បន្ទាប់ពីទទួលបានរបាយការណ៍ថ្មីមួយពីអង្គការឃ្លាំមើលបរិស្ថានក្លូបល វីតណេស (Global Witness) ដែលស្ដីបន្ទោសដល់សាជីវកម្មផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិ(InternationalFinance Corperation) របស់ធនាគារពិភពលោក និងធនាគារដចឈើរបស់អាល្លឺម៉ង់ (Deutsche Bank) ដែលបានវិនិយោគ នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាម ដែលទទួលរងការចោទប្រកាន់ពីបទកាប់ឈើខុសច្បាប់ និងបណ្ដេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីលំនៅដ្ឋានដោយបង្ខំនោះ ស្ថាប័នទាំងពីរនេះបានបដិសេធ និងបានបង្វែរការស្ដីបន្ទោសនេះទៅលើរឿងផ្សេងវិញ។
ប៉ុន្ដែ ការវិនិយោគ ដែលលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីនេះ មិនមែនជាគម្រោងលើកដំបូង ដែលសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិ និងធនាគារដចឈើធ្លាប់ទទួលរងការរិះគន់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកនោះ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងក្រុមស៊ើបអង្កេតរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៧៩គ្រួសារ ដែលបារម្ភថា ការពង្រីកអាកាសយានដ្ឋានក្រុងព្រះសីហនុ ដោយគ្មានការពិគ្រោះ ឬក៏ការធានាណាមួយដែលថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងទទួលបានប្រាក់សំណងពីការបណ្ដេញចេញនោះ។
តំណាងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានយល់ព្រមធ្វើអន្ដរាគមន៍នៅឆ្នាំបន្ទាប់ និងបានសម្របសម្រួលឲ្យបង្កើតផែនការតាំងលំនៅដ្ឋានថ្មីសម្រាប់គ្រួសារទាំងនេះ ក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់ខ្លួន។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៣មក សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានជួយផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសយានដ្ឋានអន្ដរជាតិកម្ពុជា ដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនសំណង់ដ៏ធំរបស់បារាំងឈ្មោះវ៉ាំងស៊ីគ្រុប (Vinci Group) ក្នុងគម្រោង
ពង្រីកផ្លូវយន្ដហោះ នៅអាកាសយានដ្ឋានអន្ដរជាតិភ្នំពេញ និងក្រុងព្រះសីហនុ។
កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំមុន ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៣៨៧គ្រួសាររស់នៅក្បែរអាកាសយានដ្ឋានអន្ដរជាតិភ្នំពេញ ទទួលបានការជូនដំណឹងអំពីបណ្ដេញតាមផែនការពង្រីកផ្លូវយន្ដហោះនេះ។ គ្រួសារទាំងនោះបានទាមទារថា ពួកគាត់គួរតែមានសិទ្ធិកាន់កាប់លំនៅដ្ឋានរបស់ខ្លួនដោយស្របច្បាប់ ប៉ុន្ដែ រដ្ឋាភិបាលមិនយល់ស្របទេ និងបានទាត់ចោលការទាមទារប្រាក់សំណងរបស់ពួកគាត់ទៀតផង។
ទោះបីជាការបណ្ដេញចេញនេះ មិនទាន់បានកើតឡើងក៏ដោយ ក៏អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានប្រាប់គ្រួសារប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះថា ពួកគាត់នឹងត្រូវបណ្ដេញចេញ។ កាលពីម្សិលមិញ គេនៅមិនទាន់ដឹងទេថា តើតំណាងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិកំពុងត្រួតពិនិត្យផែនការពង្រីកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញនេះ ឬក៏អត់នោះ។
របាយការណ៍ថ្មីរបស់អង្គការក្លូបល វីតណេស បានផ្ដោតលើទឹកប្រាក់ចំនួន១៤,៩៥លានដុល្លារ ដែលសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានដាក់ទុននៅក្នុងក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសវិនិយោគរបស់វៀតណាម (VietnamEnterprise Investment Limited) សម្រាប់វិនិយោគជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាមមួយទៀតឈ្មោះ ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ (Hoang Anh Gia Lai)។
