ដំណាលពេលដែលរដ្ឋអំណាចខ្មែរចាប់អ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនសង្គមនានា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាចប់អាណត្តិ លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី (W. Patrick Murphy) ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្ដេជ្ញាចិត្តគោរពសិទ្ធិមនុស្សដើម្បីលើកកម្ពស់មុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិ ខណៈសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងនៅតែជាមិត្តជារៀងរហូតចំពោះប្រជាជនប្រទេសកម្ពុជាតទៅថ្ងៃអនាគត។
គួររំឭកថា អ្នកសង្កេតការណ៍បស្ចិមប្រទេសធ្លាប់ហៅស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ថានិយាយច្រំដែលៗបាំងស្ទើរពាំត្រណោតរាប់ឆ្នាំ ហាក់ដូចជាខ្លាចរាជរដ្ឋាភិបាលខ្មែរអាក់អន់ចិត្តទៅវិញ គឺគ្មានប្រឹងប្រែងខ្នះខ្នែងជួយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ។
លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី (W. Patrick Murphy) បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃអង្គារសប្តាហ៍នេះថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចលើកកម្ពស់មុខមាត់របស់ខ្លួនលើឆាកអន្តរជាតិ និងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ដោយការបង្ហាញចេញនូវការប្ដេជ្ញាចិត្តយូរអង្វែងចំពោះសិទ្ធិមនុស្សយូរអង្វែង។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិករូបនេះបានលើកឡើងអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាប់លាប់នានាជាមួយប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងវិស័យជាច្រើន ដូចជា ជំនួយបរទេស ការការពារកុមារ ការអភិរក្សវប្បធម៌ និងការអនុវត្តនូវទណ្ឌកម្មលើកូរ៉េខាងជើង និងអំពាវនាវឲ្យមានការធ្វើការជាបន្តជាមួយគ្នាប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានផងដែរ។
លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី បញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែចង់ឲ្យប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលមានវិបុលភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ ដែលក្នុងនោះ សំឡេងទាំងអស់ត្រូវបានគេស្តាប់ ហើយត្រូវបានគេគោរព។ ជាងនេះទៀត សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងនៅតែជាមិត្តជាមួយប្រជាជនកម្ពុជា និងសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ពួកគេជារៀងរហូត។
កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី (W. Patrick Murphy) បានជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅវិមានសន្តិភាព ក្នុងឱកាសដែលលោកត្រូវបញ្ចប់អាណត្តិការងារទូតរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជារយៈពេល ៥ឆ្នាំ ដែលនឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅអាមេរិកវិញនៅខែឧសភា នេះ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបង្ហោះវីដេអូលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី៧ ឧសភា ថា ក្នុងជំនួបរបស់លោក និងលោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី បានជជែកគ្នាអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យមួយចំនួន ដូចជា នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម អប់រំ សុខាភិបាល វិស័យ បោសសម្អាតមីន និងវិស័យសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។ ដូច្នេះគេមិនបាននិយាយអំពីរឿងសិទ្ធិ សេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ យុត្តិធម៌អ្វីទេ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មី។
លោកបន្ថែមថា កម្ពុជានៅតែរក្សាគោលនយោបាយទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសទាំងអស់ ដោយឈរលើសេចក្តីស្មោះត្រង់ទៅវិញទៅមក និងយូរអង្វែង ប៉ុន្តែលោកមិនបានលើកឡើងអំពីការពិភាក្សាជុំវិញបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងបញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការកែលំអរឿងសិទ្ធិមនុស្សដែលបានជជែកគ្នាក្នុងជំនួបនេះទេ។
ទាក់ទិននឹងការរឹតត្បិតសេរីភាពនៅកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចប្រជុំដំណើរការពិនិត្យឡើងវិញជាសកលតាមកាលកំណត់ (UNPR) នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នេះ បណ្ដាប្រទេសប្រកាន់របបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជាច្រើននៅលើពិភពលោក បានរិះគន់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាយ៉ាងចាស់ដៃ។ ប្រទេសទាំងនោះលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលបានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យសិទ្ធិសេរីភាពមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋកាន់តែធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់។
ប្រភពដដែលរិះគន់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្មានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការលើកស្ទួយការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើយ ដូចជា សិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន សិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិជួបជុំ សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងសេរីភាពសារព័ត៌មាន ជាដើម។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ សហគមន៍អន្តរជាតិទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និងអ្នកទោសមនសិការ ជាពិសេសប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក កឹម សុខា ជាដើម។ ជាងនេះទៀត បណ្តាប្រទេសទាំងនោះក៏បានទាមទារឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែធានាឱ្យបាននូវការបោះឆ្នោតមួយដែលប្រកបដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ព្រមទាំងកែលំអប្រព័ន្ធតុលាការស្របតាមស្តង់ដាអន្តរជាតិថែមទៀត។
រយៈពេល ៥ឆ្នាំក្នុងភារបំពេញកិច្ចការទូត លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី បានធ្វើការជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ២រូប គឺលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប៉ុន្តែស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅតែមិនមានភាពប្រសើរឡើង។
ជុំវិញបញ្ហានេះ គេសង្កេតឃើញថា លោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី តែងតែស្នើទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឲ្យស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងដោះលែងអ្នកទោសមនសិការជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបន្តពូជមួយនេះមិនកែប្រែការដឹកនាំរបស់ខ្លួនឡើយ។
សម្រាប់អាណត្តិបន្ទាប់ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកថ្មី គឺលោក រ៉ូបើត ហ្វតដេន (Robert Forden) នឹងត្រូវមកជំនួសលោក ប៉ាទ្រីក ម័រហ្វី។ លោក រ៉ូបើត ហ្វតដេន (Robert Forden) ធ្លាប់ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីដើមខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ថា លោកនឹងខិតខំចូលរួមស្ដារដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាបន្តទៀត។
លោក រ៉ូបើត ហ្វតដេន បញ្ជាក់ថា ការដើរថយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា គឺបណ្តាលឱ្យមានឧបសគ្គជាច្រើនដល់ការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជា ការកាត់ទោសពីបទ «ក្បត់ជាតិ» លើមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយប្រឆាំង លោក កឹម សុខា និងការដាក់ពន្ធនាគារលើពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង កញ្ញា សេង ធារី ព្រមទាំងឃុំខ្លួនមេដឹកនាំសហជីពកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ សព្វថ្ងៃនេះជាដើម៕