ប្រជានេសាទនៅតាមខេត្តជាប់បឹងទន្លេសាប លើកឡើងថា ត្រីគ្រប់ប្រភេទក្នុងបឹងទន្លេសាបកំពុងប្រឈមនឹងការវិនាសអន្តរាយផុតពូជ ដោយសារតែការនេសាទខុសច្បាប់ចាប់ត្រីគ្រប់ខ្នាត ទាំងកូនត្រី ត្រីជំទង់ និងត្រីធំ ដោយគ្មានការអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរ។
អ្នកនេសាទខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តសៀមរាប បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះនៅថ្ងៃទី២១ វិច្ឆិកា នេះថា ការនេសាទខុសច្បាប់ក្នុងបឹងទន្លេសាបបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងបំផ្លាញកូនត្រីដែលទើបធំមានទំហំប៉ុនៗម្រាមដៃ ដូចជា កូនត្រីផ្ទក់ ខណៈកូនត្រីផ្សេងទៀតក៏ត្រូវបានចាប់យកអស់រាប់តោនក្នុង ១ថ្ងៃៗសម្រាប់ធ្វើជាចំណីត្រីឆ្ដោរ និងជាចំណីក្រពើ ដែលគេចិញ្ចឹមសព្វថ្ងៃនេះ។
ប្រភពដដែលអះអាងថា ឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ដែលកំពុងរាតត្បាតយ៉ាងអនាធិបតេយ្យក្នុងបឹងទន្លេសាបរាល់ថ្ងៃនេះមានច្រើនប្រភេទណាស់ ដូចជា យាំងកាវ ឬឆក់ត្រជាក់ ឬអួនប្រភេទឆ្នុក ជាដើម មានទំហំរហូតទៅដល់រាប់សិបម៉ែត្រក្នុងមួយកន្លែងៗ។ ពួកគេនិយាយថា កូនត្រីគ្រប់ប្រភេទត្រូវបានចាប់យកជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដែលធ្វើឲ្យត្រីក្នុងបឹងទន្លេសាបចេះតែចុះអន់ថយពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ក្រុមអ្នកនេសាទទាំងនេះបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមានបំណងទប់ស្កាត់បទល្មើសទាំងនោះ មិនចាំបាច់ចុះទៅមើលកន្លែងនេសាទទាំងនោះក៏បាន បើពួកគាត់ខ្ជិល គ្រាន់តែមកពិនិត្យមើលតាមផ្ទះដែលហាលកូនត្រីសម្រាប់ធ្វើនុយ ក៏អាចកំណត់បាននូវបទល្មើសទាំងនោះដែរ។ ជាងនេះទៀត បើពួកគេចុះទៅពិនិត្យតាមទីតាំងទិញលក់ត្រីពីអ្នកនេសាទនៅតាមមាត់ទឹក គឺរឹតតែឃើញច្បាស់ថែមទៀត ពីព្រោះកូនត្រីដែលបានមកពីការនេសាទខុសច្បាប់ទាំងនោះ ក៏ត្រូវបានដាក់លក់នៅតាមទីតាំងទាំងនោះដែរ។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ការផ្សព្វផ្សាយនូវការបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទខ្លះ គ្រាន់តែជាផ្នែកតូចមួយប៉ុណ្ណោះ ខណៈការនេសាទខុសច្បាប់ក្នុងខេត្តទាំង ៦ ដែលជាប់បឹងទន្លេសាប គឺមានរហូតទៅដល់រាប់ពាន់ករណីឯណោះ ចំណែកខេត្តខ្លះដែលមិនបានផ្សព្វផ្សាយពីការចុះបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទខុសច្បាប់ ក៏មិនមែនមានន័យថាគ្មានបទល្មើសទាំងនោះកើតឡើងដែរ ប៉ុន្តែមានន័យថា ការនេសាទខុសច្បាប់ទាំងនោះកំពុងតែដំណើរការដោយរលូនទៅវិញប៉ុណ្ណោះ។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលកំពង់ឆ្នាំង និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ បានចុះធ្វើការបង្ក្រាបការប្រើឧបករណ៍ចាប់ត្រីខុសច្បាប់នៅភូមិឆ្នុកទ្រូ ឃុំឆ្នុកទ្រូ ស្រុកបរិបូរណ៍ ដោយបង្ក្រាបបានទូកស្មាច់ចំនួន ៥គ្រឿង និងមនុស្សចំនួន ១០នាក់។ ពួកគេត្រូវបានបញ្ជូនខ្លួនទៅកាន់សង្កាត់រដ្ឋបាលជលផលបរិបូណ៌ ដើម្បីធ្វើកិច្ចសន្យាផងដែរ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតាមបណ្ដាខេត្តជុំវិញបឹងទន្លេសាបទាំងអស់ កម្ចាត់ឈ្មួញប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេសាទនៅបឹងទន្លេសាបឱ្យអស់ បើទោះបីជាត្រូវប្រើមធ្យោបាយណាក៏ដោយ។
លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានថា ប្រសិនបើមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធរាប់ចាប់តាំងពីចៅហ្វាយខេត្ត រដ្ឋមន្ត្រី និងមេទាហាន មេប៉ូលិសទាំងឡាយ មិនអាចបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទត្រីខុសច្បាប់ ជាពិសេសបទល្មើសទ្រង់ទ្រាយធំបានទេ នោះពួកគេមិនគួរបន្តការងាររបស់ខ្លួនតទៅទៀតឡើយ ប៉ុន្តែក្រោយការព្រមាននេះ បទល្មើសនេសាទនៅតែកើតមានដដែល ខណៈអាជ្ញាធរ និងអភិបាលខេត្តដែលទប់ស្កាត់បទល្មើសនេះមិនបាន នៅតែបន្តកាន់តំណែងជាអភិបាលខេត្តដដែលរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបណ្ឌិត សុខ ទូច ធ្លាប់បានលើកឡើងថា ដើម្បីធានាបង្កើនហ្វូងមច្ឆជាតិក្នុងបឹងទន្លេសាប ត្រូវហាមឃាត់កុំឱ្យដាក់ព្រួលជាប់ៗគ្នាដែលជាហេតុធ្វើឱ្យត្រីមិនអាចបន្លាស់ទីទៅកាន់ទីឆ្ងាយដើម្បីរកចំណី និងកន្លែងពងកូន។
លើសពីនេះទៅទៀត ក៏ត្រូវហាមមិនឱ្យមានការប្រើប្រាស់មងក្រឡាល្អិតនៅតាមតំបន់អភិរក្ស ហើយហាមជាដាច់ខាតចំពោះការនេសាទនៅរដូវត្រីពងកូន និងទប់ស្កាត់ការបាញ់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ត្រី និងជីវចម្រុះនានានៅក្នុងបឹងទន្លេសាប ជាដើម៕