លោក ហង្ស ពុទ្ធា ដែលទំនងនឹងក្លាយជាបេក្ខជន “អព្យាក្រឹត” នៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប.) ថ្មី បានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា លោកនឹងទទួលយកការជ្រើសតាំងដើម្បីបន្តធ្វើការកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនអាចសម្រេចបាននោះ។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា ដែលជានាយកប្រតិបត្តិជាយូរមកហើយនៃគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជាហៅកាត់ថា និចហ្វិចត្រូវបានជ្រើសតាំង ជាបេក្ខជនសមាជិកអព្យាក្រឹតដោយគណបក្សទាំងពីរកាលពីថ្ងៃអង្គារ បន្ទាប់ពីលោកស្រី ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបានច្រានចោលការតែងតាំងលោកស្រី។
លោកស្រី ពុង ឈីវកេក បានលើកឡើងថា វានឹងមិនអាចបំពេញតួនាទីរបស់លោកស្រីប្រកបដោយឯករាជ្យភាពបានឡើយដោយសារបទប្បញ្ញត្តិដ៏ចម្រូងចម្រាសនៅក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី។
ប៉ុន្តែ លោក ហង្ស ពុទ្ធា ដែលក៏ជាអ្នករិះគន់ច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីមួយរូបដែរនោះបានលើកឡើងថា លោកកំពុងត្រៀមខ្លួនទទួលយកឱកាសនេះ។ លោកបានបន្ថែមថា ទាំងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅមិនទាន់ទាក់ទងមកលោកនៅឡើយទេចាប់តាំងពីលោកត្រូវបានជ្រើសតាំងមក។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំបានធ្វើការសម្រេចចិត្តរួចហើយ ប៉ុន្តែ មានតែគណបក្សចំនួនពីរប៉ុណ្ណោះដែលបានជ្រើសរើសខ្ញុំ ហើយឥឡូវខ្ញុំមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានអ្វីនៅឡើយទេ”។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “យោងតាមបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំ ខ្ញុំអាចចូលរួម ជាមួយ គ.ជ.ប. ថ្មីហើយព្យាយាមធ្វើកំណែទម្រង់ស្ថាប័ននេះឲ្យលើសពីអ្វីដែលគណបក្សនយោបាយអាចធ្វើបាន។ ពួកគេមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ ប៉ុន្តែ ពួកគេមិនបានធ្វើកំណែទម្រង់ទាល់តែសោះ។ ហេតុដូច្នេះ ខ្ញុំនឹងព្យាយាមធ្វើកំណែទម្រង់ស្ថាប័ននេះ។ ខ្ញុំនឹងសហការជាមួយគណបក្សទាំងពីរ ខ្ញុំនឹងប្រើចំណេះដឹងរបស់ខ្ញុំដើម្បីកែប្រែច្បាប់សម្រាប់ការបោះឆ្នោត ហើយក៏នឹងផ្តោតឲ្យបានខ្លាំងលើការធ្វើឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតយល់ដឹងអំពីដំណើរការបោះឆ្នោតផងដែរ”។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា មិនបានប្រាប់ពីផែនការជាក់លាក់ដែលគ្រោងនឹងធ្វើកំណែទម្រង់នេះឡើយ ប៉ុន្តែ អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតរបស់លោកធ្លាប់បានលើកឡើងរួចមកហើយអំពីក្តីព្រួយបារម្ភពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដែលមានបញ្ហា ដោយបាត់ឈ្មោះ និងឈ្មោះជាន់គ្នា ក៏ដូចជាភាពមិនប្រក្រតីតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតជាដើម។
គ.ជ.ប.ថ្មីដែលគណបក្សទាំងពីរសង្ឃឹមថា នឹងអាចបង្កើតបានមុនពេលចូលឆ្នាំថ្មីនាពាក់កណ្តាលខែមេសា នឹងមានបេក្ខជនបួនរូបមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងបួនរូបមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ព្រមទាំងសមាជិកមួយរូបចុងក្រោយ គឺលោក ហង្ស ពុទ្ធា ដែលគណបក្សទាំងពីរអាចទទួលយកបាន។
