TAG
topstory
អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញព្រមានព្រះសង្ឃទាំងអស់ឲ្យឈប់ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយតទៅទៀត
លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានព្រមានព្រះសង្ឃកាលពីម្សិលមិញថា ប្រសិនបើព្រះសង្ឃមិនអនុវត្តតាមបទបញ្ជាឲ្យឈប់ចូលរួមពាក់ព័ន្ធក្នុងសកម្មភាពនយោបាយទេនោះ ពួកគាត់អាចបង្កឲ្យមានការបែកបាក់សាមគ្គីសង្ឃដែលអាចគំរាមកំហែងព្រះពុទ្ធសាសនាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា ប្រសិនបើព្រះសង្ឃនៅតែចូលរួមពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយទៀត រដ្ឋាភិបាលប្រហែលជាត្រូវដកសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ពួកគាត់។
លោកថ្លែងទៅកាន់ព្រះសង្ឃប្រហែល៦០អង្គ និងពុទ្ធបរិស័ទប្រហែល៦០នាក់ទៀត ដែលបានជួបជុំគ្នានៅវត្តលង្កាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីម្សិលមិញថា “ ពេល នេះមាន ប្រើប្រាស់វិស័យព្រះពុទ្ធសាសនាដើម្បីគោលបំណងនយោបាយ។ នេះជាបញ្ហាដ៏គ្រោះថ្នាក់។ បញ្ហានេះកំពុងធ្វើឲ្យវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនាសាបរលាប ហើយវាគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងខ្លាំង...។ យើងចំាបាច់ត្រូវស្វែងរកដំណោះស្រាយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ”។
ដោយបកស្រាយថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងលែងយកចង្ហាន់ទៅវត្តដែលមាននិន្នាការនយោបាយខុសពីនិន្នាការនយោបាយរបស់ពួកគាត់នោះ លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស បានមានប្រសាសន៍ថា “ ប្រហែលជាថ្ងៃណាមួយ យើងនឹងលែងអនុញ្ញាតឲ្យព្រះសង្ឃបោះឆ្នោតទៀតហើយ ហើយពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋ នឹងតវ៉ាដោយលើកឡើងថា ‘ ព្រះសង្ឃក៏ជាមនុស្សដែរ ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាមិនអនុញ្ញាតឲ្យពួកគាត់បោះឆ្នោត?’ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើព្រះសង្ឃបោះឆ្នោត ហើយកាន់ជើងភាគីណាមួយនោះ នឹងមានការរើសអើងនៅក្នុងវត្ត ហើយយើងបារម្ភខ្លាចព្រះសង្ឃដាច់ចង្ហាន់”។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្តថា “ តើវាសមរម្យទេដែលវត្តអារាមរបស់យើងបែងចែកជាពីរក្រុម វត្តគណបក្សប្រជាជន និងវត្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ? ព្រះសង្ឃបួសដើម្បីបម្រើសាសនា និងធ្វើកិច្ចការសង្គម”។ លោកបន្តថា ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោះជាតិ កាលពីខែកក្កដាមក វត្តអារាមនានាទទួលបានបច្ច័យបរិច្ចាគតិចជាងមុន។
លោកបានចោទសួរថា “ ក្នុងរយៈពេលពីរបីខែកន្លងមកនេះ បច្ច័យបរិច្ចាគជួយដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាបានធ្លាក់ចុះមួយលានដុល្លារ។ នៅពេលចូលឆ្នាំខ្មែរមកដល់ តើ នឹងបន្តធ្លាក់ចុះទៀត ឬអត់? ចុះភ្ជុំបិណ្ឌនៅឆ្នាំក្រោយវិញ តើ នឹងធ្លាក់ចុះទៀតទេ?” ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា “ ប្រសិនបើក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ មានការធ្លាក់ចុះមួុយលានដុល្លារ ហើយការធ្លាក់ចុះនេះកើតឡើងពីរឬបីដង ព្រះសង្ឃនឹងដាច់ចង្ហាន់ជាមិនខាន”។
សម្តេចអគ្គមហាសង្ឃរាជ ទេព វង្ស នៃគណៈមហានិកាយ ដែលតែងតែគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលរហូតមក និងធ្លាប់ជាអតីតសមាជិកជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងគណបក្សកាន់អំណាចអំឡុងទសវត្សរ៍ក្នុងឆ្នាំ១៩៨០នោះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចំនួនបួន ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដាមក ដោយអំពាវនាវឲ្យព្រះសង្ឃចៀសវាងការចូលរួមក្នុងបាតុកម្មពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ។
លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស ក៏បានអំពាវនាវឲ្យព្រះសង្ឃគោរពតាមសង្ឃប្រកាសរបស់គណៈសង្ឃដែលគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលផងដែរ ហើយបានមានប្រសាសន៍ថា ត្រូវតែមានវិធានការតាមឃ្លាំមើលឲ្យស្អិតចំពោះសកម្មភាពរបស់ព្រះសង្ឃប្រមាណ៧.០០០អង្គដែលគង់នៅក្នុងវត្តប្រហែល១៤០នៅទូទាំងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា “ ពេលនេះនគរបាល និងមន្ត្រីស្ថិតិក្នុងមូលដ្ឋាន នៅតាមសង្កាត់ និងខណ្ឌត្រូវតែធ្វើការស្ទាបស្ទង់គ្រប់វត្តអារាម និងព្រះសង្ឃទាំងអស់។ ព្រះចៅអធិការចាំបាច់ ត្រូវសហការជាមួយអាជ្ញាធរដើម្បីពិនិត្យមើលឲ្យឃើញថា តើព្រះសង្ឃនីមួយៗជាព្រះសង្ឃពិតប្រាកដ ឬមិនមែន ពីព្រោះមានព្រះសង្ឃក្លែងក្លាយនៅតាមផ្លូវ”។
