ប្រធានាធិបតីថ្មីហ្វីលីពីន ដែលចិនគិតថាអាចក្លាយជាអាយ៉ងរបស់ខ្លួន បានថ្លែងប្រាប់ក្រុងប៉េកាំង ថា លោកមិនបណ្តោយឲ្យចិនជាន់ឈ្លីសិទ្ធិ និងបំពានដែនទឹកហ្វីលីពីននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានទៀតឡើយ។
នេះជាសារមួយដ៏ធ្ងន់របស់លោក Ferdinand Marcos Jr. អនាគតប្រធានាធិបតីថ្មីនៃសាធារណរដ្ឋហ្វលីពីន ដែលប្រាប់ទៅទីក្រុងប៉េកាំង ខណៈលោកថ្លែងក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មានក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសនេះកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ឧសភា។
កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ឧសភា សភានៃប្រទេសហ្វីលីពីន បានអនុម័តទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការថា លោក Ferdinand Marcos Jr. បានទទួលជ័យជម្នះនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា កន្លងទៅនេះ។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters ផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៧ ឧសភា។
ការប្រកាសទទួលស្គាល់ជ័យជម្នះរបស់លោក Ferdinand Marcos Jr ធ្វើឡើងនៅក្នុងសម័យប្រជុំរួមនៃសភាតំណាងរាស្ត្រ និងព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន។
សេចក្ដីសម្រេចរបស់សភា បាននាំឱ្យបុរសវ័យ ៦៤ឆ្នាំរូបនេះដែលឈ្មោះហៅមួយទៀតថា Bongbong នឹងត្រូវឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនជំនួសលោក Rodrigo Duterte ដែលផុតអាណត្តិនៅថ្ងៃទី៣០ មិថុនា។ លោក Marcos Jr នឹងត្រូវស្បថចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ រហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៨។ អនុប្រធានាធិបតីរបស់លោក គឺកូនស្រីរបស់លោក Duterte គឺអ្នកស្រី Sara Duterte-Carpio ក៏ជាបេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតីឈ្នះឆ្នោតផងដែរ។
លោក Marcos Jr បានលើកឡើងថា តំបន់ជម្លោះរវាងហ្វីលីពីន និងចិននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺការពិតលែងជាតំបន់ក្នុងជម្លោះទៀតហើយ ព្រោះជាទឹកដីរបស់ហ្វីលីពីនយ៉ាងពេញសិទ្ធិ ដោយសារតែតុលាការអន្តរជាតិបានកាត់សេចក្តីឲ្យហ្វីលីពីនឈ្នះចិនរួចទៅហើយ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៦ តុលាការអាជ្ញាកណ្ដាលអន្តរជាតិហៅថា មជ្ឈត្តការអន្តរជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡាអេ ដែលជាស្ថាប័នយុត្តិធម៌មានយុត្តាធិការជំនុំជម្រះលើជម្លោះដែលទាក់ទងនឹងដែនសមុទ្រ ហើយការដោះស្រាយស្របនឹងអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២ បានចេញសេចក្តីសម្រេចទៅតាមបណ្តឹងរបស់ហ្វីលីពីន ដោយបានផ្ដល់សិទ្ធិឱ្យហ្វីលីពីន ចូលទៅកាន់កាប់ដែនទឹករបស់ខ្លួនឡើងវិញ តំបន់កោះស្កាបូរ៉ូ នៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង តែសាលដីកានេះមិនត្រូវបានចិនទទួលយល់ព្រមនោះទេ។
ចិនប្រកាសច្រានចោល ហើយចាត់ទុកថាគ្មានន័យសម្រាប់ខ្លួននោះទេ ខណៈអះអាងថា តំបន់នោះជាដែនទឹកប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ចិន។ ប្រទេសដែលមានជម្លោះជាមួយចិន មិនមែនតែហ្វីលីពីននោះទេ គឺ ប្រ៊ុយណេ (Brunei) ម៉ាឡេស៊ី (Malaysia) តៃវ៉ាន់ (Taiwan) វៀតណាម (Vietnam) និងឥណ្ឌូនេស៊ី (Indonesia) ក៏មានជម្លោះនឹងចិនដែរ។ ចិនប្រកាសថា ដែនទឹករបស់ខ្លួនមានដល់ទៅ ៩០% នៃផ្ទៃទឹក ៣លានគីឡូម៉ែត្រក្រឡា។
