ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តទាំង ៦ ជាប់បឹងទន្លេសាប អំពាវនាវសុំរាជរដ្ឋាភិបាលកុំដកហូតដីលំនៅឋាន និងដីស្រែស្ថិតក្នុងតំបន់បឹងទន្លេសាប ដែលរដ្ឋាភិបាលបានកាត់ឆ្វៀលឱ្យកាន់កាប់ ត្រឡប់ទៅវិញ បន្ទាប់ពីពួកគាត់លេចឮដំណឹងថា ការវាស់វែងដីធ្លីក្នុងតំបន់បឹងទន្លេសាបនៅពេលនេះ នឹងត្រូវរដ្ឋាភិបាលដកហូតទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ។
ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តសៀមរាប ខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តពោធិ៍សាត់ ជាដើម ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះនៅថ្ងៃទី៩ កុម្ភៈ នេះថា ពួកគេមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងខ្លាចរដ្ឋាភិបាលដកហូតដីលំនៅឋាន និងដីស្រែរបស់ពួកគេទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ ទោះបីជាដីស្រែរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះស្ថិតក្នុងតំបន់១ និងតំបន់២ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិចាស់បានកាត់ឆ្វៀលឱ្យកាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលកាលពីពេលកន្លងទៅហើយនោះក៏ដោយ ព្រោះពួកគេខ្លាចថារដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីមានផែនការខុសពីរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិមុន។
ប្រភពប្រជាពលរដ្ឋដដែលលើកឡើងថា អ្វីដែលពួកគាត់ចង់បានបំផុតនោះ គឺគ្រាន់តែសុំឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលចុះវាស់វែង និងធ្វើលិខិតកាន់កាប់សម្គាល់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើដីលំនៅឋាន និងដីស្រែដែលពួកគាត់ធ្លាប់កាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលកន្លងមកប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលដកដីរបស់ពួកគាត់ត្រឡប់ទៅវិញ ពួកគាត់មិនមានអ្វីដើម្បីទីពឹងទៀតទេ ក្រៅតែពីការធ្វើចំណាកស្រុកទៅរកលុយដើម្បីសងបំណុលធនាគារ។
ប្រភពដដែលបន្ថែមថា ក្រោយរដ្ឋាភិបាលកាត់ឆ្វៀលដីក្នុងតំបន់១ និងតំបន់២ ជុំវិញបឹងទន្លេសាបឱ្យពួកគេកាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលរួចមក ពលរដ្ឋទាំងនោះបានខ្ចីលុយពីធនាគារ និងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងៗ ដើម្បីយកថវិកាមកប្រកបរបរកសិកម្ម ក្នុងនោះពួកគេក៏បានខ្ចីលុយធនាគារមកសាងសង់លំនៅឋានផងដែរ ហើយក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់ គឺពួកគាត់រំពឹងថានឹងបានចំណូលពីមុខរបរធ្វើស្រែទាំងនោះ សងត្រឡប់ទៅធនាគារវិញ។
ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តជាប់បឹងទន្លេសាបខាងលើ អង្វរសុំឱ្យមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោក ហ៊ុន សែន និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចេញបណ្ណសម្គាល់កម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ដីស្រែ និងដីលំនៅឋានរបស់ពួកគាត់ដែលធ្លាប់កាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលកន្លងមក ក្រោយគណៈកម្មាធិការចុះបញ្ជីដីធ្លី វាស់វែងដីរបស់ពួកគេរួចរាល់ ដើម្បីឱ្យពួកគេទទួលបានភាពស្របច្បាប់ក្នុងការកាន់កាប់ដីស្រែ និងដីលំនៅឋានរបស់ខ្លួន និងដើម្បីបន្តរស់នៅក្នុងភូមិកំណើតកេរដូនតាដោយស្របច្បាប់បន្តទៅថ្ងៃមុខទៀត។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចេញអនុក្រឹត្យមួយស្ដីពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការចំពោះកិច្ចចុះបញ្ជីដីតំបន់បឹងទន្លេសាប ដែលមានសមាសភាពមកពីក្រសួង ស្ថាប័ន និងអង្គភាពចំនួន ១៥ ដែលមានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក សាយ សំអាល់ ជាប្រធាន ហើយក្នុងនោះក៏មានរដ្ឋបាលខេត្តទាំង៦ ជុំវិញបឹងទន្លេសាបជាសមាជិកផងដែរ។