អង្គការក្លូបល វីតណេស បានចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាម ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ ថាបានរំលោភច្បាប់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាស្តីពីការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ និងការបណ្ដេញប្រជាពលរដ្ឋ ដោយសារការពង្រីកចម្ការកៅស៊ូរបស់ខ្លួនជាច្រើនកន្លែងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានអំពាវនាវឲ្យសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិដកភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួនវិញ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូនេះមិនព្រមកែទម្រង់ ក្នុងពេលឆាប់ៗទេនោះ។
អង្គការក្លូបល វីតណេស ក៏បានហៅការទទួលខុសត្រូវ និងការអង្កេត ដែលបានសន្និដ្ឋាន កាលពីដើមឆ្នាំនេះ ដោយតំណាងសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិថា ជា “ រឿងតូចតាច” ផងដែរ។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយដែលបាន ចេញផ្សាយកាលពីខែកុម្ភៈ បន្ទាប់ពីបានធ្វើសវនកម្មលើការវិនិយោគរាប់រយកន្លែងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិនៅជុំវិញពិភពលោក រួមទាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរនោះ តំណាងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិលើកឡើងថា អ្នកផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុពុំមានវិធីសាស្រ្តច្បាស់លាស់ណាមួយ ដែលអាចឲ្យគេដឹងថា តើការវិនិយោគរបស់ខ្លួនពិតធ្វើឲ្យបានល្អជាងមុន ឬអាក្រក់ជាងមុននោះទេ។
តំណាងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានលើកឡើងថា “ សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិពុំមានវិធីសាស្ត្រណាមួយ ដើម្បីកំណត់ថា តើតម្រូវការជាគោលការណ៍របស់ខ្លួន ចំពោះអតិថិជន ពិតជាស្របតាមការអនុវត្តប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបរិស្ថានសង្គម ដើម្បីឲ្យសម្រេចបានតាមវត្ថុបំណងរបស់ខ្លួន ដោយចៀសវាងកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬជួយការពារបរិស្ថាន និងសង្គមឲ្យបានប្រសើរនោះទេ សម្រាប់ចំណោមអតិថិជនរបស់ខ្លួន”។
សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានបន្ដថា “ នេះមានន័យថា សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិពុំបានកំណត់បរិមាណ ឬគុណភាព ដែលអាចបង្ហាញថា ការផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួនអាចសម្រេចលទ្ធផលយ៉ាងណានោះទេ”។
តំណាងរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិបានឲ្យដឹងទៀតថា “ នីតិវិធីរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិមិនត្រូវបានតាក់តែងឡើង ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលដែលគាំទ្រដល់បរិស្ថាន និងសង្គមឲ្យស្របតាមតួនាទីនៃភាពជាអ្នកដឹកនាំដ៏ល្បីល្បាញរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិក្នុងនាមជាអ្នកជំរុញឲ្យមានការទទួលខុសចំពោះបរិស្ថាន និងសង្គម នោះទេ”។