ប្រធានាធិបតី Duterte នៅរយៈពេល ២ឆ្នាំចុងក្រោយ លោកបានសម្រេចងាកខ្លួនដើរចេញពីសម្ពន្ធមិត្តរបស់លោក ស៊ី ជីនពីង (Xi Jinping) ប្រធានាធិបតីចិន ដោយចាត់ទុកចិនជាមិត្តបោកប្រាស់ ជាមិត្តជិតផ្ទះមែន តែជាមិត្តឈ្លានពានប្រទេសទន់ខ្សោយ។ លោក Duterte ដែលត្រូវបានប្រជាជនហ្វីលីពីនហៅថាជាមេដឹកនាំក្បត់ជាតិសាសន៍ខ្លួនឯងដោយមិនហ៊ានតតាំងក្ដីជាមួយចិន ខណៈចិនបញ្ជូននាវាល្បាត និងនាវានេសាទរាប់សិបគ្រឿងចូលដែនទឹកហ្វីលីពីន។ ការប្រមាថរបស់ប្រជាជនដូចនេះ បាននាំឱ្យលោក Duterte រងភាពអាម៉ាស់ជាខ្លាំង ហើយក្រោយមក ព្រឹទ្ធសភាប្រកាសថានឹងបើកជំនុំជម្រះក្ដីលោក Duterte ដែលបណ្ដោយឱ្យចិនរំលោភដែនទឹកហ្វីលីពីន ស្រាប់តែពេលនោះ លោកចោទចិនថាជាមិត្តទ្រួសមិត្តដែលមានមហិច្ឆតាលោភលន់ឈ្លានពានប្រទេសទន់ខ្សោយ។ ដោយរងនូវភាពអាម៉ាស់ដូចនេះ លោកសម្រេចសុំចងសម្ពន្ធភាពយោធាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកឡើងវិញ ដោយសុំជំនួយអន្តរាគមន៍របស់អាមេរិក បើហ្វីលីពីនធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមជាមួយនឹងចិន។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក លោក Duterte និងលោក ស៊ី ជីនពីង ត្រូវបានគេមើលឃើញថាលែងមានភាពស្និទ្ធស្នាលនឹងគ្នាទៀតហើយ តែយ៉ាងណា ចិនជាម្ចាស់បំណុលពាន់លានដុល្លាររបស់ហ្វីលីពីន។
ក្នុងអន្តរកាលរបស់លោក Duterte ចិនបានបន្តផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីច្រើនជាងមេដឹកនាំហ្វីលីពីនអាណត្តិមុនៗទៅទៀត ប៉ុន្តែក្នុងអន្តរកាលនេះ ចិនរំលោភដែនទឹកហ្វីលីពីនច្រើនជាងអាណត្តិនៃប្រធានាធិបតីមុនៗទៅទៀត។ ជាការកត់សម្គាល់ គឺថានៅក្នុងយុទ្ធនាការរកសំឡេងឆ្នោត បេក្ខជន Marcos Jr. ដូចជាមិនលើកឡើងចំៗអំពីទំនាក់ទំនងហ្វីលីពីន និងចិននោះទេ។ លោកគ្រាន់តែលើកឡើងថា ជំហររបស់លោកចំពោះចិន នៅតែរក្សាភាពល្អជាមួយគ្នាដដែលក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងការទូត តែសូមឈរលើគោលការណ៍មិត្តស្មោះនឹងមិត្ត។
ចិនគ្រាន់តែឮដូចនេះ បង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ប៉ុន្តែសម្ដែងក្ដីសង្ឃឹមថាមេដឹកនាំជំនាន់ក្រោយរបស់ហ្វីលីពីន នៅតែជាមិត្តល្អរបស់ចិន។ គ្រាន់តែលទ្ធផលប្រកាសថា លោក Marcos Jr ជាបេក្ខជនឈ្នះឆ្នោត ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនសុំជួបដោយផ្ទាល់នឹងលោក Marcos Jr. ដោយបង្ហាញការសាទរភ្លាមៗបើទោះជាស្ថាប័នបោះឆ្នោតហ្វីលីពីនមិនទាន់ប្រកាសផ្លូវការក៏ដោយនោះ។
យ៉ាងណា ចិនអាចខកចិត្តជាខ្លាំងនៅពេលនេះ ដែលទីបំផុតមេដឹកនាំថ្មីហ្វីលីពីន ពុំអាចធ្លាក់អន្ទាក់បំណុលចិនបានឡើយ។ សាររបស់លោក Marcos Jr. ដែលទំនងធ្វើឱ្យចិនខកចិត្តនោះ គឺលោកសន្យាសើរើសាលដីការបស់តុលាការអាជ្ញាកណ្ដាលអន្តរជាតិឡើងវិញ ហើយប្រកាសថា លោកនឹងត្រូវប្រាប់ចិនថាត្រូវគោរពសាលក្រមនេះ គឺត្រូវបញ្ចប់ការឈ្លានពានដែនទឹកដែនកោះរបស់ហ្វីលីពីន។
លោកសន្យាថានឹងបញ្ជូននាវាល្បាតរបស់ហ្វីលីពីនទៅកាន់ដែនទឹកនៅតំបន់នោះ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការឱ្យហ្វីលីពីនឈ្នះក្ដីលើចិន អំពីជម្លោះដែនទឹកមួយនេះដោយតុលាការអាជ្ញាកណ្ដាលអន្តរជាតិ។ អ្វីជាការសម្គាល់នៅក្នុងអន្តរកាលរកសំឡេងឆ្នោតរបស់លោក Marcos Jr. គឺលោកបានថ្លែងទទួលស្គាល់ថា ឪពុករបស់លោកពិតជាកាន់អំណាចតឹងរ៉ឹងណែនក្នុងដៃមែន តែឪពុកលោកមិនមែនជាមេដឹកនាំក្បត់ជាតិនោះទេ។ លោកថា ឪពុកលោកជាអ្នកប្រយុទ្ធនឹងចលនាកុម្មុយនីស្តដែលមានផែនការបំបែកទឹកដីហ្វីលីពីន។ សាររបស់លោកដូចនេះហើយ មើលទៅដែលនាំឱ្យលោកទទួលសំឡេងឆ្នោតច្រើនលើសលប់ បើធៀបនឹងបេក្ខជនដទៃទៀត៕