ព្រះមហាក្សត្រនរោត្ដម សីហមុនី បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃសុក្រថា ការជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយ ដែលបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា នោះ គួរត្រូវដោះស្រាយដោយ “ ស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ” នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ទាំងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងកាន់អំណាច និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាគណបក្សប្រឆាំង បានអះអាងថា ព្រះរាជសាររបស់ព្រះមហាក្សត្រនរោត្ដម សីហមុនី ផ្ញើជូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់នោះ បានគាំទ្រជំហរបស់ខ្លួនក្នុងការដោះស្រាយភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតនេះ។
ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគនយោបាយម្នាក់បានលើកឡើងថាលិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្របានគាំទ្រជំហរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែត ដែលថាការស៊ើបអង្កេតណាមួយពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការបោះឆ្នោតត្រូវតែធ្វើឡើងដោយ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ឬដោយក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចស្របច្បាប់លើដំណើរការការបោះឆ្នោត។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានលើកឡើងថា ត្រូវតែមានគណៈកម្មការឯករាជ្យមួយដើម្បីធ្វើការស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ ដោយបានអះអាងថា ទាំងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនិងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជាគឺបានបង្កើតឡើងដោយសមាជិកដែលស្មោះត្រង់នឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
យោងតាមគណបក្សប្រឆាំងឲ្យដឹងថា ស្ថាប័នទាំងពីរ ទោះជាយ៉ាងណាគឺមិនមានលទ្ធភាពក្នុងការសម្រេចដោយមិនលម្អៀងជុំវិញការអះអាងរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានរៀបចំការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតក្នុងពេលបោះឆ្នោតនោះបានឡើយ។
លោក ជាម យៀប តំណាងរាស្ត្រជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាគណបក្សកំពុងកាន់អំណាច បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកយល់ឃើញថា លិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្រ បានគាំទ្រជំហររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលថា ការស៊ើបអង្កេតដោយឡែកណាមួយនៅក្រៅដែនសមត្ថកិច្ចនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជា នោះនឹងមិនស្របច្បាប់ឡើយ។
លោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍បន្តថា “ ព្រះរាជសាររបស់ព្រះមហាក្សត្រមានន័យថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញគឺជាច្បាប់មូលដ្ឋាន។ អាជ្ញាធរត្រូវតែធ្វើតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែធ្វើតាមអាជ្ញាធរ”។
លោកថ្លែងបន្តថា “[ព្រះមហាក្សត្រ]បានទ្រង់យល់ពីស្ថានភាពនេះបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោត។ ក្នុងនាមជាឪពុកម្ដាយនៃគ្រួសារមួយព្រះអង្គបានទូលប្រាប់កូនចៅរបស់ព្រះអង្គឲ្យធ្វើតាមច្បាប់របស់គ្រួសារ”។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានមានប្រសាសន៍ថា លិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្របានគាំទ្រជំហររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីឲ្យមានការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ការធ្វើកំណែទម្រង់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ព្រមទាំងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញផងដែរ។
លោកថ្លែងថា “ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងអ្នកគាំទ្ររបស់យើងតែងតែធ្វើអ្វីៗទៅតាមច្បាប់ជានិច្ច ពីព្រោះយើងគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ អ្វីដែលយើងកំពុងស្នើគឺការធ្វើកំណែទម្រង់នៃស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យដែលធានានូវការអនុវត្តនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ”។
ប៉ុន្តែ យោងតាមលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យឲ្យដឹងថា លិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្រគឺបានបញ្ជាក់ច្បាស់ថា បានគាំទ្រជំហររបស់គណបក្សប្រជាជន ស្របពេលខ្លួនបានអំពាវនាវឲ្យរកដំណោះស្រាយមួយតាមរយៈស្ថាប័នដែលមានស្រាប់។
លោកថ្លែងបន្តថា “ [លិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្រ] គឺបានគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាយ៉ាងពេញទំហឹង ហើយសមស្របតាមគោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីពន្លឿនការដោះស្រាយពាក្យបណ្ដឹងនានាតាមរយៈគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនិងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញឲ្យបានឆាប់ ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលផ្លូវការចុងក្រោយ ដូច្នេះខ្លួនអាចបង្កើតសភាថ្មីមួយបាន” ។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ ថ្លែងបន្ថែមថា “ខ្ញុំមិនដឹងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបកស្រាយលិខិតនោះយ៉ាងដូចម្តេចទេ ប៉ុន្តែ ខ្លឹមសារនៃលិខិតនោះបានបង្ហាញច្បាស់ពីជំហររបស់ព្រះមហាក្សត្រគឺបានគាំទ្រគោលនយោបាយនិងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាយ៉ាងពេញទំហឹង”។
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយរបស់ខ្លួនដោយលើកឡើងពីលិខិតរបស់ព្រះមហាក្សត្រដើម្បីធ្វើការអំពាវនាវដោយខ្លួនឯងឲ្យមានការដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយដោយសន្តិវិធី និងយោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ដែលមានស្រាប់។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះឲ្យដឹងបន្តថា“ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិ…ត្រូវតែអត់ធ្មត់ និងគោរពនូវឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានបោះឆ្នោត ហើយបន្តដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី ឲ្យស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង ច្បាប់ដែលមានស្រាប់ដើម្បីលើកតម្កើងផលប្រយោគជាតិរបស់យើង”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឃិន ណៃ