អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ចោទថា ទីតាំងភូមិសាស្ត្រព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដ៏មហិមាឲ្យប្រទេសចិនតែមួយគត់ មិនមែនប្រទេសកម្ពុជាទេ ខណៈមន្ត្រីរាជការ និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច បាននាំគ្នាដូរស៊ុមហ្វេសប៊ុកគាំទ្រឲ្យធ្វើព្រែកជីកនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បង្ហោះវីដេអូលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា គម្រោងនាវាចរណ៍ថ្មីនៅប្រទេសកម្ពុជាមួយនេះ គឺស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រមួយដែលភ្ជាប់គ្នាមិនមានដាច់កន្លែងណាមួយនោះទេ ចាប់ពីភូមិភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសចិន។
លោកបន្ថែមថា ភូមិសាស្ត្រនេះត្រូវឆ្លងកាត់ប្រទេសឡាវ និងបន្តទៅប្រទេសកម្ពុជា រហូតដល់សមុទ្រ ដោយបញ្ចៀសទាំងស្រុងនូវការឆ្លងប្រទេសវៀតណាម ចាប់តាំងពីភាគខាងជើងរហូតដល់ភាគខាងត្បូង។
លោក សម រង្ស៊ី ថាបណ្ដាញផ្លូវទឹកដ៏សំខាន់បំផុតមួយនេះមានបំណងជាក់លាក់សម្រាប់ដឹកជញ្ជូនទំនិញដែលមានទាំងសម្ភារៈសឹកពីប្រទេសចិន តម្រង់ទៅដែនសមុទ្រក្នុងឈូងសមុទ្រថៃ បន្តឆ្ពោះទៅមូលដ្ឋានកងទ័ពចិន នៅកំពង់ផែរាមរបស់ខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។
ប្រភពដដែលលើកឡើងថា ប្រទេសចិន មានគម្រោងរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទំនប់ទឹក និងទ្វារទឹកនៅចំណុចយុទ្ធសាស្ត្រតាមដងទន្លេមេគង្គ ដើម្បីឲ្យកប៉ាល់ដឹកទំនិញរបស់ពួកគេ ចៀសផុតពីចំណុចទឹកជ្រោះនៅប្រទេសឡាវ និងនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង នៃប្រទេសកម្ពុជា។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះបញ្ជាក់ថា ផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រនៃព្រែកជីកហ្វូណននេះ មានផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចតិចតួចណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្ទុយពីការឃោសនារបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលអះអាងថា ព្រែកជីកនេះជា “អាយុជីវិត” សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានោះ។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ការឃោសនារបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាការភូតភរសុទ្ធសាធ ពីព្រោះគាត់មានបំណងលាក់បាំងផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រនៃព្រែកជីកនេះសម្រាប់ប្រទេសចិនតែប៉ុណ្ណោះ។
គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ (Belt and Road Initiative ឬ BRI) នៃរដ្ឋាភិបាលចិន ដែលត្រូវសាងសង់ឡើងក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជនចិន ដែលភាគច្រើនជាសហគ្រាសរដ្ឋ ក្នុងទម្រង់ BOT ដែលមានប្រវែង ១៨០គីឡូម៉ែត្រ។
ព្រែកជីកនេះ លាតសន្ធឹងចាប់ពីព្រែកតាកែវ នៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកតាឯក នៃទន្លេបាសាក់ ចូលតាមព្រែកតាហ៊ីង នៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ដោយឆ្លងកាត់ខេត្តចំនួន ៤ រួមមានខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ ខេត្តកំពត និងខេត្តកែប។
គម្រោងនាវាចរណ៍នេះ មានទទឹងមុខកាត់ផ្នែកខាងលើប្រវែង ១០០ម៉ែត្រ និងមុខកាត់ផ្នែកខាងក្រោមប្រមាណ ៨០ម៉ែត្រ ជម្រៅប្រមាណ ៥,៤ម៉ែត្រ និងមានគន្លងនាវាចរណ៍ចំនួន ២គន្លង មានសន្ទះទឹកសម្រាប់ផ្លូវនាវាចំនួន ៣កន្លែង ស្ពានចំនួន ១១កន្លែង ផ្លូវអមសងខាងប្រវែង ២០៨គីឡូម៉ែត្រ ក្រោមទុនវិនិយោគប្រមាណ ១៧០០លានដុល្លារអាមេរិក ដោយប្រើរយៈពេលសាងសង់ ៤ឆ្នាំ។
កាលពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជនចិន ដើម្បីសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណន ក្នុងអំឡុងខែកក្កដា ឬខែសីហា ខាងមុខនេះ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្មានគម្រោងរៃលុយពីប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនទេ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកស្រាវជ្រាវអំពីការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមបណ្ឌិត សេង សារី លើកជាសំណួរកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា តើការសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណន គ្រាន់តែដើម្បីបញ្ឈប់ការពឹងច្រមុះវៀតណាម មកជាការពឹងច្រមុះចិន ដើម្បីដកដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឬយ៉ាងណា ព្រោះកម្ពុជានឹងជាប់កិច្ចសន្យាប្រគល់ព្រែកនេះឱ្យចិន គ្រប់គ្រងរហូតដល់ជាង ៥០ឆ្នាំឯណោះតទៅថ្ងៃមុខ។
លោកអ្នកនាងនឹងបានជ្រាបច្បាស់បន្ថែមទៀតតាមសេចក្តីរាយការណ៍ពិពណ៌នាលម្អិតរបស់យើងនៅក្នុងកម្មវិធីផ្សាយសប្តាហ៍ក្រោយ៕