ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី សម្រេចបង្កើតគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់សម្រាប់ប្រើជាយន្តការដឹកនាំសម្របសម្រួល និងជំរុញការអនុវត្តការងារកែទម្រង់ច្បាប់របស់កម្ពុជា ក្នុងគោលបំណងពង្រឹង លើកកម្ពស់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋ និងប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តច្បាប់ តាមការស្នើសុំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។
ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យមួយស្ដីពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ ដែលទើបនឹងត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ នេះ ក្រោមហេតុផលថា ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការនេះគឺដើម្បីពង្រឹងគុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការតាក់តែង និងផ្តល់យោបល់លើការរៀបចំច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិនានា សំដៅធានាឱ្យបាននូវប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្ដិសិទ្ធិភាពក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យល្អប្រសើរទៅថ្ងៃមុខ។
ព្រះរាជក្រឹត្យដដែលលើកឡើងថា គណៈកម្មាធិការនេះមានតួនាទីត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការងារកែទម្រង់ច្បាប់ ហើយក៏មានតួនាទីត្រួតពិនិត្យ តាមដាន និងវាយតម្លៃការអនុវត្តច្បាប់ ឬលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិនៅតាមក្រសួងស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាលផងដែរ។ ស្ថាប័នមួយនេះក៏អាចធ្វើរបាយការណ៍អំពីវឌ្ឍនភាពនៃការងារកែទម្រង់ច្បាប់ និងលើកជាសំណើអំពីវិធានការចាំបាច់នានា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជូនប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីពិនិត្យ និងសម្រេចផងដែរ។
ព្រះរាជក្រឹត្យដដែលនេះ បញ្ជាក់ថា ក្រសួងស្ថាប័ននីមួយៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែបង្កើតក្រុមការងារកែទម្រង់ច្បាប់នៅក្នុងក្រសួងស្ថាប័នរបស់ខ្លួន ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ ខណៈសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនេះសុទ្ធសឹងតែជារដ្ឋលេខាធិការដែលមកពីក្រសួងនីមួយៗ ក្នុងនោះរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក វង្សី វិស្សុត គឺជាប្រធាន ដែលត្រូវដឹកនាំគណៈកម្មាធិការនេះក្នុងការអនុវត្តការងារទៅថ្ងៃមុខ។
ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់នេះ ត្រូវគេមើលឃើញថា ធ្វើឡើងដើម្បីតែការពារអំណាចត្រកូលហ៊ុន ក្នុងបំណងដើម្បីក្តោបក្តាប់ប្រទេសកម្ពុជាឱ្យកាន់តែរឹងមាំទៅថ្ងៃមុខប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងជាប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋលោក គឹម សុខ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី០៧ កុម្ភៈ នេះថា ការប្រកាសបង្កើតគណៈកម្មាធិការកែទម្រង់ច្បាប់ដែលធ្វើឡើងដោយក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅពេលនេះ គ្រាន់តែធ្វើឡើងដើម្បីបោកប្រាស់ពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាការប្រកាសកែទម្រង់ច្បាប់បែបនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាធ្លាប់បានអួតតាំងពីជំនាន់លោក សុខ អាន នៅមានជីវិតក្នុងតំណែងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីមកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែជាលទ្ធផល គឺមានតែការរំលោភច្បាប់ពីសំណាក់ក្រុមមេដឹកនាំទាំងនោះតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក គឹម សុខ លើកឡើងថា ក្រោមការដឹកនាំរបស់ត្រកូល ហ៊ុន សព្វថ្ងៃនេះ កម្ពុជាមិនស្ថិតក្នុងរដ្ឋាភិបាលគណបក្សនិយមទេ គឺធ្លាក់ដល់ស្ថានភាពរដ្ឋាភិបាលគ្រួសារបក្ខពួកនិយមទៅហើយ ដូច្នេះច្បាប់ទាំងឡាយដែលចែងមកដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិ និងពលរដ្ឋ ត្រូវបានពួកគេយកមកប្រើដើម្បីតែការពារវង្សត្រកូលហ៊ុនទៅហើយ។
លោកបន្តថា រាល់ការរិះគន់របស់ពលរដ្ឋតែងតែត្រូវពួកគេប្តឹងយកទៅដាក់គុក ក្រោមបទចោទផ្សេងៗ ដូចជា បទបរិហារកេរ្តិ៍ និងបទញុះញង់ ជាដើម ស្របពេលដែលពួកគេគឺជាដើមបណ្ដឹង ហើយជាអ្នកកាត់សេចក្តីថែមទៀត។
អ្នកវិភាគរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការនេះ មិនមានប្រយោជន៍អ្វីសម្រាប់ពលរដ្ឋទេ។ ជាក់ស្តែង ការប្រកាសកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធដឹកនាំ និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាបន្តបន្ទាប់នៅពេលនេះ កាន់តែធ្វើឲ្យសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋកាន់តែចង្អៀត។
លោកបន្ថែមថា ក្នុងន័យដូចគ្នានេះ ការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ កែច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត កែច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ រហូតទៅដល់បង្កើតច្បាប់ថ្មីដែលផ្តល់អំណាចដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាន់កាប់កងទ័ពទាំងអស់នៅពេលដែលប្រទេសស្ថិតក្នុងគ្រាអាសន្ន ដែលធ្វើឡើងដោយឪពុករបស់គាត់ គឺលោក ហ៊ុន សែន ក៏ជាផែនការក្នុងការកម្ទេចគូប្រជែងនយោបាយដែលហ៊ានងើបតវ៉ាដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋដែរ។
របាយការណ៍ស្ដីពីនីតិរដ្ឋឆ្នាំ២០២៣ នៃគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (The World Justice Project) បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤១ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៤២ ដល់កម្ពុជា ដោយសារតែគេរកឃើញពីការដឹកនាំគ្មានតម្លាភាព ការគំរាមកំហែងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ និងការមិនធានាបាននូវការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់ខ្លួនតាមផ្លូវតុលាការ ជាដើម។
ចំណែកប្រធានផ្សព្វផ្សាយវិទ្យុផ្សព្វផ្សាយ វីអូឌី (VOD) លោក ប៉ា ងួនទៀង ធ្លាប់រិះគន់កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ពលរដ្ឋខ្មែរស្ទើរតែទូទាំងប្រទេសសុទ្ធសឹងតែបានរងនូវភាពអយុត្តិធម៌ក្រោមការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ ដូចជា អំពើអយុត្តិធម៌ក្នុងការរំលោភដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋ ការបង្ក្រាបដើម្បីបិទសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ ការចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជននានាដែលកាត់ទោសដោយប្រើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ ដែលប្រាសចាកពីខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ការជាន់ឈ្លីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យតាមរយៈនៃការបិទលំហសេរីភាពនយោបាយ និងការបង្កើតឱ្យមានអំពើនិទណ្ឌភាពលើឃាតកម្មក្រៅប្រព័ន្ធសព្វថ្ងៃនេះ ជាដើម។
លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថាប័នដែលជាសសរស្ដម្ភធំៗទាំង ៣ របស់ជាតិ គឺស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ ស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ និងស្ថាប័នតុលាការ បានក្លាយជាឧបករណ៍របស់បក្សកាន់អំណាចទាំងស្រុងទៅហើយ ដូច្នេះយុត្តិធម៌នឹងកើតមានសម្រាប់តែបក្ខពួកអ្នកមានអំណាចប៉ុណ្ណោះ ខណៈពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ នឹងក្លាយជាជនរងគ្រោះពីប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ដែលដឹកនាំដោយបក្សកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃនេះទាំងស្រុង៕