មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច បើកការស្រាវជ្រាវ និងសាកសួរពលរដ្ឋឱ្យបានច្បាស់លាស់ ជុំវិញការចាប់ខ្លួនប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តកម្ពុជាលោក កើត សារ៉ាយ នៅពេលនេះ ប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចចង់ដឹងការពិតថាបានញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គមមែនឬក៏អត់នោះ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកផ្នែកការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក ឃុន ថារ៉ូ សរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី៨ ខែមេសា នេះថា ការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ដែលចាត់ទុកជាត្រឹមត្រូវ លុះត្រាតែអ្នកផ្ដើមគំនិតបានជំរុញ ឬអុជអាលឱ្យអ្នកប្រព្រឹត្ត ធ្វើតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់អ្នកផ្តើមគំនិតនោះ ខណៈលោក កើត សារ៉ាយ មិនបានប្រព្រឹត្តអំពើបែបនេះដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
លោក ឃុន ថារ៉ូ បញ្ជាក់ថា ក្នុងរឿងចោទប្រកាន់នេះមានពលរដ្ឋដែលលោក កើត សារ៉ាយ បានជួបជាច្រើនកន្លងមកនោះ សុទ្ធតែអាចធ្វើសាក្សីបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំរបស់គាត់បាន ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចពិតជាចង់ស្វែងរកការពិត និងចង់បើកការស៊ើបអង្កេតស្រាវជ្រាវដោយសុក្រឹត យុត្តិធម៌មែននោះ។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរក៏អាចបើកផ្លូវឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានគ្រប់និន្នាការ ចុះទីយកព័ត៌មានបន្ថែមទៀតដែរ ដើម្បីឱ្យប្រាកដថា លោក កើត សារ៉ាយ បានប្រព្រឹត្តនូវអំពើញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ឬក៏អត់មែននោះ។
កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ លោក កើត សារ៉ាយ ត្រូវបានកម្លាំងនគរបាលប្រមាណ ១០នាក់ ចាប់ក្រៀកបញ្ចូលរថយន្តចេញពីការិយាល័យរបស់លោកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខណៈពេលដែលគាត់កំពុងធ្វើការ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទ ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម តាមដីកាបញ្ជាឱ្យចូលខ្លួនរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
ក្រោយការចាប់ខ្លួន សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា លោក កើត សារ៉ាយ បានរៀបចំផែនការអូសទាញពលរដ្ឋឱ្យប្រព្រឹត្តអំពើកាប់ទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីខុសច្បាប់ និងចេញតតាំងដោយហិង្សាជាមួយនឹងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ព្រមទាំងបានបំផុសឱ្យពលរដ្ឋមានការភ័យខ្លាចរត់ភៀសខ្លួនចូលព្រៃថែមទៀត ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំលើអាជ្ញាធរយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តកម្ពុជាលោក កើត សារ៉ាយ បានផ្សព្វផ្សាយលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោក ជុំវិញការដឹកនាំនិស្សិតមួយក្រុមចុះទៅសិក្សា និងតាមដានករណីពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំស្រយង់ ស្រុកគូលែន ខេត្តព្រះវិហារ ដែលកំពុងសម្ងំរស់នៅក្នុងព្រៃ ដើម្បីគេចខ្លួនពីការតាមចាប់របស់អាជ្ញាធរ ក្រោយផ្ទះរបស់ពួកគេត្រូវអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ ដុតបំផ្លាញ ក្នុងនោះ គេសង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋ រួមទាំងកុមារតូចៗរស់នៅក្នុងព្រៃទាំងភាពភិតភ័យជុំវិញការតាមចាប់ខ្លួនរបស់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ។
ការរត់គេចខ្លួនចូលទៅរស់នៅក្នុងព្រៃនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ បានដុតបំផ្លាញផ្ទះសម្បែង និងឈូសឆាយបំផ្លាញដំណាំ ព្រមទាំងចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋក្នុងភូមិម្រេច និងភូមិក្តាក់ ឃុំស្រយង់ ស្រុកគូលែន យ៉ាងព្រៃផ្សៃកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រោយពលរដ្ឋទាំងនោះចេញមុខតវ៉ានឹងការរំលោភដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន សីលាដាម៉ិច ក្នុងនោះក៏មានប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ធ្វើអត្តឃាតដោយការផឹកថ្នាំពុលសម្លាប់ស្មៅផងដែរ ក្រោយផ្ទះរបស់ស្ត្រីរូបនោះត្រូវអាជ្ញាធរដុតបំផ្លាញឆេះគ្មានសល់។
ជុំវិញការចាប់ខ្លួនលោក កើត សារ៉ាយ ក្រោយចុះទៅសួរសុខទុក្ខពលរដ្ឋរងគ្រោះទាំងនោះ អតីតតំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីដើមកំណើតខ្មែរក្នុងរដ្ឋវិចតូរីយ៉ា និងជាប្រធានក្រុមអ្នកតស៊ូមតិកម្ពុជា លោក ហុង លីម បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយថ្កោលទោសចំពោះការចាប់ខ្លួនលោក កើត សារ៉ាយ ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ (KSILA) ដាច់អហង្ការ និងចាត់ទុកទង្វើនោះជាអំពើអនាធិបតេយ្យមួយទៀតនៃការប្រើអំណាចក្នុងរបបផ្ដាច់ការរបស់គ្រួសារ «ហ៊ុន» ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅពេលនេះ។
លោក ហុង លីម លើកឡើងថា ការចាប់ខ្លួនលោក កើត សារ៉ាយ ទាំងកំរោលក្នុងការិយាល័យរបស់គាត់ ក៏ជាសញ្ញាប្រកាសអាសន្នមួយទៀតដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាគ្មានកន្លែងសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកដែលហ៊ានបញ្ចេញមតិអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សឡើយ។
អតីតតំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីដើមកំណើតខ្មែរ អំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោះលែងលោក កើត សារ៉ាយ និងបញ្ឈប់ការបំពានលើសិទ្ធិសេរីភាពរបស់គាត់ជាបន្ទាន់ ព្រោះប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ មិនបានប្រព្រឹត្តទង្វើខុសច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជាដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
ទិន្នន័យសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញថា សព្វថ្ងៃនេះមានសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលប្រមាណជា ៥០នាក់ កំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ ក្រោមបទចោទមួយចំនួន ដូចជា រួមគំនិតក្បត់, ញុះញង់ឲ្យយោធិនមិនស្ដាប់បង្គាប់, ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍ និងញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ជាដើម បន្ទាប់ពីអ្នកទាំងនោះបានអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិដូចដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ Amnesty International បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនស្តីអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា កាលពីពេលកន្លងទៅថា អាជ្ញាធរនៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរំលោភបំពានទៅលើសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ គណបក្សប្រឆាំង សង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនានាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ចំណែកប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងតុលាការ ក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយមិនត្រឹមត្រូវ ដើម្បីបង្ក្រាបទៅលើអ្នកបញ្ចេញមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយឯកបក្សសព្វថ្ងៃនេះផងដែរ៕