ផ្ទៃដីបឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវ ដែលមានទំហំសរុបជាង ៣ពាន់ហិកតារ (៣២៣៩,៧ហិកតារ) ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចិញ្ច្រាំ ពុះច្រៀក និងកាត់ឱ្យក្រុមហ៊ុន ស្ថាប័ន និងបុគ្គលឯកជនចំនួន ៧០លើក អស់ជាង ២ពាន់ហិកតារ (២៣៦៩,៨៩១៣ហិកតារ) ដែលធ្វើឱ្យបឹងដ៏ធំមួយនេះនៅសល់ផ្ទៃដីត្រឹមតែប្រមាណជា ២៣ភាគរយទៀតប៉ុណ្ណោះ។
អង្គការសមាគមធាងត្នោត បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ នេះថា គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ បឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវ ដែលមានទំហំជាង ៣ពាន់ហិកតារ (៣២៣៩,៧ហិកតារ) និងត្រូវបានកែសម្រួលពីទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ មកជាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ ព្រមទាំងបានប្រគល់ឱ្យបុគ្គលឯកជន និងស្ថាប័ននានាចំនួន ៧០លើក ដែលមានផ្ទៃដីជាង ២ពាន់ហិកតារ (២៣៦៩,៨៩១៣ហិកតារ) បានធ្វើឱ្យបឹងដ៏ធំមួយនេះរំកិលចូលទៅក្នុងប្លង់គោលដែលត្រូវរក្សាទុកយ៉ាងច្រើន ដែលជាហេតុឈានទៅរកការបាត់បង់បឹងនេះនាពេលអនាគត។
អង្គការសមាគមខាងលើបង្ហាញរូបភាពជាច្រើនសន្លឹកក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនដែលមានកម្រាស់ ៥០ទំព័រ ទាក់ទិននឹងការកាត់ផ្ទៃដីបឹងតាមោក។
របាយការណ៍នោះក៏បានពង្រាយឈ្មោះស្ថាប័ន ក្រុមហ៊ុន និងបុគ្គលឯកជននានាដែលបានទទួលបានផ្ទៃបឹងតាមោកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផងដែរ ដូចជា សាលារាជធានីភ្នំពេញទទួលបានដី ៩៥ហិកតារ ក្រសួងសុខាភិបាលទទួលបាន ១១០ហិកតារ ក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលបាន ១០០ហិកតារ ក្រសួងយុត្តិធម៌ទទួលបាន ១៤៨ហិកតារ និងក្រសួងជាច្រើនទៀតផងដែរ។
ចំណែកបុគ្គលឯកជនមួយចំនួនក៏ទទួលបានផ្ទៃបឹងនេះដែរ ដែលមានទំហំច្រើនលើសលប់ ដូចជា ឧកញ៉ា សាយ សោភា ទទួលបានជាង ២២០ហិកតារ ចំនួន ៦លើក ខណៈឧកញ៉ា ជីង ធានសេង ទទួលបានជាង ១០០ហិកតារ ចំណែកឧកញ៉ា កុក អាន ទទួលបានជាង ១៥០ហិកតារ និងឧកញ៉ាមួយចំនួនទៀត ដូចជាឧកញ៉ា ព្រាប សុវត្ថិ ជាដើម ហើយបើផ្អែកតាមប្លង់គោលនៃការប្រើប្រាស់ដីរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញឆ្នាំ២០៣៥ ផ្ទៃបឹងតាមោកដែលត្រូវរក្សាទុក គឺមានប្រមាណជាង ២ពាន់ហិកតារ (២១៤០ហិកតារ) ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ផ្ទៃបឹងនេះត្រូវបានកាត់ចែកលើសពីទំហំដែលត្រូវរក្សានេះបាត់ទៅហើយ។
អង្គការសមាគមធាងត្នោត គូសបញ្ជាក់ថា ការចេញអនុក្រឹត្យដើម្បីបំប្លែងដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋទៅដីឯកជនរបស់រដ្ឋ និងប្រគល់ឱ្យបុគ្គលឯកជន និងស្ថាប័ននានា ហាក់ដូចជាស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់នៅឡើយ ដែលការកាត់ចែកនាពេលកន្លងមកនោះ គឺធ្វើឡើងដោយខ្វះតម្លាភាព និងមិនបានផ្តល់ហេតុផលឱ្យសាធារណជនបានដឹងឡើយ ក្នុងនោះ ច្បាប់ភូមិបាល និងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ និងចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ បានចែងថា ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋពុំអាចផ្តល់ជាកម្មវត្ថុនៃការលក់ដូរ ប្រទានកម្ម ឬសម្បទានបានឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានអះអាងថា បឹងតាមោកមិនត្រូវឲ្យបាត់ជាដាច់ខាត ព្រោះបឹងកប់ស្រូវមួយនេះគឺជាធារទឹកមួយដែលសំខាន់ណាស់សម្រាប់បញ្ចៀសទឹកពីទីក្រុងភ្នំពេញ ដូច្នេះបឹងតាមោកមានតែធ្វើឲ្យជ្រៅ មិនអាចឲ្យរាក់បានទេ ហើយប្រសិនបើបឹងនេះរាក់ នឹងធ្វើឲ្យជន់លិចផ្ទះពលរដ្ឋជាមិនខាន។ ជាងនេះទៀត បឹងតាមោកគឺជាបឹងធម្មជាតិដែលរដ្ឋត្រូវតែការពារបំផុត។
ទោះជាបែបនេះក្តី កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ លោក ហ៊ុន សែន បានត្អូញត្អែរថា លោកធុញទ្រាន់ចំពោះក្រុមអ្នករិះគន់រូបលោក និងលើកឡើងដដែលៗមិនចេះចប់ចំពោះការលុបបឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាត្រូវការការអភិវឌ្ឍ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែលុបបឹងដើម្បីពង្រីកទីក្រុង។
លោកសួរថា កាលពីមុន គេលុបបឹងក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញបាន ចុះពេលនេះហេតុអ្វីលោកលុបមិនបាន?
បឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវ មានផ្ទៃដីសរុបជាង ៣ពាន់ហិកតារ (៣២៣៩,៧ហិកតារ) ដែលបានកំណត់នៅក្នុងអនុក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦ ស្ដីពីការកំណត់ផ្ទៃបឹងតាមោកជាសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ចលនាមាតាធម្មជាតិធ្លាប់បានអះអាងកាលពីពេលកន្លងទៅថា បឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវ ជាបឹងដែលមានផ្ទៃដីធំជាងគេក្នុងចំណោមបឹងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញផ្សេងទៀត កំពុងរងការគំរាមកំហែងពីសំណាក់ឈ្មួញ និងអ្នកវិនិយោគធំៗ ដោយសារតែមានការបើកដៃពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារហូតមក។
ប្រភពដដែល អះអាងថា បឹងនេះមិនត្រឹមតែអាចការពារទីក្រុងភ្នំពេញមិនឱ្យជន់លិចដោយជំនន់ទឹកភ្លៀង ឫទឹកជំនន់ផ្សេងៗប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏អាចឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតំបន់នោះប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតរាប់រយគ្រួសារបានយ៉ាងស្រួលផងដែរ។
ទិន្នន័យសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញថា បឹងធម្មជាតិក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ទាំងតូច ទាំងធំ សរុបមានចំនួន ២៦បឹង ក្នុងនោះមានដូចជា បឹងកក់ បឹងសាឡាង បឹងតាមោក និងបឹងទំពុន ជាដើម ខណៈបឹង ១៦ ក្នុងចំណោមនោះ ត្រូវបានលុបបាត់ទាំងស្រុងហើយ រីឯបឹង ១០ ផ្សេងទៀត កំពុងប្រឈមនឹងការលុបជាបន្តបន្ទាប់ពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុន ឯកជន និងពីសំណាក់អ្នកមានអំណាចសព្វថ្ងៃនេះ ដូចជា បឹងតាមោក ជាដើម៕