31 C
Phnom Penh

ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​ស្នើ​ពន្យារ​ទិដ្ឋាការ​កងទ័ព​ចិន​៤៩​នាក់​កំពុង​បំពេញ​ការងារ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​រាម​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

យ៉ាង​ហោចណាស់​មាន​វត្តមាន​របស់​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន ចំនួន ៤៩​នាក់​មាន​តួនាទី​ចាប់ពី​ថ្នាក់​វរនាវីឯក​ពិសេស​ដល់​ចក្របាល​រង​ឯក កំពុង​បំពេញ​ការងារ​ជំនាញ​បច្ចេកទេស​នៅ​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម។

ភស្តុតាង​នៃ​វត្តមាន​កងទ័ព​ចិន ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ដែល​ត្រូវ​បាន​លាតត្រដាង​នៅ​ពេលនេះ ធ្វើឡើង​ស្រប​ពេល​ដែល​បុរស​ខ្លាំង លោក ហ៊ុន សែន និង​មន្ត្រី​គ្រាក់ៗ​របស់​លោក​តែង​បដិសេធ​ថា កម្ពុជា​មិន​ល្ងង់​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​របស់​ខ្លួន​ទៅ​ឲ្យ​ចិន​ក៏ដោយ។

លោក តាំង សារ៉ាដា រាយការណ៍​ពិស្ដារ៖

អគ្គនាយក​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សម្ភារៈ​បច្ចេកទេស​នៃ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ កាលពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០២២ បាន​ស្នើ​ទៅ​អគ្គនាយករង​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​នយោបាយ និង​កិច្ចការ​បរទេស​ជា​នាយ​នាយកដ្ឋាន​ទំនាក់ទំនង​កិច្ចការ​អន្តរជាតិ ដើម្បី​សុំ​ពន្យារ​ពេល​ស្នាក់នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​រយៈពេល ១២​ខែ​បន្ត​ទៀត​ជូន​កងទ័ព​ចិន ចំនួន ៤៩​នាក់​ដោយ​ឥត​គិត​ថ្លៃ។

កងទ័ព​ចិន​ទាំង ៤៩​នាក់​នោះ​មាន​ឋានន្តរសក្តិ​ចាប់ពី​វរនាវីឯក​ពិសេស ដល់​ចក្របាល​រង​ឯក ដែល​កំពុង​បំពេញ​ការងារ​ខាង​ជំនាញ​បច្ចេកទេស​នៅ​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម​នៃ​កងទ័ព​ជើងទឹក​របស់​កម្ពុជា។

នេះ​បើ​តាម​លិខិត​ស្នើសុំ​ដែល​ចុះហត្ថលេខា​ដោយ​លោក​នាយ​ឧត្តមសេនីយ៍ ចៅ ភិរុណ អគ្គនាយក​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សម្ភារៈ​បច្ចេកទេស​របស់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​សហប្រតិបត្តិការ​ការងារ​បច្ចេកទេស វិទ្យាសាស្ត្រ ឧស្សាហកម្ម​ការពារ​ជាតិ កាលពី​ថ្ងៃទី​២៤ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២២ ដែល​សារព័ត៌មាន ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី ទើប​តែ​ទទួល​បាន។

នៅ​ក្នុង​លិខិត​ដដែល​នោះ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា កងទ័ព​ចិន​ទាំង ៤៩​នាក់​នោះ​មាន​ឋានន្តរសក្តិ​ចាប់ពី​ថ្នាក់​វរនាវីឯក​ពិសេស​ចំនួន ២​រូប៖

  • ទី​១ មាន​ឈ្មោះ Li Xuewen កើត​ថ្ងៃទី​១៩ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​១៩៧៥ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ SE05149643
  • ទី​២ ឈ្មោះ Gao Jingxin កើត​ថ្ងៃទី​២៦ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​១៩៧៨ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ SE0514964។

ចំណែក​មន្ត្រី​ចាប់ពី​ថ្នាក់​វរនាវីឯក​ចំនួន ៤​រូប៖

  • ទី​១​ឈ្មោះ Li Songlin កើត​ថ្ងៃទី​០៤ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​១៩៨១ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ PE2096390
  • ទី​២​ឈ្មោះ Zou Hongguang កើត​ថ្ងៃទី​១៤ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​១៩៨២ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ PE2096391
  • ទី​៣​ឈ្មោះ Fu DongDong កើត​ថ្ងៃទី​១៨ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​១៩៨១ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ PE2096186
  • ទី​៤ ឈ្មោះ Li Aijun កើត​ថ្ងៃទី​១៧ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​១៩៧៩ កាន់​លិខិត​ឆ្លងដែន​លេខ PE2097441។

