អ្នកលួចបន្លំជាជនជាតិអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរពីរនាក់ដែលជាប់ទោសមានឈ្មោះក្នុងចំណោមកូនហ៊ុនប្រាំនាក់ ក្នុងនោះមានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ អង្គ វង្សវឌ្ឍានា ម្នាក់ដែរ នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនក្រៅប្រទេសដែលលែងមានរូបរាងទៅហើយ មានមូលដ្ឋាននៅកោះ វឺហ្ជីន (Virgin Islands) របស់អង់គ្លេស ក្នុងឯកសារដ៏ច្រើនចុងក្រោយរបស់ “ឯកសារប៉ាណាម៉ា” ដែលបានបញ្ចេញឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃអង្គារ។
ព័ត៌មានសម្រាំងស្តីពីក្រុមហ៊ុនក្រៅប្រទេសជាង២០០.០០០ក្រុមហ៊ុនត្រូវបានចេញឲ្យដឹងជាសាធារណដោយក្រុមអ្នកកាសែតស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ (ICIJ) ជាសេចក្តីរាយកាណ៍ទី២នៃទិន្នន័យដែលផ្អែកលើ១១លានឯកសារ ដែលលេចធ្លាយពីក្រុមហ៊ុនច្បាប់ប៉ាណាម៉ា ម៉ូសាក់ ហ្វុនសេកា (Mossack Fonseca)។
សេចក្តីរាយការណ៍ដំបូងរបស់ ICIJ កាលពីខែមុនបង្ហាញឲ្យដឹងថា លោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា បានចំណាយ៥.០០០ដុល្លារសម្រាប់ទិញហ៊ុនក្នុងក្រុមហ៊ុន RCD International Limited ដែលកើតមានតែក្នុងរយៈពេលជាងបីឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីបានចុះបញ្ជីនៅដើមឆ្នាំ២០០៧។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌បានគំរាមថានឹងប្តឹងទាក់ទិននឹងព័ត៌មាននេះ។
បើទោះជាក្រុមហ៊ុននានានៅក្រៅប្រទេសអាចត្រូវគេប្រើសម្រាប់លាងលុយកខ្វក់និងការគេចពន្ធក៏ដោយ ក៏គោលបំណងរបស់ក្រុមហ៊ុន RCD International Limited នៅមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ។
កូនហ៊ុនបួននាក់ដូចគ្នានឹងលោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា ក្នុងក្រុមហ៊ុននេះ ក៏ត្រូវបានបញ្ចេញឲ្យដឹងជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃអង្គារដែរ។ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងនោះគឺមានបុរសពីរនាក់ជាប់ចោទពីបទក្លែងឯកសារនៅក្រុងភ្នំពេញកាលពីខែធ្នូឆ្នាំ២០១០ តែពីរខែប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុន RCD ត្រូវបានលុបចេញពីការចុះបញ្ជីដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្រុងហុងកុង។
លោក គៀត ចន្ទថារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យនគរបាលជាតិ បាននិយាយនៅពេលនោះថា រេ ឆាត ដាំ (Ray Chhat Dam) និង សួស សារឿន (Soush Saroeun) ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១០ដោយនាយកដ្ឋានសន្តិសុខផ្ទៃក្នុងនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ រួមជាមួយសហការីពីរអ្នកផ្សេងទៀត ពីបទសង្ស័យថាបានបញ្ជូនប្រាក់៥០០លានដុល្លារជាមូលប្បទានប័ត្រក្លែងក្លាយ។
ឈ្មោះរបស់លោក សារឿន ត្រូវបាន ICIJ ប្រកបខុសទៅជា សាឃឿន (Sakoeun) យ៉ាងនេះក្តី ក្រុមហ៊ុនបានចេញសេចក្តីថ្លែងបដិសេធថា ឈ្មោះមួយចំនួនអាចប្រកបខុសដោយសារតែគុណភាពអន់នៃឯកសារស្គេន។
លោក ដាំ ដែលនាមត្រកូលរបស់គាត់ត្រូវគេប្រកបខុសទៅជា បាំ (Bam) នោះ នៅតែមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីជាប្រធានការិយាល័យគ្រប់គ្រងរតនាគារអន្តរជាតិ (Office of International Treasury Control) ជាអង្គការក្លែងក្លាយមួយដែលអះអាងលើវិបសាយរបស់ខ្លួនថា ខ្លួនទទួលបានឋានៈជាអង្គភាពអធិបតេយ្យពីអង្គការសហប្រជាជាតិ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ លោក សុវណ្ណា ម៉ាន់ (Sovanna Mann) អ្នកនាំពាក្យអង្គការសហប្រជាជាតិ បានបដិសេធការជាប់ពាក់ព័ន្ធណាមួយរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិនិងក្រុមហ៊ុននេះ ដែលអះអាងលើវិបសាយរបស់ខ្លួនថា “ធ្វើអំពើល្អច្រើនសម្បើមសម្រាប់ប្រជាជាតិនិងប្រជាជនលើពិភពលោក” ដោយចំណាយធនធានដែលខ្លួនមាន”។
វេបសាយនោះអះអាងថា អង្គការនេះ “ជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំបំផុតនិងតែមួយគត់ផ្នែកមាសនិងប្លាទីនក្នុងពិភពលោក” ដែលខ្លួនប្រើដើម្បី “ផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុឲ្យប្រទេសណាមួយ”។
កាសែត ហ្វីជី សាន់ (Fiji Sun) បានរាយការណ៍នៅឆ្នាំ២០០៦ថា អង្គការនេះត្រូវបានគេបញ្ចេញឲ្យដឹងថា “ក្លែងក្លាយ” បន្ទាប់ពីមានការសន្យាបំផ្លើសច្រើនថានឹងវិនិយោគ៣,៥ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីបង្កើតធនាគារហ្វីជីក្នុងស្រុកមួយដែលបានដួលរលំ។
អ៊ុច សុផល មេធាវីតំណាងលោក ដាំ នៅក្រុងភ្នំពេញ បានបញ្ជាក់ថា កូនក្តីរបស់លោក និងលោក សារឿន ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១០ និងជាប់ចោទពីបទក្លែងឯកសារ។
លោកបាននិយាយថា “រេ ដាំ (Ray C Dam) បានជាប់ពន្ធនាគារប្រហែលពីរខែ ហើយបន្ទាប់មកគាត់ត្រូវបានដោះលែង ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនដឹង ថាតើ សួស សារឿន ត្រូវបានដោះលែងក្នុងពេលតែមួយឬយ៉ាងណាទេ”។ លោកបាននិយាយបន្ថែមថា លោកមិនបានពាក់ព័ន្ធទៀតនឹងករណីនេះទេ។
លោក កែម សារិន ប្រធាននាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បាននិយាយថា លោកមិនបានដឹង ថាតើអ្នកទាំងពីរស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឬទេ។
នាយកដ្ឋានផ្តល់សេវាឥឡូវនេះស្ថិតនៅទីតាំងក្នុងខណ្ឌដូនពេញ ដែលលំនៅរបស់លោក សារឿន ត្រូវចុះក្នុងឯកសារ ICIJ។ អ្នកទទួលភ្ញៀវម្នាក់នៅអគារផ្ទះល្វែងនោះបាននិយាយថា គ្មាននរណាមានឈ្មោះលោក សារឿន បានរស់នៅទីនោះទេ។
យោងតាមឯកសាររដ្ឋាភិបាលដែលអាចទទួលបានតាមអីុនធឺណិតឲ្យដឹងថា កូនហ៊ុនផ្សេងទៀតក្នុងក្រុមហ៊ុន RCD International Limited គឺ Arthur Chan Wai Kong ស្ថិតនៅឥណ្ឌូណេស៊ី និង ឡឹក បុប្ផា (Lek Bopha) ដែលធ្លាប់ធ្វើជាទីប្រឹក្សានៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ហើយមានងារ “ឧកញ៉ា” សម្រាប់អ្នកដែលបានផ្តល់អំណោយច្រើនដល់រដ្ឋ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃអង្គារបាននិយាយថា លោកមិនដែលបានឮឈ្មោះលោក បុប្ផា ទេ។
លោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា មិនអាចទាក់ទងបានទេកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោកធ្លាប់បានបដិសេធថា លោកមិនដែលមានភាគហ៊ុនក្នុងក្រុមហ៊ុននៅក្រៅប្រទេសទេ។
លោកបាននិយាយក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសេវាព័ត៌មានថ្មីៗកាលពីខែមេសាថា “ខ្ញុំមិនស្គាល់ក្រុមហ៊ុននោះទេ។ តើខ្ញុំអាចទិញភាគហ៊ុនរបៀបណា”?។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា លោកមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយ ថាតើលោករដ្ឋមន្ត្រីបានស្គាល់លោក ដាំ ឬ លោក សារឿន ឬទេ ព្រោះវាជារឿងផ្ទាល់ខ្លួន។
ឯកសារដ៏ច្រើនចុងក្រោយនេះត្រូវបានបញ្ចេញឲ្យដឹងដោយ ICIJ តាមរយៈមូលដ្ឋានទិន្នន័យដែលអាចស្វែងរកបាន។ បើទោះជាមនុស្ស៣០នាក់ “ដែលជាប់ទាក់ទងនឹង” ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវគេបញ្ចេញឈ្មោះក្តី ក៏លោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា និងលោក បុប្ផា ទំនងជាមន្ត្រីសាធារណៈពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះក្នុងក្រុមមួយ ដែលសុទ្ធតែជាពលរដ្ឋឯកជន៕ និត