ស្ថាប័នបោះឆ្នោតថ្មីនេះដែលមានការព្រមព្រៀងគ្នានៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ដែលធ្វើឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិព្រមបញ្ចប់ការធ្វើពហិការមិនចូលសភាក្រោយការបោះឆ្នោតនោះ នឹងជំនួសឲ្យ គ.ជ.ប.ចាស់ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ និងដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ម្តងហើយម្តងទៀតពីបទជួយសម្រួលឲ្យមានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតសម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាច។
ការសម្រេចចិត្តរបស់លោក ហង្ស ពុទ្ធា ក្នុងការទទួលយកការជ្រើសតាំងលោកជាសមាជិកអព្យាក្រឹតនៃ គ.ជ.ប.ថ្មីនេះត្រូវបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញ ដោយចោទប្រកាន់លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងថា ព្យាយាមប្តូរជំហរក្នុងការគាំទ្រការជ្រើសតាំងប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតរូបនេះ។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធស្ពានដ៏សំខាន់ថ្មីមួយឆ្លងកាត់ទន្លេមេគង្គនៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងលោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា លោក សម រង្ស៊ី បានព្យាយាមប្តូរជំហរចំពោះការគាំទ្រការជ្រើសតាំងលោក ហង្ស ពុទ្ធា មិនយូរប៉ុន្មានមុនពេលការជ្រើសតាំងត្រូវបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃអង្គារ ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “អ្វីៗស្ទើរតែចប់សព្វគ្រប់ទៅហើយ ប៉ុន្តែ កាលពីម្សិលមិញ ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី បានផ្ញើលិខិតមក។ ខ្ញុំសូមទោសឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ចំពោះបញ្ហានេះ ព្រោះខ្ញុំត្រូវការពន្យល់ហេតុផល”។
លោក ហ៊ុន សែន បានអានលិខិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានលើកឡើងថា លោកទទួលបានព័ត៌មានថា លោក ហង្ស ពុទ្ធា មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមធ្ងន់ធ្ងរ ហើយប្រហែលជាមិនអាចបំពេញតួនាទីរបស់លោកនៅក្នុងគ.ជ.ប.ថ្មីបានឡើយដោយសារលោកត្រូវការពេលវេលាព្យាយាលជំងឺ។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា “វាមានន័យថា គេគិតថា លោក ហង្ស ពុទ្ធា នឹងស្លាប់ពីរ ឬបីឆ្នាំក្រោយ។ វាគឺជាការប្រមាថដ៏ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះជីវិតរបស់លោក ហង្ស ពុទ្ធា ព្រោះបើតាមខ្ញុំដឹងគាត់មិនទាន់មានអាយុលើសពីប្រហែល៥០ឆ្នាំផង”។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “ខ្ញុំសូមទោសឯកឧត្តម ដែលខ្ញុំមិនអាចទទួលយកសំណើរបស់ឯកឧត្តមបាន។ ដំបូងឡើយយើងបានព្រមព្រៀងគ្នាតាមរយៈការឆ្លើយឆ្លងសារចំពោះការយល់ព្រមទទួលយកបេក្ខភាព ហង្ស ពុទ្ធា “។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “តាមដឹងលោក ហង្ស ពុទ្ធា គ្មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមទេ។បើទោះជាគាត់មានជំងឺនេះមែន ក៏ច្បាប់មិនបានហាមឃាត់មិនឲ្យឈរឈ្មោះនោះដែរ។ មិនថាជំងឺទឹកនោមផ្អែម សូម្បីជំងឺអេដស៍នៅតែឈរឈ្មោះបានដែរ”។
លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងទៀតថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងនៅតែរក្សាជំហរជ្រើសតាំងលោក ហង្ស ពុទ្ធា ជាសមាជិកអព្យាក្រឹតនៃគ.ជ.ប.ថ្មីដដែល។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ប៉ុន្តែ វាមានពីរផ្លូវ គឺអាចបោះឆ្នោត ឬមិនបោះឆ្នោតតែបេក្ខភាពវានៅតែជា ហង្ស ពុទ្ធា”។