អនុក្រឹត្យនោះបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាធិការនេះមានមុខនាទីដឹកនាំចុះបញ្ជីដីតំបន់ទន្លេសាបទាំងដីរបស់រដ្ឋ និងដីឯកជនរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពផែនទីព្រំប្រទល់តំបន់១ តំបន់២ និងតំបន់៣ នៃតំបន់ទន្លេសាបឱ្យអស់ ដឹកនាំបោះបង្គោលព្រំដែនព្រៃលិចទឹក (តំបន់៣) នៃតំបន់ទន្លេសាប ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបការចូលកាន់កាប់ដីរដ្ឋខុសច្បាប់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានដាក់បទបញ្ជាឲ្យរដ្ឋបាលខេត្តទាំង៦ ជុំវិញតំបន់បឹងទន្លេសាប ត្រូវចាត់វិធានការដកហូត និងទប់ស្កាត់បង្ក្រាបរាល់សកម្មភាពកាប់រានព្រៃលិចទឹកយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផងដែរ។ ក្រោយយុទ្ធនាការនេះ ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលទទួលបានដីជុំវិញតំបន់បឹងទន្លេសាបជាង ៦ម៉ឺនហិកតារមកគ្រប់គ្រងវិញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយការអនុវត្តនូវវិធានការបង្ក្រាបការទន្ទ្រានដីរដ្ឋក្នុងដែនព្រៃលិចទឹកនៃបឹងទន្លេសាប ក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានសម្រេចកែសម្រួលព្រំប្រទល់តំបន់២ និងតំបន់៣ នៃបឹងទន្លេសាប ដែលជាប់ខេត្តចំនួន៥ សរុបជាង ២ម៉ឺនហិកតារ (២៤៩៤០ហិកតារ) ជូនប្រជាពលរដ្ឋជាង ១ម៉ឺនគ្រួសារកាន់កាប់វិញផងដែរ។
ក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ គូសបញ្ជាក់ថា ទំហំដីតំបន់បឹងទន្លេសាបដែលរដ្ឋបានកែសម្រួល គឺមានទំហំជាង ២ម៉ឺនហិកតារនោះ រដ្ឋបានផ្តល់ជាកម្មសិទ្ធិលើផ្ទៃដីទំហំជាង ១ម៉ឺន ១ពាន់ហិកតារដល់ពលរដ្ឋជាង ១ម៉ឺន ២ពាន់គ្រួសារ និងផ្ទៃដីទំហំជាង ១ម៉ឺន ៣ពាន់ហិកតារទៀត បានប្រគល់ជូនពលរដ្ឋជាង ៥ពាន់គ្រួសារសម្រាប់កាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលវិញ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានបញ្ជាក់កាលពីពេលកន្លងទៅថា មូលហេតុដែលលោកសម្រេចកាត់ឆ្វៀលដីជុំវិញបឹងទន្លេសាបជូនប្រជាពលរដ្ឋវិញ ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះរស់នៅក្នុងតំបន់នោះយូរឆ្នាំហើយ និងបានបង្កើតជាភូមិ ឃុំ ស្រុក និងវត្តអារាមថែមទៀត ដែលពួកគេអាចមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការទទួលបានដីកាន់កាប់ និងអាស្រ័យផល ប៉ុន្តែពលរដ្ឋដែលទើបកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃលិចទឹកថ្មីៗដើម្បីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិខ្លួននោះ រដ្ឋាភិបាលមិនប្រគល់ឲ្យកាន់កាប់នោះទេ គឺត្រូវរឹបអូសយកមកវិញដាច់ខាត។
បឹងទន្លេសាប ជាអាងស្តុកទឹកធម្មជាតិដែលមានមច្ឆជាតិដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា ដែលមានទំហំចំនួន ៣ពាន់គីឡូម៉ែត្រការ៉េនៅរដូវប្រាំង និងមានទំហំចំនួន ១ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េនៅរដូវវស្សា ដែលជាប់ខេត្តចំនួន៦ គឺមានខេត្តបាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាប ពោធិ៍សាត់ កំពង់ធំ និងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។
ដោយឡែកព្រៃរនាមលិចទឹកនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប មានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណជិត ២៥ម៉ឺនហិកតារ ដែលជាជម្រកសម្រាប់ត្រីពង និងចែកជា ៤តំបន់ គឺតំបន់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅ តំបន់១ តំបន់២ និងតំបន់៣ ខណៈតំបន់៣ គឺជាតំបន់ក្រហមដែលមិនអនុញ្ញាតឱ្យប៉ះពាល់ដាច់ខាត៕