អភិបាលរាជធានីរូបនេះក៏បានលើកឡើងដែរ ពីកំហឹងរបស់ព្រះសង្ឃមួយចំនួនក្នុងពេលថ្មីៗនេះជុំវិញករណីព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់មានតែមួយគត់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលត្រូវបានចោរលួចកាលពីសប្តាហ៍មុន ចេញពីព្រះសក្យមុនីចេតិយលើកំពូលភ្នំឧដុង្គ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ពាក់ព័ន្ធនឹង ដែលត្រូវចោរលួចចេញពីព្រះសក្យមុនីចេតិយ ព្រះសង្ឃមួយចំនួនបានកេងយកប្រយោជន៍ពីស្ថានភាពនេះ។ និមិត្តរូបសាសនាទាំងនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយជនឆ្លៀតឱកាស អ្នកនយោបាយអាក្រក់ដែលព្យាយាមកេងចំណេញពីវា។ បញ្ហានេះត្រូវតែទប់ស្កាត់”។
ព្រះតេជគុណ ប៊ុត ប៊ុនទិញ ប្រធានសមាគមបណ្តាញព្រះសង្ឃឯករាជ្យដើម្បីយុត្តិធម៌សង្គម ដែលបានដឹកនាំការតវ៉ាមួយនៅសប្តាហ៍នេះ ដោយបន្ទោសករណីចោរលួចព្រះសារីរិកធាតុថា ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលពុករលួយនោះ បានមានសង្ឃដីកាថា ការព្រមានរបស់លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស គឺរឹតតែជំរុញឲ្យសមាគមរបស់ព្រះអង្គតវ៉ាកាន់តែខ្លាំងទៅវិញទេ។
ព្រះតេជគុណមានសង្ឃដីកាថា “ ពួកគេហាមឃាត់សិទ្ធិរបស់អាត្មាកាន់តែខ្លាំង អាត្មាធ្វើកាន់តែខ្លាំង”។ ព្រះអង្គលើកឡើងទៀតថា ព្រះអង្គនឹងរៀបចំការហែក្បួនមួយទៅកាន់ការិយាល័យរបស់លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស នៅសាលារាជធានី ប្រសិនបើអភិបាលរូបនេះព្យាយាមបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ព្រះសង្ឃក្នុងរាជធានីភ្នំពេញមែននោះ។
ព្រះអង្គបានមានសង្ឃដីកាថា “ លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស គ្មានសិទ្ធិប្រាប់ព្រះសង្ឃឲ្យធ្វើអ្វីនោះទេ គាត់មានសិទ្ធិប្រាប់អាយ៉ងរបស់គាត់ឲ្យបញ្ឈប់អំពើពុករលួយនៅក្នុងរាជធានី”។ ព្រះអង្គបន្តថា វា ជាភារកិច្ចរបស់ព្រះអង្គដែលត្រូវតទល់ជាមួយរដ្ឋាភិបាល ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនបម្រើប្រជាពលរដ្ឋ។
ព្រះអង្គបានចោទសួរថា “ ព្រះសង្ឃជាមនុស្សបរិសុទ្ធ។ ប្រសិនបើយើងមិនធ្វើកិច្ចការនេះទេ តើនរណាជាអ្នកធ្វើ? ព្រះសង្ឃជានិមិត្តរូបនៃការស្វែងរកសន្តិភាព និងយុត្តិធម៌ជូនប្រទេសជាតិ។ ហេតុអ្វីយើងគួរដេកនៅស្ងៀម? យើងគួរតែធ្វើកិច្ចការ”។
លោកស្រី ជូឡុង សូមូរ៉ា សមាជិកជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រឆាំងបានមានប្រសាសន៍ថា ការព្រមានរបស់លោក បា៉ សុជាតិវង្ស ឲ្យព្រះសង្ឃនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកុំចូលរួមពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ បានបង្ហាញពីការភ័យខ្លាចរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចំពោះឥទ្ធិពលរបស់ព្រះសង្ឃលើប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសដែលភាគច្រើនជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំគិតថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាភ័យខ្លាចយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះព្រះសង្ឃមានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរខាងសីលធម៌ និងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងលើប្រជាពលរដ្ឋ។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាភ័យខ្លាចយ៉ាងខ្លាំងពេលឃើញថា សូម្បីព្រះសង្ឃក៏ចង់បានសច្ចភាព និងយុត្តិធម៌ដែរ”។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “ គ្មាននរណាម្នាក់អាចប្រាប់ព្រះសង្ឃឲ្យធ្វើអ្វីបានឡើយ។ ប្រសិនបើខ្ញុំជាលោក ប៉ា សុជាតិវង្ស វិញ ខ្ញុំមិនគាបសង្កត់ព្រះសង្ឃទេ ខ្ញុំនឹងស្តាប់ពួកគាត់ដោយយកចិត្តទុកដាក់ ពីព្រោះពួកគាត់ជាអ្នកជិតស្និទ្ធបំផុតនឹងប្រជាពលរដ្ឋ”៕សុខុម
ករណីចោរលួចព្រះសារីរិកធាតុរបស់ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ គឺជានិមិត្តរូបដែលបង្ហាញពីជំងឺជាតិ