ឆ្លើយតបនឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការក្លូបល វីតណេស កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ លោក ហេនហ្វ្រាយ វ៉ុនហិនឌិនប៊ើក (Hannfried Von Hindenburg) អ្នកនាំពាក្យប្រចាំតំបន់របស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោកផ្តល់មូលនិធិដល់ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនវៀតណាម ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ ព្រោះពួកគេបានអនុញ្ញាតឲ្យមានការវិនិយោគដើម្បីពង្រីកក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួន។ លោក ហេនហ្វ្រាយ វ៉ុនហិនឌិនប៊ើក បានមានប្រសាសន៍ថា សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិមានបំណងគ្រប់គ្រងហានិភ័យជាជាងគ្រប់គ្រង់ការវិនិយោគ។ទោះបីជាដូច្នេះក៏ដោយ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្ដរជាតិគួរតែសិក្សារបាយការណ៍របស់អង្គការក្លូបល វីតណេស “ ជាផ្នែកមួយនៃការបន្ដការត្រួតពិនិត្យ” មូលនិធិរបស់ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនវៀតណាម ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួន អង្គការក្លូបល វីតណេស ក៏បានបន្ទោសធនាគារដចឈើ ដែលបានវិនិយោគទុនចំនួន៤,៥លានដុល្លារនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនវៀតណាម ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ តាមរយៈមូលនិធិក្រុមហ៊ុនវៀតណាម DWS Vietnam Fund ភាគហ៊ុនចំនួន៣,៣លានដុល្លារផ្សេងទៀតនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនដុងភូ (Dong Phu)ដែលជាសមាជិកនៃក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាម (Vietnam Rubber Group) ដែលទទួលរងការចោទប្រកាន់ថា ចម្ការកៅស៊ូរបស់ក្រុមហ៊ុននេះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានរំលោភច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ម៉ៃឃើល វ៉េស(Michael West)អ្នកនាំពាក្យប្រចាំតំបន់របស់ធនាគារដចឈើអាល្លឺម៉ង់ កាលពីម្សិលមិញបានបដិសេធចំពោះការអះអាងរបស់អង្គការក្លូបល វីតណេស ដែលលើកឡើងថា ធនាគារនេះបានផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុឲ្យទាំងក្រុមហ៊ុនហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ ឬក្រុមហ៊ុនដុងភូ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ភាគហ៊ុនរបស់មូលនិធិ DWS គឺជារបស់វិនិយោគិនផ្សេងទៀត។ ធនាគារដចឈើផ្ដល់សេវាកម្មរកដៃគូឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនវៀតណាម ហួងអាញ់ យ៉ាឡៃ ដែលបានចុះបញ្ជីជាសាធារណៈ ដូចក្រុមហ៊ុនរាប់ពាន់ដទៃទៀត នៅលើពិភពលោកអ៊ីចឹងដែរ”។
យោងតាមអង្គការសមធម៌កម្ពុជា ដែលជាអង្គការការពារសិទ្ធិលំន៧ៅដ្ឋានបានឲ្យដឹងថា តាមរយៈមូលនិធិ DWS ធនាគារដចឈើ ក៏បានវិនិយោគនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនខេអេសអិល កម្ពុជា (KSL) ជាក្រុមហ៊ុនថៃ ដែលមានចម្ការអំពៅពីរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលក្រុមហ៊ុននេះធ្លាប់ទទួលរងការចោទប្រកាន់ថា បានបង្កឲ្យមានការបណ្ដេញអ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារចេញពីលំនៅដ្ឋាននៅក្នុងតំបន់នោះផងដែរ។មូលនិធិ DWS បានដកហ៊ុនរបស់ខ្លួនពីក្រុមហ៊ុន KSL ក្នុងឆ្នាំ២០១១។
លោក ម៉ៃឃើល វ៉េស មានប្រសាសន៍ថា កិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគចម្ការអំពៅនេះទំនងជាដូចគ្នាទៅនឹងការវិនិយោគហិរញ្ញវត្ថុជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាម ដែលអង្គការក្លូបល វីតណេស បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ជាទូទៅ ធនាគារធំៗដូចជាធនាគារដចឈើ អាចមានវត្តមាននៅក្នុងបញ្ជីភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន ដោយសារតែខ្លួនជាអ្នកគ្រប់គ្រងមូលនិធិ និងផលិតផលផ្សេងទៀត…ដែលគ្រប់គ្រងដោយវិនិយោគិនផ្សេង ខុសពីធនាគារនេះ”៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ អូន ភាព)
ប្រែសម្រួលដោយ ហម សុផាណ្ណា