ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) អះអាងទៅកាន់អ្នករាយការណ៍ពិសេសទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិថា សមាសភាពទាំង ៩រូបរបស់ គ.ជ.ប កន្លងមក និងបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានរៀបចំឡើងស្របតាមបញ្ញត្តិនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ បានលើកឡើងក្នុងជំនួបជាមួយអ្នករាយការណ៍ពិសេសទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ថា សមាសភាពរបស់គណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលហៅកាត់ថា គ.ជ.ប ត្រូវបានរៀបចំឡើងស្របទៅតាមច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតយ៉ាងត្រឹមត្រូវ។
លោកបន្តថា ក្រៅពីសមាសភាព គ.ជ.ប ទាំង ៩រូប ក៏មានការជ្រើសរើសគណៈកម្មាធិការការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលបានធ្វើឡើងទៅតាមច្បាប់ និងគោលការណ៍យ៉ាងហ្មត់ចត់ដែលមានសមាសភាពជាពលរដ្ឋ មន្ត្រីរាជការតាមក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ឃុំ សង្កាត់ ដោយមិនប្រកាន់និន្នាការនយោបាយឡើយ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតរូបនេះបញ្ជាក់ថា បរិយាកាសនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់កាលពីដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ គឺមានសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់ល្អ ហើយពលរដ្ឋចេញទៅបោះឆ្នោតដោយគ្មានការភ័យខ្លាចអ្វីទាំងអស់។
លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ បញ្ជាក់ថា ចំណែកកំណត់ហេតុនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតទម្រង់ ១១០២ គឺបានកត់ត្រាទិន្នន័យដូចដែលបានចែងក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតយ៉ាងត្រឹមត្រូវ។ ដោយឡែកភ្នាក់ងារគណបក្សនយោបាយមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចុះហត្ថលេខា ឬមិនចុះហត្ថលេខាលើកំណត់ហេតុនេះទៅតាមការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេផងដែរ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងផ្ទុយស្រឡះពីការមើលឃើញជាក់ស្តែងរបស់មតិជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលតែងរិះគន់កន្លងមកចំពោះសមាសភាពទាំង ៩រូបរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា លោក វីទិត ម៉ុនតាប៊ន (Vitit Muntarbhorn) បានជួបពិភាក្សាគ្នាជាមួយប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ លើចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជាសមាសភាព គ.ជ.ប ទាំង ៩រូបដែលមិនកើតចេញពីគណបក្សនយោបាយ ឬសមាសភាពដែលគួរឲ្យជឿជាក់ពីគ្រប់ភាគី គណៈកម្មការការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលមានសមាសភាពចម្រុះ និងបរិយាកាសមុនពេលបោះឆ្នោត ក្នុងពេលបោះឆ្នោត និងក្រោយពេលបោះឆ្នោត ជាដើម។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងជាប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៣ សីហា នេះថា ជានីតិវិធី ពួកគេបានធ្វើឲ្យស្របទៅនឹងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រាកដមែន មុននឹងអ្នកទាំងនោះចូលទៅដឹកនាំស្ថាប័ន គ.ជ.ប ព្រោះថាពួកគេបានលាលែងពីសមាជិកបក្សកាន់អំណាចរួចអស់ហើយ ប៉ុន្តែបញ្ហាគឺនៅត្រង់ថា ពួកគេនៅតែជួយឃោសនា និងផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុឲ្យបក្សកាន់អំណាចដូចមុនដដែល។
លោកបន្តថា ទង្វើបែបនេះ គឺជាទង្វើក្បត់នឹងតួនាទីរបស់ខ្លួនដែលត្រូវឯករាជ្យ ហើយក៏ជាការក្បត់ឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរផងដែរ។
លោក គឹម សុខ បញ្ជាក់ថា ជំនួបរវាងអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះ ពួកគេគ្រាន់តែចង់ដឹងថា តើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នឹងប្រើលេសបែបណាទៀតក្នុងការដោះសាចំពោះសកម្មភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យកន្លងមក។ ជាងនេះទៅទៀត ពួកគេក៏ចង់ដឹងដែរថា តើរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សនេះមានបំណងកែខ្លួនដែរឬក៏អត់ទៅថ្ងៃមុខ ព្រោះថារបាយការណ៍ជុំវិញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពួកគេបានប្រមូលទុកជាភស្តុតាងរួចអស់ទៅហើយ។
មាត្រា១៥១ថ្មីពីរ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសមាសភាព ៩រូប ក្នុងនោះ ៤រូបត្រូវជ្រើសដោយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ៤រូបផ្សេងទៀតត្រូវជ្រើសរើសពីគណបក្សមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាដែលមិនចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាល និង ១រូបទៀតត្រូវជ្រើសរើសដោយការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សដែលមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាទាំងអស់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សមាសភាព គ.ជ.ប ទាំង ៩រូបជាក់ស្តែងនៅពេលនេះ គឺជាសមាជិកមកពីបក្សកាន់អំណាចទាំងអស់ បើទោះបីជាពួកគេបានលាលែងពីសមាជិកគណបក្សកាន់អំណាចហើយក៏ដោយ ក៏គេមើលឃើញថា សមាសភាពទាំង ៩រូបដែលត្រូវបានតែងតាំងនេះមិនមែនមកដឹកនាំស្ថាប័ន គ.ជ.ប ឲ្យមានឯករាជ្យ អព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌នោះទេ គឺពួកគេមកការពារ និងរកផលប្រយោជន៍ឲ្យបក្សកាន់អំណាចប៉ុណ្ណោះ៕