នាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តពូជថ្មី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាឱ្យគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់ខ្លួនយកការពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ជាការងារអាទិភាពបំផុតសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លើកឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅឯវិមានសន្តិភាព នៅថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ នេះថា ការពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា គឺជាអាទិភាពសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ នេះ ក្នុងនោះការរៀបចំបង្កើតអាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ក៏ជាការចូលរួមចំណែកផ្តល់យុត្តិធម៌ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងទៅថ្ងៃមុខផងដែរ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លើកឡើងថា យន្តការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ គឺជាការផ្តល់ជម្រើសបន្ថែមដល់ពលរដ្ឋ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ហើយយន្តការថ្មីនេះក៏មិនមែនធ្វើឡើងដើម្បីបង្ខិតបង្ខំពលរដ្ឋឱ្យត្រូវតែប្រើប្រាស់សេវានេះដែរ ប៉ុន្តែជាជម្រើសបន្ថែមសម្រាប់ពួកគាត់ ជាហេតុធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាកាន់តែល្អប្រសើរថែមទៀត។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ត្រូវដឹកនាំសម្របសម្រួល និងអនុវត្តការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ និងត្រូវអនុវត្តការសម្រុះសម្រួលផ្សះផ្សាវិវាទ ដែលស្ថិតក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួនឱ្យបានល្អ។ ជាងនេះទៀត ត្រូវពិនិត្យ និងដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនៅតាមមូលដ្ឋាន តាមរយៈការសម្រុះសម្រួល ផ្សះផ្សា ដោយសហការជាមួយនឹងអាជ្ញាធរដែលមានការពាក់ព័ន្ធឱ្យបានម៉ត់ចត់ផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ បានណែនាំឱ្យមន្ត្រីតុលាការ និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ ព្រមទាំងស្ថាប័នយុត្តិធម៌ទាំងអស់ ត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់លើការពង្រឹងគុណភាពយុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋ និងពន្លឿនការដោះស្រាយសំណុំរឿងប្រកបដោយតម្លាភាព និងសុចរិតភាព។
លោក កើត រិទ្ធ បញ្ជាក់ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌បានកំណត់ទិសដៅកែទម្រង់ក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌ ដែលជាអាទិភាពសម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំខាងមុខ ក្នុងនោះគឺខិតខំកែប្រែក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ និងរៀបចំយន្តការថ្មីកែទម្រង់យន្តការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅកម្ពុជា ដោយការដោះស្រាយក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការតាមរយៈនៃការសម្រុះសម្រួលផ្សះផ្សា ជាដើម។
អតីតអ្នកទោសនយោបាយ និងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៧ តុលា នេះថា លោកមើលមិនឃើញពីការពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា ថានឹងអាចមានភាពល្អប្រសើរតាមវិធីណានោះទេ ស្របពេលដែលអំពើអយុត្តិធម៌សង្គមដែលបានបន្សល់ទុកពីរដ្ឋាភិបាលចាស់ នៅតែបន្តមកដល់រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ ហើយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីមិនទាន់មានវិធានការដោះស្រាយនៅឡើយទេ។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា លើកឡើងថា ការចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជននយោបាយ ការចោទប្រកាន់សកម្មជនបរិស្ថាន ការវាយប្រហារទៅលើសកម្មជនសង្គម និងការបន្តចោទប្រកាន់មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងទាំងអយុត្តិធម៌ នៅតែបន្តរហូតដល់ពេលនេះ ដោយគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់ ឬវិធានការដោះស្រាយនៅឡើយ ដូច្នេះមានន័យថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជានៅតែកំពុងធ្លាក់ចុះដូចមុនដដែល។
អតីតអ្នកទោសនយោបាយរូបនេះបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់កម្ពុជាចង់ឱ្យប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាមានភាពល្អប្រសើរជាងមុន រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះត្រូវតែសើរើសំណុំរឿងនានាទាក់ទងនឹងការចោទប្រកាន់ និងការចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជនសង្គម សកម្មជនបរិស្ថាន សកម្មជនដីធ្លី សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជននយោបាយ រួមទាំងមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងឡើងវិញទាំងអស់ ទើបជាចំណុចចាប់ផ្តើមនៃការពង្រឹងនូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា។
លោកបន្ថែមថា បើមិនធ្វើដូច្នោះទេ គឺមិនអាចបើកផ្លូវក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះបានឡើយ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនលោក រ៉ុង ឈុន បានអះអាងកាលពីពេលកន្លងទៅថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាគឺស្ថិតក្នុងកម្រិតទាបបំផុត ព្រោះថាអំឡុងពេលដែលលោកត្រូវបានតុលាការឃុំខ្លួនអស់រយៈពេលជាង ១ឆ្នាំកាលពីពេលកន្លងទៅនោះ លោកបានសង្កេតឃើញថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាដូចជាទីផ្សារទិញលក់រឿងក្តីយ៉ាងអនាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ត្អូញត្អែរថា បច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថាប័នដែលជាសសរស្ដម្ភធំៗទាំង ៣ របស់ជាតិ គឺស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ ស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ និងស្ថាប័នតុលាការ បានក្លាយជាឧបករណ៍របស់បក្សកាន់អំណាចទាំងស្រុងអស់ទៅហើយ ដូច្នេះយុត្តិធម៌នឹងកើតមានសម្រាប់តែបក្ខពួកអ្នកមានអំណាចប៉ុណ្ណោះ ខណៈពលរដ្ឋស្លូតត្រង់នឹងក្លាយជាជនរងគ្រោះពីប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ដែលដឹកនាំដោយបក្សកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃនេះទាំងស្រុង៕