លើស​ពី​នេះ ក៏​មាន​មន្ត្រី​ចាប់ពី​ថ្នាក់​វរនាវីទោ​ចំនួន ៥​រូប វរនាវីត្រី​ចំនួន ១៤​រូប អនុនាវីឯក​ចំនួន ៥​រូប ចក្របាលទោ​ចំនួន ១​រូប ចក្របាលត្រី​ចំនួន ៣​រូប ចក្របាល​រង​ឯក​ចំនួន ១០​រូប ចក្របាល​រង​ទោ​ចំនួន ៥​រូប ដែល​ពួកគេ​សុទ្ធតែ​មាន​ថ្ងៃ​កំណើត​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ដល់​ឆ្នាំ​២០០០។

នៅ​ក្នុង​លិខិត​ស្នើសុំ​ដដែល​នេះ​បញ្ជាក់​ថា ការ​ស្នើសុំ​នេះ​គឺ​យោង​ទៅ​តាម​លិខិត​លេខ​០១៧-២០២២ ចុះ​ថ្ងៃទី​០៤ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២២ របស់​ក្រុម​ការងារ​ជំនាញ​ភាគី​ចិន សម្រាប់​គម្រោង​សហប្រតិបត្តិការ​កំពង់ផែ​រាម ដោយសារ​ទិដ្ឋាការ​របស់​ពួកគេ​ជិត​អស់​សុពលភាព។

សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​កិច្ចការ​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Arizona State University សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក អៀ សុផល អះអាង​ថា ជា​ដំបូង​លោក​រីករាយ​ដែល​ពួកគេ​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្តល់​ឱ្យ​នូវ​លិខិត​ឆ្លងដែន​របស់​កម្ពុជា ដូច្នេះ​ពួកគេ​នឹង​មិន​ត្រូវការ​ការ​បន្ត​ទិដ្ឋាការ​នោះ​ទេ។ លោក​បន្ត​ថា ចំនួន​កងទ័ព​ចិន​ទាំង ៤៩​នាក់​នេះ​ហាក់ដូចជា​កងអនុសេនាតូច​មួយ ឬ​អាច​ពីរ ដែល​មាន​ទាហាន​ចាប់ពី ២០ ទៅ ៥០​នាក់ ហើយ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជា​ដោយ​អនុសេនីយ៍ឯក​អ៊ីចឹង​ដែរ។

លោក​បន្ត​ថា កងអនុសេនាតូច​ពីរ ឬ​ច្រើន​បង្កើត​បាន​ជា​ក្រុម​មួយ​ដែល​មាន​ទាហាន​ពី ១០០ ទៅ ២៥០​នាក់ ហើយ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជា​ដោយ​មេ​ក្រុម ឬ​មេទ័ព។

អ្នកជំនាញ​កិច្ចការ​អន្តរជាតិ និង​ជា​ព្រឹទ្ធបុរស​រង​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​រដ្ឋ​អារីហ្សូណា បណ្ឌិត អៀ សុផល។

លោក​ថា ចិន​បាន​ដាក់​ពង្រាយ​កងទ័ព​នៅ​តំបន់​រាម​ក្នុង​គោលបំណង​ដើម្បី​បង្កើត​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​មួយ​សម្រាប់​កងទ័ព​ជើងទឹក​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន។ វា​គឺជា​ផ្នែក​នៃ​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​ចិន សម្រាប់​យុទ្ធសាស្ត្រ​ផ្លូវ​សមុទ្រ “String of Pearls” របស់​ខ្លួន ដើម្បី​ឡោមព័ទ្ធ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា និង​ធ្វើ​ឱ្យ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដូច​ទៅ​នឹង​គោល​លទ្ធិ «ម៉ុនរ៉ូ» (Monroe Doctrine) របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដែល​គ្រប់គ្រង​តំបន់​ខ្លះ​របស់​អាមេរិក​ឡាទីន មក​ធ្វើ​ជា​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន​សព្វថ្ងៃ​នេះ។

កាលពី​ដើម​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២២ កម្ពុជា​និង​ចិន​បាន​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​សំណង់​នានា​នៅ​មូលដ្ឋាន​រាម​ដែល​ជា​ជំនួយ​ឥត​សំណង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ហើយ​សំណង់​នោះ​នឹង​ត្រូវ​សាងសង់​ដោយ​ក្រុម​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន​តែម្តង។

រហូត​មក​ទល់​ពេលនេះ ភាគី​កម្ពុជា និង​ចិន មិន​បាន​បង្ហាញ​ពី​ទំហំ​ទឹកប្រាក់​នៃ​ជំនួយ​ឥត​សំណង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ឡើយ។ គម្រោង​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​ដែល​មាន​ការ​សាងសង់​ថ្មី និង​ជួសជុល​ផង​នោះ នឹង​ប្រើ​រយៈពេល ២៤​ខែ។

ទោះជា​យ៉ាងណាក៏ដោយ ការ​សាងសង់​សំណង់​ថ្មី និង​ការ​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​ផ្សេងៗ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នេះ បាន​ក្លាយ​ជា​បញ្ហា​ចម្រូងចម្រាស​មួយ​ដោយសារ​មាន​ការ​ចោទប្រកាន់​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ថា​ចិន​នឹង​ប្រើប្រាស់​មូលដ្ឋាន​នេះ​សម្រាប់​ពង្រីក​អំណាច​របស់​ខ្លួន។

