សកម្មជនសង្គម រិះគន់ថា មេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាលស្ទើរតែគ្រប់បក្សទាំងអស់នៅកម្ពុជា មិនទាន់បានរៀបចំបក្សរបស់ពួកគេឱ្យមានគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅផ្ទៃក្នុងបក្សរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ ហើយពួកគេក៏មានចំណុចខ្សោយជាច្រើនផងដែរ។
សកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន លើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី២២ វិច្ឆិកា នេះថា ប្រសិនបើបក្សនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាលអាចរៀបចំឱ្យមានការអនុវត្តសកម្មភាពនយោបាយនៅផ្ទៃក្នុងបក្សរបស់ខ្លួនស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ នោះពួកគេនឹងចៀសផុតនូវជម្លោះផ្សេងៗដែលកើតចេញពីសមាជិករបស់ខ្លួនជាមិនខាន ព្រោះថាសមាជិកគ្រប់រូបត្រូវអនុវត្តទៅតាមច្បាប់របស់គណបក្សដែលពួកគេគ្រប់គ្នាបានចូលរួមអនុម័ត ដូច្នេះគ្មានហេតុផលណាដែលពួកគេប្រឆាំងនឹងច្បាប់ដែលខ្លួនឯងបានកំណត់ឡើយ។
លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន លើកឡើងថា បញ្ហាផ្ទៃក្នុងបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលតែងតែកើតមាននាពេលកន្លងមក គឺដោយសារតែពួកគេមិនបានរៀបចំគោលការណ៍ផ្ទៃក្នុងបក្សតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានជាក់លាក់ប៉ុណ្ណោះ។ ជាងនេះទៀត លោកក៏មិនដែលបានឃើញគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលណាមួយ បានយកគោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសស្ដីពីការបង្កើតបក្សនយោបាយ មកដាក់ជាគោលការណ៍ផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងបក្សរបស់ពួកគេដែរ។
សកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការយកគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យមកអនុវត្តនៅផ្ទៃក្នុងបក្សរបស់ខ្លួន គឺមានមានប្រយោជន៍សម្រាប់បក្សនយោបាយរបស់ពួកគេយ៉ាងខ្លាំង ដែលអាចទាក់ទាញការគាំទ្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន រួមទាំងអ្នកដែលធ្លាប់គាំទ្របក្សកាន់អំណាច ត្បិតអ្នកទាំងនោះក៏ចង់បានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែរ។
លោកបន្ថែមថា ហេតុផលគឺនៅត្រង់ថា ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបសុទ្ធតែបានទះដៃអបអរសាទរនៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាប្រកាសទទួលយករបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សសម្រាប់ការដឹកនាំរបស់ខ្លួន។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាត្រូវគេមើលឃើញថា កំពុងត្រូវបានជាន់ឈ្លីដោយបក្សកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃនេះ ខណៈបក្សនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាលក៏គេមិនទាន់មើលឃើញបក្សណាមួយអនុវត្តប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានពេញលេញក្នុងបក្សរបស់ពួកគេដែរ។
អ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងក្នុងកម្មវិធីដេញដោលគំនិតនេះដែរថា គណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជាមានចំនួនជាង ៤០គណបក្ស ដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃសព្វថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែភាគច្រើននៃគណបក្សនយោបាយទាំងនោះ ច្រើនតែប្រើអំណាចបុគ្គល ឬក្រុមរបស់ខ្លួនធ្វើជាច្បាប់សម្រាប់ដឹកនាំគណបក្សរបស់ពួកគេ ជាជាងប្រើច្បាប់ដែលមានតម្លាភាពស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ដូចជា ការតែងតាំងមន្ត្រីក្នុងបក្ស ឬដកតំណែងមន្ត្រីណាម្នាក់ក្នុងបក្សរបស់ខ្លួន ជាដើម។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា ការដឹកនាំរបស់គណបក្សនយោបាយដោយផ្អែកលើអំណាចបុគ្គល ឬអំណាចក្រុមណាមួយ នឹងធ្វើឱ្យបក្សនោះបាត់បង់ធនធានមនុស្សទាំងអស់ ដែលជាថ្នូរមកវិញ គឺទទួលបានតែអ្នកដែលចេះអែបអបតែប៉ុណ្ណោះ ខណៈអ្នកមានជំនាញ និងចំណេះដឹងអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិពិតប្រាកដដែលមានស្មារតីឯករាជ្យ នឹងត្រូវដើរចេញម្តងម្នាក់ៗរហូតធ្វើឱ្យបក្សនយោបាយនោះបាត់បង់នូវគោលដៅជួយជាតិរបស់ខ្លួនទាំងស្រុង។
មាត្រា១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា ប្រទេសកម្ពុជាប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ប៉ុន្តែប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសអស់រយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំមកនេះ ត្រូវគេមើលឃើញថា ស្ថិតក្នុងភាពអាប់អួរ និងចុះអន់ថយជាបន្តបន្ទាប់ ទាំងការអនុវត្តក្នុងប្រព័ន្ធដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការអនុវត្តនៅផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ បើទោះបីជាមេដឹកនាំបក្សទាំងនោះអះអាងពីការលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក៏ដោយ។
អ្នកវិភាគនយោបាយសង្គម បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ធ្លាប់បានលើកឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា បើទោះជាអ្នកនយោបាយខ្មែរមានទស្សនៈផ្ទុយគ្នាក៏ដោយ ប៉ុន្តែត្រូវតែស្ថិតក្នុងគោលដៅតែមួយ គឺដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជន ដូច្នេះដើម្បីរក្សាគោលដៅនេះ អ្នកនយោបាយគ្រប់និន្នាការមិនអាចដើរឆ្ងាយពីគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យបានឡើយ៕