ភ្នំឧដុង្គ ខេត្តកណ្តាល-នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ នៅពេលដែលសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ ឡើងធ្វើជាប្រមុខរដ្ឋ ព្រះសុវណ្ណកោដ្ឋមួយដាក់តម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ ត្រូវបានដង្ហែពីប្រទេសស្រីលង្កា មកតម្កល់នៅក្នុងព្រះសក្យមុនីចេតិយមួយនៅខាងមុខស្ថានីយអយស្ម័យយាន ដែលពេលនេះបានក្លាយជាផ្លូវកាច់ជ្រុងស្ងាត់ជ្រងំមួយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ជាងបួនទសវត្សរ៍ក្រោយមក ពោលគឺនៅក្នុងឆ្នាំ២០០២ ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានដឹកនាំព្រះរាជពិធីដ៏ឱឡារិកមួយដើម្បីដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុរបស់ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ទៅតម្កល់នៅក្នុងព្រះសក្យមុនីចេតិយថ្មីមួយដែលមានការតុបតែងលម្អដោយក្បាច់ក្បូរយ៉ាងស្រស់ស្អាតជាមួយកាំជណ្តើរធ្វើពីថ្មម៉ាបដោយចំណាយអស់ប្រាក់សរុបជាច្រើនលានដុល្លារនៅលើកំពូលភ្នំឧដុង្គ។
ព្រះសក្យមុនីចេតិយថ្មីនេះ ត្រូវបានកសាងឡើងនៅជិតព្រះចេតិយដែលមានអាយុកាលរាប់សតវត្សរ៍ដែលដាក់តម្កល់អដ្ឋិធាតុរបស់រាជវង្សានុវង្ស។ ប៉ុន្តែ កាលពីសប្តាហ៍មុន ព្រះសុវណ្ណកោដ្ឋដែលដាក់តម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុរបស់ព្រះពុទ្ធ ត្រូវបានចោរលួចដោយគ្មានបន្សល់ដាននៅវេលាទៀបភ្លឺ និងទំនងជាស្ថិតក្រោមការយាមកាមរបស់ឆ្មាំសន្តិសុខបីនាក់ដែលបម្រើការងារឲ្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។ ករណីលួចរតនសម្បត្តិដ៏ពិសិដ្ឋនេះបានធ្វើឲ្យកក្រើកវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនានៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។
ព្រះសង្ឃជាង១០០អង្គបាននិមន្តជួបជុំគ្នានៅលើកំពូលភ្នំឧដុង្គកាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ដើម្បីធ្វើពិធីបួងសួងសុំឲ្យចោរយកព្រះសារីរិកធាតុត្រឡប់មកវិញ។...
លោក សម រង្ស៊ី ប្រើប្រាស់រ៉ឺម៉កអំឡុងការដង្ហែក្បួនមហាបាតុកម្មថ្ងៃទីបួន
លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបញ្ចេញគ្រប់សកម្មភាពអំឡុងពេលហែក្បួនតវ៉ានៅទូទាំងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញ។ នេះគឺជាការតវ៉ាថ្ងៃទី៤ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិអះអាងថា នឹងបន្តធ្វើជារៀងរាល់ថ្ងៃប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន រហូតទាល់តែលោក ហ៊ុន សែន ចុះចេញពីតំណែង ឬយល់ព្រមរៀបចំការបោះឆ្នោតសាជាថ្មី។
ជាមួយវត្តមានលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅអែបលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សទាំងពីរនាក់នេះបានចាប់ផ្ដើមការដង្ហែក្បួនចេញពីទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ដោយធ្វើដំណើរតាមទោចក្រយានយន្តយឺតៗកាត់តាមផ្លូវលេខ៥១ ដោយម្នាក់ៗឈរនៅលើម៉ូតូត្រង់កន្លែងអ្នករួមដំណើរ និងគ្រវីទង់ជាតិខ្មែរផង។
បន្ទាប់ពីបានបត់ទៅទិសខាងលិចតាមបណ្ដោយមហាវិថីព្រះសីហនុ មេដឹកនាំទាំងពីរបានចាប់ផ្ដើមដើរចម្ងាយពីរបីរយម៉ែត្រមុនពេលលោក សម...
ព្រះសង្ឃតវ៉ាឡោមព័ទ្ធអគ្គមហាសង្ឃរាជ ដែលចូលរួមក្នុងអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាត
ព្រះសង្ឃប្រមាណ២០០អង្គបានឡោមព័ទ្ធអង្គអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃជាន់ខ្ពស់នៅសាលសន្និសីទចតុមុខកាលពីម្សិលមិញ ដើម្បីទាមទារឲ្យមេដឹកនាំសាសនាអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាត់វិធានការលើករណីចោរលួចព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធក្នុងពេលថ្មីៗនេះ។
ការតវ៉ានេះបានបន្តរយៈពេលជាង១ម៉ោង នៅពេលព្រះសង្ឃ និងអ្នកគាំទ្រជាច្រើនបានបិទផ្លូវនិងច្រកចូលសាលសន្និសីទចតុមុខ ហើយបានទាមទារក្ដែងៗឲ្យសម្ដេចអគ្គមហាសង្ឃរាជ ទេព វង្ស ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយបញ្ជាឲ្យរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការលើករណីលួចព្រះសារីរិកធាតុ មានតែមួយគត់នៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលដាក់តម្កល់នៅលើកំពូលភ្នំឧដុង្គ។
សម្ដេចអគ្គមហាសង្ឃរាជ ទេព វង្ស នៃគណៈមហានិកាយ អមដោយសម្ដេចមហាសង្ឃរាជ ប៊ូ គ្រី នៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កំពុងស្ថិតនៅក្នុងសាលសន្និសីទជាមួយព្រះសង្ឃប្រមាណ១០០អង្គដែលនិមន្តមកពីទូទាំងប្រទេស ខណៈពេលព្រះសង្ឃដែលធ្វើការតវ៉ាបានប្រមូលផ្ដុំគ្នាទំាងកណ្ដាលភ្លៀងនៅលើផ្លូវខាងមុខសាលសន្និសីទនៅម៉ោងប្រហែល១០ព្រឹក ដោយមានលើកបដាមួយ ដែលសរសេរថា...