ពិធី​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​រោង​ជាង​ជួសជុល​ផែ​សំចត និង​ស្ដារ​ឃ្លង នៅ​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ថ្ងៃទី​៨ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២២។

ទាក់ទង​ទៅ​បញ្ហា​នេះ កាលពី​ខែ​វិច្ឆិកា កន្លងទៅ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​បន្ថែម​លើ​មន្ត្រី​យោធា​កម្ពុជា​ពីរ​រូប គឺ​នាយ​ឧត្តមសេនីយ៍ ចៅ ភិរុណ ដែល​មាន​តួនាទី​ជា​អគ្គនាយក​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សម្ភារៈ​បច្ចេកទេស​នៃ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ និង​នាយ​ឧត្ដមនាវី ទៀ វិញ ជា​អគ្គមេបញ្ជាការរង​នៃ​កងយោធពល​ខេមរភូមិន្ទ និង​ជា​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ជើងទឹក ដោយសារតែ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ចោទ​មន្ត្រី​ទាំង​ពីរ​រូប​នេះ​ថា​បាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ​តាមរយៈ​គម្រោង​នៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក។

ក្រសួង​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​រាយការណ៍​មក​ថា ខ្លួន​កំពុង​បង្កក​ទ្រព្យសម្បត្តិ និង​សកម្មភាព​ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ​របស់​ក្រុម​មន្ត្រី​យោធា​ជាន់ខ្ពស់​របស់​បុរស​ខ្លាំង​លោក ហ៊ុន សែន ទាំងនេះ ជុំវិញ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ក្នុង​គម្រោង​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​កំពង់ផែ​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នេះ។

ឧត្តមសេនីយ៍​ផ្កាយ​មាស​បួន និង​ជា​អគ្គនាយក​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សម្ភារៈ​បច្ចេកទេស ចៅ ភិរុណ និង​ឧត្ដមនាវី​ផ្កាយ​មាស​បួន​ដែល​ជា​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ជើងទឹក ទៀ វិញ

ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ជូន​និស្សិត​សាកលវិទ្យាល័យ​បៀលប្រាយ (BBU) នា​ថ្ងៃទី​១៦ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៣ បុរស​ខ្លាំង​លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​ថា រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ លោក ទៀ បាញ់​បាន​បញ្ជាក់​រួច​ហើយ​ថា កម្ពុជា​មិន​មាន​ការ​សាងសង់ ឬ​ការ​ផ្ដល់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​របស់​ខ្លួន​នៅ​កំពង់ផែ​សមុទ្រ​រាម​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ទៅ​ឲ្យ​ប្រទេស​ចិន នោះ​ឡើយ ប៉ុន្តែ​បើ​ប្រទេស និង​អ្នក​នយោបាយ​ទាំងនោះ​មិន​ជឿ គឺ​ដោយសារ​ពួកគេ​មាន​បំណង​ចង់​រករឿង​លោក​តែប៉ុណ្ណោះ។

លោក​ថា បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជា​កំពុង​ពង្រឹង​សមត្ថភាព និង​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​កំពង់ផែ​យោធា​របស់​ខ្លួន ដែល​ធ្វើ​នៅ​លើ​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន ហើយ​ថា​ទំនើបកម្ម​នេះ​មិនមែន​ដើម្បី​គំរាមកំហែង​ប្រទេស​ណា​មួយ​នោះ​ទេ តែ​គ្រាន់តែ​ធ្វើ​ដើម្បី​ពង្រីក​សមត្ថភាព​កងទ័ព​ជើងទឹក​របស់​កម្ពុជា​តែប៉ុណ្ណោះ។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ច្រានចោល​ចំពោះ​ការ​ចុះផ្សាយ​របស់​សារព័ត៌មាន​អន្តរជាតិ​មួយ​ដែល​អះអាង​ថា ទីតាំង​កំពង់ផែ​សមុទ្រ​រាម​ដែល​កំពុង​ស្ថាបនា​នោះ អាច​ដាក់​នាវា​ចុះចត​យន្តហោះ​របស់​ចិន​ចំនួន ២​គ្រឿង​បាន​ដោយ​ងាយ ថា​ជា​រឿង​មិន​ពិត​ឡើយ។

បុរស​ខ្លាំង​រូប​នេះ​ក៏​បាន​ស្នើ​ទៅ​ឲ្យ​បរទេស និង​អ្នក​នយោបាយ​ទាំងនោះ ថា​កុំ​បបួល​ខ្មែរ និង​ចិន​ឆ្កួត ប៉ុន្តែ​បើ​ពួកគេ​ចង់​ឆ្កួត​នោះ គឺ​ឆ្កួត​តែ​ឯង​ទៅ ដោយ​ថា​លោក​មិន​ល្ងង់​ឲ្យ​ចិន​មក​កាន់កាប់​ស្រុក​ខ្មែរ​នោះ​ទេ ហើយ​ថា​ចិន​ក៏​មិន​ល្ងង់​យក​នាវា​ដឹក​យន្តហោះ​មក​ដាក់​នៅ​ផែ​រាម​របស់​ខ្មែរ​នោះ​ដែរ។