យោងតាមច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីដែលត្រូវបានអនុម័តកាលពីសប្តាហ៍មុន គ.ជ.ប.ចាស់ដែលមានសមាជិកមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលើសលប់នឹងនៅតែបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួនរហូតទាល់តែសមាជិកទី៩នៃ គ.ជ.ប.ថ្មីស្បថចូលកាន់តំណែង។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកគ្មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមទេ ហើយមានសុខភាពល្អគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បម្រើការជូនស្ថាប័នបោះឆ្នោតថ្មីនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំគ្មានបញ្ហាដូចគេនិយាយទេ ខ្ញុំមិនយល់សោះអំពីបញ្ហានេះ។ ប្រហែលវាជាល្បែងនយោបាយហើយមើលទៅ។ ប្រសិនបើអ្នកនយោបាយចង់លេងល្បែងនយោបាយជាមួយនឹងបេក្ខភាពរបស់ខ្ញុំនោះ អ៊ីចឹងខ្ញុំចង់សួរថា ហេតុអីបានជាគេធ្វើដូច្នេះ”។
មិនយូរប៉ុន្មានបន្ទាប់ពីសុន្ទរកថា របស់លោក ហ៊ុន សែន លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍តាមរយៈទូរស័ព្ទថា ឥឡូវនេះលោកសប្បាយចិត្តដោយដឹងថា លោក ហង្ស ពុទ្ធា គ្មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមធ្ងន់ធ្ងរដែលតម្រូវឲ្យមានការព្យាបាលទៀងទាត់នោះ ហើយលោកគាំទ្រចំពោះការជ្រើសតាំងលោក [ហង្ស ពុទ្ធា ]ជាសមាជិកនៃគ.ជ.ប.។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូបេនះបានមានប្រសាសន៍បន្តថា “យើងបានពិនិត្យពិចៃលើពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនោះ ហើយឥឡូវយើងដឹងច្បាស់ហើយថា វាមិនមែនជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរទេ ហើយវាមិនមែនជាការរាំងលោក ហង្ស ពុទ្ធា ក្នុងការបំពេញតួនាទីរបស់លោកនោះឡើយ”។
ការជ្រើសតាំងសមាជិកសម្រាប់គ.ជ.ប.ថ្មីនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃច័ន្ទ ដោយនឹងមានកិច្ចប្រជុំរវាងសមាជិកសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលគ្រោងធ្វើឡើងនៅរដ្ឋសភានាថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា ដើម្បីជ្រើសតាំងជាផ្លូវការនូវសមាជិកទី៩ដែលនឹងមានតួនាទីនៅក្នុងគ.ជ.ប.។
មន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានលើកឡើងថា គណបក្សកាន់អំណាចនឹងមិនបង្ហាញបេក្ខភាពទាំងបួនរូបរបស់ខ្លួនឡើយរហូតទាស់តែរយៈពេលនៃការជ្រើសតាំងត្រូវបានបញ្ចប់ រីឯលោក សម រង្ស៊ី វិញបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ដូច្នេះដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងបានជ្រើសរើសបេក្ខជនទាំងនោះនៅក្នុងចិត្តរួចហើយ ប៉ុន្តែ ដរាបណានៅមិនទាន់ដាក់ពាក្យមក យើងមិនអាចបង្ហាញឈ្មោះពួកគាត់បានឡើយ។ នៅពេលណាពួកគាត់ផ្តល់ឯកសារជូនរដ្ឋសភា យើងនឹងបង្ហាញឈ្មោះពួកគាត់”។
ក្រោយការបង្កើតគ.ជ.ប.រួច កំណែទម្រង់សំខាន់ៗដែលត្រូវបានសន្យាកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា នឹងត្រូវបញ្ចប់ ហើយអំឡុងសុន្ទរកថាកាលពីម្សិលមិញ លោក ហ៊ុន សែន បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨រួចហើយ។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ដោយរំឭកឡើងវិញពីការដកប្រាក់យ៉ាងច្រើនពីគណនីធនាគារ និងការទិញសាំងយកមកស្តុកទុកអំឡុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ថា “មានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទើបមានសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ។គណបក្សដទៃមិនសំខាន់ ”។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “[ប្រជាពលរដ្ឋ] អាហ្នឹងមើលឲ្យច្បាស់ក្រែងលោអត់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា វាក្រឡាប់”៕ស៊ុយឈាង