អង្គការមនុស្សសម្រាប់មើលថែសត្វប្រកបដោយសីលធម៌ (People for the Ethical Treatment of Animals) ឬហៅកាត់ថា ភីតា (PETA) ទម្លាយថា ខ្លួនទទួលបានភស្តុតាងជាច្រើនដែលបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រើរយៈពេលពេញ ១ឆ្នាំក្នុងការរៀបចំផ្គត់ផ្គង់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមស្វានៅកម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះថា Vanny Bio Research ជាមួយនឹងសត្វស្វាដែលចាប់ដោយខុសច្បាប់។
អង្គការ PETA បានរៀបរាប់នៅលើគេហទំព័រ ឬវេបសាយរបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា ខ្លួនប្ដេជ្ញាលាតត្រដាងការពិតជុំវិញសំណុំរឿងរត់ពន្ធស្វាក្តាមខុសច្បាប់របស់បុគ្គលិកជាន់ខ្ពស់នៃក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research និងប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះនៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក គ្រី ម៉ះផល ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅលើទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនោះ។
អង្គការមួយនេះបានអះអាងថា ក្នុងសារអេឡិចត្រូនិក ឬអ៊ីមែលឆ្លើយឆ្លងដែលខ្លួនទទួលបាន បង្ហាញថា បុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research បានបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើបានចាប់សត្វស្វាក្តាមភ្លាមៗឱ្យបានមុនរដូវវស្សាមកដល់ និងដឹកជញ្ជូនយកទៅរក្សាទុកនៅក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research ក្នុងនោះ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនមួយនេះក៏បានស្នើសុំលុយពីខាងក្រុមហ៊ុនចំនួន ២ម៉ឺន ២ពាន់ដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីផ្តល់ឱ្យនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ដែលបានដឹកសត្វស្វាយកទៅក្រុមហ៊ុននៅពេលនោះដែរ សម្រាប់ការបង់ថ្លៃលើសត្វស្វាចំនួន ១០០ក្បាលដំបូង។
ជាងនេះទៀត បុគ្គលិករូបនេះបានសរសេរថា សត្វដែលមិនផ្លូវការ នឹងមិនបង្ហាញនៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំខែរបស់ខ្លួនទេ គឺត្រូវរៀបចំក្នុងរបាយការណ៍ដោយឡែកមួយផ្សេងទៀត ខណៈរដ្ឋបាលព្រៃឈើ នឹងជួយបិទបាំងរបាយការណ៍នេះ ទាំងមន្ត្រីរាជធានីភ្នំពេញ និងរដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់។
អង្គការ PETA បញ្ជាក់ថា មានសារអេឡិចត្រូនិកផ្សេងទៀតបានពិពណ៌នាអំពីចំនួនទឹកលុយដែលបានដោះដូររវាងក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រាប់ការចាប់សត្វស្វាខុសច្បាប់ ប៉ុន្តែពួកគេបានប្រើជាភាសាកូដដើម្បីលាក់បាំងការពិត ដូចជា ពាក្យថា “ការផ្តល់ចំណី” ឬ “ការបរិច្ចាគ” ជាដើម ក្នុងនោះក៏មានសារឆ្លើយឆ្លងរវាងបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research ផងដែរដែលបានពិពណ៌នាអំពីចំនួនទឹកប្រាក់ជាង ១សែនដុល្លារអាមេរិក (១០៥០០០ដុល្លារ) ក្នុងរបាយការណ៍ដែលមានឈ្មោះថា «វត្ថុធាតុដើមចំណីអាហារ» ឬ Feed Material និងទឹកប្រាក់ចំនួន ៧ម៉ឺនដុល្លារទៀតដែលបញ្ជាក់ពីការផ្តល់ជា “អំណោយ” ដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅនោះ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលតុលាការក្រុងម៉ៃអាម៊ី (Miami) ក្នុងរដ្ឋហ្លូរីដា (Florida) កំពុងដំណើររឿងក្តីសំណុំរឿងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលោក គ្រី ម៉ះផល ដែលរងនូវការចោទប្រកាន់ពីបទការនាំសត្វស្វាដោយខុសច្បាប់ចូលទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិកសព្វថ្ងៃនេះ។
ប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះ លោក គ្រី ម៉ះផល ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចអាមេរិកចាប់នៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ ចន អេហ្វ កេណ្ណេឌី (John F. Kennedy) ក្នុងទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ ពាក់ព័ន្ធនឹងការរត់ពន្ធសត្វស្វាព្រៃ ឬស្វាក្តាមខុសច្បាប់ ខណៈអគ្គនាយករដ្ឋបាលព្រៃឈើ លោក កែវ អូម៉ាលីស ក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ក្នុងករណីដូចគ្នានេះដែរ ប៉ុន្តែអគ្គនាយករដ្ឋបាលព្រៃឈើរូបនេះកំពុងមានសេរីភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅឡើយសព្វថ្ងៃនេះ។
