រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម លោក ឌិត ទីណា ថ្លែងការពារមន្ត្រីរបស់ខ្លួនដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ថានឹងជួយរកយុត្តិធម៌ឲ្យមន្ត្រីរូបនោះក្រោយពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានចោទប្រកាន់ពីបទ «ឧក្រិដ្ឋកម្ម» រត់ពន្ធសត្វស្វាក្ដាមចេញពីកម្ពុជា។
ការថ្លែងការពាររបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម លោក ឌិត ទីណា ដែលទើបឡើងកាន់តំណែងថ្មីនៃក្រសួងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះនៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើ លោក គ្រី ម៉ះផល ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ ចន អេហ្វ កេណ្ណេឌី (John F. Kennedy) ក្នុងរដ្ឋញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា។
បច្ចុប្បន្ន ប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃរូបនេះត្រូវបានចោទប្រកាន់ ខណៈអគ្គនាយករដ្ឋបាលព្រៃឈើនៃក្រសួងកសិកម្ម លោក កែវ អូម៉ាលីស ក៏ត្រូវបានរកឃើញថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធករណីរត់ពន្ធសត្វស្វាព្រៃខុសច្បាប់ដែរ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកសិកម្ម ចេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា នេះ បង្ហាញការភ្ញាក់ផ្អើល និងខកចិត្តជាខ្លាំងចំពោះការចាប់ខ្លួនលោក គ្រី ម៉ះផល ខណៈលោកធ្វើដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំអនុសញ្ញាការពារសត្វ និងរុក្ខជាតិជិតផុតពូជសាយតេស (CITES) នៅប្រទេសប៉ាណាម៉ា។
ប្រភពដដែលឲ្យដឹងថា នៅកម្ពុជា សត្វស្វាក្ដាមជាប្រភេទសត្វសម្បូរ និងមានវត្តមាននៅទូទាំងប្រទេស ទាំងក្នុងព្រៃធម្មជាតិ រួមទាំងនៅតំបន់ជាយក្រុង និងទីក្រុង ជាពិសេសនៅរមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ លើសពីនេះ សត្វស្វាក្តាមត្រូវបានចិញ្ចឹមនៅកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ២០០៥ ហើយបាននាំចេញសម្រាប់គោលដៅវេជ្ជសាស្ត្រ ជាពិសេសសម្រាប់ការធ្វើពិសោធដើម្បីផលិតឱសថ វ៉ាក់សាំង ឬគ្រឿងសំអាង ដោយសារសត្វស្វាក្តាមទាំងនេះមិនមែនត្រូវបានចាប់ ហើយបញ្ជូនចេញទៅក្រៅប្រទេសនោះទេ។
ក្រសួងបញ្ជាក់ទៀតថា កសិដ្ឋានដែលចិញ្ចឹមសត្វស្វាក្តាមទាំងនេះទម្រាំទទួលបានការទទួលស្គាល់តាមផ្លូវច្បាប់ គឺសុទ្ធតែតម្រូវឲ្យគោរពតាមបទដ្ឋានអនាម័យ និងវិធីសាស្ត្រចិញ្ចឹមត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរក្សាឲ្យបាននូវហ្សេនេទិករបស់វា ដោយមិនឲ្យផុតពូជនោះឡើយ។
ក្រសួងកសិកម្មបន្តថា សមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងសាយតេសកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឲ្យនាំចេញសត្វស្វាក្តាមដោយផ្អែកលើច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិជាតិ និងអន្តរជាតិ ហើយថាការនាំចូលទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺក្រុមហ៊ុនដែលប្រកបអាជីវកម្មនាំចេញសត្វស្វាក្តាមនេះត្រូវអនុវត្តទៅតាមនីតិវិធីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឌិត ទីណា បានថ្លែងការពារថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងខិតខំប្រឹងប្រែងឲ្យអស់ពីលទ្ធភាព ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនមន្ត្រីរបស់ខ្លួន ជាពិសេសអ្នកដែលបំពេញកាតព្វកិច្ចផ្លូវការតំណាងប្រទេសស្របតាមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ការិយាល័យព្រះរាជអាជ្ញាសហព័ន្ធសហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយដោយលើកឡើងថា សំណុំរឿងរត់ពន្ធសត្វស្វាព្រៃខុសច្បាប់នេះមានជនសង្ស័យ ៨នាក់ ក្នុងនោះមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មចំនួន ២នាក់ និងបុគ្គលិក ៦នាក់របស់ក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវផ្នែកជីវសាស្ត្រឈ្មោះ Vanny Bio Research។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា ជនសង្ស័យចំនួន ៨នាក់ ក្នុងនោះក៏មានប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះនៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើ លោក គ្រី ម៉ះផល ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាបានចាប់ប្រមូលសត្វស្វាក្ដាមនៅក្នុងឧទ្យានជាតិ និងតំបន់ការពារដើម្បីនាំចេញទៅអាមេរិក។
ក្រសួងកសិកម្មបញ្ជាក់ថា សត្វស្វាចំនួន ៣ពាន់ក្បាលត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យស្របតាមច្បាប់ ហើយមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មក៏ទទួលការទូទាត់ជាសាច់ប្រាក់ត្រឡប់មកវិញ។
យោងតាមអង្គការ Action for Primates ដែលមានមូលដ្ឋាននៅចក្រភពអង់គ្លេស បានឱ្យដឹងដោយផ្អែកលើតួលេខរបស់ភ្នាក់ងារ U.S. Fish and Wildlife Services ថា សត្វស្វាក្ដាមចំនួន ១ម៉ឺន ៧ពាន់ក្បាលត្រូវបានកម្ពុជានាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ៕