លោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរអ្នកស្នេហាជាតិ អ្នកស្រឡាញ់ប្រជាធិបតេយ្យ ចូលរួមជាមួយនឹងចលនាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរការដឹកនាំតាមបែបគ្រួសារនិយមនៅកម្ពុជា ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងអំណាចដោយពូជពង់វង្សត្រកូលនៃមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃនេះ។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី បានបង្ហោះវីដេអូខ្លីមួយនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នេះ ក្រោយពេលលោកចូលរួមក្នុងពិធីសម្ពោធចលនាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរក្នុងទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិកថា ចលនានេះគឺជាក្តីសង្ឃឹមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់និន្នាការនយោបាយទាំងអស់ ក្នុងការចូលរួមកសាងកម្លាំងដើម្បីសង្គ្រោះប្រទេសកម្ពុជាចេញពីកណ្ដាប់ដៃត្រកូលហ៊ុនដែលកំពុងរងនូវការគាបសង្កត់ជិះជាន់សព្វថ្ងៃនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី អះអាងថា ចលនាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ គឺជាចលនាមួយដែលបើកផ្លូវឱ្យកូនខ្មែរគ្រប់រូបដែលមានសមត្ថភាពពិតប្រាកដ មកដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជាបន្តពីអ្នកនយោបាយដែលមានវ័យចំណាស់ ដូចជារូបលោក ជាដើម ព្រោះថាលោកនឹងមិនរៀបចំឱ្យកូនខ្លួនឯងមកធ្វើនយោបាយបន្តពូជដូចត្រកូលហ៊ុនរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឡើយ ប៉ុន្តែលោកនឹងបើកផ្លូវឱ្យកូនធម៌របស់លោកដែលជាពលរដ្ឋខ្មែរស្រឡាញ់យុត្តិធម៌ ស្នេហាប្រជាធិបតេយ្យ បន្តវេនកសាងសង្គមជាតិពីរូបលោកទៅថ្ងៃមុខ។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការកាន់កាប់អំណាចបន្តពូជរបស់ត្រកូលហ៊ុន គឺជាទង្វើមាក់ងាយកូនខ្មែរស្នេហាជាតិ និងពូជសាសន៍ខ្មែរយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ពីព្រោះប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ មិនមែនជាកម្មសិទ្ធិផ្ដាច់មុខរបស់ត្រកូលហ៊ុននោះទេ ដូច្នេះកូនខ្មែរអ្នកស្នេហាជាតិគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ត្រូវតែចូលរួមគ្នាលុបបំបាត់ការដឹកនាំតាមបែបបន្តពូជដូចគ្រួសារត្រកូលហ៊ុនកំពុងគ្រប់គ្រងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ពលរដ្ឋខ្មែរ និងតំណាងអង្គការស្ថាប័នបរទេសមួយចំនួននៅជុំវិញពិភពលោកដែលស្នេហាប្រជាធិបតេយ្យ និងស្នេហាយុត្តិធម៌ បានមកជួបជុំគ្នានៅទីក្រុងឡងប៊ិច លើទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងនោះក៏មានការចូលរួមពីអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ផងដែរ ដើម្បីអបអរសាទរពិធីសម្ពោធចលនាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ ដែលនឹងត្រូវដឹកនាំដោយអតីតអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អតីតអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ បានលើកឡើងកាលពីចុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា គោលបំណងនៃការបង្កើតចលនាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរនៅពេលនេះ គឺដើម្បីស្វែងរកការរួបរួមចលនាខ្មែរគ្រប់និន្នាការនៅលើពិភពលោក ឆ្ពោះទៅរកការសង្គ្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ឱ្យចេញផុតពីការគ្រប់គ្រងតាមបែបគ្រួសារនិយមរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ អះអាងថា ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ មិនមែនជាចលនានយោបាយទេ ប៉ុន្តែជាចលនាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលមានគោលដៅស្វែងរកការសហការជាមួយបុគ្គល និងស្ថាប័នផ្សេងៗ ដើម្បីរួបរួមកម្លាំងគ្នាជួយប្រទេសកម្ពុជាឱ្យងាកទៅរកការអនុវត្តតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស បើកលំហសេរីភាពពលរដ្ឋឱ្យរស់នៅក្នុងភាពថ្លៃថ្នូរក្នុងនាមជាម្ចាស់ប្រទេសដែលទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប៉ុន្តែចលនានេះមិនមែនដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះឡើយ។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ប្ដេជ្ញាថា ក្នុងនាមអ្នកស្រីជាប្រធានចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ នឹងស្វែងរកការសហការពីមជ្ឈដ្ឋាននានានៅលើពិភពលោក និងពីគ្រប់ជាតិសាសន៍ទាំងអស់ ដើម្បីតស៊ូមតិក្នុងការជំរុញឱ្យប្រទេសដែលជាម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ជួយដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យវិលត្រឡប់ទៅរកការស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជាឡើងវិញឱ្យខាងតែបាន។
ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវបានផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតឡើងដោយអ្នកស្នេហាប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោយការពិភាក្សាគ្នាអស់រយៈពេលជាង ២ឆ្នាំ ហើយក៏ត្រូវចុះបញ្ជីជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងរដ្ឋម៉ាសាជូសិត (Massachusetts) ក្នុងទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ជាប្រធាន បន្ទាប់ពីអ្នកស្រីបានដាក់ពាក្យលាលែងពីតំណែងជាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាំងពីចុងខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ មក។
ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ មានគោលដៅបង្រួមពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់និន្នាការទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក ក្នុងបំណងបង្កើនចលនាអ្នកស្នេហាជាតិឆ្ពោះទៅបង្កើតគុណធម៌ប្រជាធិបតេយ្យមួយដែលអ្នកចូលរួមទាំងអស់ ធ្វើការដោយតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ និងលុបបំបាត់នូវការរើសអើងនយោបាយ ឬជម្លោះក្នុងទីលាននយោបាយខ្មែរដែលនាំទៅរកការបែកបាក់ជាតិ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ អង្គការ Freedom House បានចាត់ទុកកម្ពុជាជាប្រទេសផ្ដាច់ការមួយក្នុងចំណោមប្រទេសផ្ដាច់ការធំៗ ៥ ផ្សេងទៀត ក្រោយគេរកឃើញថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រើវិធានការគាបសង្កត់សិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរនាពេលកន្លងមក៕