ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិនៅឯនាយសមុទ្រ អះអាងថា មេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅភូមា ពិតជាក្បាលម៉ាស៊ីនប្រជាធិបតេយ្យខ្លាំងដែលគួរយកជាគំរូ ក្នុងការតស៊ូនយោបាយដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យក្នុងសម័យទំនើបចុងក្រោយនេះ ខណៈមេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជារងការរិះគន់ជាបន្តបន្ទាប់ចំពោះការដឹកនាំនយោបាយដែលគ្មានគោលជំហរច្បាស់លាស់។
អ្នកវិភាគនយោបាយ សង្គម និងជាអនុប្រធានចលនាពលរដ្ឋដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ លោក គឹម សុខ បានសរសេរលើគណនី Facebook របស់លោកនៅថ្ងៃទី២៧ តុលា នេះថា មេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅភូមា បានធ្វើសកម្មភាពនយោបាយរបស់ពួកគេដល់កម្រិតដែលអាចរុញច្រានពួកមេយោធាផ្ដាច់ការភូមា ចេញពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ដែលជាអង្គការដ៏ធំក្នុងតំបន់សម្រាប់ប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះ។
អ្នកវិភាគរូបនេះបញ្ជាក់ថា ជាទូទៅក្នុងសង្គមជាតិណាដែលមានមេដឹកនាំនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យខ្លាំង នោះប្រាកដជាឃើញសកម្មភាពពលរដ្ឋខ្លាំងកើតឡើង ហើយនៅពេលនោះ គឺជាពេលដែលមេដឹកនាំអំណាចយោធានិយម នឹងបាក់ស្រុតចុះចំពោះការគ្រប់គ្រងអំណាចរបស់ពួកគេ។
លោក គឹម សុខ អះអាងថា មុនដំបូង មេដឹកនាំផ្ដាច់ការនឹងរងនូវការព្រមានពីសហគមន៍អន្តរជាតិ បន្ទាប់មក ពួកគេនឹងជួបទណ្ឌកម្មនយោបាយ ទណ្ឌកម្មការទូត និងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយមកទៀត ប្រទេសធំៗចាប់ផ្តើមដាក់ទណ្ឌកម្ម ខណៈប្រទេសដែលជាមិត្តក៏លែងហ៊ានបង្ហាញជំហរគាំទ្រផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីប្រទេសជាមិត្តឈប់គាំទ្រ ប្រទេសជិតខាងក៏មិនហ៊ានរាប់អានជាចំហនោះ ចុងក្រោយមេដឹកនាំផ្ដាច់ការទាំងនោះនឹងធ្លាក់ក្នុងស្ថានភាពឯកោ។ ចំណែកមេដឹកនាំនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យនៅតែធ្វើពលិកម្មដឹកនាំពលរដ្ឋតវ៉ានៅលើសមរភូមិនយោបាយជាក់ស្ដែង ដែលនាំឲ្យពួកមេយោធាផ្ដាច់ការនឹងត្រូវរលាយវិនាសសាបសូន្យតែម្តង។
ការអះអាងរបស់លោក គឹម សុខ ដើម្បីបង្ហាញពីគំរូមេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅភូមា ក្នុងការដឹកនាំពលរដ្ឋតវ៉ាទៅនឹងរដ្ឋាភិបាលផ្ដាច់ការភូមាបច្ចុប្បន្ន ខណៈមេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាកំពុងរងការរិះគន់ពីការដឹកនាំមិនច្បាស់លាស់របស់ខ្លួន ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរទម្រង់ដឹកនាំផ្ដាច់ការនៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី៣៨ និងលើកទី៣៩ តាមប្រព័ន្ធ វីដេអូអនឡាញ ក្រោមប្រធានបទ យើងយកចិត្តទុកដាក់ យើងរៀបចំត្រៀមលក្ខណៈ យើងរីកចម្រើនទៅមុខ ដែលកំពុងធ្វើឡើងក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ នេះ គឺមានវត្តមានមេដឹកនាំនៃប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់ លើកលែងតែមេដឹកនាំផ្ដាច់ការនៅប្រទេសភូមា លោក មីន អ៊ុងឡាំង ប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកវិភាគនយោបាយនិងសង្គម បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានសរសេរលើគណនី Facebook របស់លោកនៅថ្ងៃទី២៧ តុលា នេះថា មេដឹកនាំយោធាផ្ដាច់ការភូមា លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានប្រព្រឹត្តអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដូច្នេះតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ICC ត្រូវតែចាប់ឧក្រិដ្ឋជននេះទៅផ្ដន្ទាទោសជាដាច់ខាត។ ជាងនេះទៀង កម្ពុជាត្រូវតែបរិហារ និងថ្កោលទោសប្រទេសមហាអំណាចដែលគាំទ្រលោក មីន អ៊ុងឡាំង និងរបបយោធាក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់មេដឹកនាំផ្ដាច់ការរូបនេះថែមទៀត។
ជុំវិញការរិះគន់របបផ្ដាច់ការនេះ កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចដែលត្រូវបានលើកបន្តុបដោយរដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយ លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវគេមើលឃើញថា បានប្រើអំណាចយោធាដឹកនាំ និងរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរមិនខុសពីមេដឹកនាំយោធាផ្ដាច់ការភូមានោះទេ ចាប់តាំងពីការឡើងកាន់អំណាចរបស់ខ្លួនមក ដូចជាការរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រំលោភច្បាប់អន្តរជាតិ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស សម្លាប់មនុស្សក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ជាពិសេសការបង្កើតឱ្យមានរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមកាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មេដឹកនាំដែលតែងគំរាមលើអាយុជីវិតពលរដ្ឋខ្មែររូបនេះ នៅតែបន្តកាន់អំណាចទាំងបំពានពីមួយអាណត្តិទៅមួយអាណត្តិ ដោយសារតែការតស៊ូរបស់មេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាចេះតែអន់ថយទៅៗ ដែលគេមើលឃើញថា ដោយសារតែមេដឹកនាំទាំងនោះគ្មានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់ក្នុងការដឹកនយោបាយរបស់ពួកគេ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានប្តឹងមេបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែន ទៅតុលាការអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងញីវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក ផងដែរ អំពីការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើគប់គ្រាប់បែកដៃសម្លាប់ក្រុមបាតុករអហិង្សាកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ កន្លងទៅ ប៉ុន្តែការចោទនេះបានធ្វើឱ្យអ្នកផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមលើលោក សម រង្ស៊ី បែរជាខកចិត្តទៅវិញ ក្រោយមេដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យរូបនេះចេញលិខិតសុំទោសលោក ហ៊ុន សែន នៅពេលដែលខ្លួនបានដឹកនាំនយោបាយដល់ផ្លូវទាល់ច្រក។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវគេមើលឃើញថាជាអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដ៏ក្តៅគគុក ប៉ុន្តែក៏ជាអ្នកនយោបាយដ៏ផ្អែមត្រជាក់ និងស្អិតល្មួតជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ផងដែរ ដូច្នេះហើយបានជាលោក ហ៊ុន សែន អាចបន្តកាន់កាប់អំណាចនៅកម្ពុជាបានយូរអង្វែងបែបនេះ៕