ការធ្វើបាតុកម្មរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលដល់ថ្ងៃទី៣ហើយ
ការធ្វើបាតុកម្មរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីទាមទារឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចុះចេញពីតំណែង ឬរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មីនោះ បានបន្តដល់ថ្ងៃទី៣ហើយកាលពីម្សិលមិញ ដោយមានពិធីសូត្រធម៌នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ និងការហែក្បួនដោយការជិះយានយន្តរយៈពេលខ្លីនៅក្នុងខណ្ឌដូនពេញ។
បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងនៅពេលព្រឹក និងភ្លៀងមួយប្រាវនៅពេលរសៀល លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សបានមកដល់ទីលានប្រជាធិបតេយ្យនៅម៉ោង៤និង៣០នាទីល្ងាច ហើយបានឡើងទៅលើវេទិកាតូចមួយនៅចំកណ្ដាលក្រុមអ្នកតវ៉ា។
នៅកណ្តាលអ្នកចូលរួមប្រហែលពីរបីពាន់នាក់ និងមានការចូលរួមពីសមាជិកសភាជាប់ឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក គួយ ប៊ុនរឿន និងលោកស្រី មូរ សុខហួរ នោះ លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា បានលុតជង្គង់ ពេលមានការសូត្រធម៌មុនពេលងាកមុខទៅរកព្រះសង្ឃមួយក្រុមដែលបានសូត្រធម៌តាមមីក្រូហ្វូន។ បន្ទាប់ពីការសូត្រធម៌នោះ លោក កឹម សុខា បានចាប់ផ្ដើមនិយាយទៅកាន់ក្រុមអ្នកតវ៉ា។
លោក កឹម សុខា បានមានប្រសាសន៍អំពីលោក ហ៊ុន សែន ថា “ប្រសិនបើលោកឯងមិនចង់ឲ្យប្រជាជនប្រើកម្លាំងបែបនេះដើម្បីទាមទារយុត្តិធម៌ទេ ត្រូវរៀបចំបោះឆ្នោតឡើងវិញ”។ បន្ទាប់មកលោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងសុន្ទរកថាខ្លីមុនពេលប្រកាសពីការចាប់ផ្ដើមការហែក្បួនលើកទី៣របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងរយៈពេលបីថ្ងៃ។
ឈរនៅលើរថយន្តតូចមួយ និងគ្រវីទង់ជាតិកម្ពុជា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងបានដឹកនាំការហែក្បួនចេញពីទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបន្ទាប់មកបានបត់ស្ដាំតាមតីរវិថីព្រះស៊ីសុវត្ថិ។ អ្នកគាំទ្រដែលហែក្បួនដោយថ្មើរជើង និងតាមម៉ូតូបានស្រែកម្ដងទៀតថា “ហ៊ុន សែន ចុះចេញទៅ” នៅពេលពួកគេដង្ហែក្បួនទៅដល់ស្ពានជ្រោយចង្វា ហើយបន្ទាប់មកបានបត់ឆ្វេងតាមរង្វង់មូលស្តាតចាស់ ហើយត្រឡប់មកតាមមហាវិថីព្រះមុនីវង្សមុនពេលបត់ចូលទីលានប្រជាធិបតេយ្យវិញ។
នគរបាលប្រឆាំងកុបកម្ម និងកងរាជអាវុធហត្ថជាថ្មីម្ដងទៀតមិនមានវត្តមាននៅតាមផ្លូវក្នុងទីក្រុងទេ ប៉ុន្តែក្រោយមកគេឃើញមានច្រើននៅខាងក្នុងបរិវេណសាលារាជធានី ពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងហែក្បួនកាត់តាមនោះ។ ពេលត្រឡប់មកដល់ទីលានប្រជាធិបតេយ្យនៅម៉ោងប្រហែល៦ល្ងាច លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា បានអង្គុយចុះនៅពេលដែលអ្នកគាំទ្រវ័យក្មេងពីរនាក់បានច្រៀងចម្រៀងហ៊ីបហបពីរបទ ដែលបន្ទរទៅតាមសម្រែកពីក្រុមអ្នកតវ៉ាថា “ហ៊ុន សែន ចុះចេញទៅ”។
នៅពេលលោក សម រង្ស៊ី បញ្ចប់សុន្ទរកថានៅយប់នោះ ដែលមាននិយាយអំពីការរស់នៅបែបនិរទេសខ្លួននៅក្នុងប្រទេសបារាំងនោះ លោក កឹម សុខា បានព្រមានលោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ លោក កឹម សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា “ថ្ងៃណាមួយនឹងមានមនុស្សច្រើនមកចូលរួម ហើយយើងនឹងអង្គុយបិទផ្លូវ ប៉ុន្តែយើងមិនដឹងថា នឹងបិទផ្លូវណាមួយទេ ប្រសិនបើគេមិនព្រមរៀបចំបោះឆ្នោតថ្មីដើម្បីរកយុត្តិធម៌ទេនោះ។ យើងសូមប្រាប់ថា នៅពេលនេះ មានតែផ្លូវពីរប៉ុណ្ណោះ គឺបោះឆ្នោតសាជាថ្មី ឬចុះចេញ។ តើជ្រើសរើសយកមួយណា?” ៕ គឹមហឿន
លោក ទៀ បាញ់៖ គណបក្សប្រឆាំងកំពុងគំរាមកំហែងដល់ស្ថិរភាព
លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានណែនាំកងទ័ពឲ្យរៀនអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រទើបដឹងអំពីការឃោសនារបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលអាចធ្វើឲ្យប្រទេសធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្គ្រាមម្ដងទៀត។
យោងតាមអត្ថបទមួយចុះផ្សាយនៅតាមគេហទំព័រផ្លូវការរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃសុក្រ លោក ទៀ បាញ់ បានមានប្រសាសន៍ថា “ការឃោសនាមិនពិតដែលបណ្ដាលឲ្យមានការរើសអើងទៅលើពូជសាសន៍បានធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាធ្លាក់ចូលទៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់ដូចបានកើតឡើងនៅក្នុងសង្គ្រាមកន្លងមក”។
រដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំស្នើឲ្យកងទ័ពសិក្សាអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាពីសម័យសង្គ្រាមរហូតដល់ពេលទទួលបានសន្ដិភាពដូចពេលបច្ចុប្បន្ននេះ”។ លោកបន្ថែមថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងឃោសនាប្រកាន់ពូជសាសន៍ និងប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីបំបែកបំបាក់ការងារផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា។
លោកក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា គណបក្សប្រឆាំងអាចធ្វើឲ្យមានការវិលត្រឡប់ទៅរកសម័យកាលដូចកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ វិញ ដែលនៅពេលនោះខ្មែរក្រហមបានធ្វើឲ្យខ្មែរប្រឆាំងគ្នា និងសម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋអស់ជាង២លាននាក់។
ពេលបណ្ដុះស្មារតី៧មករា ពេលដែលកងទ័ពវៀតណាម និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន បានផ្ដួលរំលំខ្មែរក្រហមនោះ លោក ទៀ បាញ់ បានរំឭកកងទ័ពឲ្យគិតអំពីអ្នកដែលបានសង្គ្រោះជាតិពីរបបកាប់សម្លាប់ ប៉ុល ពត។
លោក ទៀ បាញ់ ដែលបានថ្លែងនៅពិធីសម្ពោធអគារថ្មីមួយនៅសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញដែលឧបត្ថម្ភដោយក្រសួងការពារជាតិវៀតណាមនោះ បានមានប្រសាសន៍ថា “ប្រទេសកម្ពុជាពឹងផ្អែកលើកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តវៀតណាម ដែលបានសហការជាមួយកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តកម្ពុជាដើម្បីផ្ដួលរំលំរបប ប៉ុល ពត ដែលបាននាំមកនូវជ័យជម្នះកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩”។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបន្ទោសជាប់ជានិច្ចទៅលើវៀតណាមដោយចោទវៀតណាមថា បានទន្ទ្រានចូលទឹកដីកម្ពុជា និងចោទសមាជិករដ្ឋាភិបាលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថា ធ្វើមិនដឹងមិនឮចំពោះជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់វៀតណាមនៅកម្ពុជា។
លោក ទៀ បាញ់ បានមានប្រសាសន៍ថា “គណបក្សប្រឆាំងកំពុងបំបែកបំបាក់ឯកភាពជាតិ និងបំបែកបំបាក់មិត្តភាពជាមួយប្រទេសជិតខាងដូចជាប្រទេសវៀតណាម។ គណបក្សប្រឆាំងក៏ឃោសនាឲ្យផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់នៅពេលបច្ចុប្បន្នដែរ”។ កាលពីម្សិលមិញ គេមិនអាចទាក់ទងលោក ទៀ បាញ់ ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ។
ឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេសដែលបានចូលរួមពិធីកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដែរនោះ មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនបានឃើញអត្ថបទនោះទេ និងមិនបញ្ជាក់ថា តើឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ បាញ់ ត្រូវបានគេដកស្រងសម្ដីដាក់តាមគេហទំព័ររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាពិតមែនឬអត់នោះទេ។
លោក សៅ សុខា ក៏បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយដែរនៅពេលសួរថា តើការក្រើនរំឭករបស់លោក ទៀ បាញ់ មានបំណងរារាំងមិនឲ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬយ៉ាងណានោះទេ។
លោក សៅ សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំបានឮថា ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៀ បាញ់ ចង់ឲ្យសាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិសរសេរអំពីការពិតទៅក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រពីអ្វីដែលបានកើតឡើងក្នុងអតីតកាល”។
លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកមិនយល់ស្របតាមការបកស្រាយរបស់លោក ទៀ បាញ់ អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ និងបុព្វហេតុនៃជម្លោះមុនៗនៅកម្ពុជាទេ ។
លោក កឹម សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា “អ្វីដែលលោក ទៀ បាញ់ បាននិយាយហាក់បីដូចជាគាត់ភ័យខ្លាចដោយខ្លួនឯង ព្រោះសំឡេងឆ្នោត៧០ភាគរយនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដា ចេញមកពីមន្ត្រីរាជការស៊ីវិលរបស់រដ្ឋាភិបាល និងទាហាន”។
លោក កឹម សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា “គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនយល់ច្រឡំអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាទេ។ សង្គ្រាមពិតប្រាកដកើតឡើងនៅកម្ពុជាដោយសារវៀតណាម។ ពួកគេមានសង្គ្រាមស៊ីវិល រវាងវៀតណាមខាងជើង និងវៀតណាមខាងត្បូង ហើយសង្គ្រាមនោះបានរាលដាលមកដល់កម្ពុជា”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ប្រជាជនខ្មែរនៅក្នុងជួរកងទ័ពទាំងអស់ដឹងច្បាស់ពីអ្នកដែលបានបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺវៀតណាម។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតទាំង៥៥រូបរបស់ខ្លួនកំពុងធ្វើពហិការមិនចូលរដ្ឋសភានោះ បានចាប់ផ្ដើមតវ៉ាជារៀងរាល់ថ្ងៃនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដើម្បីបង្ខំឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ចុះចេញពីតំណែង និងរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មី។