ការចាប់ខ្លួនលោក គ្រី ម៉ះផល ធ្វើឡើងអំឡុងពេលដែលមន្ត្រីកម្ពុជារូបនេះធ្វើដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំលើកទី១៩ នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីការការពារសត្វ និងរុក្ខជាតិជិតផុតពូជ សាយតេស (CITES) ដែលធ្វើឡើងនៅប្រទេសប៉ាណាម៉ា ហើយក្នុងនោះ បុគ្គលិក ៦នាក់ផ្សេងទៀតរបស់ក្រុមហ៊ុន Vanny Bio Research ក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ក្នុងករណីដូចគ្នានេះដែរ។
ជុំវិញការចាប់ខ្លួនប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃរូបនេះ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា និងក្រសួងកសិកម្ម បានបង្ហាញការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង និងជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកដោះលែងលោក គ្រី ម៉ះផល ជាបន្ទាន់។ ជាងនេះទៀត ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ក៏បានប្ដេជ្ញាស្វែងរកយុត្តិធម៌ឱ្យមន្ត្រីទាំងពីររូបរបស់ខ្លួនផងដែរ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ការិយាល័យមេធាវីសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ បានចេញរបាយការណ៍ថា ជនសង្ស័យទាំង ៨នាក់ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទ ពាក់ព័ន្ធនឹងការសមគំនិតក្នុងការរត់ពន្ធសត្វព្រៃ និងការនាំចូលដោយខុសច្បាប់ ដោយប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុ និងការដឹកជញ្ជូនសត្វស្វារាប់រយក្បាល ក្រោមឯកសារក្លែងបន្លំ ទៅកាន់រដ្ឋផ្លរីដា (Florida) និងរដ្ឋតិចសាស់ (Texas) តាមរយៈក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវផ្នែកជីវសាស្ត្រឯកជនមួយឈ្មោះ វ៉ាន់នី បាយអូ រីស៊ើច (Vanny Bio Research) របស់ចិន-ហុងកុង (Hong kong) នៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ នៃប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ចន្លោះពីខែមីនា ដល់ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមហ៊ុន វ៉ាន់នី បាយអូ រីស៊ើច (ខេមបូឌា) បានចំណាយប្រាក់ចំនួន ២,៥លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីទិញសត្វស្វាព្រៃពីទីផ្សារងងឹតចំនួន ១ម៉ឺន ៤ពាន់ក្បាល ដែលជាមធ្យម គឺប្រហែល ៦០ ទៅ ៧០ក្បាលក្នុងមួយថ្ងៃៗ។
ជនជាប់ចោទពីបទរត់ពន្ធស្វាក្តាមទាំង ៨នាក់នេះ អាចត្រូវប្រឈមនឹងការកាត់ទោសរហូតដល់ ៥ឆ្នាំលើបទសមគំនិត និងអាចរហូតដល់ ២០ឆ្នាំ ពីបទចោទប្រកាន់រត់ពន្ធចំនួន ៧ករណី និងត្រូវរងការផាកពិន័យជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១៥ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ឬ ២ដងនៃប្រាក់ចំណេញពីបទល្មើសរត់ពន្ធសត្វនេះផងដែរ។
សត្វស្វាក្តាម ជាប្រភេទពូជស្វាជិតផុតពូជ ដែលត្រូវបានការពារ និងរឹតបន្តឹងក្រោមច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។
របាយការណ៍ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ឱ្យដឹងថា កម្ពុជាមានក្រុមហ៊ុនបង្កាត់ពូជស្វាក្ដាម ៦ទីតាំង គឺនៅរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកំពង់ធំ សៀមរាប កំពង់ចាម កំពង់ស្ពឺ ពោធិ៍សាត់ និងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដែលមានស្វាក្ដាមជាង ១សែន ៣ម៉ឺន ៩ពាន់ក្បាលក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
សព្វថ្ងៃនេះ លោក គ្រី ម៉ះផល ត្រូវបានតុលាការអនុញ្ញាតឱ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្ដោះអាសន្ន ប៉ុន្តែប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះរូបនេះ ត្រូវបានតុលាការអាមេរិកបំពាក់ប្រព័ន្ធតាមដាន GPS ជាប់រហូត ចាប់តាំងពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ មក និងអាចធ្វើដំណើរទៅកន្លែងណាដែលតុលាការអនុញ្ញាតតែប៉ុណ្ណោះ៕