ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ទំនងនឹងបោះឆ្នោតលើដំណោះស្រាយមួយនៅថ្ងៃពុធ ទី២១ ធ្នូ នេះ ដោយតម្រូវឱ្យបញ្ចប់អំពើហិង្សានៅភូមា ហើយប្រាប់ពួកយោធាឱ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ ក្នុងនោះមានទាំងអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដែលជាមេដឹកនាំកម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ។
នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters ដែលបានចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី២០ ធ្នូ នេះ ដែលស្រង់សម្ដីរបស់ប្រភពអ្នកការទូតនៅក្រុងញូវយ៉ក។
ប្រទេសភូមាធ្លាក់ក្នុងរបបសឹក និងធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនៅពេលពួកយោធាធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍បញ្ចប់របបប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះ។
ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ ពួករដ្ឋប្រហារដែលប្លន់អំណាចពីរដ្ឋាភិបាលអ្នកស្រី ស៊ូជី បានចាប់ខ្លួនអ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនប្រឆាំងជិតមួយម៉ឺនប្រាំមួយពាន់នាក់មកដល់ពេលនេះ ក្នុងនោះមានអ្នកស្រី ស៊ូជី លោកប្រធានាធិបតី មីន ម្យីន រួមនឹងអ្នកនយោបាយក្រុមគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិប្រជាធិបតេយ្យជាង ៣០០នាក់។
បើនិយាយពីការស្លាប់ប្រជាជនវិញដោយពួកយោធាសម្លាប់ក្នុងការវាយបង្ក្រាប និងសម្លាប់ដោយវាយប្រហារក្នុងសង្គ្រាមជិត ៦ពាន់នាក់។
ចំពោះអំពើហិង្សាទៅលើសហគមន៍មូស្លីមនៅរដ្ឋរ៉ាក់ខើយ នៅតែបន្តមកដល់ពេលនេះ។ ហិង្សាផ្ទុះឡើងតាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៧ បណ្ដាលឱ្យមានជនភៀសខ្លួនទៅនៅប្រទេសបង់ក្លាដេស ជាង ៧០ម៉ឺននាក់ និងត្រូវបានពួកយោធាសម្លាប់រាប់ពាន់នាក់។ របបសឹកភូមាកំពុងតែជាប់ឈ្មោះជាអ្នកប្រព្រឹត្តិឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិទៅលើសហគមន៍រ៉ូហីងយ៉ា។
កន្លងមក ប្រទេសមហាអំណាចដែលរាំងខ្ទប់ដំណោះស្រាយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ គឺប្រទេសចិន និងរុស្ស៊ី។ រាល់សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទាមទារឱ្យពួកយោធាបញ្ចប់ហិង្សា និងថ្កោលទោសរបបសឹក ក៏ប្រទេសមហាអំណាចពីរនេះតែងតែបោះឆ្នោតជំទាស់ដែរ។
ប្រសិនបើប្រទេសពីរនេះបន្តបោះឆ្នោតជំទាស់ទៀត នោះដំណោះស្រាយនេះមិនអាចក្លាយជាវិធានការដើម្បីយកទៅអនុវត្តនៅប្រទេសភូមាបាននោះទេ។
អ្នកការទូតរបស់ពួកបស្ចិមប្រទេស និងអ្នកសង្កេតការណ៍អះអាងថា កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអំពីវិបត្តិនៅប្រទេសភូមា ហើយដែលឈានដល់ការតម្រូវឱ្យពួកយោធាដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់នោះ ទំនងប្រទេសចិន និងរុស្ស៊ីបន្តបោះឆ្នោតជំទាស់។
ពួកអ្នកសង្កេតការណ៍មើលឃើញថា ប្រទេសទាំងពីរនេះអាចមានហេតុផលក្នុងការជំទាស់។ ហេតុផលនោះ គឺពួកគេចាត់ទុកថាសេចក្ដីព្រាងដំណោះស្រាយរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស មិនឈរលើគោលការណ៍អព្យាក្រឹតនោះទេ ដោយមើលទៅការដាក់គំនាបលើពួកយោធាបែរជាលម្អៀងទៅរកក្រុមប្រឆាំង។
បើនិយាយពីមហាអំណាចរុស្ស៊ីវិញ គឺប្រទេសនេះពិបាកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តខ្លាំងណាស់ ព្រោះខ្លួនគេផ្ទាល់កំពុងតែប្រើហិង្សាយ៉ាងខ្លាំងទៅលើប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ក្នុងសង្គ្រាមរយៈពេល ១០ខែមកនេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការឈានទៅរកការបោះឆ្នោតរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិលើកនេះ វាមិនមែនផ្ដើមចេញពីកម្ពុជាជាប្រធានអាស៊ាននោះទេ តែវាផ្ដើមចេញពីការជំរុញរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងសិង្ហបុរី ដែលពួកគេបានទៅចូលរួមប្រជុំមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីអំឡុងខែកញ្ញា ហើយបានលើកសំណើនេះទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។
ឥឡូវនេះ ដំណោះស្រាយដែលឈានទៅដល់ការបោះឆ្នោត គឺជាសេចក្ដីព្រាងដែលធ្វើឡើងដោយប្រទេសអង់គ្លេស ជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍មួយក្នុងចំណោមប្រទេសនេះ។ នៅក្នុងមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអាសនៈប្រទេសភូមា នៅតែចំហទុកនៅឡើយ ប៉ុន្តែតំណាងរដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នកស្រី ស៊ូជី គឺលោក ក្យ៉មូធុង នៅតែមានវត្តមាននៅស្នាក់ការអង្គការសហប្រជាជាតិដោយតំណាងរដ្ឋាភិបាលដែលពួកយោធាផ្ដួលរំលំកាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។
ចំណែកឯពួកយោធា ពុំមានតំណាងរបស់ខ្លួនអ្វីទាំងអស់ ទោះជានៅវេទិកាក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ។
មកដល់ពេលនេះ សង្គ្រាម និងហិង្សានៅតែផ្ទុះខ្លាំងនៅលើទឹកដីនៃប្រទេសភូមា ដែលនាំទៅរកសង្គ្រាមស៊ីវិលកាន់តែរីករាលដាលនៅពេលនេះ ហើយជនភៀសខ្លួនក៏កើនឡើងជាច្រើនសែននាក់ទៀតផង។ ភូមាជាសមាជិកមួយនៃសមាគមអាស៊ាន។
របបសឹកនេះពុំមានសិទ្ធិស្របច្បាប់នៅលើវេទិកានៃសមាគមនេះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ចិនដែលគេចោទថានៅតែជួយរបបសឹកភូមា ទើបប្រទេសនេះតែងបន្តគាំទ្រសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្ម និងការផ្ដល់អាវុធទៅឲ្យរបបសឹកភូមា ដែលធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងចិន និងភូមា នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះដូចជារឿងធម្មតា ដោយចិនមិនខ្វល់ការរិះគន់ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិដែលចោទថាជួយទ្រទ្រង់របបសឹកភូមា។
ដូច្នេះហើយបានជាប្រភពរបស់អ្នកការទូតនៅឯក្រុងញ៉ូវយ៉ក ដាក់ការសង្ស័យថា ប្រទេសចិន និងប្រទេសរុស្ស៊ីអាចជាអ្នកបោះឆ្នោតរាំងខ្ទប់មិនឱ្យមានដំណោះស្រាយរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិទៅលើរបបសឹកនោះទេ៕