កាលពីសប្ដាហ៍មុន វិមានក្រឹមឡាំងបានជូនដំណឹងទៅរដ្ឋាភិបាលអាហ្វ្រិកខាងត្បូង វិញថា លោកប្រធានាធិបតី វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន នឹងមិនទៅចូលរួមប្រជុំកំពូលនៃមេដឹកនាំអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ឬហៅកាត់ថា BRICS ដែលនឹងធ្វើនៅលើទឹកដីនៃប្រទេសអាហ្វ្រិកមួយនេះនៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ខាងមុខនេះទេ។
តែសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រុងមូស្គូ មិនបានបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុនោះទេ គ្រាន់តែប្រាប់ថា លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហ្សេហ្គេស ស្គូយរូវ ត្រូវទៅជំនួសលោក ពូទីន។
នេះជាចំណោទមួយដែលត្រូវលើកមកចោទសួរថា ហេតុអ្វីបានជាមហាបុរសខ្លាំងនៅរុស្ស៊ី ដូរជំហរបែបនេះ ដែលកន្លងមកតែងតែប្រកាសថាលោក ពូទីន ត្រូវតែទៅចូលរួមប្រជុំនៃមេដឹកនាំ BRICS ទោះជាលោកប្រឈមមុខនឹងដីកាចាប់ខ្លួនរបស់ ICC ក៏ដោយ។
ក្រុមប្រទេសសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ៥ប្រទេសដែលហៅកាត់ថា BRICS មានប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។
គេនៅចាំបានថា កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ នៅពេលតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ICC ចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោក ពូទីន ក្នុងសំណុំរឿងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន មន្ត្រីកំពូលៗរបស់វិមានក្រឹមឡាំង បានចេញសារព្រមានបាញ់មីស៊ីលលើប្រទេសណាដែលហ៊ានចាប់ខ្លួនលោក ពូទីន បញ្ជូនទៅឱ្យ ICC ដោយហៅប្រទេសនោះថាប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយនឹងរុស្ស៊ី។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ពួកមន្ត្រីទាំងនោះព្រមានបាញ់មីស៊ីលប៉ាលីស្ទិចកម្ទេចការិយាល័យ ICC នៅក្រុងឡាអេ ប្រទេសហុឡង់ដ៍ ទៀតផង។ បន្ថែមលើសពីនេះ របបនៅក្រុងមូស្គូបានសម្រេចវាយបកតុលាការ ICC វិញ ដោយសម្រេចដាក់ឈ្មោះរដ្ឋអាជ្ញា និងចៅក្រមរបស់តុលាការអន្តរជាតិនេះនៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់រុស្ស៊ី ដែលត្រូវចាប់ខ្លួនទៀតផង។
ក្រុងមូស្គូ បានជូនដំណឹងទៅបណ្ដាប្រទេសជាសម្ព័ន្ធភាពរបស់ខ្លួនឱ្យចាប់ខ្លួនរដ្ឋអាជ្ញា និងចៅក្រមរបស់តុលាការ ICC មកប្រគល់ឱ្យអាជ្ញាធររុស្ស៊ី។
តែចំពោះអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលជាភាគីស្ថាបនិកនៃតុលាការ ICC បានប្រកាសថា កាតព្វកិច្ចក្នុងការអនុវត្តតាមការបង្គាប់របស់ ICC គឺជាការពិបាកបំផុត ហើយម្យ៉ាងទៀត ក្រុមប្រឆាំងដាក់គំនាបជាខ្លាំងទៅលើរដ្ឋាភិបាលដែលថាត្រូវឃាត់ខ្លួនលោក ពូទីន បើពុំនោះទេ អាហ្វ្រិកខាងត្បូងលែងមានតម្លៃទៀតហើយនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ព្រោះតែផ្ដល់និទ្ទណ្ឌភាពចំពោះឧក្រិដ្ឋជន។ បើផ្អែកតាមលក្ខន្តិកៈក្រុងរ៉ូម អាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលជាប្រទេសសមាជិករបស់ ICC ត្រូវតែអនុវត្តដីកាចាប់ខ្លួនរបស់តុលាការអន្តរជាតិនេះ។
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលនាំឱ្យលោក ពូទីន ដូរជំហរមិនសម្រេចទៅកាន់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង?
