លោក ហ៊ុន សែន សម្រេចដកដីពីឧកញ៉ា គិត ម៉េង ចំនួន ១៨៧ហិកតារនៃឧទ្យានជាតិសមុទ្រព្រះសីហនុរាម ឱ្យទៅក្រសួងការពារជាតិ សម្រាប់សាងសង់ទីបញ្ជាការដ្ឋានការពារអាកាស និងដំឡើងប្រព័ន្ធរ៉ាដាសម្រាប់កងទ័ពជើងទឹក ស្របពេលដែលវត្តមានអ្នកជំនាញបច្ចេកទេសជាកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនចំនួន ៤៩នាក់កំពុងបំពេញការងារនៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម។
បុរសខ្លាំងកាន់អំណាចផ្ដាច់មុខ លោក ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យមួយកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយកាលពីចុងសប្តាហ៍នេះ បានសម្រេចដកហូតផ្ទៃដីវិនិយោគមួយផ្នែកនៃគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុន Lixin Development Co.,Ltd និងក្រុមហ៊ុន Royal Group របស់អ្នកឧកញ៉ា គិត ម៉េង ដែលមានទំហំ ១៨៧ហិកតារស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រឃុំរាម ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ ឱ្យទៅក្រសួងការពារជាតិ កាលពីពេលកន្លងទៅនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន ដែលគេសង្ស័យថាមានទំនាក់ទំនងខុសច្បាប់ជាមួយកងទ័ពជើងទឹកចិន នៅកំពង់ផែរាម បញ្ជាក់ថា ការសម្រេចផ្តល់ដី ១៨៧ហិកតារជូនក្រសួងការពារជាតិនេះ គឺដីមួយផ្នែកដែលមានទំហំ ១៥៧ហិកតារសម្រាប់សាងសង់បញ្ជាការដ្ឋានការពារអាកាស និងដីទំហំ ៣០ហិកតារទៀតសម្រាប់រក្សាជាទីតាំងដាក់ប្រព័ន្ធរ៉ាដានៃកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួន។
ការសម្រេចផ្តល់ដីជូនក្រសួងការពារជាតិបែបនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនជិត ៥០នាក់ ស្នើសុំពន្យារទិដ្ឋាការស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជារយៈពេល ១២ខែបន្តទៀត ដោយឥតគិតថ្លៃកាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ ដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យមានការសង្ស័យពីវត្តមានកងទ័ពចិន នៅកំពង់ផែរាមកាន់តែខ្លាំងឡើងៗនៅពេលនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋាននយោបាយ និងកិច្ចការបរទេស ជានាយកនាយកដ្ឋានទាក់ទងអន្តរជាតិ លោក ចៅ ភិរុណ បានស្នើសុំពន្យារទិដ្ឋាការស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជារយៈពេល ១២ខែទៀតជូនអ្នកជំនាញបច្ចេកទេសជនជាតិចិនចំនួន ៤៩នាក់ដែលមានតួនាទីចាប់ពីថ្នាក់វរនាវីឯកពិសេស ដល់ចក្របាលរងឯក ដែលកំពុងបំពេញការងារជំនាញបច្ចេកទេសនៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមសព្វថ្ងៃនេះ ខណៈការស្នើនេះ មុននិងក្រោយគ្នាត្រឹមតែ ២ខែ ១៤ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន សម្រេចប្រគល់ដីឱ្យក្រសួងការពារជាតិចំនួន ១៨៧ហិកតារសម្រាប់ដំឡើងប្រព័ន្ធរ៉ាដាកងទ័ពជើងទឹកនៅតំបន់រាមនោះ។
បើទោះបីជាមានការសង្ស័យអំពីវត្តមានកងទ័ពជើងទឹកចិន ដោយលួចលាក់នៅកម្ពុជាតាំងពីមុនរហូតមកដល់ពេលនេះក៏ដោយ ក៏រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងចិន នៅតែបន្តបដិសេធពីរឿងនេះជាបន្តបន្ទាប់។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា មិនមានវត្តមានកងទ័ពចិននៅកំពង់ផែរាមនោះទេ លុះត្រាតែអ្នកចោទប្រកាន់នោះមានចេតនារករឿងលោកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានសិទ្ធិពង្រឹងមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួន ហើយទម្រាំតែកម្ពុជាអាចមានថវិកាដែលជាជំនួយរបស់ចិន គឺជារឿងលំបាកណាស់ ហើយការពង្រឹងមូលដ្ឋានជើងទឹកនេះ គឺមានវិធានការចាំបាច់បំផុតដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសផ្សេងៗ ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ការរត់ពន្ធមនុស្ស ការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀន និងការនេសាទខុសច្បាប់ ជាដើម។
ទោះជាបែបក្តីនេះ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ សារព័ត៌មានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ឌឹ វ៉ល ស្រ៊ីត ជ័រណល (The Wall Street Journal) បានរាយការណ៍ថា លោក ហ៊ុន សែន បានលួចចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់ជាមួយប្រទេសចិន ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យកងទ័ពចិនបោះទីតាំងឈរជើងនៅលើទឹកដីខ្មែរ ហើយកងទ័ពចិនមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងកំពង់ផែទ័ពជើងទឹករាមផ្ដាច់មុខរហូតដល់ទៅ ៣០ឆ្នាំឯណោះ ដោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នារៀងរាល់ ១០ឆ្នាំម្ដង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងចិន បានចេញមុខបដិសេធរឿងនេះរហូត ប៉ុន្តែខាងភាគីទាំងពីរមិនដែលបង្ហាញភស្តុតាង និងព័ត៌មានដែលអាចគួរឱ្យជឿជាក់បាននោះឡើយ ព្រោះថាកម្ពុជាបានវាយកម្ទេចអគារដែលជាជំនួយរបស់អាមេរិកដោយគ្មានជូនដំណឹងជាមុន ដោយជំនួសមកវិញនូវអគារថ្មីដែលសាងសង់ដោយរដ្ឋាភិបាលចិន និងក្រោមជំនួយរបស់ចិនដែលកំពុងប្រតិបត្តិការនៅមូលដ្ឋានជើងទឹករាមសព្វថ្ងៃនេះ។
កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ (Washington post) ធ្លាប់បានស្រង់សម្ដីអតីតទីប្រឹក្សាមេបញ្ជាការកងទ័ពអាមេរិកប្រចាំតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក លោក អេរ៊ីក សេយឺរស៍ (Eric Sayers) កាលពីពេលកន្លងទៅថា ការសាងសង់ជាសម្ងាត់របស់ចិននៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមនេះមានភាពស្រដៀងគ្នាទៅនឹងវិធីសាស្ត្រដែលចិនបានធ្វើនៅលើប្រជុំកោះស្ព្រែតលី (Spratly Islands) កាលពីឆ្នាំ២០១៥មកដែរ។
លោក អេរ៊ីក សេយឺរស៍ (Eric Sayers) បញ្ជាក់ថា កាលនោះដំបូងឡើយ ចិនក៏បានអះអាងដែរថា ការសាងសង់កោះសិប្បនិមិត្តនៅលើតំបន់ទាំងនោះ គឺដើម្បីបម្រើឱ្យគោលដៅរក្សាសន្តិភាព ដោយបានសន្យាថាមិនបម្រើឱ្យវិស័យយោធានោះទេ ប៉ុន្តែក្រោយមក គេបានឃើញនូវការធ្វើយោធូបនីយកម្មជាអចិន្ត្រៃយ៍ និងមិនអាចកែប្រែបាននៅតំបន់ទាំងនោះទៅវិញ៕