អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ការឃុំខ្លួនមិនចាំបាច់លើកុមារនៅក្នុងពន្ធនាគារ ដោយចាត់ទុកការឃុំខ្លួននេះថាជារំលោភសិទ្ធិអនីតិជន និងអត្ថប្រយោជន៍របស់កុមារយ៉ាងខ្លាំង ទាំងការដាក់នៅក្នុងពន្ធនាគារដែលមានស្រាប់ ឬពន្ធនាគារថ្មី។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី០១ ខែមិថុនា នេះ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លើកឡើងថា យ៉ាងតិចណាស់មានកុមារ ៨២នាក់កំពុងរស់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាមួយម្តាយដែលជាប់ទោស ហើយមានស្ត្រី និងក្មេងស្រី ៣០នាក់ផ្សេងទៀតកំពុងតែមានផ្ទៃពោះនៅក្នុងពន្ធនាគារ គិតត្រឹមខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ។
ករណីនេះ លីកាដូស្នើឲ្យដាក់ពួកគេនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បីឲ្យម្តាយរបស់ក្មេងៗ និងស្ត្រី ឬក្មេងស្រីដែលកំពុងមានផ្ទៃពោះទាំងនោះអាចថែរក្សាទំនាក់ទំនងរវាងម្តាយ និងកូននៅឯផ្ទះ។
ចំពោះចំនួនអនីតិជនដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារទាំង ១៩កន្លែងវិញ ក៏មានការកើនឡើងជាង ៣០% ដែលជាចំនួនលើសពីចំនួននៅក្នុងឆ្នាំមុនរហូតដល់ទៅ ១៦៥៨នាក់ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងនោះប្រហែល ៩៦% នៃអនីតិជនទាំងនោះជាកុមារា ៥២% នៃកុមារទាំងនោះ គឺកំពុងតែជាប់ឃុំជាបណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ និង ៣៧% ផ្សេងទៀតកំពុងរង់ចាំសាលក្រមស្ថាពរ។
លីកាដូអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលក្នុងនោះរួមមានក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងស្ថាប័នតុលាការ ឲ្យធ្វើការដោះស្រាយជាបន្ទាន់ចំពោះវិបត្តិដែលកុមារជាច្រើននាក់កំពុងជាប់ និងចម្រើនវ័យនៅក្នុងពន្ធនាគារដ៏ចង្អៀតណែន ហើយដែលការឃុំខ្លួនលើកុមារទាំងនោះ គឺមិនមានភាពចាំបាច់ទាល់តែសោះ។ ក្នុងនោះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវអនុវត្តវិធានការដាក់ឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នលើគ្រប់អនីតិជន ស្ត្រី ឬក្មេងស្រីមានផ្ទៃពោះ និងម្តាយដែលមានកូនតូច និងអនុវត្តជម្រើសទោសដទៃទៀតជំនួសឲ្យការឃុំឃាំង ដូចគ្នាដែរទៅនឹងការអនុវត្តវិធានការចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសគ្រឿងញៀនតូចតាច។
ការទាមទារដូច្នេះ ដោយអង្គការលីកាដូថាដើម្បីធានាគ្រប់អនីតិជនទាំងអស់ដែលត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ទទួលបានមេធាវីការពារ និងត្រូវទទួលបានការជូនដំណឹងអំពីសិទ្ធិស្នើសុំនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន។ មួយវិញទៀត ដើម្បីធ្វើឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងនូវលក្ខខណ្ឌនៅក្នុងពន្ធនាគារ ដើម្បីធានាថាអ្នកជាប់ឃុំម្នាក់ៗ រួមទាំងអនីតិជនទទួលបាននូវអាហារូបត្ថម្ភសមរម្យ ការថែទាំសុខភាព ការសួរសុខទុក្ខពីក្រុមគ្រួសារ និងមានឱកាសក្នុងការអភិវឌ្ឍខ្លួន និងជាពិសេសការកាត់បន្ថយនូវចំនួនអ្នកជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារ។
លើសពីនេះ ការឃុំខ្លួននេះមានផលប៉ះពាល់លើកុមារភាពធ្ងន់ធ្ងរ ហើយអាចកាន់តែអាក្រក់ខ្លាំងទៅៗនៅពេលដែលនៅក្នុងពន្ធនាគារមានភាពចង្អៀតណែន និងកង្វះនូវអនាម័យ ដែលស្ថានភាពនេះបានកើតមានឡើងនៅក្នុងប្រព័ន្ធពន្ធនាគារនៅក្នុងប្រទេសទាំងមូល។
លើសពីនេះ ពន្ធនាគារជាច្រើនដែលអង្គការលីកាដូបានធ្វើការងារជាមួយ គឺមានអនីតិជនជាច្រើនតែងតែមិនត្រូវបានដាក់ឲ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីពន្ធនាគារសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យនោះទេ ខណៈពន្ធនាគារទាំងនោះមានផ្ទុកមនុស្សជាមធ្យម ២៥០% នៃសមត្ថភាពស្តង់ដារដែលពន្ធនាគារទាំងនោះអាចដាក់បាន ដោយគិតត្រឹមខែមេសា នេះ។
លីកាដូថា ពន្ធនាគារចំនួន ៣កន្លែងទៀតមានផ្ទុកមនុស្សរហូតដល់ទៅជាង ៤៥០% នៃសមត្ថភាពដែលអាចដាក់បានទៅទៀត ហើយអ្នកដែលត្រូវជាប់ឃុំរួមទាំងកុមារផងដែរ តែងតែរាយការណ៍ពីកង្វះខាតនូវអាហារ ទឹក កន្លែងគេងសមរម្យ និងទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមគ្រួសារ ហើយអ្នកទាំងនោះត្រូវចំណាយថវិកាបន្ថែមដើម្បីបំពេញតម្រូវការទាំងនោះ។
រីឯការទទួលបាននូវការថែទាំសុខភាព និងជំនួយវិញ គឺមិនគ្រប់គ្រាន់ស្មើភាពគ្នានោះទេ ដែលនេះនឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតទាំងម្តាយ និងកូនរបស់ពួកគេផងដែរ។
លីកាដូថា ច្បាប់ស្ដីពីយុត្តិធម៌អនីតិជន បានចែងថា ការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ គឺជាជម្រើសចុងក្រោយសម្រាប់កុមារ ដោយយោងទៅតាមគោលការណ៍នៃការសន្មតជាមុនថាគ្មានទោស និងដើម្បីលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់នូវប្រភេទទោសផ្សេងៗទៀត ក៏ដូចជាទោសសហគមន៍។ ដូចគ្នានេះដែរ ការប្រើប្រាស់ការព្យួរទោស ឬការដោះលែងដោយមានលក្ខខណ្ឌ គួរត្រូវបានប្រើប្រាស់ជំនួសឱ្យការដាក់ទោសពន្ធនាគារមកលើកុមារ។
ក៏ប៉ុន្តែមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ជម្រើសផ្សេងៗទាំងនេះនៅមិនទាន់បានតុលាការយកមកប្រើប្រាស់នៅឡើយទេ ហើយចំនួនអនីតិជនដែលជាប់ឃុំនៅតែបន្តហក់ឡើងយ៉ាងខ្ពស់ ដែលជាសញ្ញាមួយគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។
ការទាមទាររបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងឱកាសនៃការប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិនៃសិទិ្ធកុមារ ឆ្នាំ២០២៣៕