ពេលសួរថា តើកងរាជអាវុធហត្ថនឹងអន្តរាគមន៍នៅក្នុងការតវ៉ាប្រចាំថ្ងៃរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬយ៉ាងណានោះ លោក សៅ សុខា មានប្រសាសន៍ថា លោកនឹងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់លោកក្នុងការការពារប្រទេស និងការពារសុភមង្គលរបស់ប្រជាជន៕គឹមហឿន
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើការតវ៉ាចូលដល់ថ្ងៃទីពីរដោយហែក្បួនតាមម៉ូតូ
ថ្ងៃទី២នៃការតវ៉ាជារៀងរាល់ថ្ងៃរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដើម្បីទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ការដង្ហែក្បួនត្រូវបានបញ្ចប់កាលពីល្ងាចម្សិលមិញដោយមានការហែក្បួនតាមម៉ូតូក្នុងរាជធានីភ្នំពេញដែលដឹកនាំដោយ លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង។
អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរាប់រយនាក់បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ដោយធ្វើការរាំច្រៀងជាមួយតន្ត្រីប្រគំផ្ទាល់ និងបរិភោគអាហារសម្រន់នៅពេលរសៀល នៅឯទីលានប្រជាធិបតេយ្យមានមនុស្សកាន់តែច្រើនឡើងៗនៅមុនពេលលោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា មកដល់នៅម៉ោង៥ល្ងាច។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានស្វាគមន៍អ្នកគាំទ្រមុនការមកដល់របស់មេដឹកនាំទាំងពីរ ដោយអះអាងថា អាជ្ញាធរមានការភ័យខ្លាចអ្នកតវ៉ារបស់គណបក្សប្រឆាំង។ លោក អេង...
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើការដង្ហែក្បួនថ្ងៃដំបូងទាមទារឲ្យបោះឆ្នោតឡើងវិញ
អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង៥.០០០នាក់ បានហែក្បួនកាត់ទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីលោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងបានប្រកាសពីការចាប់ផ្ដើមធ្វើមហាបាតុកម្មឥតឈប់ រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ស្នើឲ្យមានការបោះឆ្នោតថ្មី។
មន្ត្រីនគរបាលចរាចរមួយក្រុមតូចបានដើរនៅចម្ងាយប្រមាណ១០០ម៉ែត្រពីមុខក្រុមអ្នកតវ៉ា អំឡុងពេលហែក្បួនរយៈពេល១ម៉ោងនេះ ដែលបានព្យាយាមជៀសវាងពីអគាររដ្ឋាភិបាលធំៗនៅពេលហែតាមមហាវិថីព្រះមុនីវង្ស មហាវិថីកម្ពុជាក្រោម មហាវិថីនេរុហ៍ និងមហាវិថីសាលដឺហ្គោល មុនពេលត្រឡប់ទៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យវិញ។
នគរបាលហាក់ដូចជាបានដឹងអំពីផ្លូវនៃការហែក្បួន ដែលមិនបានគ្រោងទុកនេះច្រើនជាងអ្នកតវ៉ា ដែលបានស្រែកថា “ហ៊ុន សែន ចុះចេញទៅៗ”។...
ជនសង្ស័យប្រាំនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពាក់ពាន់ការបាត់កោដ្ឋមាសព្រះសារីរិកធាតុ
តុលាការខេត្តកណ្ដាលបានចោទប្រកាន់មនុស្សប្រាំនាក់កាលពីម្សិលមិញ ពីបទលួចមានស្ថានទម្ងន់ទោសចំពោះការសង្ស័យថា ពួកគេបានជាប់ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងការលួចសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធកាលពីរំលងអធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃអង្គារ ជាមួយនឹងកោដ្ឋមាសមួយដែលតម្កល់នៅក្នុងព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅលើកំពូលភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ។
លោក សំ រិទ្ធីវាសនា ព្រះរាជអាជ្ញារងខេត្តកណ្ដាល បានមានប្រសាសន៍ថា ជនសង្ស័យទាំងប្រាំនាក់ត្រូវបានព្រះរាជអាជ្ញាសាកសួរនៅតុលាការខេត្ត ហើយត្រូវបានឃុំខ្លួនរង់ចាំការស៊ើបអង្កេតរបស់ចៅក្រមស៊ើបសួរ។
នគរបាលបាននិយាយកាលពីថ្ងៃសុក្រថា សន្ដិសុខប្រាំមួយនាក់ក្នុងចំណោមសន្តិសុខនៅព្រះសក្យមុនីចេតិយត្រូវបានឃាត់ខ្លួនយកមកសាកសួររឿងលួចសារីរិកធាតុនេះ។
លោក រិទ្ធីវាសនា បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំបានចោទពួកគេកាលពីម្សិលមិញពីបទលួចមានស្ថានទម្ងន់ទោស ហើយបានបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅឲ្យចៅក្រមស៊ើបសួររួចហើយ”។ ប៉ុន្តែលោកបានបដិសេធមិនប្រាប់ព័ត៌មានលម្អិតផ្សេងទៀតអំពីជនសង្ស័យទំាងនេះទេ ពីព្រោះអាជ្ញាធរកំពុងស៊ើបអង្កេតរឿងនេះ។
អត្ថបទមួយចេញផ្សាយតាមគេហទំព័ររបស់នគរបាលជាតិកាលពីម្សិលមិញ បង្ហាញអត្តសញ្ញាណជនសង្ស័យម្នាក់ឈ្មោះ ផា សុខែម អាយុ៥៦ឆ្នាំជាប្រធានសន្ដិសុខនៅព្រះសក្យមុនីចេតិយនេះ។
លោក ម៉ក់ ហុង អធិការនគរបាលខណ្ឌសែនសុខ ដែលមន្ត្រីរបស់លោកកំពុងសហការនៅក្នុងការស៊ើបអង្កេតនេះបានមានប្រសាសន៍ថា គេបានរកឃើញព្រះពុទ្ធរូបជាង២០អង្គនៅក្នុងផ្ទះរបស់លោក សុខែម ដែលស្ថិតក្នុងឃុំព្រែកព្នៅ ស្រុកពញាឮ។
លោក ម៉ក់ ហុង មិនបានមានប្រសាសន៍អំពីសារៈសំខាន់នៃព្រះពុទ្ធរូបដែលគេបានរកឃើញនៅផ្ទះជនសង្ស័យរូបនេះទេ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “នគរបាលខេត្តកណ្ដាលបានចាប់ខ្លួនបុរសអាយុ៥៦ឆ្នាំម្នាក់ និងបានរកឃើញព្រះពុទ្ធរូបជាច្រើន។ នគរបាលកំពុងស៊ើបអង្កេតថា តើបុរសនេះជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការលួចសារីរិកធាតុនេះមែន ឬអត់”។
សារីរិកធាតុចោរលួចនេះត្រូវបានដង្ហែមកពីប្រទេសស្រីលង្កា មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ដើម្បីរំឭកដក់ពុទ្ធសករាជគម្រប់២.៥០០ព្រះវស្សា។ កាលពីឆ្នាំ២០០២មនុស្សរាប់សែននាក់បានឈរតម្រង់ជួរនៅតាមផ្លូវចន្លោះពីរាជធានីភ្នំពេញទៅភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ នៅពេលដែលព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដង្ហែសារីរិធាតុនោះទៅកាន់ព្រះសក្យមុនីចេតិយដែលសាងសង់អស់ទឹកប្រាក់៤,៥លានដុល្លារនេះ។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន ព្រះមេគណរាជធានីភ្នំពេញបានមានសង្ឃដីកាកាលពីម្សិលមិញថា វាជារឿងអាម៉ាស់ណាស់ប្រសិនបើអាជ្ញាធររកសារីរិកធាតុទាំងនេះមិនឃើញ។ ព្រះតេជគុណបានមានសង្ឃដីកាថា “ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះរឿងនេះ ហើយរដ្ឋាភិបាលត្រូវរកសារីរិកធាតុឲ្យឃើញវិញ។ សារីរិកធាតុទាំងនេះជានិមិត្តរូបដ៏សំខាន់ដែលបង្ហាញពីការគោរពព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា”។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន ក៏បានមានសង្ឃដីកាដែរថា ព្រះសង្ឃនិងជួបជុំគ្នានៅភ្នំឧដុង្គនៅថ្ងៃនេះ ឬថ្ងៃស្អែកដើម្បីធ្វើសមាធិ ប៉ុន្តែព្រះអង្គបានមានសង្ឃដីកាថា ការធ្វើសមាធិនេះមិនពាក់ព័ន្ធដោយផ្ទាល់ទៅនឹងការលួចសារីរិកធាតុនេះទេ។
លោក សុខ អឿន ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តកណ្ដាល មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាចាប់បានជនសង្ស័យទាំងប្រាំនាក់នៅក្នុងរឿងនេះក៏ដោយ ក៏លោកមិនដឹងតម្រុយទាល់តែសោះថា សារីរិកធាតុទាំងនោះនៅទីណាដែរ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “អាជ្ញាធរកំពុងស៊ើបអង្កេត ប៉ុន្តែមិនទាន់មានតម្រុយណាមួយឡើយ”៕ គឹមហឿន
ចោរលួចកោដ្ឋមាសតម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធពីព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ
ក្រុមមន្ត្រីបាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា សារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធដែលមានព្រះកេសា ព្រះទន្ត និងព្រះអដ្ឋិធាតុដែលបានដង្ហែយកទៅតម្កល់នៅអតីតរាជធានីឧត្តុង្គក្នុងខេត្តកណ្តាល កាលពីឆ្នាំ២០០២នោះ ត្រូវបានចោរចូលលួចបាត់ហើយ។ នគរបាលនិយាយថា ឆ្មាំប្រាំមួយនាក់ដែលយាមនៅភ្នំព្រះរាជទ្រព្យត្រូវបាននាំខ្លួនទៅសាកសួរនៅឯស្នងការខេត្តកណ្តាល។
លោក សុខ អឿន ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តកណ្ដាល បានមានប្រសាសន៍ថា កោដ្ឋមាសតម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុនៅព្រះសក្យមុនីចេតិយដែលត្រូវបានសាងសង់អស់ថវិការាប់លានដុល្លារនៅលើកំពូលភ្នំកម្ពស់៤២ម៉ែត្រនេះ ត្រូវបានចោរចូលលួចកាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ ឬឈានចូលព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “កោដ្ឋមាសតម្កល់សារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធនេះត្រូវបានចោរចូលលួចយកទៅបាត់ហើយ ហើយអាជ្ញាធររបស់យើងកំពុងស៊ើបអង្កេតករណីនេះ”។
នៅម៉ោងប្រហែល២រំលងអធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃអង្គារ ឆ្មាំម្នាក់នៅភ្នំឧត្តុង្គបានទូរស័ព្ទប្រាប់លោកថា មានគេគាស់សោព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅកន្លែងតម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ឆ្មាំនោះនិយាយថា សោទ្វាររបើក ដូច្នេះច្បាស់ជាមានគេគាស់ទ្វារនោះហើយ” ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំស្ទើរតែគាំងបេះដូងនៅពេលខ្ញុំបានឮព័ត៌មាននេះ”។ លោកបានបន្ថែមថា លោកបានជូនដំណឹងភ្លាមៗទៅអភិបាលខេត្ត ស្នងការនគរបាលខេត្ត និងអាជ្ញាធរផ្សេងៗទៀត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា សារីរិកធាតុនោះ គឺជាសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធនៅកម្ពុជា និងមានសារៈសំខាន់ផ្នែកវប្បធម៌ខ្លាំងណាស់។ លោក អឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “សារីរិកធាតុទាំងនេះ គឺជានិមិត្តរូបនៃសាសនា និងជាតិរបស់យើង ហើយសារីរិកធាតុនេះតំណាងឲ្យវប្បធម៌ជាតិរបស់យើង”។
