៅប្រទេស និងមានសញ្ជាតិពីរផងនោះ កុំឱ្យពួកគេអាចប្រជែងជាមួយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅថ្ងៃមុខ ប៉ុន្តែការធ្វើបែបនេះ គឺបង្ហាញឱ្យឃើញនូវការរំលោភបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញកាន់តែធំទៅវិញ ព្រោះលោក ហ៊ុន សែន កំពុងព្យាយាមបិទសិទ្ធិនយោបាយរបស់ពលរដ្ឋដែលការពារដោយច្បាប់កំពូលរបស់កម្ពុជាមួយនេះ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យរូបនេះបញ្ជាក់ថា ចំពោះការកំណត់មិនឱ្យមន្ត្រីរាជការមានសញ្ជាតិពីរ គឺជាការខាតបង់យ៉ាងធំសម្រាប់ប្រទេសជាតិ ព្រោះប្រទេសជាតិមួយ គឺពិតជាត្រូវការធនធានមនុស្សពីគ្រប់ផ្នែកទាំងខាងក្នុង និងខាងក្រៅខ្លាំងណាស់ ដើម្បីចូលរួមគ្នាកសាងប្រទេសឱ្យរីកចម្រើន ជាពិសេសកម្ពុជាដែលកំពុងតែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពក្រីក្រដូចសព្វថ្ងៃនេះ។
លោក គឹម សុខ គូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាគ្រាន់តែអនុវត្តទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ គឺអាចទប់ស្កាត់បរទេសមិនឱ្យលូកដៃចូលកិច្ចការនយោបាយរបស់កម្ពុជាយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពទៅហើយ មិនបាច់បិទសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានសញ្ជាតិពីរនោះទេ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្រោយពីធ្វើច្បាប់នេះ កម្ពុជានឹងកាន់តែរអិលធ្លាក់ចូលក្នុងស្ថានភាពដូចប្រទេសឡាវ ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងដោយវៀតណាម ដូចសព្វថ្ងៃនេះជាមិនខាន។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋសភាបានអនុម័តលើការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលកំណត់ឱ្យប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ បន្ទាប់ពីមានការបង្គាប់បញ្ជាពីមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោក ហ៊ុន សែន៕