បុរស​ខ្លាំង​ក្រាញ​អំណាច​ត​ត្រកូល​រូប​នេះ​ព្រមាន​ទៅ​មិត្តភក្ដិ​បរទេស​របស់​លោក ដែល​ទំនង​ចង់​សំដៅ​ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​អ្នក​នយោបាយ​ដែល​កំពុង​រស់នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ថា ឈប់​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​បង្ខូច​ឈ្មោះ​កម្ពុជា​លើ​រឿង​សង់​កំពង់ផែ​សមុទ្រ​រាម​ទៀត​ទៅ បើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ កម្ពុជា​ប្រើ​សិទ្ធិ​បន្ទច់​បង្អាក់​យន្តការ​កុងសង់ស៊ីស​ក្នុង​នាម​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន។

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុង​ពិធី​ចែក​សញ្ញាបត្រ​ដល់​និស្សិត​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​បៀលប្រាយ នៅ​ថ្ងៃទី​១៦ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៣។

លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​អះអាង​ដែរ​ថា រាល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​នានា​ក្នុង​កំពង់ផែ​រាម គឺ​មាន​លក្ខណៈ​បើក​ចំហ និង​មិនមែន​ជា​រឿង​សម្ងាត់​នោះ​ទេ ហើយ​វា​ក៏​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​លើក​កម្ពស់​សមត្ថភាព​នៃ​កំពង់ផែ​យោធា​កម្ពុជា ដែល​នឹង​អាច​ទទួល​នាវាចម្បាំង​ធំៗ​ឱ្យ​ចូល​ចត​ផង​ដែរ។

បញ្ហា​ចម្រូងចម្រាស​នៃ​ការ​ខ្វះ​តម្លាភាព​អំពី​ការ​ស្ថាបនា​កំពង់ផែ​រាម​នេះ រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​កម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន កាលពី​ថ្ងៃទី​២២ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២២ កន្លងទៅ បាន​ថ្លែង​បទ​អន្តរាគមន៍​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​តុមូល​ស្ដីពី​សន្តិសុខ និង​ការ​ការពារ​ជាតិ​នៅ​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុង​វេទិកា​ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី​សម្រាប់​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​នៅ​ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក នៅ​ទីក្រុង​ប៉ារីស ប្រទេស​បារាំង ថា ប្រទេស​តូចតាច​ដូចជា​កម្ពុជា​ត្រូវ​ទទួល​រងគ្រោះ​ដោយ​គ្រាន់តែ​កម្ពុជា​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​របស់​ខ្លួន​ប៉ុណ្ណោះ។

លោក​ថា ក្នុង​ខណៈ​ដែល​ការងារ​ជួសជុល​មូលដ្ឋាន​នេះ​កំពុង​ដំណើរការ​នៅឡើយ អាមេរិក​បាន​ចោទប្រកាន់​ថា​កម្ពុជា​បាន​ផ្តល់​មូលដ្ឋាន​នេះ​ឱ្យ​ទៅ​ប្រទេស​ចិន​ផ្ដាច់មុខ។ លោក​បន្ត​ថា កម្ពុជា​ប្រកាន់​នូវ​នយោបាយ​អព្យាក្រឹត្យ​អចិន្ត្រៃយ៍ ហើយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​កម្ពុជា​ក៏​មិន​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​វត្តមាន​យោធា​បរទេស​នៅ​លើ​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន និង​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​កម្ពុជា​បញ្ជូន​កងទ័ព​របស់​ខ្លួន​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​នោះ​ដែរ លើកលែងតែ​ក្រោម​ឆត្រ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ក្នុង​នោះ​គឺ​បេសកកម្ម​រក្សា​សន្តិភាព​តែប៉ុណ្ណោះ។

លោក ប្រាក់ សុខុន អះអាង​ថា រាម​គឺជា​មូលដ្ឋាន​ជើងទឹក​ដ៏​តូច​មួយ​ហ៊ុមព័ទ្ធ​ទៅ​ដោយ​សណ្ឋាគារ និង​តំបន់​ទេសចរណ៍។ មូលដ្ឋាន​នេះ​គ្មាន​គោលដៅ​ណា​ផ្សេង​ក្រៅពី​ការ​ការពារ​ដែនសមុទ្រ​របស់​ខ្លួន និង​ការពារ​អធិបតេយ្យ បូរណភាព​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន​ដែល​ជា​ញឹកញាប់ ត្រូវ​បាន​គេ​រំលោភ​បំពាន​នោះ​ទេ។

រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​កម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន។

លោក​ថា ដោយសារតែ​អ្វី​ទាំងអស់​ដែល​ប្រទេស​ចិន​ធ្វើ​នៅ​ក្នុង​តំបន់ ត្រូវ​បាន​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​តាមដាន និង​វិភាគ​យ៉ាង​ល្អិតល្អន់​នោះ សូម្បីតែ​កិច្ចសន្យា​រវាង​កម្ពុជា និង​ចិន​នៅ​ក្នុង​ការ​ស្ដារ​ជួសជុល និង​ការ​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នេះ ក៏​បាន​ក្លាយ​ជា​ចំណុច​កណ្ដាល​នៃ​ការ​ចោទប្រកាន់ និង​ការ​ដាក់​សម្ពាធ​រហូត​ដល់​ការ​គំរាមកំហែង​ផង​ដែរ។

ចំណែក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា លោក ទៀ បាញ់ ដែល​សារព័ត៌មាន​ជប៉ុន​បាន​លើកឡើង​កន្លងមក​ថា កំពុងតែ​គំរាម​ផែនការ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ចង់​ដំឡើង​សាច់ញាតិ​របស់​លោក​នៅ​ក្នុង​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្ថាប័ន​នេះ​ធ្លាក់​ក្នុង​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន បាន​លើកឡើង​ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់ និង​ទទួល​រថយន្ត ១៥០​គ្រឿង​ដែល​ជា​ជំនួយ​ឥត​សំណង​របស់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​ចិន ដល់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា កាលពី​ថ្ងៃទី​១ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២ កន្លងមក​ថា កម្ពុជា​មាន​សិទ្ធិ​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​ការ​កសាង​ទំនើបកម្ម​នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម ហើយ​ការ​ចោទប្រកាន់​ថា​កម្ពុជា​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចិន​តាំង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស គឺជា​អ្នក​ដែល​មាន​ភ្នែក​ល្អ តែ​ធ្វើ​ខ្វាក់​ប៉ុណ្ណោះ។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​រូប​នេះ​អះអាង​ថា ការ​កសាង​ទំនើបកម្ម​សមុទ្រ​រាម​នេះ គឺ​ដើម្បី​បង្កើន​សមត្ថភាព​របស់​កងទ័ព​ជើងទឹក​កម្ពុជា​ឱ្យ​កាន់តែ​រីកចម្រើន​បន្ថែម​ទៀត​តែប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ការ​ចោទប្រកាន់​ថា​មូលដ្ឋាន​ជើងទឹក​រាម​នេះ​បាន​ដាក់​ជា​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ចិន​នោះ គឺជា​ការ​ញុះញង់​បង្កើត​បញ្ហា​ដល់​កម្ពុជា​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ។

លោក ទៀ បាញ់ បាន​សារភាព​ថា ចិន​កំពុង​ជួយ​សាងសង់​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​រាម ដោយ​ថា​កម្ពុជា​ត្រូវការ​ជំនួយ​សម្រាប់​ពង្រីក និង​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​នៅ​ទីនោះ​ឲ្យ​កាន់តែ​ធំ​ជាង​មុន ដែល​អាច​ឲ្យ​នាវា​ធំៗ​ចូល​ចត​បាន។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា លោក ទៀ បាញ់ និង​លោក វ៉ាង វិន ធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ប្រចាំ​កម្ពុជា ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​រថយន្ត​ស៊េរី​ទំនើប និង​សម្ភារៈ​ជា​ជំនួយ​ឥត​សំណង​ដល់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​នៅ​ថ្ងៃទី​១ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២។

លោក​បន្ត​ថា ចិន​នាំ​កម្លាំង​មក​ជួយ ហើយ​នៅ​ពេល​ណា​សាងសង់​រួច ពួកគេ​នឹង​ប្រគល់​កំពង់ផែ​នោះ​មក​ឲ្យ​កម្ពុជា​វិញ។ លោក​បន្ត​ថា កម្ពុជា​មាន​សិទ្ធិ​ពេញលេញ​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​មូលដ្ឋាន​នេះ ហើយ​កម្ពុជា​នឹង​បំពាក់​គ្រាប់​មីស៊ីល​ក្រោយ​ពេល​ដែល​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​រួចរាល់។

ទោះបីជា​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​ភាគី​ចិន​បាន​ចេញ​មុខ​បដិសេធ​ម្ដង​ហើយ​ម្ដង​ទៀត​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​រូបភាព​ផ្កាយរណប​នៃ​ក្រុមហ៊ុន ផ្លាណិត លាបស៍ (Planet Labs) របស់​អាមេរិក កាល​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២៣ បាន​បង្ហាញ​ពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​រាម​ដែល​ទទួល​បាន​ជំនួយ​ពី​ប្រទេស​ចិន និង​អាច​ជួយ​ឲ្យ​មហាអំណាច​កុម្មុយនីស្ត​មួយ​នេះ​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​យោធា​របស់​ខ្លួន​ដែល​មិន​ត្រឹមតែ​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គឺ​ថែមទាំង​នៅ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់​ថែម​ទៀត។

សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​កិច្ចការ​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Arizona State University សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក អៀ សុផល អះអាង​ថា វត្តមាន​របស់​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន​នៅ​កម្ពុជា កំពុង​ផ្ទុយ​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ហើយ​វៀតណាម និង​សមាជិក​អាស៊ាន​ផ្សេង​ទៀត​នឹង​មិន​សប្បាយ​ចិត្ត​ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ​ទេ។

លោក​បន្ត​ថា នេះ​គឺជា​ការ​ចាប់ផ្តើម​នៃ​ការ​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ជា​អស្ថិរភាព​របស់​ចិន​នៅ​ក្នុង​តំបន់ ស្រប​ពេល​ដែល​ពួកគេ​នៅតែ​បន្ត​ទាមទារ​យក​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​ទាំងមូល ដោយ​ផ្អែក​លើ​ខ្សែបន្ទាត់ ៩​ចំណុច (Nine-Dash Line) នៅ​លើ​ផែនទី​របស់​ពួកគេ។

លោក​បន្ត​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដែល​តែងតែ​បដិសេធ​ថា​ពុំ​មាន​កងទ័ព​ចិន​នៅ​ក្នុង​សមុទ្រ​រាម​នោះ វា​ជា​រឿង​ប្រឌិត​ដែល​ពួកគេ​ចង់​បន្ត​ដើម្បី​និយាយ​ថា ទំនាក់ទំនង​របស់​ពួកគេ គឺជា​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​បំផុត​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មិន​ធ្លាប់​មាន (ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា)។ដូច្នេះ​អ្វីៗ​ទាំងអស់​នៅ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា គួរតែ​មាន​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ឡើងវិញ​ទាំងអស់។

អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លោក សេង សារី ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក​ថា សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សម្ពន្ធមិត្ត​របស់​ខ្លួន រួម​មាន​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី ជា​រឿយៗ​បាន​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​អំពី​លទ្ធភាព​ដែល​ចិន​អាច​យក​កម្ពុជា​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ការ​រំកិល​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។

លោក​បន្ថែម​ថា តំបន់​អាស៊ាន​នេះ​បើ​គេ​ធ្វើការ​ពិនិត្យ​លើ​បញ្ហា​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​វិញ វា​គឺជា​តំបន់​ដែល​ប្រឈម​ដោយ​ផ្ទាល់​ជាមួយ​នឹង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយ​អូស្ត្រាលី​ជា​ប្រទេស​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំងនោះ។ លោក​បន្ត​ថា បើ​ចិន​អាច​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន ហើយ​ចិន​អាច​មាន​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ដោយ​ប្រើប្រាស់​ប្រទេស​ណា​មួយ​ជា​ទីតាំង​នៅ​ក្នុង​ការ​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​ទ័ព​នោះ គឺ​មាន​ន័យ​ថា ចិន​អាច​រំកិល​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​បាន​កាន់តែ​កៀក ឬ​ក៏​ប្រឈម​ជាមួយ​នឹង​ប្រទេស​ដែល​ជា​សម្ពន្ធមិត្ត​របស់​អាមេរិក​ដូច​អូស្ត្រាលី ជាដើម។

អ្នកស្រាវជ្រាវ​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម បណ្ឌិត សេង សារី

លោក សេង សារី អះអាង​ថា កម្ពុជា​បាន​ប្រឹង​ពន្យល់​អស់​លទ្ធភាព​ថា​ខ្លួន​គ្មាន​ចេតនា​ប្រែ​ក្លាយ​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​របស់​ខ្មែរ​បម្រើ​ឱ្យ​មហិច្ឆតា​យោធា​នៃ​ប្រទេស​ណា​មួយ​ឡើយ ហើយ​អាមេរិក និង​សម្ពន្ធមិត្ត​របស់​ខ្លួន​ក៏​មិន​ជឿ​លើ​ការ​ដោះសា​នោះ​ដែរ ប៉ុន្តែ​មាន​តែ​ពេលវេលា​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​នឹង​អាច​លាតត្រដាង​ការពិត​បាន។

មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង ធ្លាប់​បាន​ប្រាប់​កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ កាលពី​ពេល​កន្លងទៅ​ថា ផ្នែក​មួយ​នៃ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម នឹង​ត្រូវ​គ្រប់គ្រង ហើយ​នឹង​ប្រើប្រាស់​ដោយ​ភាគី​យោធា​ចិន។

មន្ត្រី​ចិន​រូប​នោះ​អះអាង​ថា មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នេះ​មិន​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​ផ្ដាច់មុខ​តែ​សម្រាប់​វិស័យ​យោធា​ឡើយ ក៏ប៉ុន្តែ​ក៏​អាច​មាន​ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ប្រើប្រាស់​ទីតាំង​នោះ​ដែរ។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត យោធា​ចិន​ក៏​មិន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សកម្មភាព​ណា​មួយ​នៅ​លើ​ចំណែក​ផ្សេង​ទៀត​នៃ​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ។

មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង​ដដែល​ក៏​បាន​ទម្លាយ​ប្រាប់​កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ ឱ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា ស្ថានីយ​បច្ចេកវិទ្យា​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយរណប​កំណត់​ទីតាំង​ឈ្មោះ បៃឌូ (BeiDou Navigation Satellite System) របស់​ចិន ត្រូវ​បាន​ដំឡើង​នៅ​ចំណែក​មួយ​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​កងទ័ព​ចិន​នៅ​ក្នុង​កំពង់ផែ​ជើងទឹក​រាម។ ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយរណប​កំណត់​ទីតាំង​ឈ្មោះ បៃឌូ របស់​ចិន គឺជា​ប្រព័ន្ធ​កំណត់​ទីតាំង​ជាក់លាក់​ជា​សាកល (GPS) របស់​ចិន ដើម្បី​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ការ​ចល័ត​ទីតាំង​ទ័ព និង​កំណត់​គោលដៅ​បាញ់​កាំជ្រួច។

កាសែត​ដដែល​ក៏​បាន​ស្រង់​សម្ដី​អតីត​ទីប្រឹក្សា​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​អាមេរិក​ប្រចាំ​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក លោក អេរ៊ីក សេយឺរស៍ (Eric Sayers) ដោយ​ព្រមាន​ថា ការ​សាងសង់​ជា​សម្ងាត់​របស់​ចិន​នៅ​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នេះ មាន​ភាព​ស្រដៀង​គ្នា​ទៅ​នឹង​វិធីសាស្ត្រ​ដែល​ចិន​បាន​ធ្វើ​នៅ​លើ​ប្រជុំ​កោះ​ស្ព្រែតលី (Spratly Islands) នៅ​តំបន់​ជម្លោះ​ដណ្តើម​អធិបតេយ្យ​ក្នុង​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​២០១៥ មក។

លោក​ថា កាលនោះ​ដំបូង​ឡើយ​ចិន​ក៏​បាន​អះអាង​ដែរ​ថា ការ​សាងសង់​កោះ​សិប្បនិមិត្ត​នៅ​លើ​តំបន់​ទាំងនោះ គឺ​ដើម្បី​បម្រើ​ឱ្យ​គោលដៅ​រក្សា​សន្តិភាព ដោយ​បាន​សន្យា​ថា មិន​បម្រើ​ឱ្យ​វិស័យ​យោធា​នោះ​ទេ ក៏ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​នៅ​ពេល​ដែល​អ្វីៗ​ហួស​ពេល​ទៅ​ហើយ គេ​បាន​ឃើញ​នូវ​ការ​ធ្វើ​យោធូបនីយកម្ម​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍ និង​មិន​អាច​កែប្រែ​បាន​នៅ​តំបន់​ទាំងនោះ។

លោក វ៉ាង វិនធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ចិន​ប្រចាំ​កម្ពុជា ក្នុង​ពិធី​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​រោង​ជាង​ជួសជុល​ផែ​សំចត និង​ស្ដារ​ឃ្លង នៅ​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ថ្ងៃទី​៨ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២២។

នៅ​ក្នុង​ពិធី​បើក​ការដ្ឋាន​កន្លង​មក ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ចិន​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា លោក វ៉ាង វិនធាន (Wang Wentian) អះអាង​ថា កម្ពុជា​និង​ចិន​គឺជា​មិត្ត​ដែកថែប ហើយ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​នេះ គឺ​ស្រប​ទៅ​តាម​ច្បាប់​ជាតិ​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ ព្រមទាំង​មិន​រំលោភ​បំពាន​នូវ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​ណា​មួយ​ឡើយ។

លោក​បញ្ជាក់​តាមរយៈ​អ្នក​បកប្រែ​ថា លោក​កត់សម្គាល់​ឃើញ​ថា ប្រទេស​ខ្លះ​ឃោសនា​បំប៉ោង និង​លាប​ពណ៌​ចំពោះ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និង​ការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​គ្នា​ជា​ប្រក្រតី​រវាង​ចិន និង​កម្ពុជា ដោយ​យក​លេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជា​ឯកតោភាគី​ស្រេច​តែ​ទំនើងចិត្ត ប្រើ​អំណាច​យុត្តាធិការ​ហួស​ព្រំដែន​យ៉ាង​គឃ្លើន​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​កម្ពុជា​យ៉ាង​កំរោល។ លោក​បន្ត​ថា លោក​ប្រឆាំង​ជា​ដាច់ខាត​ចំពោះ​ទង្វើ​ទាំងអស់​នេះ។

សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​សម្ដែង​ការ​ព្រួយបារម្ភ​របស់​ខ្លួន​ម្តង​ហើយ​ម្តង​ទៀត បន្ទាប់ពី​ទីបញ្ជាការ​ជួរ​មុខ អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​សន្តិសុខ​លំហ​សមុទ្រ​ដែល​ឧបត្ថម្ភ​ថវិកា​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក (NCMS) ត្រូវ​បាន​កម្ទេច​ចោល។