រឿងនេះគេអាចគិតទៅរកហេតុផលយ៉ាងតិចចំនួន ២ នៅចំពោះមុខវិមានក្រឹមឡាំង៖
- ទី១ គេអាចគិតថា លោក ពូទីន និងវិមានក្រឹមឡាំង មិនចង់ឃើញអ្នកនយោបាយនៃប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបែកបាក់គ្នាព្រោះតែវត្តមានរបស់លោក ពូទីន នៅលើទឹកដីអាហ្វ្រិកមួយនេះក្នុងពេលអង្គការ BRICS ដំណើរការប្រជុំកំពូល។ បើអ្នកនយោបាយអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបែកបាក់គ្នា អាចនាំទៅរកការបាក់មុខបាក់មាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនៅវេទិកាអន្តរជាតិ ព្រោះក្រុមបក្សប្រឆាំងបានប្ដឹងទៅអគ្គរដ្ឋអាជ្ញារបស់ប្រទេសនេះរួចហើយ ដោយទាមទារថាត្រូវតែអនុវត្តកាតព្វកិច្ចរបស់ ICC។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រុមប្រឆាំងព្រមានប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង លោក Cyril Ramaphosa ថាត្រូវតែឃាត់ខ្លួនលោក ពូទីន ឱ្យ ICC បើពុំនោះទេ លោក Ramaphosa ត្រូវឆ្លើយចំពោះមុខសមាជិកសភា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អាហ្វ្រិកខាងត្បូងអាចប្រឈមនឹងការថ្កោលទោសពីបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិក ICC ដែលមាន ១២៣ប្រទេស ជាពិសេសក្រុមបស្ចិមប្រទេស។ ប្រទេសលោកខាងលិចដែលអាមេរិកជាមេដឹកនាំធំជាងគេ បានទទូចដល់ប្រទេសទាំងអស់ ជាពិសេសប្រទេសទាំង ១២៣ ជាភាគីហត្ថលេខីនៃតុលាការ ICC ត្រូវឃាត់ខ្លួនលោក ពូទីន បើមេដឹកនាំវិមានក្រឹមឡាំងជាន់ដីប្រទេសទាំងអស់នេះ។ ការឃាត់ខ្លួនលោក ពូទីន បញ្ជូនឱ្យរដ្ឋអាជ្ញា ICC គឺជាការចូលរួមបំបាត់និទ្ទណ្ឌភាពដែលមេដឹកនាំប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមមិនត្រូវផ្ដល់ឱកាសឲ្យរួចខ្លួនបានឡើយ។
- ទី២ គេមើលឃើញវិមានក្រឹមឡាំង ជាពិសេសលោក ពូទីន ផ្ទាល់មានចំណុចខ្សោយក្នុងជំហររបស់ខ្លួន ដែលអាចគិតថាវត្តមានរបស់លោកនៅលើទឹកដីមួយដែលជាសមាជិករបស់ ICC ងាយប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួន។ ក្រុងមូស្គូ ទំនងអាចគិតថា កម្លាំងសម្ងាត់របស់ ICC ដែលសហការជាមួយប៉ូលិស Interpol អាចមាននៅលើទឹកដីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ហើយអាចចាប់ខ្លួនលោក ពូទីន ទៅឱ្យ ICC។ ណាមួយទៀត លោក ពូទីន អាចមិនចង់ឃើញយន្តហោះដឹកលោក ត្រូវអាហ្វ្រិកខាងត្បូងហាមចុះចតនៅពេលយន្តហោះនោះទៅដល់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលនាំឱ្យរូបលោកកាន់តែអាម៉ាស់មុខ។
សរុបទៅ លោក ពូទីន និងវិមានក្រឹមឡាំង អាចមានការបារម្ភពីសុវត្ថិភាពរបស់លោក ពូទីន ច្រើនជាងគិតទៅដល់ការបែកបាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។
តែយ៉ាងណា ជំហររបស់លោក ពូទីន និងវិមានក្រឹមឡាំង អាចប្រែប្រួលព្រោះការប្រជុំកំពូលនៃមេដឹកនាំអង្គការ BRICS នៅសល់ពេល ២០ថ្ងៃទៀត ហើយពុំនោះទេ លោក ពូទីន អាចទៅប្រជុំ BRICS ប្រសិនបើចិនទទួលជាម្ចាស់ផ្ទះនៃជំនួបកំពូលនេះជំនួសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ព្រោះចិនពុំមែនជាសមាជិករបស់ ICC នោះទេ៕