លោក ផៃ ប៊ុនឈឿន អភិបាលខេត្តកណ្ដាល បានបញ្ជាក់អំពីការលួចនេះ ហើយមានប្រសាសន៍ថា ឆ្មាំទាំងប្រាំមួយនាក់ក្នុងចំណោមឆ្្មាំទាំងប្រាំបួននាក់នៅកន្លែងនោះកំពុងត្រូវបានសាកសួរ។ លោក ប៊ុនឈឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “នគរបាលបានហៅឆ្មាំទាំងប្រាំមួយនាក់មកសាកសួរ។ ប្រសិនបើពួកគេមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងបទល្មើសនេះទេ ពួកគេនឹងត្រូវដោះលែង”។
កាលពីប្រហែល៦០ឆ្នាំមុន សារីរិកធាតុទាំងនេះត្រូវបានដង្ហែពីប្រទេសស្រីលង្កា មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីប្រារព្ធខួបទី២.៥០០ឆ្នាំ នៃកំណើតព្រះពុទ្ធ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៨៩សារីរិកធាតុទាំងនេះត្រូវបានតម្កល់នៅក្នុងព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅមុខស្ថានីយ៍រថភ្លើង រហូតដល់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ សម្រេចដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុទាំងនោះទៅតម្កល់នៅអតីតរាជធានីឧត្តុង្គ។
ការសាងសង់ព្រះសក្យមុនីចេតិយអស់ទឹកប្រាក់៤,៥លានដុល្លារនេះបានចាប់ផ្ដើមកាលពីឆ្នាំ១៩៩៥ ហើយព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុដោយផ្ទាល់ទៅកាន់កំពូលភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ កាលពីឆ្នាំ២០០២ និងមានការចូលរួមពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
លោក អាស្លី ថមសុន អ្នកប្រាជ្ញម្នាក់បានសរសេរថា ការដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុនោះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ព្រះពុទ្ធសាសនាដ៏សំខាន់បំផុតដែលត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើនៅកម្ពុជា នៅក្នុងសម័យក្រោយរបបខ្មែរក្រហម។ ព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធត្រូវបានបែងចែកនៅទូទាំងអាស៊ី ហើយមិនទាន់មានការបញ្ជាក់ថា តើព្រះសារីរិកធាតុនៅភ្នំឧត្តុង្គនេះ ពិតឬមិនពិតនោះទេ។
លោក ហ្វីលីព ដេឡាហ្គី ប្រធានផ្នែកវប្បធម៌នៃអង្គការយូណេស្កូ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនដឹងពីការលួចនេះទេ ប៉ុន្តែការលួចវត្ថុបុរាណបែបេនះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់កេរដំណែលវប្បធម៌របស់កម្ពុជា។ លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា “អ្វីដែលបាត់ចេញពីកន្លែងនេះត្រូវចាត់ទុកថា ជាការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់កេរដំណែលខ្មែរ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា វាអាស្រ័យលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការចាត់វិធានការចាំបាច់ដែលមាននៅក្នុងច្បាប់ និងចាត់វិធានការចាប់ខ្លួនអ្នកលួច”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ព្រះសារីរិកធាតុដែលត្រូវបានចោរលួចនេះ ទំនងជាមានគោលដៅសម្រាប់ទីផ្សារងងឹត។
លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា “មានទីផ្សារងងឹតសម្រាប់វត្ថុវប្បធម៌ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើនរណាម្នាក់លួចវត្ថុបែបនេះ ខ្ញុំគិតថា គេលួចយកទៅលក់។ នៅក្នុងករណីខ្លះ ពួកគេអាចរក្សាទុកវត្ថុបុរាណសម្រាប់ខ្លួនឯង ប៉ុន្តែគួរតែស៊ើបអង្កេតទៅលើទីផ្សារងងឹត”។
ឧត្តុង្គដែលជាអតីតរាជធានីខ្មែរពីសតវត្សរ៍ទី១៦ដល់សតវត្សរ៍ទី១៩ និងនៅចម្ងាយប្រហែល៤០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ មានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបណ្ដោះអាសន្នរបស់អង្គការយូណេស្កូ រួមជាមួយតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រចំនួនប្រាំបីទៀតនៅកម្ពុជា។
លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា ការលួចវត្ថុបែបនេះធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ការចុះបញ្ជីកន្លែងនេះជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន ព្រះមេគណរាជធានីបានមានសង្ឃដីកាថា ជនល្មើសលួចព្រះសារីរិកធាតុនេះនឹងត្រូវទទួលកម្ម។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន បានមានសង្ឃដីកាថា ប្រសិនបើពួកគេធ្វើបែបនេះ ពួកគេកំពុងធ្វើបាបខ្លួនឯង។ អាត្មាសូមស្នើឲ្យអ្នកលួច យកព្រះសារីរិកធាតុនោះមកវិញ។ ព្រះសារីរិកធាតុនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ព្រះពុទ្ធសាសនារបស់យើង និងសម្រាប់ជាតិយើង”៕គឹមហឿន