មន្ត្រី​អាមេរិក​ធ្លាប់​និយាយ​ថា ការ​វាយកម្ទេច​ទីតាំង​នេះ​អាច​ត្រូវ​បាន​ចងភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​ផែនការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​ដាក់​ទ័ព និង​បុគ្គលិក​យោធា​ចិន​នៅ​ឯ​មូលដ្ឋាន​នោះ។

រូបភាព​ពី​ផ្កាយរណប (AMTI) បង្ហាញ​ពី​ការ​សាងសង់​អគារ​ថ្មី​សន្លាង​ចំនួន ៣​ខ្នង និង​ការ​ស្ថាបនា​ផ្លូវ​ថ្មី​មួយ​ខ្សែ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើង​ទឹក​រាម។ រូបថត​ពី AMTI

អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​នៅ​ភ្នំពេញ លោក Chad Roedemeier បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក​កន្លងមក​ថា សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លើក​ទឹកចិត្ត​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​មាន​តម្លាភាព​ពេញលេញ​អំពី​គម្រោង​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម និង​តួនាទី​របស់​យោធា​ចិន​ក្នុង​ការ​ស្ថាបនា​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដែល​លោក​ថា​វា​មាន​សារប្រយោជន៍​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ប្រទេស​ជិតខាង និង​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​ផង​ដែរ។

លោក​ថា រាល់​វត្តមាន​របស់​កងទ័ព​ចិន ដោយ​ផ្ដាច់មុខ​នៅ​មូលដ្ឋាន​រាម នឹង​គំរាម​ដល់​ស្វ័យភាព​កម្ពុជា និង​ធ្វើ​ឲ្យ​សន្តិសុខ​តំបន់​ចុះ​ខ្សោយ។

នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ទ្វេភាគី​ជាមួយ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា និង​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​កាល​ថ្ងៃទី​១២ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២២ ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) បាន​បង្ហាញ​ពី​កង្វល់​ចំពោះ​បញ្ហា​មូលដ្ឋាន​យោធា​រាម ដែល​ត្រូវ​បាន​សង្ស័យ​ថា​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ផ្ដាច់មុខ​ទៅ​ឲ្យ​កងទ័ព​ចិន។

ចំណែក​កាសែត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក The Wall Street Journal កាលពី​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៩ បាន​ចុះផ្សាយ​អត្ថបទ​មួយ​ដោយ​អះអាង​ថា កម្ពុជា​និង​ចិន​បាន​ចុះហត្ថលេខា​ជា​សម្ងាត់​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​យោធា​មួយ​ជាមួយ​គ្នា។

ប្រភព​ដដែល​បន្ត​ថា កិច្ចព្រមព្រៀង​នោះ កម្ពុជា​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ចិន​មាន​សិទ្ធិ​ផ្ដាច់មុខ​ប្រើប្រាស់​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​រាម​ក្នុង​រយៈពេល ៣០​ឆ្នាំ ហើយ​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ​អាច​បន្ត​ឡើងវិញ​នៅ​រៀងរាល់ ១០​ឆ្នាំ​ម្ដង។ កម្ពុជា​ក៏​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ចិន​ដាក់​ពង្រាយ​បុគ្គលិក​យោធា រក្សាទុក​សព្វាវុធ និង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​នាវាចម្បាំង​ចិន​ចូល​ចត​បាន​ថែម​ទៀត​ផង។

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​ចារកម្ម​របស់​អាមេរិក​មួយ​រូប​បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ថា មន្ត្រី​សមត្ថកិច្ច​របស់​ចិន​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​អាច​ធ្វើ​ការ​ល្បាត ឬ​ធ្វើ​អធិការកិច្ច​រួម​គ្នា​ជាមួយ​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ក្រោយពី​ចិន​ព្យាយាម​ចង់​កិច្ចសហការ​បែប​នេះ​អស់​រយៈពេល​បី​ឆ្នាំ​មក​ហើយ។

មន្ត្រី​រូប​នេះ​និយាយ​ថា ព្យុះ​ទណ្ឌកម្ម​របស់​អាមេរិក​កំពុង​ធ្វើ​ដំណើរ​បោកបក់​ខ្លាំង​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះ​ហើយ ដោយសារ​កម្ពុជា​ពិត​ជា​បាន​ផ្តល់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​រាម​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន ជា​អ្នក​គ្រប់គ្រង។

មន្ត្រី​ចារកម្ម​អាមេរិក​ដដែល​នោះ ឲ្យ​ដឹង​ថា ព្យុះ​នៃ​ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​ទៅ​បុគ្គល​សំខាន់ៗ​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ពួកគេ​កំពុង​សមគំនិត​គ្នា​ក្នុង​ការ​សម្លាប់​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​គាំទ្រ​ផែនការ​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​តាម​បែប​សន្តតិវង្ស៕

© 2024, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស